Voorbeelden van innovatie Wat als innovatie kan gezien worden is zeker niet beperkt tot de voorbeeldenlijsten die nu volgen. Deze voorbeelden werden reeds in ondernemingen ingevoerd en hebben als enig doel een duidelijker idee te geven van wat er allemaal als innovatie gezien kan worden. A. De verschillende innovatietypes met uitleg en voorbeelden 1. Nieuwe goederen enkele voorbeelden: vervanging van materialen of grondstoffen door materialen met verbeterde eigenschappen, zoals ademend textiel, lichte maar stevige composieten, biologisch afbreekbare grondstoffen, gezondere (vb. biologische of "light") grondstoffen, … invoeren van nieuwe of verbeterde onderdelen in bestaande producten, zoals ingebouwde camera's in gsm's, fixeersystemen in kledij, ABS of GPS systemen in auto's, ... invoeren van software die de bruikbaarheid en het gemak van goederen verhogen, zoals GPS systemen die niet alleen de weg, maar ook nuttige diensten of handelszaken aangeven (vb. tankstations of restaurants) toevoegen van nieuwe functies, zoals producten die men kan opplooien zodat ze gemakkelijk weg te bergen zijn, vuilbakken die een signaal geven wanneer ze vol zijn, espressotoestellen met automatische dosering, ... uitbreiding van het productgamma, zoals nieuwe plantenrassen, andere groentemengelingen voor verschillende kooktoepassingen, e-magazines of e-boeken, ... belangrijke veranderingen aan de verpakking die de functionaliteit of de gebruikskenmerken van het product wijzigen nieuwe of verbeterde goederen die het resultaat zijn van nieuwe of verbeterde productietechnieken, zoals verlijmd in plaats van gestikt textiel, laminaatpanelen met reliëf, verbeterde matrasstof op basis van nieuwe breitechnieken, … nieuwe producten die het resultaat zijn van R&D inspanningen, zoals langer houdbare voedingswaren, brandwerende of mugwerende weefsels, speciaal ontworpen ritssluiting voor ondergoed of nachtkledij voor in de ouderen- of gehandicaptenzorg, poreus resorbeerbaar implantaat om regeneratief herstel van botletsel te ondersteunen, reflecterende dakbedekking, beter oplosbare geneesmiddelen, ... modellen of productlijnen met verbeterde prestaties nieuwe of verbeterde producten gericht op nieuwe klantgroepen … 1 2. Nieuwe diensten enkele voorbeelden: verbetering van toegang voor klanten, bijvoorbeeld door het oppikken en het inleveren van huurauto's bij klanten thuis voor het eerst diensten toegankelijk maken via het internet, zoals online banking, online shoppen, elektronische ticketverkoop, … invoeren van nieuwe waarborgvormen, zoals de verlenging van waarborgen op nieuwe of tweedehandsproducten, het bundelen van waarborgen met andere diensten zoals kredietkaarten of getrouwheidskaarten, ... plaatsen van schermen met video on demand op de achterkant van vliegtuig-, busof treinstoelen installeren van gasverwarming op buitenterrassen van restaurants of bars verbetering van de klantendienst door bijvoorbeeld online back-updiensten aan te bieden, of mobiele teams die de klanten gaan helpen ter plaatse, online offerte en calculatie, verkorte levertijd bij doorverkoop van goederen: introduceren van compleet nieuwe productgroepen, zoals de eerste keer bevroren voedingsproducten doorverkopen (de doorverkoop van nieuwe bevroren voedingsproducten is geen innovatie, indien er reeds andere bevroren voedingsproducten worden aangeboden) voor het eerst aanbieden van een levenslange garantie of gratis onderhoud bij de aankoop van goederen voor het eerst aanbieden van permanente vorming door middel van e-learning voor het eerst aanbieden van consultancy op het gebied van eco-auditregulering … 2 3. Nieuwe processen of methoden a. Nieuwe of aanzienlijk verbeterde vervaardigingsmethoden van goederen of diensten enkele voorbeelden: invoeren van nieuwe of aanzienlijk verbeterde productietechnologie, zoals automatiseringsuitrusting of real-time sensoren die de processen kunnen aanpassen nieuwe uitrusting, nodig voor nieuwe of verbeterde goederen of diensten invoeren van computergestuurde productontwikkeling om onderzoekscapaciteiten te verbeteren, zoals bio-beeldvormingsapparatuur gebruik van nieuwe productietechnieken die leiden tot goederen- of diensteninnovaties, zoals het overschakelen van gestikte productie naar verlijmde productie in de textielsector, het gebruik van nieuwe perstechnieken om reliëf aan te brengen op laminaatpanelen, het gebruik van nieuwe breitechniek voor nieuwe matrasstof, ... kwaliteitsmanagement/controle/kwaliteitsbewaking via beeldbewakingscamera's/ gebruik infrarooddetectie voor bijsturing productie en kwaliteitscontrole efficiëntere verwerking die materiaal of energiebehoeften per eenheid output vermindert, zoals: invoeren van nieuwe biotechnologische processen invoeren van cradle-to-cradle design - wijzigingen aan de productie- en voorraadprocessen ten gevolge van het invoeren van nieuwe managementsystemen, zoals ERP, lean manufacturing, supply chain management, business re-engineering, quality management, … ingebruikname van hogesnelheidsassemblagelijn veranderingen aan het productieproces zodat men verschillende productvariaties kan maken zonder heropstarten … b. Nieuwe of aanzienlijk verbeterde logistiek, distributie- of leveringsmethoden enkele voorbeelden: invoeren van barcodering of passieve radio frequentie identificatie (PRFI) chips om materialen doorheen de toeleveringsketen te volgen invoeren van GPS traceringssysteem voor transportuitrusting invoeren van geautomatiseerde feedback naar leveranciers door gebruik van elektronische data-uitwisseling invoeren van automatische selectie van bestellingen invoeren van automatische opvolging van zendingen … 3 c. Nieuwe of aanzienlijk verbeterde ondersteunende activiteiten voor uw processen enkele voorbeelden: invoeren van software om de optimale leveringsroute te vinden nieuwe of verbeterde software of routines voor aankoop-, boekhoudingsof onderhoudssystemen invoeren van demand planning system extra voorbeelden: invoer van online facturatie invoer van webcontent management system invoer van elektronische opslag van alle interne en externe documenten in een SharePoint omgeving invoer van multimedia-archivering invoer van nieuw prestatieregistratiesysteem koppelen van verschillende systemen (tijdsregistratie, projectopvolging, facturatie, rapportering) invoer van ERP systeem dat standalone systemen vervangt invoer van analytische boekhouding - … 4. Nieuwe organisatiemethoden a. Nieuwe bedrijfspraktijken voor het organiseren van procedures enkele voorbeelden: invoeren van normen voor de kwaliteitscontrole voor leveranciers en onderaannemers invoeren van voorraadbeheersystemen invoeren van groeps- of individuele prestatiestimuli invoeren van nieuwe praktijken om het leren en de kennis te verbeteren, zoals het creëren van een "handleiding van goede gebruiken" die toegankelijk is voor heel de onderneming, “chain learning” waarbij kennis wordt getransfereerd doorheen de schakels van de onderneming, of het vestigen van continue vormingsprogramma's om werknemerscapaciteiten beter te ontwikkelen en aan de onderneming te binden invoeren van nieuwe managementsystemen, zoals ERP, lean manufacturing, supply chain management, business re-engineering, quality management, … … 4 b. Nieuwe methoden voor het organiseren van verantwoordelijkheden en beslissingsbevoegdheden enkele voorbeelden: verlaging of verhoging van de hiërarchische structuur voor de besluitvorming verandering in verantwoordelijkheden, zoals het geven van aanzienlijk meer controle en verantwoordelijkheid over werkprocessen aan productie-, distributie- of verkooppersoneel het vestigen van formele of informele werkteams om kennistoegang en -delen tussen verschillende afdelingen, zoals marketing, onderzoek, productie, ... te verbeteren invoeren van een ‘Hoog Prestatie Werksysteem’ (HPWS) gekenmerkt door een holistische organisatie met platte hiërarchische structuren, jobrotatie, zelfsturende teams, multitasking, een grotere betrokkenheid van lagere werknemers in de besluitvorming en de vervanging van verticale door horizontale communicatiekanalen nieuwe training- of opleidingssystemen, zoals video's die de voortdurende uitdagingen voor de onderneming beschrijven of die vaardigheden verbeteren, met als doel het verbeteren van het vermogen van werknemers om problemen te (h)erkennen en verantwoordelijkheid op te nemen de creatie van een nieuwe afdeling, zoals het opsplitsen van het marketing- en productiemanagement, de creatie vaneen sales departement met sales verantwoordelijke, of het integreren van bestaande afdelingen extra voorbeelden: toevoeging van een extra managementniveau, met een afdelingshoofd voor elke afdeling opsplitsing in business units met overkoepelend gedeelde diensten - het opzetten van een technologiecel, een corporate development team, een lokaal design team, expertisecentra, workcenters, nieuwe business units organisatorische clustering van soortgelijkaardige taken binnen het bedrijf, zoals centralisatie van boekhouding, centralisatie van Onderzoek & Ontwikkeling taakverrijking, herverdeling van taken, zelfsturende/autonome teams, teamwork, het hergroeperen van activiteiten, herverdeling van taken en verantwoordelijkheden, jobrotatie, ... samenvoegen van teams op basis van de oplossing, in plaats van op basis van goederen/diensten werken met een organisatiebord, daarop elke taak goed omschrijven met aanduiding van de verantwoordelijke omvorming van businessunitstructuur naar marktgedreven structuur holistische aanpak om alle ervaringen en contactpunten van interne en externe stakeholders in kaart te brengen en vervolgens de processen, systemen en informatieflow daarop te enten … c. Nieuwe methoden voor de organisatie van externe relaties enkele voorbeelden: eerste gebruik van uitbesteding van onderzoek of productie indien dit een verandering vereist in hoe werkstromen georganiseerd worden binnen de onderneming eerste gebruik samenwerkingen die vereisen dat het personeel nauw samenwerkt met het personeel van een andere organisatie, inclusief tijdelijke personeelsuitwisselingen invoeren van open innovatiemodel voor het eerst uitbesteden van diensten, zoals logistiek, boekhouding, ... … 5 5. Nieuwe marketingconcepten en -strategieën a. Aanzienlijke veranderingen in het esthetische ontwerp of de verpakking van goederen of diensten enkele voorbeelden: nieuwe ontwerpen van goederen, als onderdeel van een nieuw concept van commercialiseren nieuwe ontwerpen voor consumentengoederen, zoals huishoudelijke apparaten ontworpen voor erg kleine appartementen het aanpassen van verpakkingen voor specifieke markten, zoals eenpersoonsporties groenten of vlees voor de groeiende markt van alleenstaanden, verschillende boekomslagen en lettertype voor verschillende versies van hetzelfde boek aanzienlijke veranderingen aan het logo om een nieuw merkimago te bekomen veranderingen aan de eigenschappen van de goederen die aantrekkelijker zijn voor de consument, zoals het onzichtbaar maken van tong- en groefverbindingen, kliksystemen via magneten, of eenvoudigere locksystemen in parketplanken, een onzichtbaar scharnier, dimbaar spotje, nieuw design van de tip van oogdruppelflesje, ... … b. Nieuwe media of technieken voor het promoten van goederen of diensten enkele voorbeelden: het bundelen van bestaande goederen of diensten op nieuwe manieren om nieuwe marktsegmenten aan te spreken het ontwerpen van handelsmerken voor nieuwe lijnen van goederen of diensten het eerste gebruik van productpromotie via opinieleiders, beroemdheden, of particuliere groepen die modieus zijn of die product trend setters zijn het eerste gebruik van productplaatsing op televisie, in boeken, films, ... het eerste gebruik van virale of sociale netwerkmarketing het eerste gebruik van media programmering voor een specifieke instelling, zoals een gesloten tv-circuit voor ziekenhuizen, bussen of treinen die programma's bevatten die de verkoop van welbepaalde goederen of diensten stimuleert het eerste gebruik van directe marketing via e-mail, telefoon of post door gebruik te maken van een consumentendatabank extra voorbeelden: eerste gebruik van sociale media voor communicatie met consument eerste gebruik van product placement in tv programma's invoeren van publiciteit op aanhangwagens eerste gebruik van eigen retailkanaal eerste gebruik van advertising via google en andere online kanalen invoeren van brochure eerste gebruik van sportsponsoring nieuw merkimago/nieuwe huisstijl: nieuw logo, naamswijziging, ... nieuwe merken om toegang te krijgen tot luxe segment lancering ECO-labels invoeren van koppelverkoop, zoals een setpromotie per 2 stuks nieuwe verkoopkanalen: prospectiereizen, of voor de eerste keer aan beurzen meedoen eerste installatie van een LED tv in de winkel met voorstelling assortiment in een bakkerij invoeren van presentatieborden - 6 - voor het eerst organiseren van ‘webinars’ ontwikkelen van een bedrijfsfilm eerste gebruik van agressieve promotie bij de eindgebruiker aanvang van begeleiding van dealers vertaling website in het Chinees eerste gebruik van ‘smart mailings’ het voor het eerst werven van klanten via telefoon of e-mail verhoogde zichtbaarheid bedrijfswagens eerste gebruik van actieve workshops op beurzen en conferenties het voor het eerst organiseren van marktspecifieke events en productdemo's invoeren van ‘Software as a Service’ oprichten van callcenter eerste opendeurdag … c. Nieuwe methoden voor de plaatsing van goederen of diensten op de markt of nieuwe verkoopkanalen enkele voorbeelden: het eerste gebruik van verkoop in winkels die alleen toegankelijk zijn voor houders van een kredietkaart of getrouwheidskaart van de winkel het eerste gebruik van exclusieve detailhandel, zoals het enkel verkopen van hoogstaande goederen of diensten in speciale winkels invoeren van verkoop onder licentieovereenkomst invoeren van verkoop op commissie plaatsing van goederen of diensten op nieuwe markten via distributielicenties … d. Nieuwe methoden voor de prijszetting van goederen en diensten enkele voorbeelden: het invoeren van variabele prijszetting, met de prijs die varieert afhankelijk van het aankoopmoment, locatie of de koper, ... het invoeren van penetrerende prijszetting of aanbiedingen om marktaandeel te veroveren en merkherkenning te vestigen het invoeren van kortingssystemen het invoeren van prijszetting naargelang de vraag naar goederen of diensten, bijvoorbeeld prijsverlaging van goederen of diensten die minder in trek zijn om hun verkoop zo te stimuleren het invoeren van ‘pay per use’ in plaats van licenties het invoeren van value based pricing, transfer pricing, performance based pricing, … … 7 B. Voorbeelden van nieuwe goederen, diensten, processen en methoden voor enkele specifieke sectoren 1. Voeding/Tabak a. Nieuwe goederen of diensten enkele voorbeelden: biermixdrankjes espressotoestel met automatische dosering (Verwerking van thee en koffie) aanzienlijk verbeterde voedingsproducten, zoals voorbereide maaltijden, voorgegaarde voedingsproducten gepasteuriseerde maaltijden productie van ecologische/biologische goederen nieuw voedingsingrediënt op basis van tarwezemel (probiotische vezel) … b. Nieuwe processen of methoden enkele voorbeelden: het gebruik van ecologische/biologische grondstoffen snijmachines die fruit of groenten snijden pekelinjecties in varkenskoppen voor lager zoutgehalte flowpackmachine om te begassen onder atmosfeer met folie in plaats van PP schaal processen om vacuüm te verpakken in plaats van rolverpakking … 8 2. Textiel a. Nieuwe goederen of diensten enkele voorbeelden: een elastiek met geleidende eigenschap nieuwe ecologische stof (textielveredeling) nieuwe 3D weefsels in monofilament nieuwe tent met nieuwe structuur en stevigere maar goedkopere stof lichter tapijt voor de vliegtuigindustrie tapijt op basis van bamboe … b. Nieuwe processen of methoden enkele voorbeelden: nieuwe processen om 3D weefsels mugwerende, thermisch bestendige of brandwerende weefsels te maken nieuwe processen om ‘in mould labels’ (IML)" te drukken, in plaats van op papier en het uitstansen van labels … 3. Papier/Hout/Meubels a. Nieuwe goederen of diensten enkele voorbeelden: verbeterde lattenbodems en matrassen die zich aanpassen aan de vorm van het lichaam houten planken met onzichtbare tong- en groefverbinding biep-en-kliksysteem voor parket dat via magneet werkt terrasplanken van bamboe produceren van ‘in mould labels’ (IML) voor verpakkingsindustrie … b. Nieuwe processen of methoden enkele voorbeelden: nieuwe perstechnieken voor het realiseren van reliëf op het oppervlak van laminaatpanelen in lijn spuiten van paletten in plaats van in aparte cabines nieuw chemieloos productieproces voor het ontwikkelen van offsetplaten … 9 4. Chemie/Plastics a. Nieuwe goederen of diensten enkele voorbeelden: coatings met hoge weerstandseigenschappen en optische effecten een elektrisch geleidende lijm een sealant die als vochtbarrière bij E-books wordt gebruikt) reflecterende dakbedekkingsmembranen (energiezuinig bouwen) product en toestel om hospitaalbacterie te doden verbeterde test voor diagnose van mucoviscidose (cystic fibrosis) nieuw medisch apparaat (injectie pen) voor groeihormoon geneesmiddelen met verbeterde oplosbaarheid verbeterd implantaat om herstel van botletsel en gewrichten te ondersteunen nieuw product gericht op regeneratie van beschadigd kraakbeen nieuw gamma watergedragen alkydlakken slotsmeerolie op basis van grafiet … b. Nieuwe processen of methoden enkele voorbeelden: nieuwe lijm-technische methode voor het aansluiten van componenten nieuwe werkwijze voor de productie van goedkopere zuur-gebaseerde grondstoffen … 5. Metaal a. Nieuwe goederen of diensten enkele voorbeelden: sinusoïdale dilatatievoeg die trillings- & schokvrije overgangen tussen twee afzonderlijke vloerplaten mogelijk maakt nieuw type split gear (onderdrukking ratelgeluid) akoestische wand voor langs de autostrades nieuwe kabelgoot die snellere montage en lagere transportkost mogelijk maakt … b. Nieuwe processen of methoden enkele voorbeelden: chemische voorbehandeling van het thermisch verzinken vervangen door stralen (sneller en milieuvriendelijker) nieuwe productielijn met verregaande energie-integratie en innovatieve ophangsystemen invoering laserlassen ter vervanging van traditionele lasprocessen het gebruik van laserapparaten om de kwaliteit van goederen te verbeteren … 10 6. Machines/Voertuigen a. Nieuwe goederen of diensten enkele voorbeelden: hybride motor flexibelere werkwagens voor reiniging grote gebouwen systeem om groenten te rooien dat minder arbeidsintensief is en een langere bewaartijd van de groenten garandeert nieuwe visonthuidmachine nieuwe weefmachine voor tapijtweven: uitzicht handgeknoopt, hogere output elektrische en hydraulische hybride vuilnisophaalwagens containerrollen met rubberen bekleding (geluidshinder reduceren) stockeren van winter en zomerbanden met ermee gepaard gaande diensten vlottende zeefeenheid ten behoeve van beluchtingsbassin voor afvalwater … b. Nieuwe processen of methoden enkele voorbeelden: online monitoring van machines invoeren van order-gerelateerde productie (flow productie) … 7. ICT/Elektronica a. Nieuwe goederen of diensten enkele voorbeelden: toepassing om vanuit de rolstoel verschillende activiteiten te kunnen doen nieuwe biosensoren nieuwe thermometer waarbij de temperatuur gemeten wordt met een optische vezel nieuwe energiezuinige hogedrukgasontladingslampen voor winkels, projectie, en outdoor verlichting het gebruik van telematica in auto's lichtgolfgeleider op PCB controlesysteem voor het draadloos omschakelen van tramwissels vanuit tram hoge rendementsketel voor hogedrukreinigers … 11 b. Nieuwe processen of methoden enkele voorbeelden: invoer van online facturatie invoer van nieuw prestatieregistratiesysteem koppelen van verschillende systemen (tijdsregistratie, projectopvolging, facturatie, rapportering) invoer van analytische boekhouding … 8. Andere industrieën a. Nieuwe goederen of diensten enkele voorbeelden: doorlatende glasfolie om thermische isolatie te verbeteren nieuw type slijpschijf met langere levensduur en betere afwerking logistiek advies voor klanten interactieve lichaamsanalyse om consument te begeleiden bij aankoop zetel voor reumapatiënten elektrische zetel die combinatie is van geriatrische stoel en rolwagen voor zorginstellingen speciale recycling unit (combiwagen) waardoor water hergebruikt kan worden … b. Nieuwe processen of methoden enkele voorbeelden: nieuw aansturingssysteem van het machinepark gebruik van het afval afkomstig van het productieproces als grondstof plaatsing tunneloven waardoor intern transport aanzienlijk vermindert en goederen sneller door productieproces gaan automatisering processen binnenvaartschepen als nieuwe leveringsmethode snijden van steen met water in plaats van zagen camera-inspectie van riool- en afvoerleidingen … 9. Groothandel a. Nieuwe goederen of diensten enkele voorbeelden: internetapplicatie om tickets te verkopen in plaats van met terminals invoeren of uitbreiden van consultancydienst voor klanten, zoals project management, audit, advies inzake mogelijke besparingen,… nieuwe diensten gericht op andersvalide klanten opname van een geheel nieuwe lijn van goederen aan het assortiment … 12 b. Nieuwe processen of methoden enkele voorbeelden: machineparkbeheer door online controle en machinegebruik kostenbesparing door andere manier van stockage automatisering logistiek (bv. magazijn) en distributiemethoden vernieuwd scanningsysteem voor traceerbaarheid nieuwe kassa-omgeving Personal Digital Assistance (PDA's) in alle bestelwagens waardoor het opmaken van werkbons en facturen en het aanvullen van de voorraad in één beweging kan gebeuren make to order (MTO): directe leveringen vanuit productiesite in buitenland digitale productidentificatie, elektronische bestelling, elektronische facturatie systeem volledig geautomatiseerd magazijn logistiek bestelformulieren worden gescand, dus input overbodig: veel tijdswinst en veel minder fouten vernieuwd scanningsysteem voor traceerbaarheid en Functional Reactive Programming (FRP) upgrade aanpassingen aan productie- of voorraadprocessen als gevolg van het invoeren van management systemen zoals lean production, quality management, supply chain management, … efficiëntere processen in heel de onderneming, op elk niveau automatisering logistiek en distributiemethoden geïntegreerde supply chain planning met klanten en leveranciers … 10. Transport a. Nieuwe goederen of diensten enkele voorbeelden: first class seats in nieuwe bussen geen twee klassen meer, maar drie: 1 die een maaltijd kunnen kopen, 1 die een gratis maaltijd krijgen en de business klasse express buslijnen nieuwe vervoersdiensten met hogere kwaliteit Track & Trace te raadplegen door klanten via individuele login stockmanagement bij de klant en direct aanvulling van de voorraad dankzij elektronische verbinding met automatisch magazijn bij klant … 13 b. Nieuwe processen of methoden enkele voorbeelden: een geautomatiseerd tracking systeem/ Track & Trace systeem het gebruik van satellietnavigatie voor wagenparkbeheer het gebruik van minder lagere onderhoudskosten) invoeren van 6 Sigma strategie simulatie logistieke stromen integratie boordcomputers en directe verbinding met opdrachtgevers proceswijzigingen als gevolg van het implementeren van een nieuw transport management systeem (TMS) invoering van een black box systeem om rijgedrag chauffeurs te verbeteren tijdsregistratie door middel van barcodes documentdigitalisering invoering van SAP en ERP doorheen de hele onderneming orderpicking met vocale opdrachten nieuw IT planningssysteem machineparkbeheer door online controle van machinegebruik totaal nieuw systeem van bescherming cash tijdens transport … dure voertuigen (hogere energie-efficiëntie, 11. Financiële diensten a. Nieuwe goederen of diensten enkele voorbeelden: nieuwe uitvaartverzekering sectorspecifieke bedrijvenverzekering ecologisch / ethisch beleggen hulpverlening aan klanten om te leren werken met automaten hybride Verzekering online uitgiftebeleid nieuwe pensioenproducten telefoon-/Direct-banking de klok rond (zelfbediening technologie) opnemen van advies aan individuele klanten in de effectenindustrie online advies/nieuwe adviesdiensten/24-uurs stand-by en hulpdiensten … 14 b. Nieuwe processen of methoden enkele voorbeelden: automatisering van de commissieberekening elektronisch archief, opto-elektronische archivering van documenten nieuwe methoden voor de beoordeling van kredietrisico's accountmanagers kunnen mobiel contracten aanmaken die door de cliënt elektronisch ondertekend worden automatisatie kredietaanvragen remote videobewaking voor bescherming van activa gebruik van automaten in plaats van loket nieuw verzekeringsplatform verzekeringsproducten gedecentraliseerde polisopmaak: zelfstandige kantoren kunnen alles zelf regelen … voor het geïntegreerd beheer van schade- 12. Druk a. Nieuwe goederen of diensten enkele voorbeelden: elektronische versie van gedrukte media, E-magazine, apps voor iPad uitgebreider gamma zelf ontwikkelde pictogrammen vervanging van traditionele verpakking door PET verpakking aanbod voor kleinere bedrijven zodat ze zelf een website kunnen maken en beheren mobiel adresboek uitbreiding klantenservice een geautomatiseerd begeleidings- en informatiesysteem afvalconsultancy … b. Nieuwe processen of methoden enkele voorbeelden: overschakeling naar internetboekhouden proceswijzigingen ten gevolge van invoeren van 5S proceswijzigingen ten gevolge van invoeren van business process modelling (BPM) methodologie om interne processen te verbeteren en performanter te maken klantenservice via het internet proceswijzigingen als gevolg van het gebruik van nieuwe meetmethoden digitalisatie van het drukproces in een drukkerij … 15 13. Informatiediensten a. Nieuwe goederen of diensten enkele voorbeelden: ontwikkeling van software op maat hybride handtekening om documentfraude te bestrijden midoffice softwaretoepassingen voor lokale besturen oplossing voor afstand gestuurde detectie van fouten op weefgetouwen aanbieden van nieuwe procescontrolesystemen advies inzake maatschappelijk verantwoord ondernemen aanbieden van Drupal website applicatie … b. Nieuwe processen of methoden Enkele voorbeelden: virtualisatie cloud computing eerste gebruik nieuwe programmeertalen voor softwareontwikkeling vermindering energieverbruik servers … 16