Hallo medemens over stigma

[Hier
plaatje
invoegen]
Uitsluiting en
discriminatie
Hoofdstuk 3
[Hier titel van boek]
1 van 24
[Hier
plaatje
invoegen]
Van ziekte naar participatieprobleem
Ziekte
Een persoon ontwikkelt een ziekte
[Hier titel van boek]
2 van 24
[Hier
plaatje
invoegen]
Van ziekte naar participatieprobleem
Stigma,
discriminatie
+
sociale uitsluiting
Ziekte
[Hier titel van boek]
3 van 24
[Hier
plaatje
invoegen]
Van ziekte naar participatieprobleem
Latrogene effecten van opname
en behandeling:
• ervaringen met medepatiënten
• cultuur van beheersing
• bijwerkingen medicatie
Ziekte
[Hier titel van boek]
4 van 24
[Hier
plaatje
invoegen]
Van ziekte naar participatieprobleem
Gebrek aan
zelfbepaling
Ziekte
[Hier titel van boek]
5 van 24
[Hier
plaatje
invoegen]
Van ziekte naar participatieprobleem
Negatieve gevolgen
van werkeloosheid +
gebrek aan opleiding
Ziekte
[Hier titel van boek]
6 van 24
[Hier
plaatje
invoegen]
Van ziekte naar participatieprobleem
Verstoorde
dromen
Ziekte
[Hier titel van boek]
7 van 24
[Hier
plaatje
invoegen]
≠
Dit
Ziekte
[Hier titel van boek]
Dit
Ziekte
8 van 24
[Hier
plaatje
invoegen]
Wat is de ziekte?
Ziekte
Ziekte
Wat is het participatieprobleem?
[Hier titel van boek]
9 van 24
[Hier
plaatje
invoegen]
Rehabilitatiedoelgroepen
(zie Korevaarskubus)
behoren tot de meest
achtergestelde groepen
in onze samenleving
[Hier titel van boek]
10 van 24
[Hier
plaatje
invoegen]
Korevaarskubus
[Hier titel van boek]
11 van 24
[Hier
plaatje
invoegen]
Stigma
Een letterlijk of figuurlijk merkteken dat
personen onderscheidt van anderen en
dat hen in verband brengt met
onwenselijke eigenschappen (gevaarlijk,
onbetrouwbaar, incompetent) waarna
zij door anderen worden afgewezen of
genegeerd.
(Link & Phelan, 1998)
[Hier titel van boek]
12 van 24
Voorbeeld
[Hier
plaatje
invoegen]
Psychiatrische aandoeningen
•
Tweesnijdend zwaard:
– wapenen tegen aandoening
– wapenen tegen stigma
•
Stigmatisering op grote schaal
patiënten geweerd uit privéleven en
uit de buurt van kwetsbare naasten
(kinderen)
[Hier titel van boek]
13 van 24
Voorbeeld
[Hier
plaatje
invoegen]
Psychiatrische aandoeningen
bron van zorg
barrière voor maatschappelijke
participatie
• (selectief) verbergen psychiatrische
status
• sommige wekken angst en afkeer op
bij andere burgers vanwege overlast of
agressie
•
•
[Hier titel van boek]
14 van 24
[Hier
plaatje
invoegen]
Attributie
[Hier titel van boek]
15 van 24
[Hier
plaatje
invoegen]
Voorbeeld discriminatie
[Hier titel van boek]
16 van 24
[Hier
plaatje
invoegen]
Self-fulfilling prophecy
[Hier titel van boek]
17 van 24
[Hier
plaatje
invoegen]
Gevolgen stigmatisering
Chronische stress
Lage zelfachting
• Demoralisering
• Depressieve symptomen
• Anomie en lage kwaliteit van leven
• Terugval en heropnames
• Doet positieve effecten van
rehabilitatieprogramma’s grotendeels
teniet
•
•
[Hier titel van boek]
18 van 24
[Hier
plaatje
invoegen]
Drie soorten stigma
Autoritarisme:
mensen kunnen geen
verantwoordelijkheid dragen
• Sociale inperking:
mensen vormen een gevaar voor de
samenleving
• Liefdadigheid:
mensen hebben (extra) zorg en
aandacht nodig
•
[Hier titel van boek]
19 van 24
[Hier
plaatje
invoegen]
Antistigmastrategieën
Driedeling:
1. Protest
2. Voorlichting
3. Contact
(Corrigan & Penn, 1999)
Maar ook:
4. Wet- en regelgeving
[Hier titel van boek]
20 van 24
[Hier
plaatje
invoegen]
Contacthypothese
Positief effect van ontmoetingen tussen
burgers met en zonder psychische
beperkingen is waarschijnlijk groter als:
• deelnemers dezelfde status hebben
• zij zelf voor contact kiezen en er plezier
aan beleven
• contacten worden gekenmerkt door samenwerking en zekere vertrouwelijkheid
• het gaat om contacten met personen die
lichtelijk afwijken van het stereotiepe
beeld
(o.a. Alexander & Link, 2003)
[Hier titel van boek]
21 van 24
[Hier
plaatje
invoegen]
Antistigmaprogramma’s
Veelal mengvormen voorlichting en
contact.
Belangrijke aspecten:
1. Beginnen in de psychiatrie
2. Adequate mediastrategie
3. Gedifferentieerde aanpak
4. Centrale rol voor cliënten
[Hier titel van boek]
22 van 24
[Hier
plaatje
invoegen]
Evenwicht
•
Bestrijden van stigma door anderen en
tegengaan van zelfstigma zijn even
belangrijk
•
Beide strategieën kunnen elkaar
versterken
[Hier titel van boek]
23 van 24
[Hier
plaatje
invoegen]
Samenvattend
Stigma niet uit te bannen, maar wel te
bestrijden
• Enige bekendheid werkzame
ingrediënten
• Geen radicale oplossingen > weg van
geleidelijkheid
• Wetgeving die discriminatie verbiedt
• Overlastbestrijding en stigmabestrijding
- sluiten elkaar niet uit
- zijn complementair
•
[Hier titel van boek]
24 van 24