Herstel in beweging

Stichting Beschermende
woonvormen Utrecht
Werken aan een herstelgerichte organisatie
SBWU voor wie?
De SBWU biedt begeleiding en huisvesting aan
mensen met psychiatrische en/of
verslavingsproblemen.
De SBWU heeft in totaal 16 locaties verspreid over
Utrecht, Nieuwegein en Houten.
In totaal heeft de SBWU 1387 cliënten in zorg
waarvan 560 verblijfscliënten.
De SBWU heeft ongeveer 520 vaste medewerkers
in dienst
Bureau Herstel
Doel: ontwikkelen en uitdragen van de herstelvisie van de
SBWU
Kerntaak: Binnen de SBWU gelegenheid scheppen en
randvoorwaarden creëren voor individuele en persoonlijke
herstelprocessen van cliënten zodat de SBWU optimaal
herstelondersteunend kan werken
Ontstaan Bureau Herstel
1998: Eerste herstelwerkgroep
2002: Publicatie samen werken aan herstel
2004: Start Bureau Herstel
2006: Herstel opgenomen in visie
2008: Uitbreiding Bureau Herstel en verhuizing naar
Centraal Bureau
2009: Ondersteuner vervangen door coördinator
2009 - 2011: Verdere uitbreiding Bureau Herstel
BH
(gewenste) Visie
•De cliënt staat centraal
•De cliënt is eigenaar van zijn/haar
herstelproces
•De begeleiding is herstelondersteunend
en gericht op mogelijkheden en talenten
•Herstel is voor iedereen mogelijk, de
SBWU geeft niemand op!
Enkele concrete activiteiten
van bureau Herstel
• herstelwerkgroepen
• zinnenprikkels
• diverse cursussen;
-omgaan met psychische aandoeningen (OMPA),
-herstelondersteunende zorg
-werken met eigen ervaring
-begin maken met herstel
-studiedag herstel
•herstelintervisie
•diverse workshops
-omgaan met medicatie, stigmatisering, steun bij herstel etc.
•diverse projecten waaronder armoedebestrijding,kennisgroep
autisme,misstanden in de psychiatrie en het platform
ervaringsdeskundigheid,
Twee ‘doelgroepen’
-Cliënten
Herstelwerkgroepen, cursussen, studiedagen,
themabijeenkomsten, workshops……
-Organisatie
Ondersteunen van paradigmaverschuiving in de
visie op zorg, zodat alle cliënten
herstelondersteunende zorg ontvangen.
Herstelondersteunende zorg aan de
organisatie
HOZ en de organisatie
•Vertrouwen en hoop: in de wil van de
organisatie.
•Presentie: aandacht voor de worsteling en de
geschiedenis van de organisatie.
•Gelijkwaardigheid: benaderen als mensen en
niet als hulpverleners
•Eigen verhaal: Ruimte voor de bestaande idealen
en visie
•Eigen kracht: erken wat de organisatie al goed
doet
•Aanwezige kennis: maak gebruik van de kennis
die er is en respecteer die.
•Eigen regie/autonomie:Uiteindelijk kan de
organisatie zelfstandig herstelondersteunende zorg
bieden
Verandering
De organisatie wil graag
herstelondersteunend werken
Daarvoor zijn veranderingen nodig in
handelen en denken
Het gaat hier eigenlijk om een
motivatieproces
Motivatie cyclus van
Prochaska en DiClemente
6
terugval
of
definitieve
verandering
1
voorbeschouwing
5
Consolidatie
2
overpeinzing
4
veranderen
3
besluitvorming
De stadia
Voorbeschouwingsfase
De organisatie ervaart geen probleem, anderen (Bureau
Herstel) wel
overgang naar stadium 2 wordt belemmerd door te
laag (zelf) vertrouwen in de
veranderbaarheid,onvoldoende besef van en
bezorgdheid over de problemen
Stadia
Overpeinzingfase
De organisatie wil anders en heeft geloof en
hoop, dat verandering mogelijk is
de overgang naar stadium 3 wordt
belemmerd door angst om de
voordelen van het oude te verliezen en
de vrees niet in staat te zijn de
verandering te volbrengen
ambivalentie (en soms ook verzet) neemt
toe
Stadia
Besluitvormingsfase
organisatie neigt naar besluit, de
ambivalent komt tot ontknoping: wel of geen
nieuwe stappen? Een kritiek stadium met
veel terugval
Blokkades zijn weer angst voor verlies van
het vertrouwde en ambivalentie en
weerstand
Stadia
Veranderen
De organisatie gaat stap voor stap aan de
slag met verandering, terugval is mogelijk.
Blokkades zijn preoccupatie met terugval, en
weinig vertrouwen in eigen
handelingscompetentie
Stadia
Blijvende verandering
De verandering is blijvend. Weerstand en ambivalentie
kan blijven bestaan.
Voorbeelden
Wat gebeurt er als het tempo van
bureau herstel en de SBWU niet op
elkaar aansluiten?
Bureau Herstel gaat te snel
Platform ervaringsdeskundigheid
Bureau Herstel:
opzetten en mensen uitnodigen
SBWU:
Is dat wel nodig?
Hoe moet dat verantwoord worden?
We doen toch al voldoende aan ontwikkeling?
Gevolg: Plan meerdere malen afgekeurd
Na voldoende luisteren, uitleg en volharding werd
het platform gerealiseerd
Bureau Herstel wil meer
(gaat te snel)
Nieuw begeleidingsplan
Bureau Herstel:
Kans voor inzetten persoonlijke herstelplannen
SBWU:
Het begeleidingsplan moet meer herstelondersteunend,
maar wel te registreren zijn en de rol van de begeleiders
moet helder zijn en…en…
Gevolg: Plan wel verbeterd, maar niet zoals gewenst. Er
is nu veel kritiek op en het traject is daardoor nog lang
niet afgerond!
De SBWU gaat te snel
Meetbaar maken van herstel
SBWU:
Het effect van herstelondersteuning moet aantoonbaar
gemaakt worden
Bureau herstel:
Dat is te kort door de bocht, kan dat wel zomaar? Welke
risico’s zitten daaraan?
Gevolg: Communicatie tussen beleid en Bureau Herstel
op dit punt loopt zeer stroef met als gevolg het verlies
van invloed op de besluitvorming.
Er is aansluiting
Workshopreeksen Zingeving
Bureau Herstel:
Deze workshops moeten wekelijks aangeboden worden
voor en door cliënten en toegankelijk voor iedereen
SBWU:
Ziet de successen hierin en steunt de groei van dit
project.
Gevolg: De workshopreeksen zijn erg populair en
worden op meerdere locaties aangeboden. Het project is
bijna volledig cliëntgestuurd, mede dankzij de geboden
ruimte.
Motivatie cyclus van
Prochaska en DiClemente
6
terugval
of
definitieve
verandering
1
voorbeschouwing
5
Consolidatie
2
overpeinzing
4
veranderen
3
besluitvorming
Wat doe je dan?
Bureau herstel gaat sneller
-Gevoel van urgentie overbrengen
-Goede praktijken zichtbaar maken
-Begrip hebben voor bedenkingen van de SBWU
SBWU gaat sneller
-Visie blijven inbrengen, uitwerken en uitleggen
-Strategie bepalen: hoe kunnen we doordringen en
waar zit de rem?
Wat doe je dan?
Algemeen
-Strijd voorkomen
-Zorgen voor een intern steunsysteem
-Continue reflectie: wat betekent dit voor ons als
team en voor onze visie?
-Verlies nemen