Werkblad 1 – thema 17 - Basis Het kompas Inleiding Een voorwerp

Werkblad 1 – thema 17 - Basis
Het kompas
Inleiding
Een voorwerp wat mensen heeft geholpen bij het navigeren over land en over zee is het kompas. Een
belangrijk onderdeel in het kompas is een magneetje. Daarom staan magneten in deze opdracht
centraal. Je gaat je eerst verdiepen in de werking van magneten via een experiment. Daarna maak je
een mindmap over de theorie van magneten en beantwoord vragen.
Het werkblad en de mindmap moeten aan het einde van het thema worden ingeleverd via moodle.
Opdracht 1: Experiment
Je krijgt van je begeleider (docent, toa), de volgende materialen. Permanente magneten,
verschillende materialen, kompasjes en spijkers.
De bedoeling is dat je in groepjes van maximaal 4 leerlingen het volgende onderzoekje gaat doen, als
groep lever je een verslag in via moodle.
Voer de volgende opdrachten uit:
1. Pak 2 magneten en onderzoek op welke manieren je de magneten elkaar kunt laten afstoten
en op welke manieren je de magneten elkaar kunt laten aantrekken. Noteer het gevonden
resultaat
2. Onderzoek met materialen die je hebt, ook van spullen die je zelf hebt, of deze door de
magneten worden aangetrokken, afgestoten, of dat er niets gebeurd. Maak een tabel waarin
je de gevonden resultaten zet.
3. Onderzoek hoeveel spijkers je maximaal onder elkaar aan de magneet kunt hangen.
4. Onderzoek welke invloed de magneet en de kompas op elkaar hebben door ze bij elkaar te
houden. Noteer het gevonden resultaat en trek een conclusie of het kompas een magneet is
ja of nee.
5. Plaats de magneet onder een vel papier en strooi daarop ijzerpoeder, (als het ijzerpoeder in
een bakje zit, laat het daarin zitten en zet je de magneet onder het bakje). Maak foto’s van
de patronen die je ziet.
Opdracht 2: Verslag.
6. Maak een verslag van de experimentjes die je hebt uitgevoerd. Verwerk de volgende zaken in
het verslag:
a. Wat heb je gedaan?
b. Welke resultaten heb je gevonden?
c. Welke verklaring heb je voor het gevonden resultaat?
Opdracht 3: Mindmap (deze opdracht maak je alleen, of met zijn tweeën).
7. Neem de theorie door die staat in het document op de site en maak daarvan een mindmap.
Maak daarvoor eerste een lijst met de belangrijkste begrippen en leg kort uit wat ze
betekenen.
Het programma dat je daarvoor kunt gebruiken staat ook op de site.
Plaats de link van de mindmap in dit document zodat ik het kan bekijken.
Opdracht 4: Vragen
8. Pas de gevonden verklaringen uit opdracht 2: Verslag aan met wat je hebt geleerd uit de
theorie.
9. De rode kant van de magneet noemt men de noordpool, de witte kant de zuidpool. Leg uit
welke pool van het kompas naar het noorden wees.
10. Leg uit of er in het noorden (de noordpool van de aarde) een magnetische zuidpool, dan wel
een magnetische noordpool zit.
11. Leg uit waarom het niet verstandig is, als je wilt navigeren met een kompas, om een magneet
in je broekzak te hebben.
12. Zelfs in oude schepen werd ijzer verwerkt in de vorm van spijkers. Hierdoor ging het kompas
in de loop van de tijd minder goed werken. Verklaar dit verschijnsel met het gevonden
resultaat uit opdrachten 2 en 3 .
Als je klaar bent met de opdrachten kun je ze inleveren in moodle. Aan het einde van het thema
moet deze opdracht zijn ingeleverd.
Beoordeling
Dit werkblad levert, samen met de andere verslagen één beoordeling op in magister. Hier staat
aangegeven hoe de puntenverdeling is voor dit onderdeel:
1. Waar wordt op gelet?
Punten
Zijn alle vragen beantwoord?
3
Opdracht 6 : Verslag diepgang
4
Mindmap: Begrippenlijst
4
Mindmap: samenhang begrippen
4
Totaal
15