6 - STUV Leiden

STUV
Stichting Uitgeprocedeerde vluchtelingen
Jaarverslag 2015
Bestuur:
Voorzitter:
Penningmeester:
Lid:
Lid:
Hilde Jansen
Henk Boting
Tess Neijzen
Kea Fogelberg
Medewerkers:
Saskia Craenen (coördinator juridische begeleiding)
40 uur
Hanneke Heshusius (coördinator maatschappelijke begeleiding)
16 uur
Friso Halbertsma (medewerker maatschappelijke begeleiding en activering)
32 uur
Vrijwilligers:
Marlon Nugteren, Tet Hiltermann, Ted Freriks, Saskia van der Grijp, Judith Wieffering,
Patricia Nauta, Rob Meijer, Jefte ten Kaate, Hiske Doornekamp, Bertho Smit, Erle Monfils,
Esmee Smelt, Pakize Aksay, Marco Ambrosini , Laurien van den Bergh, Danielle van der Gaag,
Liesbeth van Dril
Doelstelling en doelgroep
STUV biedt tijdelijke ondersteuning aan uitgeprocedeerde vluchtelingen die
-
Geen recht (meer) hebben op rijksregelingen en
Bij wie sprake is van een reëel juridisch perspectief op een verblijf in Nederland of in het land
van herkomst of
die zich, zonder eigen toedoen, in een bijzonder schrijnende situatie bevinden
die zich voorbereiden op hun terugkeer en tijdens dit proces verblijven in de zogenaamde
bed, bad en brood-opvang
Als voorwaarde voor de ondersteuning geldt in alle gevallen dat er een sterke binding is met
Leiden
1
Inhoud
1. Voorwoord……………………………………………………………. 4
2. STUV vanaf 2015 ook met bestuurder “medisch”…..6
3. Juridische ontwikkelingen…………………….………………. 7
.
4. Overzicht cliënten 2014-2015………………….………….… 8
5. Uit de praktijk…………………………………….….……… …….12
6. 2015: het jaar van de veranderingen voor STUV..... 14
7. Financiële paragraaf………………………………………………19
2
3
Voorwoord
Hierbij treft u het jaarverslag 2015 aan van de Stichting Uitgeprocedeerde Vluchtelingen (
STUV).
2015 het jaar waarbij we naast de tijdelijke opvang van uitgeprocedeerde asielzoekers met
perspectief op verblijf in Nederland ook een start maakten met de opvang van
ongedocumenteerden zonder enig perspectief. Wel onder voorwaarde dat men een binding
heft met Leiden.
Eind 2014 werd in de Leidse Gemeenteraad een breed gesteunde motie aangenomen
ingediend door de Christen Unie m.b.t. opvang van uitgeprocedeerden, waarin gepleit werd
om een Bed Bad Brood -voorziening in Leiden te creëren, zodat mensen niet op straat
zwerven en leven.
Onze Stichting kreeg de taak om voorbereidingen te treffen voor een dergelijk voorziening.
Daartoe gingen we te rade bij de Amsterdamse en Rotterdamse opvanglocaties en kregen
goed advies m.b.t. regels en opvang van Stichting de Binnenvest. Omdat ook het kantoor en
activiteitenruimtes van STUV aan de Rijnsburgerweg plaats moest maken voor
herontwikkeling in dat gebied, werd de combinatie gemaakt met betrekking tot een
voorziening die zowel ( slaap)-plaats bood aan ongedocumenteerden maar tevens kantoor
en werkruimtes kon bieden voor staf, stagiaires en vrijwilligers.
Toch werd vooruitlopend op een nieuwe locatie al in 2015 een start gemaakt met een
BedBadBrood opvang. Daartoe werd boven het kantoor Rijnsburgerweg een etage ingericht
die plaats bood aan 7 asielzoekers. Ook elders in Leiden kon sobere opvang geboden door
medewerking van woningbouwcorporaties en Stichting Vluchtelingenwerk. Zeker voor
vrouwen van onze doelgroep bood dat uitkomst.
In goed overleg met afd. gebouwen van de Gemeente Leiden werden diverse leegstaande
gebouwen in Leiden bekeken op geschiktheid. Uiteindelijk werd gekozen voor het
Maansteenpad, het voormalig kinderdagverblijf.
Dat er tal van aanpassingen nodig waren en fors verbouwd moest worden zal duidelijk zijn.
Om een kinderdagverblijf geschikt te maken voor een sobere opvang van 30 tot 40 mensen
gaat niet vanzelf.
Veel medewerking vanuit de gemeente Leiden maakte dat, na een roerige informatieavond
voor omwonenden, eind december verhuisd werd van de vertrouwde plek aan de
Rijnsburgerweg naar het Maansteenpad.
Mede door giften, donaties, subsidie, collectes en fondsen werd de Bed Bad Broodlocatie
ingericht.
Met hulp van vrijwilligers werden Kringloopwinkels bezocht en meubilair gekocht, gordijnen
genaaid, slaapvertrekken en keuken ingericht en kon STUV in december omwonenden
uitnodigen voor bezichtiging, informatie en rondleiding. Ook Kerst kon evenals vorige jaren
feestelijk gevierd met toekomstige bewoners, de perspectief-cliënten, vrijwilligers, staf,
stagiaires en bestuur. Eindelijk .. de nieuwe locatie was in gebruik al kwamen de eerste
bewoners pas op 4 januari 2016.
Het moge duidelijk zijn dat een en ander een zware wissel heeft getrokken op de coördinator
juridische begeleiding en coördinator maatschappelijke begeleiding. Gelukkig konden we
4
een nieuwe medewerker aantrekken, belast met woonbegeleiding en activering en vond
uitbreiding administratieve ondersteuning plaats met 8 uur per week.
Spontaan meldden zich vrijwilligers aan zodat ook dat aantal uitgebreid kon worden en door
betrokken buurtbewoners werd een Warm Welkoms- comité in het leven geroepen om de
nieuwe buren welkom te heten. Hartverwarmend!
Ondertussen ging de juridische en maatschappelijke begeleiding van onze cliënten
vanzelfsprekend het hele jaar door en werden wekelijks de spreekuren gehouden.
Toetsingscommissie:
We vonden drie asieladvocaten bereid om onbezoldigd deel uit te maken van onze nieuwe,
in het leven geroepen Toetsingscommissie die als taak heeft ingewikkelde of onduidelijke
dossiers nogmaals te bekijken en te toetsen.
Externe contacten:
Contacten werden onderhouden met verschillende maatschappelijke organisaties. Nauwere
samenwerking kwam tot stand met Vrouwenopvang Rosa Manus en de Voedselbank.
Daarnaast bleven de goede contacten met het GIL, Stichting de Binnenvest en de Diaconie
en de Leidse Hogeschool.
STUV participeerde bij de Leidse bijeenkomsten van Munchhausen en het LOS ( Landelijk
Steunpunt Ongedocumenteerden). Bij de Ecclesia was STUV tweemaal te gast in de
Hooglandse kerk om informatie te geven tijdens de zondagse kerkdienst.
Met St. Vluchtelingenwerk Leiden zijn opnieuw duidelijke afspraken gemaakt m.b.t. cliënten
die zowel bij STUV als bij SVL bekend zijn en juridisch ondersteund worden.
Met wethouder Jeugd, Zorg en Welzijn werd overleg gevoerd evenals het zeer frequent
overleg met de verantwoordelijke ambtenaar van de gemeente Leiden en de ambtenaren
van afd. bouw en wonen.(?)
Contact was er met gemeenteraadsleden van verschillende politieke partijen die op
werkbezoek kwamen bij onze locatie Rijnsburgerweg en ontmoetingen hadden met cliënten.
Het bestuur, bestaande uit 4 leden, kwam maandelijks bij elkaar voor lunchvergadering met
de coördinatoren en zeker m.b.t. de voorbereiding van de BedBadBrood- locatie vond
praktisch wekelijks overleg plaats.
Bedrijfsvoering:
De nieuwe taken en huisvesting waren en zijn van grote invloed ook op de bedrijfsvoering.
Extra medewerkers zijn aangenomen, functieomschrijvingen en waarderingen opgesteld, zes
personen hebben een BHV-cursus met goed gevolg doorlopen, er is een beveiligingsbedrijf
ingehuurd etc. Dit maakt de aansturing van de organisatie en financiële structuur complexer
dan in de oude organisatie. Onder meer daartoe wordt er hard gewerkt aan een bedrijfsplan,
waarvan vele elementen al zijn vastgesteld. Een externe deskundige is (op vrijwillige basis)
bereid gevonden dit proces te ondersteunen.
Graag houden we u op de hoogte van de ontwikkelingen die gaande zijn en het perspectief
van onze cliënten en bewoners.
Namens het bestuur : Hilde Jansen, voorzitter
5
Vanaf 2015 STUV met ook bestuurder “medisch”.
Hoewel ik sinds de oprichting van STUV betrokken was bij de medische problematiek van
ongedocumenteerde vreemdelingen in mijn huisartsenpraktijk, vergt de benadering vanuit de
medische invalshoek als bestuurder iets anders. Het betreft denken, vragen stellen en visie geven
niet zozeer praktisch handelen.
De coördinatoren hebben in de loop van de jaren vele werkzaamheden rondom het regelen van
toegang tot de zorg van mij overgenomen. Hoewel we in Nederland een prachtige regeling hebben,
die voorziet in het betalen van de kosten voor alle medisch noodzakelijk zorg voor alle mensen die
vertoeven op Nederlands grondgebeid, is de kennis van deze regeling niet overal bekend. Dus het
komt regelmatig voor dat een STUV cliënt medisch zorg nodig heeft en die niet krijgt. Maar als je de
procedures kent en de weg in het medisch oerwoud weet te vinden, en dat weten de coördinatoren
ondertussen heel goed, dan komt de medische hulp die nodig is er wel.
Dus niet de puur medische hulp, maar de ethische dilemma’s herkennen en die ter discussie brengen
is de inbreng van een medicus in het bestuur. Dit kan voor de coördinatoren praktische voordelen
bieden, bv mag iemand met een bepaalde ziekte nou niet of, juist liever wel, meeoden met de
huishoudelijke taken.
Een derde onderwerp waar de bestuurder medisch een rol kan spelen, dat is bij de juridische
procedures. Bij ongeveer 40 % van de cliënten speelt er een medische kwestie. Dus soms heeft een
advocaat baat bij samenwerking met een arts, waar het om het opstellen van de juiste vragen aan de
behandelende sector betreft. Indien de advocaat vraagt aan een psychiater ‘wat is de diagnose?’,
dan komt er heus wel een correct antwoord. Maar dit geeft niet altijd zicht op het leven van die
cliënt, wat zijn de consequenties van deze diagnose? Het is mijn bedoeling om in het nieuwe jaar mij
daarop meer te gaan focussen.
Kea Fogelberg
6
Juridische ontwikkelingen
In begin 2015 werd met spanningen en hoop gewacht op de interpretatie van onze hoogste
rechtscolleges, die oordelen over de opvang van niet rechtmatig verblijvende
vreemdelingen, van de uitspraak van het Europees Comité voor Sociale Rechten (ECSR) van 1
juli 2014. Ook was lag de vraag voor of de staat verplicht is om deze opvang centraal te
organiseren of dat de opvang viel onder de verantwoordelijkheid van de gemeentes op
grond van de WMO
Op grond van deze uitspraak werd er vanuit gegaan dat opvang van deze vreemdelingen niet
gepaard mocht gaan met de verplichting mee te werken aan vertrek. Juist die verplichting
om mee te werken die staatssecretaris van veiligheid en justitie oplegt bij de (voorgestelde)
opvang in een vrijheidsbeperkende locatie (VBL).
De Raad van State(RvS) en de Centrale Raad van Beroep (CRVB) maakten een einde aan alle
onduidelijkheid. In een gezamenlijke oekaze werd door beide rechtscolleges in
overeenstemming en overleg uitspraak gedaan in de bij hen voorgelegde zaken.
Opvang van vreemdelingen valt volgens beide colleges onder de verantwoordelijkheid van
de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie. De VBL voldoet aan de vereisten voor de
opvang en aan de opvang mag de eis worden verbonden. Desondanks voldoet de opvang in
een VBL aan de eisen van het ECSR. Dat is zo omdat de staatssecretaris van Veiligheid en
Justitie een uitgeprocedeerde vreemdeling die niet aan zijn vertrek meewerkt in een
uitzonderlijk geval wel toelaat tot de VBL. Kort door de bocht betekent dit dat een gemeente
niet verplicht kan worden tot opvang van vreemdelingen in een BBB.
De uitspraak van de CRvB is ook om een andere reden voor STUV van belang. Sedert 2014
wordt STUV geconfronteerd met procedures van (ex)cliënten van wie de opvang in de
perspectief opvang werd beëindigd. Niet alleen de gemeente werd in rechte betrokken,
maar ook STUV moest zich bij de rechter komen verantwoorden. STUV was zelfs
genoodzaakt een advocaat in te schakelen.
De CRVB oordeelde dat zij op de thans geldende wet- en regelgeving, het daarop
gebaseerde beleid en de uitvoeringspraktijk, niet langer bevoegd is om in hoger beroep
kennis te nemen van geschillen over de uitvoering ten opzichte van de Wmo en de Wmo
2015 buitenwettelijke gemeentelijke opvangregelingen voor niet rechtmatig in Nederland
verblijvende vreemdelingen. Dit geld dus ook voor geschillen over de opvang van STUV. Het
is te hopen dat verdere procedures achterwege blijven.
Tess Neijzen
7
Overzicht cliënten 2014 – 2015
Intake:
2014
2015
Afrika
Europa
Midden-Oosten/ Noord Afrika
Azië
Latijns Amerika
67
2
45
6
2
32
1
25
24
0
Totaal
122
82
De cijfers laten een enorme terugloop in het aantal aanmelding bij STUV zien. Deels is dit verklaren
uit het gewijzigde beleid ten aanzien van Irak en Syrië waardoor mensen uit deze landen niet meer
op straat gezet werden maar een verblijfsvergunning kregen of opvang van de rijksoverheid zolang
het besluitmoratorium van kracht was. Daarentegen is het aantal aanvragen uit Azië gestegen door
de gezinnen uit Armenië, Mongolië en overige Aziatische landen die vanuit de gezinslocatie in Katwijk
op zoek waren naar een onderkomen. Bij gebrek aan binding met Leiden konden we deze
hulpvragers niet anders dan doorverwijzen naar andere organisaties.
Van de 82 hulpvragers zijn er 28 cliënt geworden, zij zijn in het onderstaande schema opgenomen
samen met de reeds bestaande cliënten die financiële ondersteuning ontvingen.
Cliënten en gezinssamenstelling, met financiële ondersteuning
Man
Vrouw
Kind
Totaal
2014
2015
48
7
2
57
57
11
2
70
8
Duur en kosten van financiële ondersteuning
2014
2015
Cliënten
Totaal aantal
weken
Aantal dossiers
57
1178
70
1524
50
68
Gemiddeld aantal
weken
per dossier
23,5
22,41
Aantal
gezinnen
Kosten
Kosten per
dossier
3
2
146.000
2914
176.000
2588
Kosten per
cliënt
2556
2514
Soorten ondersteuning 2015
Soort
Levensonderhoud
Huisvesting
Medische hulp (tandarts, bijdrage kosten bril e.d)
Doorverwijzing (Bureau rechtshulp, advocaat, maatschappelijk werk,
vluchtelingenwerk, collega-organisaties in andere regio’s, Fabel van de Illegaal)
Reiskosten
Juridisch advies
Juridische kosten
Kinderactiviteiten
Onderwijs volwassenen (Nederlandse les, computercursus, studieboeken)
Sport
Onderhoud huisvesting
Activiteiten
Studie (boeken, lesgeld, kosten schoolspullen)
Kosten tolk-vertaler
Aantal
cliënten
70
70
37
18
45
104
12
0
16
29
2
56
16
1
9
Instroom in het cliëntenbestand
2015 (28)
Procedure bij het Europese Hof
Aanvraag vergunning op medische
gronden
Procedure op grond van
schrijnendheid
1
3
Procedure op grond van Buiten
schuld niet uit Nederland te kunnen
vertrekken
1
Voorbereiding terugkeer
7
Voorbereiding 2e asielprocedure
0
Kinderpardon
1
BBB
13
Anders
2
0
10
Uitstroom uit het cliëntenbestand
2015 (15)
Vergunning asiel
1
Vergunning op medische gronden
0
Vergunning conform beschikking
minister
1
Vergunning op grond van buiten
schuld niet uit Nederland te kunnen
vertrekken
0
Vergunning op grond van
gezinshereniging
Terugkeer
2
Opvang beëindigd vanwege einde
van de procedure
Opvang beëindigd vanwege herleefd
recht op rijksopvang
Kinderpardon
3
Doormigratie
1
5
2
0
11
Uit de praktijk
Terugkeer
Begin januari klopte Sharif aan bij STUV. Hij was toen al enige tijd aan het zwerven van logeeradres
naar logeeradres.
Sharif is afkomstig uit Afghanistan. Hij kwam in 1997, toen hij 27 jaar oud was, naar Nederland. Na
een korte asielprocedure is aan hem een verblijfsvergunnig asiel voor bepaalde tijd verleend die later
werd omgezet in een vergunning voor onbepaalde tijd.
Hij had het naar zijn zin in Leiden, hij had een baan in de horeca verdiende genoeg om een leuk huis
te huren en zelfs om zijn rijbewijs in Nederland te halen en een autootje te kopen. Hij was trots op
wat hij had bereikt.
In 2002 wilde hij naturaliseren tot Nederlander. De IND stuitte toen pas op de informatie dat Sharif
voor een organisatie in Afghanistan had gewerkt waarvan bekend is dat de medewerkers zich
schuldig maken aan mensenrechtenschendingen om informatie voor de autoriteiten te verzamelen.
Sharif stelt dat hij slechts als koerier heeft gewerkt voor die organisatie maar dat werd niet geloofd.
In mei 2004 werd de vergunning ingetrokken. Jarenlang procederen waarin soms Sharif en soms de
IND in het gelijk werd gesteld leidde tot een definitieve intrekking in 2010.
Langzaam maar zeker raakte Sharif alles kwijt: zijn baan, zijn huis, zijn auto… alles. Het enige dat hij
behield was zijn rijbewijs.
Het vervelende was dat Sharif in Nederland niet langer welkom was maar dat hij ook niet
teruggestuurd kon worden naar Afghanistan omdat hij daar gevaar liep. Hij mocht niet blijven en kon
niet weg, hij mocht niet werken en had geen recht op sociale voorzieningen dus raakte hij letterlijk
tussen wal en schip.
In het begin kon hij nog leunen op het netwerk dat hij had opgebouwd in al die jaren dat hij een
vergunning had gehad. Maar het netwerk raakte uitgeput, hij kon steeds korter bij vrienden logeren
en steeds vaker kreeg hij te horen dat hij niet welkom was tot hij letterlijk op straat stond.
Iemand vertelde hem over STUV en in januari 2015 klopte hij bij ons aan voor hulp. STUV was toen
net begonnen met de BBB en daar kon hij terecht. Een uitermate sobere opvang met twee
stapelbedden in de slaapkamer die hij met drie anderen deelde. Maar hij had in ieder geval een dak
boven zijn hoofd.
Na een aantal maanden in de BBB begon hij moe te worden van het nietsdoen en van het gebrek aan
privacy. Hij is na gaan denken over zijn toekomst. De hoop dat het ooit wel weer goed zou komen
ebde langzaam maar zeker weg. Sharif werd somber en lastig te begeleiden voor de medewerkers
van STUV. Zelf begon hij na te denken over een toekomst in Afghanistan en wat hij zou kunnen doen
om daar te overleven. Hij had in de jaren dat hij nog mocht werken veel ervaring opgedaan in de
horeca dus hij kwam al snel uit bij het plan om in Afghanistan een eethuis te starten met een
eenvoudige kaart zodat hij het met weinig middelen kon redden. We hebben hem in contact
gebracht met Stichting Wereldwijd, een organisatie die mensen helpt om in het land van herkomst
een eigen bedrijf te starten. Die hulp kan bestaan uit een opleiding of een kist die de terugkeerder
zelf mag vullen met materialen voor het bedrijf. Sharif heeft zijn kist gevuld met tweedehands horeca
apperatuur en Wereldwijd heeft geholpen met de verscheping van die kist.
Met opgeheven hoofd is Sharif teruggekeerd.
12
Gezinshereniging
Kumba groeide op in Sierra Leone in een gelukkig en welgesteld gezin. Ze was de middelste van drie
dochters. Kumba werkte als serveerster in een hotel in Freetown. In datzelfde hotel werkte een
Nederlandse man met wie zij een relatie kreeg. Korte tijd later moest de man terug naar Nederland
maar hij keerde snel terug om met Kumba te trouwen. Het was de bedoeling dat hij in Freetown zou
blijven maar dat liep anders omdat hij er geen werk kon vinden. Hij keerde terug naar Nederland en
haalde zijn vrouw naar Nederland op een toeristenvisum. Ze mocht drie maanden blijven.
Al snel raakte Kumba zwanger. Het lag voor de hand om de bevalling in Nederland af te wachten
omdat de gezondheidszorg in Sierra Leone niet de beste is. Maar het visum verliep intussen en
Kumba werd illegaal. Kumba zette een gezonde zoon op de wereld
Het begon aan Kumba te knagen dat ze illegaal in Nederland verbleef. Haar man was intussen
werkloos geraakt zodat hij niet lange kon voldoen aan een van de voorwaarden voor een vergunning
voor verblijf bij partner n.l. een inkomen uit arbeid. De man leek weinig inspanningen te leveren om
aan die voorwaarde te gaan voldoen.
Steeds vaker kreeg het echtpaar ruzie over dit probleem. De ruzies liepen hoog op en werden
uitgevochten in het bijzijn van hun zoon. Op een dag pakte Kumba haar zoon op en vertrok.
Wekenlang wist de man niet waar zijn vrouw en kind zich bevonden. Toen zij eindelijk gevonden
werd waren er al heel wat instanties gealarmeerd waaronder Bureau Jeugdzorg.
Kumba werd cliënt van STUV en kreeg een kamer in een van de opvanglocaties. De relatie tussen de
echtelieden werd steeds grimmiger. Voor Bureau Jeugdzorg was dit aanleiding om zoonlief onder
toezicht te stellen en zoonlief aan zijn vader toe te wijzen. Het bureau nam daarbij als uitgangspunt
dat moeder elk moment uitgezet kon worden naar Sierra Leone en dat haar zoon daar geen getuige
van mocht zijn. Kumba mocht haar zoon wel op school bezoeken.
Ondertussen zochten we een goede advocaat voor Kumba want we zagen wel aanknopingspunten
om Kumba toch in Nederland te kunnen laten blijven. Het duurde even voor we de verklaringen van
alle betrokken partijen verzameld hadden voor de aanvraag van een verblijfsvergunning bij haar kind
maar toen Kumba eindelijk de aanvraag kon gaan indienen liep ze dezelfde middag met een
verblijfsvergunning naar buiten. Met trots konden we weer afscheid nemen van Kumba.
13
2015: Het jaar van de veranderingen voor Stuv
Het team van Stuv heeft in 2015 een enerverend jaar achter de rug . Het jaar stond in het
teken van de voorbereiding op de komst van de Bed, Bad, Brood (BBB )opvang van Leiden.
Stuv was uitgekozen om de BBB opvang op te gaan zetten en zo ook de uitgeprocedeerde
asielzoekers zonder perspectief op een verblijfsvergunning te gaan opvangen en begeleiden.
Dit betekende dat er naast de opvang van de mensen die nog kans hebben op een
verblijfsvergunning (de Perspectief klanten), een uitbreiding in de opvang zou komen van
mensen die geen perspectief meer hebben ( de BBB bewoners). Tevens werd door de
gemeente Leiden besloten dat het oude kantoor aan de Rijnsburgerweg verkocht zou
worden en dat er een nieuw kantoor gevestigd zou worden in het pand waar ook de BBB
opvang gerealiseerd zou worden. We zouden niet alleen een uitbreiding van opvang qua
aantal krijgen maar zouden ook moeten vertrekken uit ons zeer geliefde prachtige pand aan
de Rijnsburgerweg waar we veel mooie momenten in de loop van de afgelopen tiental jaar
hadden meegemaakt.
In de zomer van 2015 werd er voor de laatste keer een zomerfeest in de tuin aan de
Rijnsburgerweg georganiseerd. Met weemoed , maar ook met prikkelende nieuwsgierigheid
naar hetgeen ons in de volgende zomer te wachten stond, hebben wij met stalend weer,
veel lekkere hapjes afscheid genomen van stagiaires Zahib Zia en Shokouh Rezaei. De nieuwe
stagiaires die hun plek per september zouden overnemen waren ook aanwezig bij dit
afscheid zodat het stokje letterlijk overgedragen kon worden aan Willemijn de Boer en
Nakita Ramoutar.
In het najaar werd oud stagiair Friso Halbertsma aangenomen om de extra taken die met de
komst van de BBB opvang gepaard zouden gaan, op zich te nemen. Verder werd een aantal
vrijwilligers aangenomen die als (taal)maatjes voor de Perspectief klanten zouden gaan
werken. De match tussen (Taal) maatje en Perspectief klant blijkt een zeer vruchtbare
samenwerking op te leveren waarbij zowel maatje als klant veel van elkaar leren over
elkaars cultuur, gewoontes en taal!
Halverwege 2015 werden er al 16 BBB bewoners verspreid over diverse locaties in de stad
Leiden opgevangen. Deze groep zou begin 2016 meeverhuizen naar het nieuwe gebouw (een
oud Kinderdag verblijf) dat inmiddels gevonden was aan het Maansteenpad in de Mors. In
september begon men met de verbouwing en parallel aan deze verbouwing begon het team
maatschappelijke begeleiding met het plannen van de inrichting en de begeleidingsstructuur
die nodig zou zijn om de uitbreiding in de opvang beter te stroomlijnen.
Het einde van 2015 stond volledig in het teken van de verhuizing naar het Maansteenpad.
Naast het werk dat het team verrichtte voor de opvang van de Perspectief klanten werden er
veel gesprekken gevoerd met de toekomstige BBB bewoners over de regels die er
gehanteerd zouden gaan worden, over de daadwerkelijke verhuizing en hoe het eruit zou
komen te zien. Het oude pand aan de Rijnsburgerweg moest helemaal leeg gehaald worden
de plantjes moesten uit de tuin geschept worden, de achterblijvende BBB bewoners
14
moesten geïnstrueerd worden over de ophanden zijnde verhuizing, er moest
schoongemaakt worden in het nieuwe gebouw en het kerstfeest in het nieuwe pand moest
georganiseerd worden. Tussen alle bedrijven door hadden we een wervingscampagne
gehad voor nieuwe vrijwilligers die vanaf januari 2016 ons team zouden komen versterken
om de begeleiding en activering van de toekomstige BBB bewoners daadwerkelijk te komen
helpen vormgeven. De campagne had geresulteerd in 6 nieuwe vrijwilligers die stonden te
popelen om mee te gaan helpen per januari 2016 de nieuwe organisatie op te tuigen.
Voor de juridische begeleiding werd een zestal rechtenstudenten aangetrokken dat als
vrijwilliger aan de slag ging met de begeleiding van bestaande en nieuwe cliënten. Er werd
een interne opleiding opgezet om hen de benodigde kennis bij te brengen voor zover ze nog
geen ervaring hadden in het vreemdelingenrecht. We vormden een enthousiast en gezellig
team waar de cliënten veel steun aan hebben.
We luidden het jaar uit met een mooi ingetogen kerstfeest, voor het eerst met z’n allen in
het mooi verbouwde Maansteenpad, met alle Perspectief klanten, alle BBB bewoners ,alle
vrijwilligers en medewerkers. Het voelde als een nieuwe ietwat te grote jas, maar waar we
allemaal heel trots op waren en bereid waren om daar onze lievelingsjas van te maken.
Activiteiten in 2015
Een belangrijk deel van de maatschappelijke begeleiding en activering is het organiseren van
leerzame en stimulerende activiteiten voor de klanten van de Perspectief klanten en de
BBB bewoners. In 2015 zijn er voornamelijk activiteiten uitgevoerd die gericht waren op
onze Perspectief klanten.
Zoals hierboven beschreven zal het activeringsaanbod per 2016 er anders uit gaan zien
omdat een opvang van twee doelgroepen verschillende soorten activering vereist.
Hieronder volgt een beschrijving van de activiteiten die uitgevoerd zijn voor en met de
klanten uit de Perspectief opvang.
Politiek café
Veel van de Perspectief klanten van Stuv zijn geïnteresseerd in de Nederlandse politiek. Zij
volgen de verkiezingen vaak intensief en zijn ook benieuwd hoe de politieke veranderingen
effect kunnen hebben op hun eigen situatie. In de tijd van de verkiezingen voor de
Provinciale Staten hebben wij een aantal informatie middagen georganiseerd om hen de ‘ins
en outs’ van de Nederlandse politiek uit te leggen. Als klap op de vuurpijl hadden wij een
aantal Leidse politici uitgenodigd om met onze klanten in gesprek te gaan. Dit werd een
bijzondere i ontmoeting. De klanten van Stuv kregen de kans om hun situatie uit te leggen
aan de politici en konden vragen stellen over verschillende partijen in Nederland. Op hun
beurt vonden de politici het interessant om kennis te maken met deze mensen die ‘niet
bestaan in de maatschappij’. Al met al een bijzonder moment in de geschiedenis van Stuv.
15
De ontmoeting van politici en Perspectief klanten
16
EHBO middag
Uitgeprocedeerd of niet, een ongelukje zit meestal in klein hoekje . Onder dit motto werd
een EHBO middag georganiseerd voor de Perspectief klanten. Leden van ‘Het Rode Kruis
Studentendesk’ zijn samen met een bevoegd EHBO-er langsgekomen om basale eerste hulp
vaardigheden bij te brengen. Er werden onder andere pleisters geplakt, mitella’s
aangebracht en voorbeelden gegeven van wat te doen bij ongelukken. Het was een nuttige
en leerzame activiteit die veel wetenswaardigheden op een belangrijk gebied heeft
gebracht.
Twee van de begeleidende studenten vonden het contact met de Perspectief klanten zo
enerverend dat zij zich de week daarop direct aangemeld hebben als taal maatje.
Vrouwenactiviteit
In 2015 werden er veel vrouwen opgevangen in de Perspectief groep. Voor de mannen was
er al een film middag opgetuigd en de vrouwen wilden ook graag een eigen middag
activiteit.
Elke donderdagmiddag gingen de vrouwen met vrijwilligster Judith, stagiaire Shokouh en
later de nieuwe stagiaires aan de gang met veel verschillende activiteiten. Onder het genot
van zelfgebakken koekjes, vrolijke muziek werd er naar hartenlust, getekend , geschilderd,
geknutseld, gordijnen voor de toekomstige BBB opvang opgemeten en geknipt.
17
Ook buiten de deur werd er veel gelachen toen de vrouwen met elkaar ijs ging eten, pootje
gingen baden aan het strand. De middagen eindigden meestal in de Portacabin achter in de
tuin van de Rijnsburgerweg bij Stuv al dansend stelden de vrouwen het moment uit dat zij
weer terug zouden moeten keren naar hun eigen kamertjes waar zij weer alleen zouden zijn.
Etentjes en Feesten
Naast de maandelijkse etentjes organiseert Stuv jaarlijks altijd twee grote feesten: het
Zomerfeest en het Kerstfeest. Rond de langste en de kortste dag komen alle klanten,
vrijwilligers, medewerkers en betrokkenen van Stuv bij elkaar om een gezellig moment met
elkaar te hebben.
Dit jaar was het Zomerfeest extra gedenkwaardig omdat het nagenoeg samen viel met de
beslissing van de Gemeente Leiden om daadwerkelijk de BBB opvang te gaan starten. De
wetenschap dat dit feest de laatste was in een lange reeks van dagen met een gouden
randje was zorgde extra genieten in en van de tuin al trommelend en genietend van de
heerlijke gerechten die door klanten en vrijwilligers gemaakt waren .
Het Kerstfeest was gelijk een introductie met het nieuwe gebouw aan het Maansteenpad.
Na alle verbouwingen was het gebouw nu eindelijk klaar om in gebruik genomen te worden.
Dit was de eerste dag waar de toekomstige bewoners, samen met andere betrokkenen van
Stuv het gebouw konden bezichtigen onder het genot van lekker eten en kerstmuziek.
Beide feesten waren het voorbeeld van hoe Stuv deze mensen verbindt met de Nederlandse
maatschappij en hen, of zij uiteindelijk nog in Nederland kunnen blijven of niet, toch nog een
menswaardig bestaan aanbiedt.
18
Financiële paragraaf
Financiële paragraaf; een korte beschouwing
De financiële huishouding van STUV wordt gekenmerkt door een drietal stromen, nl.:
1. Gemeentelijke subsidie ten behoeve van personele en organisatiekosten
2. Declaratieregeling ten behoeve van ondersteuningsgelden aan perspectiefcliënten
3. Sponsorrekening.
Ad 1.
Het jaar 2015 werd gekenmerkt door een ingrijpende wijziging van de taken van STUV. Was er sinds
het ontstaan van STUV uitsluitend de zorg voor cliënten met perspectief; door de komst van de BedBad-Brood-regeling werd het takenpakket fors uitgebreid.
Er werd een nieuw pand aan STUV aangeboden dat echter nog geheel moest worden aangepast aan
de opvang van dakloze uitgeprocedeerden. Daar ook het kantoor naar dit pand zou gaan verhuizen,
alsmede de activiteitencluster ontstond er een geheel nieuwe bedrijfsvoering.
De personele formatie diende te worden uitgebreid. Zowel de maatschappelijke zorg voor de grotere
groep cliënten, als de financiële afwikkeling vereisen meer inzet. Leef- en zakgelden bijv. worden
contant uitbetaald hetgeen door twee medewerkers dient te geschieden om redenen van
administratie organisatie en eigen veiligheid.
Functie-omschrijvingen moesten worden aangepast en voor nieuwe functies worden opgesteld. Een
huurovereenkomst werd afgesloten, waar STUV in het oude pand aan de Rijnsburgerweg slechts een
gebruiksovereenkomst had.
Al deze ontwikkelingen hadden en hebben een flinke impact op bedrijfsvoering en daarmee op de
financiële situatie. Deze impact zal zich vooral in 2016 vertalen; gezien de verhuizing in december
was de impact nu nog minimaal.
Voor het jaar 2015 was de gemeentelijke subsidie al vastgesteld op € 98.000. Dit bedrag was al
enigszins opgehoogd vanwege stijging van de personele lasten in de aanloop naar de nieuwe situatie.
Bij het opleveren van het pand en daarmee de start van de daarmee gemoeide uitgaven heeft de
gemeente Leiden een extra subsidie toegekend van € 31.250.
Ad 2.
Aan ondersteuning van cliënten werd tot en met het jaar 2012 gemiddeld ruim € 220.000
uitgegeven. Na bezuinigingen is dit bedrag teruggebracht naar € 145.999 in 2014. Het jaar 2015
echter laat een stijging zien. Het totaal met de ondersteuning gemoeide bedrag was nu € 176.229.
Oorzaak hiervan is dat STUV eind 2014 al is begonnen met de opvang van uitgeprocedeerde
vluchtelingen die geen enkel perspectief hadden; de zgn Bed-Bad-Brood-doelgroep. Een uitbreiding
van het cliëntenbestand, alhoewel er voor hen in principe minder kosten hoefden te worden
gemaakt daar zij een minimale opvang genieten. Opvang, voeding en, zij het in mindere mate
zakgeld, zijn een verklaring van de stijging van deze kosten.
Ad 3.
De maatschappelijke begeleiding door STUV vormt ook een wezenlijk onderdeel van onze taken. Veel
cliënten zijn, ernstig, getraumatiseerd en dienen professionele opvang te krijgen. Ook huisvesting
van onze cliënten is een belangrijk item. Weliswaar heeft STUV voor de perspectiefclienten
woonruimte tegen gunstige tarieven ter beschikking, doch ook de inrichting hiervan is minstens zo
19
belangrijk. Veel zaken worden gekocht bij Het Warenhuis, edoch daar zijn desondanks kosten aan
verbonden.
STUV is dan ook zeer erkentelijk voor de bijdragen van met name het Druckerfonds en Fonds 1818
om deze projecten te kunnen financieren. Voor nieuwe projecten zullen ook andere fondsen gaan
worden benaderd.
Daarnaast mag STUV zich verheugen in een royaal aantal trouwe donateurs. Dankzij hen kan in
incidentele gevallen extra medische zorg worden betaald.
Al deze bijdragen zijn van essentieel belang voor dat kleine beetje meer. Een klein beetje dat een
forse positieve impact heeft op het welbevinden van onze cliënten.
20