Werk aan werk en ontwikkel talent! 1 oktober 2015 Spreektekst D66-fractievoorzitter Klaas Verschuure bij de Algemene Beschouwingen van de Programmabegroting 2016 -- Gesproken tekst geldt -- Voorzitter! Vier maanden uit de raad betekende dat ik voor het eerst sinds jaren weer eens als buitenstaander naar de raadsvergaderingen kon kijken. En voorzitter, het is soms écht niet te volgen! Kijkers thuis: houd vol en neem vooral contact op als het niet duidelijk is. Collega’s, laten wij ook ons best doen om duidelijke taal te gebruiken. Ik ben in ieder geval vastberaden om onze manier van werken te veranderen, zodat de lokale politiek dichter bij de Utrechter komt te staan. Ook dat is “Utrecht maken we samen”. Voorzitter, Vandaag kijken wij vooruit naar de plannen voor het komende jaar. En hoewel er de komende weken in deze raad veel gesproken zal worden over gewenste wijzigingen van beleid en andere plannen voor de stad, durf ik de stelling aan dat het in Utrecht relatief goed gaat. Je zou heel Nederland zo’n sterke Utrechtse coalitie gunnen. 1 Voorzitter, De coalitie is vol op stoom. Daarom bespreken we de komende weken een financieel solide programmabegroting met stevige en degelijke plannen voor 2016. Daarmee investeren we in meer werk en beter onderwijs, en de lokale belastingen blijven gelijk. De gemeente Utrecht is financieel gezond, de risico’s zijn goed in beeld en de bedrijfsvoering is op orde. D66 vindt dat het college trots mag zijn op deze begroting! Voorzitter, In mijn weken in revalidatiekliniek De Hoogstraat sprak ik veel mensen met een enorme fysieke uitdaging. Zij lieten zich daar door niet uit het veld slaan. Mensen met een dwarslaesie, een amputatie of zware beperkingen leren om gaan met hun handicap door heel hard te werken. Wat deze mensen hebben, is ambitie en doorzettingsvermogen. De ambitie om opnieuw zoveel mogelijk zelfstandig te zijn. En doorzettingsvermogen om niet bij de pakken neer te zitten. Dat verdient respect en steun. Voorzitter, Dat geldt niet alleen voor de bewoners van de Hoogstraat. Dat geldt voor heel veel Utrechters. En daar, voorzitter, ligt onze taak. Ik wil dat iedereen de kans krijgt om zijn of haar talenten te ontwikkelen. In opleiding en in werk en op sportief en cultureel gebied, in alle wijken van onze mooie stad. Dat kan door perspectief te bieden en voorbeelden te geven. 2 Daarom moeten wij ons hard blijven maken voor meer werk en beter onderwijs. Daarom investeren we 204 miljoen euro in de Utrechtse scholen. Daarom zijn we blij met de komst van de bibliotheek naar De Neude! Voorzitter, Utrecht wordt steeds meer een internationale stad. D66 vindt het belangrijk dat Utrechters zelf ook meegaan in deze ontwikkeling. De Engelse taal biedt toegang tot de hele wereld. Als we Utrechtse leerlingen Engels leren vanaf de basisschool bevordert dat de taalontwikkeling en algemene taalvaardigheid. Daarom willen wij graag dat het college tweetalig onderwijs gaat stimuleren! Voorzitter, Utrecht heeft een fantastische Hogeschool en de beste onderzoeksuniversiteit van Nederland. Die moeten we koesteren! Het Utrecht Science Park laat bovendien zien hoe onderwijs en ondernemerschap elkaar kunnen versterken. Het blijft belangrijk om goede randvoorwaarden te creëren voor de verdere ontwikkeling en het aantrekkelijk houden van het gebied. Dit is van groot belang voor het faciliteren van voor onder andere Startups, internationale bedrijven en expats. Voorzitter, 3 We moeten de werkgelegenheid stimuleren. Het is onze ambitie om de laagste werkloosheid van Nederland te hebben. We zijn er echter nog lang niet. Niet iedereen profiteert van de aantrekkende economie. Het aantal mensen in de bijstand neemt nog steeds toe. En ook met de juiste kwalificaties, maar de verkeerde achternaam, kom je soms niet aan de bak. Discriminatie op de arbeidsmarkt is wat D66 betreft onacceptabel. Voorzitter, Om de banengroei aan te jagen, zijn verschillende initiatieven in de steigers gezet. Met onder andere het Lokaal Economisch Fonds, het Actieplan Jeugdwerkloosheid en de social impact bonds creëren we meer banen, stages en leerwerkplekken. Utrecht biedt zoveel kansen: startups op het Utrecht Science Park, banen in de creatieve sector, maar zeker ook in de grootste binnenhaven van Nederland! Daarom moeten we ons aantrekkelijke vestigingsklimaat bewaken en zorgen voor een onderscheidend cultuuren uitgaansaanbod. Maar ook door simpele en doeltreffende regels en een positieve houding van de gemeente willen we meer ruimte geven aan initiatieven. Voorzitter, 4 Er zijn ook nieuwe kansen. Het energieplan biedt volop mogelijkheden! We gaan toewerken naar een klimaatneutrale stad en een energieneutrale economie. En dat levert banen op! Voor technici, die onze elektrische auto’s van laadpunten voorzien. Voor installatiemonteurs, die zonnepanelen en warmtepompen aanbrengen. En voor bouwvakkers die een woning isoleren. Voorzitter, We kunnen een hele nieuwe bedrijfstak uit de grond stampen, maar dan moeten we ons daar wel nú voor in gaan zetten. Utrecht zet zich hiermee als slimme en gezonde stad stevig op de kaart! Voorzitter, Utrecht heeft bij de Grand depart van de Tour de France laten zien dat het uitstekend grote evenementen kan organiseren. Daar ben ik trots op! De stad heeft een echte sprong voorwaarts gemaakt! Het was fantastisch om zo’n internationaal topevenement in onze stad te hebben. Alle wijken, van Leidsche Rijn tot de Binnenstad, van Hoograven tot Overvecht waren blij. Iedereen heeft Utrecht op z’n allerbest gezien. Een gastvrije stad met een relaxte sfeer. Utrecht laat daarmee zien een echte festival- en evenementenstad te zijn! Dat belooft wat voor de toekomst. We verwachten ook een stevige bijdrage aan de Utrechtse economie en de citymarketing. De hele wereld heeft kunnen genieten van de schoonheid van onze stad. Dat moet nieuwe bezoekers en meer werkgelegenheid opleveren. Er zullen wat D66 betreft nog meer grote evenementen naar de stad komen. En nu het cultuurconvenant gerepareerd is en de cultuurnota voor de deur staat, zijn we ook heel benieuwd welke initiatieven er uit de stad zelf gaan komen! 5 Voorzitter, Utrecht krijgt er de komende 15 jaar zo'n 70.000 extra inwoners bij. Zij moeten een fatsoenlijke woonruimte kunnen vinden. Het gaat gelukkig goed met de toename van het aantal studentenwoningen en met transformaties van kantoren. Er worden grote stappen gezet, bijvoorbeeld met het oude ziekenhuis Oudenrijn. Maar als we de problemen op de woningmarkt door de stijging van huizenprijzen het hoofd willen bieden, moet het bouwtempo omhoog. Starters en ouderen hebben behoefte aan meer middeldure huurwoningen, voor woningbouw moeten we daarom kijken naar nieuwe plekken binnen de bestaande stad én naar nieuwe bouwlocaties. Het gebied rondom de A12 kan hiervoor interessant zijn. Voor de ontwikkeling hiervan zijn wel financiële middelen nodig. D66 verwacht van het college dat ze volgend jaar met voorstellen komt zodat Utrecht zich verder kan ontwikkelen tot een gezonde en leefbare stad. Voorzitter, Met Utrecht gaat het relatief goed. Maar Utrecht is geen stadstaat en Nederland geen eiland. Conflicten in het Midden Oosten en Afrika lijken ver weg maar hebben een weerslag op onze stad. Vluchtelingen komen ook naar Utrecht en worden hier opgevangen. En zoals D66 al eerder heeft gezegd: ze zijn van harte welkom. Utrecht heeft laten zien dat wie hulp zoekt, niet voor een dichte deur komt te staan. En daar ben ik trots op. Maar het is niet altijd gemakkelijk. De opvang van vluchtelingen kan ook tot onrust leiden. Deze gevoelens mogen we 6 niet negeren. We moeten met elkaar in gesprek gaan zodat we deze zorgen weg kunnen nemen. Voorzitter, Veel van deze vluchtelingen, die hun hele hebben en houwen achter hebben moeten laten, kunnen voorlopig nog niet terug. Dat betekent dat wij hen, en onszelf, moeten voorbereiden op een nieuw leven in Utrecht. We moeten daarom investeren in de lange termijn. Investeren in mogelijkheden voor statushouders om te wonen, te leren en te werken. Dat zal niet altijd gemakkelijk gaan, en we zullen allemaal tot compromissen bereid moeten zijn. Voorzitter, De start van deze raadsperiode werd gemarkeerd door het onderschrijven van het fundament door alle fracties in deze raad. Het fundament staat voor een andere manier van besturen van de stad. De Utrechter staat centraal, het bestuur stelt zich dienend op en plannen maken we samen. Voorzitter, “Utrecht maken we samen” begint vorm te krijgen. We zetten prachtige stappen: we doen succesvolle ervaringen op met de stadsgesprekken, we hebben een pilot buurtbudgetten en doen proeven met het right to challenge. De drempels om een burgerinitiatief te starten, worden verlaagd. Zo geven we de Utrechters meer invloed op de raadsagenda. En door te werken met scenario’s in raadsvoorstellen, krijgt de raad meer invloed 7 op de besluitvorming. Want als de stad verandert, als de gemeente verandert, moeten ook wij onze raadsprocessen durven veranderen. Wat ons betreft komt er ook een stadsgesprek voorafgaand aan de Voorjaarsnota! Voorzitter, ik rond af. De komende weken gaan we spreken over de programmabegroting en de plannen voor volgend jaar. Wat D66 betreft investeren we in meer werk, minder regels en beter onderwijs. Dat doen we met de ambitie om iedereen in Utrecht de kans te geven zijn of haar talenten te ontwikkelen. Deze begroting is daarvoor een gezonde basis; een behoedzame, deugdelijke vertaling van ambities. Wij kijken uit naar de komende weken. Dank u wel. 8