Het immuunsysteem van planten En hoe profiteert de mens hiervan? Verschillende docenten gespecialiseerd in uiteenlopende aspecten van het onderwerp. Coördinatie: Prof. dr. Eddy van der Meijden, hoogleraar Plantecologie en Phytochemie, Instituut Biologie Leiden, Univeristeit Leiden en Prof.dr. Ralph van Furth, emeritus hoogleraar Interne Geneeskunde en Infectieziekten, Universiteit Leiden. 34 Planten hebben zeer veel vijanden waar ze zich tegen moeten verdedigen. In de loop van hun evolutie hebben ze een complex immuunsysteem ontwikkeld. Dit verschilt in diverse opzichten van dat van gewervelde dieren. De aanvallers van planten lopen uiteen van micro-organismen (virussen, bacteriën, schimmels en nematoden), slakken en een vrijwel eindeloze reeks van insecten tot gewervelde dieren. Ondanks al die belagers ziet onze planeet er nog steeds groen uit en moeten we dus constateren dat het immuunsysteem van planten behoorlijk effectief is. In deze colleges zal de afweer van planten worden gesproken en sommige aspecten zullen worden vergeleken met de afweer bij mens en dier. Er zal aandacht worden gegeven aan 1. de moleculaire mechanismen: receptoren in celwanden ‘herkennen’ de belagers en activeren de zogenoemde signaal-transductie in de cel om een effectieve immuniteit te realiseren. 2. de meer dan 200.000 (!) complexe chemische plantenstoffen, die de plant giftig of gewoon onsmakelijk maken. 3. de boeiende vormen van symbiose waarbij met de plant samenwerkende bacteriën, vijandige bacteriën uitschakelen, of 4. met de plant samenwerkende insecten (parasitoïden of predatoren), plantenetende insecten uitschakelen. Dit scala aan mechanismen brengt u in contact met zulke diverse zaken als: plantengeuren, chemische alarmsignalen, RNA-remmers, elektrische stroompjes, antimicrobiële peptiden, genetische veranderingen, plantenhormonen gifstoffen. Bij de ontwikkeling van humane geneesmiddelen wordt veelvuldig gebruik gemaakt van de afweermechanismen van planten tegen ziekten en plagen: van pijnstillers en antibiotica tot remmers van diabetes, leukemie en kwaadaardige gezwellen. 8 dinsdagochtenden, 2-11 t/m 21-12 Tijden worden later bekend gemaakt. Leiden Kosten 198,- (incl. reader en koffie/thee en reader) Werkvorm: hoorcolleges met gelegenheid tot het stellen van vragen. Zelfstudie: ca. 3 uur per bijeenkomst. Vereisten: leesvaardigheid Engels. Cursusmateriaal: • Reader.