Utrecht Groeit! II En die groei geeft kansen! 29 juni - D66

Utrecht Groeit! II
En die groei geeft kansen!
29 juni 2017
Spreektekst D66 fractievoorzitter Klaas Verschuure bij slotdebat
voor de Voorjaarsnota 2017
--Gesproken tekst geldt --
Voorzitter,
De afgelopen weken hebben wij uitgebreid gesproken over de
laatste voorjaarsnota van dit college. Een prima voorjaarsnota die
in het teken staat van groei!
Over tien jaar wonen hier meer dan 400.000 inwoners. We zijn als
bruisende stad gelukkig volop in beweging. Stel je eens voor dat
het toenmalig stadsbestuur in de jaren ’50 had gezegd: “De stad is
klaar” Wie had nu in zo’n stad willen leven?
Ik niet!
Voorzitter, ironisch genoeg vinden sommige partijen dat we nu wél
de grenzen van de groei hebben bereikt. Tegen hen zou ik willen
zeggen: ga eens in een krimpregio kijken! Of bekijk oude foto’s van
Utrecht uit de jaren ’50 in het Utrechts Archief. Utrecht is bruisender
dan ooit.
1
Voorzitter,
de groei van onze stad is geen keuze maar een realiteit. Tot 2030
zullen er in Nederland ongeveer 1,2 miljoen woningen gebouwd
moeten worden. Daarvan komen er ruim 800.000 in de Randstad.
Waarom? Omdat onze bevolking groeit, we ouder worden, we
vaker zelfstandig leven, in kleinere huishoudens. En dat doen we
het liefst in grote steden. Die hebben de toekomst.
Van die realiteit kijken wij niet weg!
D66 wil die groei in goede banen leiden!
Dat betekent wél dat we een aantal zaken radicaal anders moeten
doen. Alleen dan kunnen we een aantrekkelijke, gezonde en
leefbare stad voor iedereen blijven. Groei maakt drie belangrijke
dingen mogelijk.
Radicale Kansengelijkheid, zodat iedereen mee kan doen, in het
onderwijs, bij werk en op de woningmarkt.
Radicale Verduurzaming, zodat we zorgen voor een klimaat
neutrale schone en leefbare stad!
En het Radicaal terugnemen van de regie op de openbare ruimte,
zodat wonen voor iedereen betaalbaar blijft en initiatieven de ruimte
kunnen krijgen.
2
Voorzitter,
Utrecht is al een fantastische stad om in te werken, te wonen en te
leven. Het gaat ook goed met Utrecht en de meeste Utrechters! De
afgelopen jaren is het aantal banen met 10.000 gegroeid. En de
werkeloosheid is fors gedaald. Toch kan niet iedereen mee doen.
Daarom moeten we volop inzetten op meer werk! Hoe fantastisch
zou het bijvoorbeeld zijn als we de innovaties die we ontwikkelen
op het Science Park, in de toekomst maken op Lage Weide. Dan
houden we de hele keten in Utrecht! Goed voor banen op alle
niveaus. Wij zien graag dat het college hier letterlijk werk van
maakt. Graag een reactie van de wethouder!
Voorzitter,
Wij hebben de afgelopen jaren veel acties ondernomen om meer
Utrechters aan een baan te helpen. En zonder alle onbegrijpelijke
tegenwerking uit Den Haag hadden we nu waarschijnlijk al beter
geweten “wat werkt”: Hoe krijgen we méér mensen uit de bijstand.
Voorzitter, Ik ga hier vandaag verder niets zeggen over de
Klijnsma-korting, en ook niets over onze teleurstelling over de
BUIG-systematiek en dat dit ons miljoenen kost. Dat weet u al
lang…
Voorzitter,
Wel veel dank voor de toezegging dat oudere werkzoekenden meer
aandacht krijgen. Hoe krijgt die toezegging vorm? Graag een
reactie van de wethouder.
3
Voorzitter,
D66 vindt dat dit college ook meer aandacht moet besteden aan
internationalisering. Bij de groei van onze stad past een stevige
Internationale cultureel en economische agenda. Een lange-termijnvisie waarin we internationale culturele kennisuitwisseling,
samenwerking en promotie integreren. Belangrijk voor onze stad,
onze inwoners en onze bezoekers. Graag een concrete toezegging
van de wethouder, we hebben hier ook een motie voor achter de
hand.
Voorzitter,
Investeren in een vrije samenleving, met gelijke kansen voor
iedereen, is meteen investeren in veiligheid. Ook daarom is
aandacht voor meer werk, beter onderwijs en minder armoede zo
belangrijk. Juist daarom zijn wij blij met de extra en brede aandacht
voor Overvecht.
Want voorzitter, veiligheid bouw je op het fundament van een vrije
samenleving. Vrijheid moeten we koesteren! Slechts in het
álleruiterste geval pak je vrijheden af. Kun je van zo’n situatie
spreken bij de collectieve sluitingstijd aan de
Amsterdamsestraatweg? De rechter eist een aanvullende motivatie
van de burgemeester. Het lijkt er dus serieus op dat de vrijheid hier
iets te makkelijk op het spel is gezet.
4
Voorzitter,
Radicale kansengelijkheid geldt voor alle Utrechters. Oude en
nieuwe.
Ben je gevlucht en woon je nu in Utrecht? Dan is dit je nieuwe
thuis.
Je hebt dezelfde rechten en plichten. Ook voor jou zorgen we voor
meer werk, beter onderwijs en een prettige plek om te wonen.
Voorzitter,
Zo voorkomen we dat mensen straks buiten de boot vallen. We zijn
blij met de toezeggingen om omze openbare ruimte toegankelijk te
maken. Ook Utrechters met een beperking moeten voordeel
hebben bij de groei van de stad. We kijken uit naar de nieuwe
plannen.
Voorzitter,
Radicale kansengelijkheid betekent natuurlijk ook dat je overal
zichtbaar jezelf kunt zijn. Ongeacht je godsdienst,
levensovertuiging, politieke voorkeur, ras, geslacht of wat dan ook.
Maar helaas voelen meer mensen zich gediscrimineerd. Dat is
onacceptabel. Zoals ik ook al bij de algemene beschouwingen aan
gaf; We moeten voorkomen dat mensen met de rug naar ons toe
gaan staan, en zich afkeren van onze maatschappij. Dat mag niet
gebeuren!
5
We kenden de laatste maanden ook weer incidenten op het gebied
van de acceptatie van LHBTI’ers. Ook bij het stellen van grenzen
over wat je wel of niet ok vindt op seksueel gebied gaat het bij
jongeren nog te vaak mis. Daarom wil D66 eerder en meer
voorlichting over seksualiteit en seksuele diversiteit op scholen.
Acceptatie en het stellen van grenzen begint met een goed
gesprek. Daarom dienen wij de motie in “Let’s talk about sex”, In
de motie roepen wij het college op om met alle betrokken partijen te
kijken hoe de voorlichting over seksualiteit en seksuele diversiteit
op scholen kan worden verbeterd.
Voorzitter,
Radicale kansengelijkheid betekent ook dat elke stem telt! Bij de
laatste gemeenteraadsverkiezingen bedroeg het
opkomstpercentage 54,2%. In sommige stembureaus in Zuilen,
Overvecht en Kanaleneiland, soms zelfs onder de 30%. Daar
stemde nog niet één op de drie Utrechters!
Dat moet beter bij de aanstaande gemeenteraadsverkiezingen op
21 maart 2018. Met een gemeentelijke campagne kunnen we er
voor zorgen dat het aantal kiezers groeit!
Daarom dienen wij de motie in “de stembus komt naar je toe deze
verkiezingen” Daarmee dragen wij het college op om bij de
gemeenteraadsverkiezingen 2018 meerdere mobiele stembureaus
in de vorm van rondrijdende ‘StemBussen’ in te zetten;
6
Voorzitter!
Wie actief meedoet aan kunst en cultuur, doet mee aan de
samenleving! Door cultuureducatie stevig te verankeren in het
onderwijs wordt aangesloten bij doorgaande leerlijnen. Zo leren
onze kinderen meer over cultuur en worden zij creatiever. Dat hoort
bij Utrecht.
Want voorzitter,
Utrecht is een creatieve stad met veel voorstellingen en festivals.
Maar onze stad presteert niet goed op het gebied van
talentontwikkeling. Dat moet beter. Wij vragen het college om
ervoor te zorgen dat meer jonge makers zich in onze stad kunnen
vestigen. Dat kan via het flexibel cultuurbudget. Graag een
concrete toezegging van de wethouder, we hebben een motie
achter de hand.
Wij zijn blij met de beantwoording van het college op onze vragen
over de financiële problemen van het UCK. Kan het college
toezeggen ons voor de Programmabegroting 2018 verder te
informeren over de mogelijke gevolgen?
7
Voorzitter,
Sport is een onmisbaar onderdeel van een bruisend en gezond
Utrecht. We zijn blij met de investeringen in sport in de
voorjaarsnota. Maar er is geld over. We dienen daarom een
amendement in om het budget voor sportactiviteiten voor de
komende vier jaar met 11.000 euro op te hogen.
Voorzitter,
De groei van onze stad geeft ons ook de kans om in te zetten op
radicale verduurzaming. Juist door de groei kunnen we zorgen voor
een klimaatneutrale, schone en leefbare stad.
Tegen de landelijke trend in, daalt in Utrecht de CO2-uitstoot. Wij
produceren ook per 1000 woningen twee tot drie keer meer zonneenergie dan in andere grote steden. Maar het kan nog veel beter!
Eigenaren willen graag hun huis verduurzamen, maar ze weten
lang niet altijd hoe dat moet, of kunnen het niet betalen. We hebben
miljoenen op de plank liggen. Laten we die snel gebruiken.
Daarom dienen wij een amendement in om de vraag naar
energieneutrale woningen te stimuleren. Zo prikkelen we de markt
om innovatieve ideeën te ontwikkelen en gaan meer Utrechters
energieneutraal wonen. Met het amendement dragen wij het
college op om €2,3 miljoen uit de reserves Utrechtse energie aan te
wenden om huurders en eigenaren simpel en snel te laten kiezen
voor het nemen van stevige energiemaatregelen, bijvoorbeeld met
een woningabonnement of collectieve inkoop.
8
Voorzitter,
Er is in deze raad al veel gesproken over grondstofinzameling
Eerlijk gezegd zijn we nog steeds niet tevreden hoe het gaat. Er zijn
kliko’s met verschillende kleuren maar voor veel Utrechters is nog
onduidelijk wat in welke bak hoort. Wel zijn we blij met de
toezegging om stickers op de kilo’s te plakken. Dan is het helder
wat in welke bak mag! Aangezien we snel willen doorpakken, zullen
we de wethouder op weg helpen met een goed ontwerp.
Dit zullen we in de pauze aan hem aanbieden.
Voorzitter,
De groei van onze stad stelt ons ook voor de vraag: hoe houden we
Utrecht bereikbaar en leefbaar? Opnieuw, met radicale
verduurzaming. Als we voldoende woningen willen bouwen om de
groei op te vangen, dan zullen we mogelijk ook de parkeernorm
moeten aanpassen. Betere bereikbaarheid betekent niet meer
asfalt, want dat levert vaak alleen maar meer files op.
Maar dan moeten we ook zorgen voor alternatieven voor de auto.
Daarom stimuleren wij de fiets en het OV. Juist bij de nieuwe
ontwikkelgebieden zoals de Cartesiusdriehoek en de
Merwedekanaalzone zijn hiervoor kansen. Wij roepen het College
daarom met een motie op om de ruim 11 miljoen euro uit het
mobiliteitsprogramma “VERDER” in te zetten voor de twee randvoorwaardelijke fietstunnels in de Cartesiusdriehoek.
9
Voorzitter,
Door klimaatverandering kan de temperatuur ’s zomers flink
oplopen, zeker in onze binnenstad. Radicale verduurzaming vraagt
daarom ook om meer groen.
D66 wil dit onder andere in het Stationsgebied. Bijvoorbeeld met
een permanent park op Paardenveld of door direct grotere bomen
te planten die sneller volwassen zijn. Want groen is niet alleen
duurzaam, Utrechters genieten er ook enorm van. In eerdere jaren
was hier voor geen extra geld beschikbaar. Door de groei van de
stad en de aantrekkende economie wij verwachten dat het nu wel
beschikbaar komt, en dienen daarom de motie “Poen voor groen in
het Stationsgebied” in. Wij dragen daarin het college op om bij een
positief resultaat binnen de grondexploitatie, prioriteit te geven aan
meer groen in het Stationsgebied.
Voorzitter,
D66 onderschrijft de ambities van het college voor het Máximapark.
We zijn blij met de zoektocht naar budgetten voor onder andere
bruggen, het afronden van de Vikingrijn en goede
toiletvoorzieningen. We zijn trots op deze parel in Leidsche Rijn
waarvan zoveel mensen genieten.
10
Voorzitter,
De groei van onze stad stelt ons voor de vraag waar gaat iedereen
wonen? Onze woningmarkt staat al onder druk. D66 wil dat wonen
voor iedereen mogelijk blijft. Daarom zetten wij volop in op meer
nieuwbouw, stedelijke verdichting en transitie. D66 wil daarbij een
focus op betaalbare koop en middenhuur. Ook voor buschauffeurs,
politieagenten en leraren moet wonen in onze stad mogelijk blijven.
De groei van onze stad vraagt er ook om dat we de inrichting van
de openbare ruimte radicaal terugnemen. Voor ons geen Utrecht
waar elke vierkante millimeter vooraf is ingekleurd door
projectontwikkelaars, woningbouwcorporaties en
stedenbouwkundigen. Want juist de inwoners geven een groeiende
stad kleur.
Helaas zien we dat verschillende initiatieven, culturele activiteiten
en maatschappelijke voorzieningen lastiger een plek vinden in onze
groeiende stad. Bovendien lukt het vaak niet om deze van de grond
te krijgen. We hebben het dan bijvoorbeeld over Dress for succes,
de voedselbanken, de Weggeefwinkel, en Villa Vrede. Er zijn te
veel spelbrekers: een hoge huur, een maximale opbrengt van de
grondprijs of een mismatch tussen beschikbare ruimtes en
initiatieven.
D66 wil dat er ruimte blijft voor initiatieven En dat kan, als we de
regie op de openbare ruimte radicaal terugnemen. De nieuwe
11
Omgevingswet en de op te stellen Omgevingsvisie bieden daarvoor
de ruimte! Ook willen wij graag op korte termijn een inventarisatie
van alle initiatieven, een evaluatie van het Makelpunt en uitgebreide
participatie bij het opstellen van die omgevingsvisie.
Daarom dienen wij de motie ‘Dak op je initiatief’ in. Met de motie
dragen we het college op om de gemeentelijke activiteiten op het
gebied van huisvesting voor initiatieven, zoals het Makelpunt, te
evalueren en daarbij in kaart te brengen welke oplossingen er zijn
om goede matches mogelijk te maken tussen initiatieven en
huisvesting. En te zorgen voor een goed participatietraject.
Voorzitter,
Bij het vaststellen van de Nieuwe Ruimtelijke Strategie hebben wij
een brede inzet gesteund voor groei door verdichting. Hierin is ook
aandacht voor groen en blauw. Het college stelt nu een smallere
beleidsregel voor die financiering voor initiatieven mogelijk maakt.
D66 wil dat alle initiatieven die bijdragen aan deze doelen in
aanmerking kunnen komen, ongeacht waar ze zij staan. Daarom
dienen wij een motie in ‘Prioriteiten voor alle passende initiatieven’
waarmee we het college opdragen om de koppeling aan de
prioritaire gebieden los te laten als initiatieven een bijdrage leveren
aan het realiseren van de doelstellingen van de Ruimtelijke
Strategie.
Voorzitter ik sluit af,
12
Dit is de laatste voorjaarsnota van de huidige coalitie, een
voorjaarsnota waar D66 blij mee is. Wij hebben de afgelopen jaren
samengewerkt in een breed samengestelde coalitie. Een coalitie
die Links en Rechts en Progressief en Conservatief verbindt. Een
coalitie waar Utrechters de verscheidenheid van hun stad in
terugzien. En die samenwerking heeft heel goed uitgepakt. Utrecht
en de meeste Utrechters staan er goed voor.
Maar we zijn nog lang niet klaar met onze stad!
Klaar zijn we wel voor de toekomst. Klaar om de kansen die groei
biedt te pakken. Want Utrecht bruist van de energie, van de
initiatieven en positiviteit.
Voorzitter dit onderstreept hoe belangrijk samenwerking tussen
links en rechts is, hoe belangrijk het is op progressief en
conservatief samen te brengen. Hoe belangrijk het is om als
politieke partij je verantwoordelijkheid te nemen!
Zo maak je impact met idealen. Zo krijg je wat voor elkaar. Ik hoop
dat partijen daar in Den Haag een voorbeeld aan nemen.
Dank u wel,
13