Denken over verschillen : M/V Differentiedenken Prof. Magda Michielsens Universiteit Antwerpen M/V • Androcentrisme • Androgynie • Gelijkheid – Evenwaardig – Gelijke rechten • Differentie – Evenwaardig – Gelijke rechten – Bewust verschillend – différer (Derrida) Gelijkheid/ Verschil: sleutelvraag in genderstudies • Zwaarte van de gelijkheid/verschil-discussie • Implicaties van de discussie • Voorbeelden Simone de Beauvoir http://www.vrouwenstudies.be/DeBeauvoir/ Soorten verschil-denken • Franse filosofie: Luce Irigaray, Hélène Cixous, Julia Kristeva • Amerikaanse sociale wetenschapsters: Carol Gilligan, Nancy Chodorov • Pragmatici Luce Irigaray • • • • Belgische Geboortejaar ? 1932 ? Psycho-analytica Lacan Sprekende titels • Ce sexe qui n’en est pas un • Parler n’est jamais neutre • L’une ne bouge pas sans l’autre ‘een vrouwelijke’ • • • • • • Lichaam Essentialisme ? Taal Symbolische orde ? Fallische markering (Mondige) hysterie Ecriture féminine Mimesis Citaat 1 "Zij is in haarzelf ondefinieerbaar en oneindig anders. Ongetwijfeld is dit de reden dat men haar wispelturig, ondoorgrondelijk, rusteloos en grillig noemt..." Irigaray, Luce, Dit geslacht dat niet (één) is, 1981:23 Citaat 2 Jouer de la mimésis, c'est donc, pour une femme, tenter de retrouver le lieu de son exploitation par le discours, sans s'y laisser simplement réduire. C'est se resoumettre [...] à des 'idées', notamment d'elle, élaborées dans/par une logique masculine, mais pour faire 'apparaître', par un effet de répétition ludique, ce qui devait rester occulté: le recouvrement d'une possible opération du féminin dans le langage. (uit: Irigaray, Luce, Ce sexe qui n'en est pas un, Paris: Minuit, 1977:74) Citaat 3 “Vrouwen zijn door hun vaders, broers, minnaars, pooiers fallisch gemarkeerd.” – Cfr. the angel of the house Virginia Woolf – Cfr. de Ander van Simone de Beauvoir – Cfr. meisjes proberen niet het vraagstuk op te lossen maar de meester Epistemologisch • “is daar iemand” • niet uitgesloten derde • verschillen laten bestaan = einde van de kracht van de cognitieve dissonantie (Festinger) • Le sujet de la science sera toujours été masculien (voltooid verleden toekomende tijd) Judy Chicago Commentaar The Crowning images the moment the baby's head first appears during the birth process. In Chicago's conception, she has transformed that moment into one of spiritual and philosophical significance. The woman turns her head downward to look at and learn from her own processes. Her action makes The Crowning a potential metaphor for any creative moment in a woman's life. The Crowning image is also a marriage of a number of forms and symbols, each meant to add meaning to the reading of the whole. This woman is part male; a penile form extends between the woman's breasts. Her position, arms holding legs open, creates a lepidopteran outline. Her body interior contains the suggestion of plant pistils and stamens. Her hair becomes energy, streaming to form an alternating pattern of light and dark lines. Postmodern einde van het sterke subject • Winst • Verlies • Post post post Carol Gilligan • Medewerkster van Kohlberg • Cognitieve morele ontwikkelingstheorie: moreel redeneren • Ethics of Care i.p.v. Ethics of principle opwaarderen van vrouwelijkheid Nancy Chodorov • Amerikaanse Freudiaanse psycho-analytica • Waarom vrouwen moederen ? ‘zwakke ego-grenzen’ opwaarderen van vrouwelijkheid • Vrouwenlijke waarden ipv vrouwelijke zwaktes • Cfr. Margarethe Mitscherlich : ‘de toekomst zal vrouwelijk zijn of niet’ FEMINISMEN aanklagen dat het er niet is androgynie gelijkheid verschil er voor vechten gewoon doen vieren Vragen • Welke gelijkheid maakt een verschil ? • Acceptatie van welk verschil maakt gelijker ?