Slow News - Centrum voor Mondiaal Onderwijs

Slow News HONGER DE WERELD UIT? Er wonen 7 miljard mensen op de wereld. 1 miljard hiervan heeft steeds honger. In de rijke landen is een overvloed aan voedsel, er wordt veel voedsel
weggegooid. Eigenlijk wordt er nu genoeg voedsel geproduceerd, niemand
zou honger hoeven te lijden. De eerlijke verdeling van het voedsel is een
groot probleem. De wereldbevolking zal nog met enkele miljarden stijgen,
terwijl ook het opvoeren van de voedselproductie steeds meer problemen
geeft door klimaatverandering, ontbossing, uitputting van de grond, vervuiling
en watertekort. De kans bestaat dat het aantal mensen met honger toeneemt.
NOODHULP Om ontwikkelingssamenwerking te laten slagen, is het volgende nodig: eerlijke handelsvoorwaarden, goed bestuur,
vrede en veiligheid. In arme landen is dat dikwijls niet het
geval. Er is veel discussie over noodhulp. Tegenstanders
van noodhulp beweren: ‘Noodhulp helpt niet en verbergt de
oorzaak van honger, zoals armoede, overbevolking, slecht
functionerende markten, desastreuze landbouwpraktijken
en vooral oorlog en slecht bestuur. Noodhulp verlengt conflicten, het stimuleert corruptie en het werkt verslavend.
In plaats van noodhulp moet er structurele hulp komen’. Feit is dat mensen zonder eten, drinken
en medische hulp niet kunnen wachten op oplossingen die pas over enige tijd effect hebben. Noodhulp blijft in die gevallen nodig. Daarnaast moet er aan langdurige oplossingen gewerkt worden.
STRUCTURELE HULP Structurele hulp werkt alleen als aan een aantal voorwaarden wordt voldaan.
Allereerst: vrede. Verder is een goed bestuur belangrijk: democratie, geen
corruptie en geen speculatie met voedselproducten. Structurele hulp is bijvoorbeeld: de aanleg van wegen en het zorgen voor goede onderwijs– en
gezondheidsvoorzieningen. Boeren moeten van hun regeringen goedkoop
zaden en mest kunnen kopen, eventueel met behulp van microkredieten. De
boeren moeten de beschikking krijgen over vruchtbare grond. De regeringen
mogen niet te veel vruchtbare grond verkopen aan grote buitenlandse bedrijven. Deze bedrijven kweken gewassen voor de export naar de rijke landen.
Wil de structurele hulp goed werken dan moeten de rijke landen en bedrijven
ook meewerken door het afschaffen of verlagen van importheffingen en exportsubsidies. De rijke
landen moeten geen voedseloverschotten meer dumpen in de arme landen. Zolang dat gebeurt,
kunnen de boeren in de arme landen hun producten niet op de lokale markt kwijt.
TECHNISCHE OPLOSSINGEN Editie 3 - Gewassen verbouwen die weinig water nodig hebben, of gewassen die ook groeien als het water
zout is. Deze gewassen kunnen ‘gemaakt’ worden door veredeling of genetische manipulatie.
- Zout water kan met behulp van zonne-energie omgezet worden in zoet water. Je kunt zout water
door de zon laten verdampen in een kas. De waterdamp kun je opvangen en afkoelen door het
nog niet verwarmde water en zo heb je zoet water.
- Investeren in technieken om regenwater op te vangen‚ zodat de bevolking minder afhankelijk is van de sporadische regenval. Aanleggen van irrigatiesystemen
- Betere opslagmogelijkheden aanleggen. Hierdoor bederft er minder voedsel en is de kans
kleiner dat het door ratten en sprinkhanen wordt opgegeten.
GENETISCHE MODIFICATIE Al honderden jaren maken landbouwers en wetenschappers nieuwe en verbeterde gewassen door
ze te veredelen. Door kruising verenigen ze eigenschappen van twee verschillende planten in één
plant. Uit de nakomelingen selecteren ze de planten met de interessantste combinatie van eigenschappen en hiermee werken ze verder.
Hiervoor is een intensief en jarenlang kruisingsprogramma nodig. Men selecteert de nakomelingen met de gewenste eigenschappen en kruist ze
opnieuw met de oorspronkelijke plant. Dit proces
herhaalt men 8 tot 10 keer met als resultaat een
plant die de gewenste nieuwe eigenschap bevat.
De paarse tomaat heeft door genetische modificatie
extra anti-oxidanten die kanker helpen voorkomen
Met behulp van biotechnologie kan men in één stap en heel gericht één kenmerk aan een plant toevoegen. Dat gebeurt door het gewenste gen in het erfelijk materiaal van de plant in te bouwen. Het
resultaat is een genetisch gewijzigd organisme.
Olivier de Schutter is speciaal VN-rapporteur voor het recht op voedsel. Hij wil de kweek van deze
genetische gewijzigde gewassen niet geheel verwerpen. “Alles is afhankelijk van het land, het gewas, de omstandigheden, en vooral van wie de rechten op nieuwe gewassen bezit: de grote bedrijven of de kleine boeren.”
Multinationals willen door gentechnologie de voedselproductie verhogen. Nu wordt deze techniek
vooral gebruikt om gewassen te telen die bestand zijn tegen ziekten en plagen. In de toekomst
kunnen met gentechnologie ook voedzamere gewassen worden geteeld of gewassen die beter tegen droogte en zout water kunnen. Gentechnologie roept ook vragen op: wat gebeurt er als de gemodificeerde planten kruisen met de oorspronkelijke planten? Zullen oorspronkelijke soorten hierdoor verdwijnen? Bepaalde eigenschappen van die ‘oude’ soorten kunnen we gebruiken als we zijn
wegens de klimaatverandering nieuwe aangepaste planten nodig hebben.
KLEINSCHALIGE EN DUURZAAM Veel mensen in arme landen hebben honger
omdat ze geen geld hebben om eten te kopen.
Het voedsel ligt wel in de supermarkt, maar
het is te duur. Er zijn deskundigen die kleinschalige en duurzame landbouw als de oplossing zien. Hierbij verkopen de boeren hun producten rechtstreeks op de lokale markten. Gevolg: lagere prijzen en dus minder honger.
Kleine boeren werken duurzamer dan de
grootschalige landbouwbedrijven. (Gedeeltelijk
noodgedwongen, ze hebben geen geld voor
kunstmest en bestrijdingsmiddelen. Bovendien
staan veel hulporganisaties heel positief tegenover duurzame landbouw).
Duurzaam wil zeggen: wisselteelt, geen kunstmest en giftige bestrijdingsmiddelen, zuinig met water, aanplant van bossen.
Grootschalige landbouw is niet duurzaam. Door grootschalige irrigatie blijft er te weinig water over
voor de kleine boeren. De grootschalige landbouw richt op den duur veel schade aan zoals vervuiling door kunstmest en bestrijdingsmiddelen. De grond raakt uitgeput door monocultuur en veelvuldig kunstmestgebruik. Bossen worden gekapt om nieuwe grond voor landbouw en veeteelt te verkrijgen. Er is grote kans op erosie: wegspoelen of wegwaaien van de bovenste laag vruchtbare
grond bij extreem weer.
Ander Nieuws - actiekrant voor wereldburgers
Ander Nieuws wordt gemaakt door het Centrum voor Mondiaal Onderwijs
met financiële ondersteuning van het ministerie van Buitenlandse Zaken (SBOS)
© CMO - 2011