Welkom bij de WZA Gezondheidswijzer. In deze medische rubriek willen we u maandelijks op de hoogte houden van ontwikkelingen in de zorg in úw regio. Deze rubriek komt tot stand met medewerking van alle in het WZA werkzame specialisten. Als de jaren gaan tellen Vragen? Hebt u vragen op medisch gebied? Dingen die u altijd al eens had willen weten? Stuur uw vraag naar [email protected]. De leukste/actueelste/boeiendste vraag met het bijbehorende antwoord leest u over een maand in deze rubriek. Ouderenpoli WZA Op oudere leeftijd kunt u (lichamelijke) klachten krijgen waarvoor niet altijd een duidelijke oorzaak is aan te wijzen. Er is dan vaak allerlei onderzoek nodig om te weten welke behandeling de beste voor u is. Uw huisarts kan u in zo’n geval doorverwijzen naar de ouderenpoli van het Wilhelmina Ziekenhuis Assen. Daar werken artsen en verpleegkundigen die gespecialiseerd zijn in ouderdomsziekten. In principe worden alle onderzoeken op dezelfde dag gedaan. In een enkel geval is het nodig dat u nog een keer terugkomt voor een onderzoek. Uw bezoek aan de ouderenpoli neemt ongeveer vier uur in beslag. Tussen de middag krijgt u een warme maaltijd aangeboden. Dit geldt ook voor degene die met u meekomt. U wordt naar de ouderenpoli verwezen door uw huisarts. Valpreventiepoli WZA Oorzaken van vallen Duizeligheid en evenwichtproblemen kunnen valpartijen veroorzaken, evenals hartproblemen. Verminderde spierkracht en uithoudingsvermogen vormen een risicofactor om te vallen. Gelukkig kunt u hieraan zelf iets doen! Door het gebruik van sommige medicijnen valt u eerder. Bij het ouder worden gaan het zien en horen achteruit. Ook gewrichtsslijtage (door bijvoorbeeld reuma) kan bijdragen aan een val. Angst om te vallen leidt tot aangepast gedrag, waardoor juist de kans om te vallen groter wordt. Het is daarom belangrijk om iets aan de angst te doen. Ook is het belangrijk om te weten hoe u kunt opstaan na een val. Als u last hebt van incontinentie moet u zich vaak haasten naar het toilet. Dit kan leiden tot een val. Achteruitgang van het geheugen is lastig en kan samengaan met een verhoogde kans om te vallen. Door botontkalking hebt u een grote kans om een bot te breken bij een val. Als de jaren gaan tellen, ontstaan vaak ook de eerste ouderdomskwaaltjes. Ach ja, zult u zeggen; dat hoort er toch bij. Vergeetachtigheid, een slechter zicht en gehoor, misschien niet meer zo vast ter been en wat sneller moe dan vroeger … Ach ja, we zijn geen twintig meer! Maar niet alle klachten horen per definitie bij het ouder worden! Er kan ook iets anders aan de hand zijn. Ouder worden; het heeft voor- en nadelen. Niet meer de drukte van een jong gezin of een veeleisende baan – eindelijk tijd voor lang verwaarloosde hobby’s, vrienden, een goed boek of de natuur. Misschien zijn er kinderen of zelfs kleinkinderen met wie u regelmatig optrekt op de momenten dat het ú uitkomt. Dat alles kan heerlijk zijn, zolang u vitaal bent en midden in het leven staat. Sommige ouderen gebruiken veel medicijnen tegelijk en raken soms verstrikt in hun eigen medische situatie. Ouderdom komt met gebreken Maar (eerlijk is eerlijk) in vergelijking met mensen jonger dan 65 jaar, hebben ouderen meer gezondheidsproblemen. Het spreekwoord luidt niet voor niets ‘de ouderdom komt met gebreken’. Typische ouderdomsziekten zijn bijvoorbeeld vergeetachtigheid, een hoge bloeddruk en ouderdomsdiabetes, maar er zijn nog tal van andere duidelijke en onduidelijke klachten die op latere leeftijd de kop op kunnen steken. Klachten waarvan het soms niet duidelijk is wat hoofdrol speelt: lichamelijke, geheugen- of psychische klachten, of de combinatie ervan. Het bewegen wordt moeilijker en het geheugen gaat achteruit. Daarnaast kunnen somberheid, eenzaamheid, acute verwardheid en onverklaarde achteruitgang in het dagelijks functioneren een rol spelen. Vallen hoort niet! Toch is het te simpel om alle klachten zomaar af te schuiven op uw leeftijd. Wist u bijvoorbeeld dat ‘vallen’ (ook zo’n zogenaamde ouderdomskwaal) helemaal niet hoort te gebeuren? Niet bij jongeren, maar ook niet bij ouderen. Als u vaak valt is er meestal echt iets aan de hand. Het is dus zeker de moeite waard om met uw klachten naar de huisarts of de valpoli in het ziekenhuis te gaan om de oorzaak te laten onderzoeken. Er is namelijk ongeveer tien procent kans dat u verwondingen op loopt. Een heupfractuur ontstaat in ongeveer drie procent van de valongevallen. Doordat mensen bang worden om te vallen worden zij soms steeds minder actief en komen soms zelfs in een sociaal isolement. Het is dus erg belangrijk om valongevallen zo veel mogelijk te vermijden. Meer lezen? www.seniorgezond.nl www.anbo.nl www.wza.nl/afdelingen-en-specialismen/valpreventiepoli www.wza.nl/afdelingen-en-specialismen/ouderenpoli Maatregelen Hoewel niet alle valongevallen bij iedereen voorkómen kunnen worden, is het toch mogelijk om maatregelen te treffen die het risico van vallen verkleinen. Vaak al met behulp van simpele maatregelen. Op de eerste plaats kleine aanpassingen in huis, zoals antislipvoorzieningen op plaatsen waar een uitglijder op de loer ligt (zoals in de badkamer), betere verlichting op onoverzichtelijke, donkere plekken, hier en daar een handgreep aan de deur, etc. Daarnaast zijn er allerlei producten verkrijgbaar voor huishoudelijk werk en hobby. Met deze hulpmiddelen kunt u hetzelfde werk op een veel minder belastende en veiliger manier doen. Ook het gebruik van een loophulpmiddel kan uitkomst bieden. Denkt u dus niet bij voorbaat al dat er toch niets aan te doen is! De valpreventiepolikliniek van het WZA is bedoeld voor ouderen (ouder dan 65 jaar) die het afgelopen jaar één keer of vaker zijn gevallen, zonder dat er een duidelijke oorzaak is. Op de valpreventiepolikliniek vinden verschillende onderzoeken plaats om erachter te komen hoe het komt dat u bent gevallen. Vervolgens wordt bekeken wat u kunt doen om te voorkomen dat u nog een keer valt. Het team van de valpreventiepolikliniek bestaat uit een internist, een verpleegkundige en een fysiotherapeut. Zo nodig worden er andere specialisten geraadpleegd, zoals een neuroloog. U wordt naar de valpreventiepoli verwezen door uw huisarts. Wanneer naar de Ouderenpolikiniek? Hebt u een combinatie van gezondheidsproblemen en moet u daarvoor veel medicijnen gebruiken? Hebt u in dat verband ineens een niet goed verklaarbare achteruitgang van bepaalde aandoeningen of in uw dagelijks functioneren? Ga met uw klachten zeker naar de huisarts; deze kan u verwijzen naar een ouderenpolikliniek voor uitgebreid onderzoek. Daar werken artsen en verpleegkundigen die gespecialiseerd zijn in ouderdomsziekten. Omdat zij allemaal op één dagdeel naar uw specifieke situatie kijken, elk vanuit hun eigen gezichtpunt, scheelt u dat heel wat reisjes naar het ziekenhuis. Bovendien kan er daardoor een samenhangende diagnose worden gesteld. De WZA-publieksweek Tijdens de WZA-publieksweek (van maandag 8 november tot en met zaterdag 13 november) organiseert het Wilhelmina Ziekenhuis Assen activiteiten voor een breed publiek, rond het thema: Als de jaren gaan tellen – over leeftijd en gezondheid. Zaterdag 13 november besluiten we de week met een Publieksdag. Naast een interessant lezingenprogramma over een keur aan medische onderwerpen die met het ouder worden te maken hebben, stellen vrijwel alle poliklinieken hun deuren open met een uitnodigend en gevarieerd programma, toegespitst op senioren. Ook kunt u natuurlijk uw vragen stellen aan de aanwezige specialisten. Ontdek wat het WZA u te bieden heeft op het gebied van ouderenzorg én wat u zelf kunt doen om zo lang mogelijk gezond en vitaal te blijven. In de WZA Gezondheidswijzer van volgende maand kunt u het complete programma op de poliklinieken van het WZA lezen. Ook zal daar informatie te vinden zijn over inschrijving voor het programma en voor de lezingen. Houd het Gezinsblad dus in de gaten! Ook op de website van het WZA kunt u binnenkort alles van lezen over de WZA-publieksmaandag week. 8 november www.wza.nl to t en met zaterdag 13 november 2010