ministerie van arbeid technologische ontwikkeling en milieu

MINISTERIE VAN ARBEID
TECHNOLOGISCHE ONTWIKKELING
EN MILIEU
ONDERDIREKTORAAT JURIDISCHE EN INTERNATIONALE
ZAKEN
Wagenwegstraat no. 22
Paramaribo – Suriname
Tel.: 475241 / 471940
Fax.: 471940
E-mail: [email protected]
Website: [email protected]
Het oprichten van vakverenigingen
Werknemers hebben het recht vakverenigingen op te richten. Daarbij wordt
geen onderscheid gemaakt tussen werknemers en is geen voorafgaande
goedkeuring vereist, niet van de werkgever en ook niet van de overheid.
Werknemers hebben het recht zelfstandig te beslissen of ze wel of geen lid
worden van de vakbond. Werkgevers hebben dezelfde rechten als hierboven
genoemd.
De vakverenigingen zijn bevoegd om de rechten en belangen van de
werknemers die zij vertegenwoordigen te verdedigen en voor hen op te
komen. Bij de uitoefening van vakverenigingsrechten worden zonder
onderscheid de volgende vrijheden gewaarborgd:
• vrijheid om al dan niet lid te zijn van een vakvereniging;
• het recht om deel te nemen aan vakverenigingsactiviteiten.
De vakverenigingen zijn vrij en bevoegd om de rechten en belangen van de
werknemers die zij vertegenwoordigen te verdedigen en voor hen op te
komen.
Relatie werkgever en vakvereniging
Vakverenigingen hebben het recht om collectieve arbeidsovereenkomsten
aan te gaan. De werkgever is verplicht omtrent het aangaan van een CAO
te onderhandelen met het bestuur van de vakvereniging van werknemers:
1. die rechtspersoonlijkheid bezit;
2. wier statuten de bevoegdheid tot het aangaan van een collectieve
arbeidsovereenkomst te onderhandelen met het bestuur van de
vakvereniging van werknemers uitdrukkelijk vaststellen;
3. die de werknemers in de onderneming op wie de collectieve
arbeidsovereenkomst van toepassing is, vertegenwoordigt.
De werkgever die weigert te onderhandelen met een vakvereniging, welke
gerechtigd is om CAO’s te sluiten, wordt gestraft met hechtenis van ten
hoogste een maand of een geldboete.
Meerdere vakverenigingen en CAO’s
Ingeval er meerdere vakverenigingen zijn en ingeval er gerede twijfel
bestaat, of een vakvereniging de werknemers vertegenwoordigt in de
onderneming op wie de CAO van toepassing zal zijn, houdt de
Bemiddelingsraad op verzoek van, hetzij de werkgever, hetzij het bestuur
van de betrokken vakvereniging een referendum onder deze werknemers. Dit
om vast te stellen, of de vakvereniging door de meerderheid van het aantal
geldig uitgebrachte stemmen van deze werknemers aangewezen wordt om
hen bij het onderhandelen en het aangaan van de CAO te
vertegenwoordigen.
De algehele leiding en werkzaamheden van het referendum berusten dan bij
de Bemiddelingsraad.
2
Statuten, reglementen
Werknemers en werkgeversorganisaties hebben het recht om zelfstandig hun
statuten en reglementen te formuleren en te wijzigen.
Verkiezingen
Volgens de Grondwet moeten vakverenigingen op democratische wijze
georganiseerd en bestuurd worden. Er moeten daarvoor regelmatige
verkiezingen plaatsvinden in de vakvereniging. Bij de verkiezingen moet de
geheime stemming in acht genomen worden. Werknemers- en
werkgeversorganisaties hebben het recht om vrij en zelfstandig hun
vertegenwoordigers te kiezen.
Programma’s
Werknemers- en werkgeversorganisaties hebben het recht hun organisaties
en werkzaamheden in te richten en hun werkprogramma’s vast te stellen.
Maatregelen tegen het vakbondsbestuur
Het is verboden voor de werkgever om enige maatregelen te treffen
(inclusief ontslag) tegen vakbondsbestuursleden, indien deze maatregelen
betrekking hebben op :
a. de hoedanigheid van werknemersvertegenwoordiger of de daarbij
behorende activiteiten;
b. het lidmaatschap bij een vakvereniging;
c. deelname aan vakbondsactiviteiten.
Dit verbod en de bescherming gelden zover:
1. de handelingen rechtreeks met de arbeidsverhoudingen of
verenigingsrechten in verband staan;
2. de werknemersvertegenwoordigers hebben gehandeld in
overeenstemming met de wet, de CAO of andere overeenkomsten.
Faciliteiten
De werkgever is verplicht binnen de onderneming adequate faciliteiten te
verlenen aan de werknemersvertegenwoordigers:
1. opdat deze hun vakbondsfuncties op de juiste wijze kunnen
uitoefenen;
2. voor zover deze faciliteiten de goede functionering van de
onderneming niet belemmeren.
Wat is een CAO?
Onder een CAO wordt verstaan de overeenkomst aangegaan door één of
meer werkgevers of één of meer rechtspersoonlijkheid bezittende
verenigingen van werkgevers, en één of meer rechtspersoonlijkheid
bezittende verenigingen van werknemers, waarbij voornamelijk of uitsluitend
worden geregeld arbeidsvoorwaarden en in acht te nemen
arbeidsvoorwaarden.
Een vereniging van werkgevers of van werknemers is slechts bevoegd tot het
aangaan van CAO’s indien in de statuten der vereniging deze bevoegdheid
uitdrukkelijk is vermeld.
3
Een CAO moet worden aangegaan bij authentieke of bij onderhandse akte.
Een vereniging welke een CAO heeft aangegaan draagt er zorg voor dat elk
lid, dat bij de overeenkomst is betrokken, zo spoedig mogelijk de woordelijke
inhoud van de overeenkomst in zijn bezit heeft. Indien door partijen een
toelichting op de CAO is opgesteld, geldt deze verplichting ook ten aanzien
van de toelichting.
Nietige bedingen
Het beding in een CAO waarbij het recht van de werknemers op vrijheid van
vereniging en vergadering wordt opgeheven of beknot, is nietig.
Het beding waarbij een werkgever verplicht wordt werknemers van een
bepaald ras of van een bepaalde godsdienstige of staatkundige overtuiging of
leden van een vereniging, of van een bepaalde vereniging niet, dan wel
uitsluitend in dienst te nemen, is nietig.
Vanaf welk tijdstip treedt een CAO in werking?
Een CAO of een wijziging dan wel een uitdrukkelijke verlenging daarvan
treedt pas in werking wanneer voldaan is aan de verplichting van de
betrokken partijen om een gewaarmerkt exemplaar van de collectieve
arbeidsovereenkomst, alsmede van de daarin aangebracht wijzigingen aan
de Minister van Arbeid, Technologische Ontwikkeling en Milieu toe te zenden.
Duur CAO
Een collectieve arbeidsovereenkomst kan voor geen langere tijd dan drie
jaren worden aangegaan behoudens verlenging, zodanig dat partijen nimmer
langer verbonden zijn dan drie achtereenvolgende jaren, te rekenen van het
tijdstip waarop de verlenging wordt overeen gekomen.
Internationale arbeidsstandaarden
De hierboven genoemde rechten, plichten en bevoegdheden zijn neergelegd
in de Grondwet, de Wet op de Collectieve Arbeidsovereenkomst, het Decreet
Erkenning Vakverenigingen Werknemers en het Decreet Bescherming
Werknemersvertegenwoordigers. Deze wettelijke regels zijn grotendeels
gebaseerd op drie (3) door Suriname geratificeerde conventies van de ILO:
No.87, No.98 en No.135. Suriname is sinds 1976 lid van de ILO, die in 1919
is opgericht.
Deze brochure geeft slechts wat algemene informatie. Nadere
informatie kunt u bekomen door het raadplegen van de
arbeidswetgeving. Tevens kunt u voor verdere informatie en advies
terecht bij het Ministerie van Arbeid, Technologische Ontwikkeling en
Milieu, de Arbeidsinspectie, een advocaat of bureau voor rechtshulp.
4