Tropische Storm Chris vanuit NASA Ruimtestation 1 Cat-bonds Peter-Jan de Koning PGGM 1 2 3 Insurance Linked Securities Super cats en Cat bonds Cat bonds als belegging 4 Toegift: Orkanen Insurance Linked Securities (ILS) • Overhevelen van risico van de (her)verzekeringsindustrie naar de kapitaalmarkt: securitiseren van verzekeringsrisico – – Risico transfer voor risicopremie Risico financiering (arbitrage) • Waarom? Gebrek aan capaciteit! • Onderliggende risico’s: – – – – – – – 3 Natuurrampen: aardbeving, orkaan, storm Vliegtuigen, schepen, olieplatform Ruimtevaart: satelliet, raketlancering Autoschade Terrorisme Leven: • Life insurance/settlements • Mortality/Longevity ??? Voordelen voor verzekeraar (issuer/cedant/sponsor) (Her)verzekeraars onder druk: • Rating Agencies en aandeelhouders • Regulering (Basel, IFRS) • Zware verliezen 2004 (USD 40 mld) en 2005 (USD 80 mld) Voordelen: • Minder kapitaalbeslag: Basel II, IFRS etc • Focus op underwriting en groei • Hogere RoE • Marktverwachtingen: minder risico/volatiliteit , meer en stabiele groei • Geen kredietrisico • Geen delen informatie met concurrenten • Meer marktcapaciteit • Langdurige contracten 4 Voordelen voor belegger • Aantrekkelijk rendement met onvoorspelbaar maar meetbaar/beheersbaar risico • Lage volatiliteit: grote rampen zeldzaam en diversifieerbaar • Lage correlatie met traditionele markten • Weinig tot geen credit risk en duration 5 ILS instrumenten • Traditionele herverzekering (retrocessional market) • Industry Loss Warranties (ILW’s) • Cat-bonds • Side-cars (quota share) • Cat swaps/Traded options • Contingent capital 6 2 7 Super-cats en Cat-bonds Wat zijn super-catastrofe’s? (supercat) • 1-in-de-100-jaar gemiddeld rampen: niet de gemiddelde ramp maar supercat • Kleine kans met enorme gevolgen: – – – – Zware orkaan over Miami, Houston, New Orleans, New York, Tokyo Aardbeving in LA, SF, Tokio Europese winterstormen Andrew (1992), Northridge EQ (1994), US Hurricanes 2004 en 2005 • Schade = P(intensiteit) x P(locatie) x P(verzekeringsdekking) 8 Super cats en verzekeraars • Verzekeren = spreiden en delen risico • Verzekeraars spreiden grote risico’s bij herverzekeraars • Supercat risico: – – – Onevenredig beslag op balans/kapitaal Te groot Niet spreidbaar onder herverzekeraars • Supercat risico “verzekeren” via kapitaalmarkt: – – – 9 Groot genoeg Extra diversificatie versus bestaande asset classes Ongecorreleerd en aantrekkelijk rendement: cat bonds! Cat bond • Opzetten SPV: counterparty credit risk • SPV sluit (her)verzekeringscontract met “cedent/sponsor” • SPV wordt gefinancierd door uitgifte van obligaties: cat bonds • “Excess of loss” contract: – Geen verlies volledige hoofdsom en rente – Verlies > “attachement point” verlies rente en principal • Premie over US Libor • Looptijd 3 jaar • BB rating 10 Cat-bond structuur Trust US Libor Kapitaal Coupon: US Libor + 5% Premie: 5% SPV Ltd Herverzekeraar PGGM (Cayman) Herverzekering 11 Kapitaal Cat bonds als instrument • Floating Rate Notes onder SEC Rule 144a • Rating door Moody’s, S&P, AM Best • Onafhankelijke Modelling Agent; AIR, EQECAT • Trustee, Claims Reviewer, Calculation Agent, Loss reserve Specialist, Administrator, Auditor • Illiquide – Markt omvang circa USD 8 miljard – Weinig handel – Maandelijkse pricing – Inefficiënte markt! 12 EF9534514 <CORP> DES 13 Cat bond exposure Uitstaand cat-bond risico in US$ miljoen per eind 2005 Totaal USD 7,7 bln Japan Wind; $300 Ander aardbeving; $500 Japan Aardbeving; $900 US Aardbeving; $2.400 Europa storm; $1.500 US Orkaan; $2.100 14 Enorme groei: 1999: 1 miljard USD 2002: 3 miljard USD 2004: 4 miljard USD 2005: 5 miljard USD 2006: 7 miljard USD Cat bond triggers • Attachement vs exhaustion point • Afweging tussen transparantie voor beleggers en basis risico voor verzekeraars: – – – – 15 Indemnity: werkelijke verliezen sponsor Industry index: industrie schatting door bijv PCS Parametric: objectieve fysieke parameters Modelled loss: model schatting obv fysieke parameters Voor- en nadelen van cat bonds VOORDELEN NADELEN Cedent: – Geen kredietrisico – Geen delen informatie met concurrenten – Multi jaar Cedent: – Relatief hoge structureringskosten en minimum omvang (> US$ 100-200 mln) – Gestandaardiseerd – Basis risico Belegger: – Geen leverage – Focus op piek risico’s/lage diversificatie – Correlatie bij mega-cat? Belegger: – Gestandaardiseerd – Liquiditeit – Rating (Moody’s/S&P) – Reputatie risico – Rendement en correlatie 16 3 17 Cat-bonds: rampen belegging of rampbelegging? Cat-bonds als belegging Rendement Coupon: Verwacht Verlies: Libor +500 min 100 = Libor +400 bps • Rating BB (Ahold, GM): Libor + 185 – 60* = Libor +125 bps Risico • 99 % kans op “geen verlies”: Libor + spread • 1 % kans op ramp cat bond naar 0 • Max verlies beperkt maar… • Geld weg: geen herstel mogelijk! • Verdeling: binair, left-tail risico, veel historische data, trends? *: Gebaseerd op een 3 tot 5-jaar cumulatieve default rate van 5% en een 18 recovery rate van 40% is het jaarlijkse kredietrisico 5% x (1-40%) / 5 jaar = 0.60% Risico management: het dilemma Cat bond rendement: • 99/100 jaar: libor + 5% 1199/1200 maanden +0.9% …of.. • 1/100 jaar: -30% 1/1200 maanden -30% Maandelijkse VaR analyse werkt niet: • onder de 5% linker staart ligt ergens -30% maar.. • de kans daarop is niet 5% maar 1% op jaarbasis of 0.08% op maandbasis Scenario analyse met extra aandacht voor staart: wat gebeurt er buiten de 95-99% VaR in extreme omstandigheden? 19 Risico management: exceedance curve • P (verlies op cat bonds > 30%) is eens in de 100 jaar: 1% • P (verlies op aandelen > 30%) is 1.15%: eens in de 87 jaar • P (verlies > 50%) is 1%2 (twee supercats) = 0.01%: eens in de 10,000 jaar 20 Cat bond premie • Technische premie: gemiddeld jaarlijks verwacht verlies: 1.4% • Risicopremie: vraag vs aanbod: – – – – – Beperkte capaciteit en diversificatie in retrocessional markt Druk van regulators (Basel II) en markten (Moody’s, aandeelhouders) Focus op omzet groei en Return on Equity Disintermediatie: (her)verpakken en doorverkopen van risico Post Katrina: • Grotere onbalans vraag en aanbod • Meer conservatieve modellen: meer en/of sterkere orkanen, meer schade • Liquiditeitspremie: buy-and hold instrument • Complexiteits/innovatiepremie – – 21 Onbekend= onbemind Moeilijk uit te leggen Vragen? Orkanen? 22 4 Toegift: Tropische orkanen • Orkanen voor beginners – – – – – Hoe ontstaan ze? Geboorte en ontwikkeling Versterkers of stoorzenders? 2005: the perfect Storm 2006: the perfect Calm • Global Warming en orkanen – Trend of cyclus? – Storm in een glas water? 23 Tropische Orkanen Tropische cycloon (generiek) = lage druk gebied (depressie) met: • Gesloten, concentrische circulatie en • Convectie:versnellend verdampen en condenseren van warm zeewater wat energie en wind oplevert • Atlantic/Eastern Pacific • Western Pacific • Indian Ocean - Hurricane* - Typhoon - Cycloon * afgeleid van ‘Hurakan’, een van de scheppende goden van de Maya’s die met adem over het water blies en droog land creerde 24 convectie + organisatie = tropische cycloon Noodzakelijke condities: • Oppervlakte verstoring front en convectie • Warm water: 26/27ºC tot circa 50 m diepte convectie • Vochtige lucht in midden troposfeer (5 km) condensatie warmte meer convectie • Stabiele atmosfeer met lage windschering (< 37 km/h) tussen oppervlakte en hogere troposfeer) • Locatie: tussen 100 en 300 km van evenaar: ronddraaien en vormen kern (Coriolis effect) 25 Orkaan: geboorte en ontwikkeling Orkanen ontwikkelen zich uit tropische storing bij Afrika via tot tropische depressie tot tropische storm tot tropische cycloon/orkaan 26 Rita: september 2005 Wilma en Alpha: oktober 05 27 Versterker of Stoorzender? • Oceaancondities: doldrums ten N van evenaar stimuleren convectie • Atmosfeer: luchtsdruk en straalstroom (jetstream) • Koud water • Land: frictie + aanvoer warmte en waterdamp • Golven: frictie • Wind schering: – – El Nino verzwakt maar La Nina versterkt QBO (Quasi-Biennial Oscillation): 2-jaarlijkse fluctuatie in hoge atmosferische wind • Lange termijn 20 jaar cyclus: warme/actieve fase vanaf 1995 (Atlantic Multidecadal Oscillation AMO) 28 2005: the Perfect Storm season 27 TS, 15 orkanen, record aantal en sterkte, record schade (US$ 60-70 bln) 29 2005: Katrina en Rita? naam cat bond (her)verzekeraar Avalon A OCIL Avalon B OCIL Avalon C OCIL Foundation Re A Hartford Foundation Re B Hartford Helix Converium Kamp Zurich Pioneer Swiss Re Residential Re USAA Totaal Hurricane Bonds Totaal cat Bond markt omvang US$ mln 135 135 135 180 68 100 190 151 388 1.481 prijs per 30-jun 31-aug 99,7% 99,8% 99,9% 99,9% 99,6% 100,6% 99,8% 100,2% 100,4% 100,1% 99,7% 99,7% 99,2% 98,0% 98,7% 98,4% 93,6% 99,8% 98,6% 98,2% 5.500 4% verlies voor de totale cat bonds markt! 30 totaal verlies 30-sep US$ mln 97,0% 90,0% 85,0% 98,7% 100,5% 98,4% 20,0% 101,2% 96,3% 86,1% 4 14 20 2 02 152 0 per 4 oktober! 214 206 14% 4% 2006: the Perfect Calm Slechts 9 stormen (13-16), 5 orkanen (8-10) en 2 grote orkanen van cat 3 of meer (4-6): Gordon en Helene • Gemiddeld op lange termijn (1950): 10 stormen, 6 orkanen • Rustig op korte termijn (1995-2005): 14 stormen, 8 orkanen • Zeer rustig versus 2004 en 2005 • Waarom? – Lager dan verwachte zeetemps in Atlantic – El Nino in Pacific sterke straalstromen/verstoring – Vulkaanuitbarstingen en Sahara stof – Instabiele, droge en “vuile” lucht voorkomt convectie • Veel typhoons en schade in Azie… “Prediction is very difficult, especially about the future” (Niels Bohr 1885-1962) 31 Saffir & Simpson Schaal Klasse Omschrijving Wind-snelheid Schade (km/h) TD < 62 TS 62-117 1 Zwak 118-152 Lichte schade 2 Matig 153-176 3 Krachtig 177-208 Dak- en vensterschade en belangrijke schade aan bomen en gewassen Grote schade met uitgebreide vernielingen aan gebouwen 4 Zeer krachtig 209-248 5 Verwoestend > 248 Zeer groot: daken weggeblazen, veel waterschade op de begane grond van gebouwen aan de kust Catastrofaal: vrijwel alle daken weggeblazen, evenals kleine lichtere bouwsels en grote schade aan gebouwen. - Condensatie (regen): 6 x 1014 Watts = 200 x wereldwijde electrische capaciteit - Kinetisch (wind): 1.5 x 1012 Watts = 0,5 x wereldwijde electrische capaciteit. - 10 megaton nucleaire bom iedere 20 minuten 32 Orkanen en Global warming • Trend of cyclus? • Academisch debat • Een storm in een glas water? 33 Global Warming en Hurricanes I Number of hurricanes by Saffir-Simpson Category to strike the mainland U.S. each decade. Orkanen per decennium Cat 1 t/m 5 25 20 Cat 5 15 Cat 4 Cat 3 10 Cat 2 Cat 1 5 18 51 -1 18 86 61 0 -1 18 87 71 0 -1 18 88 81 0 -1 18 89 91 0 -1 19 90 01 0 -1 19 91 11 0 -1 19 92 21 0 -1 19 93 31 0 -1 19 94 41 0 -1 19 95 51 0 -1 19 96 61 0 -1 19 97 71 0 -1 19 98 81 0 -1 19 99 91 0 -2 20 00 01 0 -2 00 4 0 34 18 51 -1 18 860 61 -1 18 870 71 -1 18 880 81 -1 18 890 91 -1 19 900 01 -1 19 910 11 -1 19 920 21 -1 19 930 31 -1 19 940 41 -1 19 950 51 -1 19 960 61 -1 19 970 71 -1 19 980 81 -1 19 990 91 -2 20 000 01 -2 00 4 Global Warming en Hurricanes II Trend of cyclus? Orkanen per decennium Cat 3, 4 & 5 12 10 6 2 0 35 0 1 8 0 0 0 1 4 5 0 1 3 0 1 7 4 5 0 3 0 4 4 1 1 0 2 6 3 0 3 9 1 1 5 4 0 4 0 1 4 Cat 5 Cat 4 1 0 4 Cat 3 0 1 2 Sterke orkanen: trend of cyclus? Onrustig: 1995- ? Rustig: 1970-1995 Onrustig: 1950-1970 36 Orkanen en Global warming • Global warming leidt tot hogere zee temperaturen • Sterke toename frequentie en intensiteit hurricanes? Maar: • Stijging zeetemperatuur is 1-3ºC in 100 jaar • Warmer water kan leiden tot meer wind shear • “Bewijs” werkt alleen in Atlantische Oceaan • Meer “bewijs” over multi-decadal trend • Veel ander factoren: Nino/Nina, vulkanen, Sahara stof, etc • Recente toename kan ook verklaard worden door methodologie Conclusie: • Statistisch correlatie ≠ causaal verband • Aktief wetenchappelijk debat met meer bewijs voor LT cyclus dan KT trend: intensieve periode 1995-2015. • Mogelijk toename intensiteit 37 The End Vragen? 38 100 jaar supercats en catbonds Historisch Scenario 1906 San Francisco 1923 Great Kanto 1924 Kanto 1926 (Florida and Alabama) 1928 (Palm Beach) 1930 Shizuoka 1947 (Palm Beach / Louisiana) 1954 Hazel 1959 Vera/Isewan 1992 Hurrican Andrew 1999 Lothar 1999 Martin 39 California Earthquake Japanese Earthquake Japanese Earthquake US Hurricane US Hurricane Japanese Earthquake US Hurricane US Hurricane Japanese Typhoon US Hurricane European Windstorm European Windstorm Uitstaande Theoretisch Theoretisch Theoretisch getroffen verlies getroffen verlies op verlies totale Cat bonds (US$ mln) Cat bonds (US$ mln) hoofdsom (%) cat bond markt (%) 1104 810 73% 20,5% 546 546 100% 13,8% 148 68 46% 1,7% 280 77 27% 1,9% 480 409 85% 10,3% 148 37 25% 0,9% 386 238 62% 6,0% 100 35 62% 0,9% 85 85 100% 2,1% geen 0 0% 0,0% 146 122 84% 3,1% 156 34 22% 0,9% 2460 62,1% bron: fermat Capital NB: geen schade van Hugo (1989), Northridge EQ (1994) en 2004 seizoen ( Charley, Frances, & Ivan) Tropische cycloon met oog (eye), muur'(eyewall), regenbanden (rain bands) en spiraalsgewijs uitstromende lucht aan de bovenzijde 40 Orkanen • Kleinschaling: 500-1500 km doorsnede met oog 30-50 km en hoogte van 18 km • Levensduur gemiddeld 5 -10 dagen • Per jaar circa 80-90 tropische stormen wereldwijd waarvan 2/3e orkaan wordt • Atlantische Oceaan gemiddeld 10 maar range van 4 (1983) tot 27 (2005, Zeta) • Gigantische energie ontwikkeling: – – – Condensatie (regen): 6 x 1014 Watts = 200 x wereldwijde electrische capaciteit Kinetisch (wind): 1.5 x 1012 Watts = 0,5 x wereldwijde electrische capaciteit. Slechts 0.3% van totaal! 10 megaton nucleaire bom iedere 20 minuten • Namen: – – 41 Atlantic: heiligennamen jongens en meisjesnamen in 5-6 jarige cylcus Pacific: historische goden Temperaturen over Atlantisch Oceaan I Warm… 42 Temperaturen over Atlantisch Oceaan II Maar niet warmer!!! 43 Sterke orkanen: trend of cyclus? Orkanen per decennium Cat 3,4 & 5 12 10 0 1 8 0 0 6 0 1 0 7 5 4 0 1 5 0 2 4 4 3 1 1 9 6 Cat 5 3 5 4 0 4 0 1 4 Cat 4 1 0 4 18 51 -1 18 86 61 0 -1 18 87 71 0 -1 18 88 81 0 -1 18 89 91 0 -1 19 90 01 0 -1 19 91 11 0 -1 19 92 21 0 -1 19 93 31 0 -1 19 94 41 0 -1 19 95 51 0 -1 19 96 61 0 -1 19 97 71 0 -1 19 98 81 0 -1 19 99 91 0 -2 20 00 01 0 -2 00 4 0 3 0 1 4 2 3 0 1 1 0 NB: 2001 -2004 nog geen decennium en exl 05/06! 44 Cat 3 0 1 2 Temperature and greenhouse gas concentrations correlate ________________ Source: Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) 2001, "Climate Change 2001: The Scientific Basis", ch. 2. 45 5