Verslag Werkgroep Gezondheid

Verslag 30/3: Inspraakmoment Groeiactieplan Armoedebestrijding
Gezondheid
Prioriteiten uit het panel
De werkgroep start met een panelgesprek, waarin vier panelleden verschillende perspectieven
(mensen met armoede ervaring, veldwerkers, beleid, academici,…) aan bod brengen. Ze reageren op
een aantal stellingen die gebaseerd zijn op de resultaten van de omgevingsanalyse (zie website).
Daarnaast brengen ze elk hun top drie van prioritaire uitdagingen die zij in het groeiactieplan willen
aangepakt zien. Hieronder geven we de prioriteiten van de panelleden weer.
Sven Vermeersch (ervaringsdeskundige OCMW): terug naar de basis: zekerheid en veiligheid bieden /
toegankelijkheid / eerstelijnsnetwerk
Prof Jan De Maeseneer(voorzitter Gentse gezondheidsraad): meer aandacht voor geestelijke
gezondheidszorg (GGZ), en daar moet geld tegenover staan / bij onderwijs: zorg opnemen in het
lessenpakket
Betty Johnson (Wijkgezondheidscentrum De Sleep: 1ste lijnspsychologen / toegankelijkheid + aanbod
op maat
Joke Vasseur (team Gezondheid en Gezin, Stad Gent): GGZ is prioriteit, hierbij zoeken naar juiste
hefbomen / te weinig middelen beschikbaar voor toegankelijkheid: moet veranderen
Prioriteiten uit de werkgroepen
De werktafels schuiven een aantal prioriteiten naar voor.
Een eerste reeks prioriteiten gaat over de toegankelijkheid van de gezondheidszorg. Ten eerste
zagen we het vergroten van de kennis over en de transparantie van de gezondheidszorg, zowel voor
mensen in armoede als voor actoren in de gezondheidszorg vaak aan de basis liggen van de
geformuleerde prioriteiten:







Er is weinig kennis over het zorglandschap: waar kan men terecht? , communicatie kan dus
beter. Vaardigheden en kennis van mensen in armoede verbeteren door zelfzorg, kennis van
het aanbod, zelf hulp kunnen zoeken, …
De hulpvraag van mensen vindt niet de weg naar de juiste zorgverstrekker
Meer laagdrempelige zorg, inwerken op alle factoren die gezondheid beïnvloeden
Zorgverleners helpen rond bespreekbaar maken van problemen en cultuursensitiviteit,
toegankelijkheid en betaalbaarheid verbeteren,
Kennis verhogen ook bij en via hulpverleners, gezamenlijk focussen op bepaalde thema’s en
daar op inzetten
Een inventaris maken van beschikbare vormings en ondersteunend materiaal en deze
centraliseren en uitleen coördineren,
Vraagverheldering : vermijden dat mensen alles moeten herhalen na doorverwijzing.
1
Men koppelde daar ook vaak het aspect betaalbaarheid aan:


Jongeren worden te weinig geïnformeerd over prijzen en mogelijkheden van artsen en
andere gezondheidszorg
zeer dure gezondheidszorg, ziekenhuisfacturen lopen op en zijn onduidelijk. Communicatie
verhogen
Meer inzetten op het vereenvoudigen en automatiseren van procedures



actieve rechtenbenadering: maximaal automatische rechtentoekenning, , , kennis en
begeleiding bij uitputten van rechten
Versnelde procedures: bvb lange administratieve procedures voor tenlastenames.
Toegankelijkheid; bvb steeds moeten herhalen van je problemen, kan een algemeen gedeeld
dossier een oplossing bieden
Het versterken van de samenwerking en het netwerk kwam ook vaak naar boven.





Samenwerking opdrijven, kan bvb door een gezamenlijke focus te leggen in de wijk, tools
delen, exepertise delen.
verbindende netwerken die toegankelijkheid en betaalbaarheid bevorderen voor de
kwetsbaren.
zorgverlening bundelen
Diensten werken voor hun eigen dienst, veel doen hetzelfde, maar naast elkaar.
Samenbrengen om samen problemen aan te pakken.
Afstappen van hokjesdenken hulpverlening.
Andere prioriteiten focusten dan vooral op betere begeleiding en opvolging binnen de
gezondheidszorg



Follow up van de zorg na ziekenhuisopname, bv dagopvang (van daklozen) na operatie
Community health workers: personen tussen gemeenschap, patiënt, hulpverlener met
specifiek statuut, bv soort sociale gidsen
meer begeleiding bij doorverwijzing.
Daarnaast werden er een aantal specifieke prioriteiten geformuleerd die aansluiten bij het vergroten
van een toegankelijke gezondheidszorg:


Eerstelijnspsycholoog in elk wijkgezondheidscentrum
Tekort aan (gebruik) tolken
Een tweede deel van de geformuleerde prioriteiten gaat over preventie: het sensibiliseren, kennis
over mentaal en fysiek gezond leven,…


Groepswerk in organisaties, bv OCMW rond gezondheid, huisarts, bewegen,
gezondheidssysteem
Heel weinig preventie vanuit het OCMW naar cliënten toe, vaak al te ver of te laat als ze bij
het OCMW komen, betere samenwerking nodig met gezondheidswerkers.
2




Schoolse trajecten opzetten ifv gezondheidsvaardigheden en zorg
Kennis verhogen rond zorg en zelfzorg van kleinsaf aan en ook later
Beter bereiken van kwetsbare mensen ifv kennisverwerving gezondheid met de mensen zelf
Gezondheid wordt niet als prioriteit gezien door mensen in armoede.
Specifiek werd hierbinnen ook ontmoeting als prioriteit naar voor geschoven:


Te weinig plaatsen waar mensen elkaar kunnen ontmoeten, netwerk versterken
Plaats voor ontmoeting, zonder stigma armoede, gemengde participatie
Uitdagingen en Resultaten
In de volgende stap kozen we twee prioritaire uitdagingn voor het komende groeiactieplan op basis
van hun mogelijke impact en de realiseerbaarheid.
1. Het versterken van de netwerken tussen verschillende actoren binnen de gezondheidszorg
om zo de toegankelijkheid te vergroten
2. Het verhogen van kennis van mensen in armoede én hulpverleners over het gebruik van
gezondheidszorg
Daarna werd voor elk van de prioriteiten nagedacht welke mogelijke resultaten men zou kunnen
behalen binnen het kader van het groeiactieplan die een verschil zou maken voor mensen in
armoede. De resultaten werden gescoord op vlak van het mogelijke effect, het vernieuwend
karakter en de realiseerbaarheid. De resultaten in het vet scoorden het sterkst.
Meer inzetten op het netwerk
-
Engagementsverklaring per wijk, eventueel op specifieke focus (GGZ, …) (cfr
engagemenstverklaring dementie)
Samen meer outreachend werken -
Kennis verhogen
-
-
Community health functie (casemanager over diensten heen, die meegaat, begeleidt,…)
(=/- visies over wat, maar cliëntgericht, over diensten heen, actieve begeleiding
(meegaan,…)
Gezamenlijke strategie/cpampagne voor gebruik gezondheidszorg+ ondersteunen van
mensen om hun basispakket/basisrechten in orde te krijgen
Praktijken in kaart brengen, creeëren vanuit leefwereld patiënt in een netwerk
Centraal infopunt -> voor iedereen
Voor alle diensten samen, helpdesk, met alle info over patiënten
Voorgestelde acties
3
Tot slot krijgen alle deelnemers de mogelijkheid om al een eerste keer te brainstormen over
mogelijke acties. Hieronder een met ideeën. Opgelet, dit is de output van een brainstorm, deze
voorstellen werden nog niet afgetoetst met betrokken diensten/organisaties, noch bekeken op vlak
van haalbaarheid,…
4
Wie?
lokale overheid
Doet wat?
uitbreiding Gentinfofiches met info van andere gezondheidspartners
Voor wie?
burgers en professionelen
psychologen ZH, OCMW, CAW, CGC,
vrijwilligers vanuit zelfstandig
psychologen
kortdurende begeleiding + laatstejaarsstudenten psycho-educatie,
mindspring
1ste lijns milde psychische klachten (of
preventief)
onthaal maatschappelijk werker
brengen lotgenoten / mensen van zelfde afkomst met elkaar in contact;
doen aan netwerking
mensen in armoede van vreemde origine die
weinig netwerk hebben/ of het Belgisch
systeem nog onvoldoende kennen
OCMW / Gent infopunt gezondheid
INGENT
lijst maken van dokters / tandartsen die werken via 3de betalersregeling
+ toewijzingssysteem
Zet snel nieuwkomers in Gent bij socioculturele activiteiten samen
gebruikers centraal infopunt gezondheid
Mensen die het infopunt oprichten
Centraal punt
Info van het infopunt bundelen en up-to date houden
is ook toegankelijk
klanten en hulpverleners
voor mensen zonder papieren
OCMW Gent
neemt onthaalmedewerkers / maatschappelijk werkers met
migratieachtergrond in dienst
Engagementsverklaring rond GGZ
Dienst Gezondheid
in alle wijken van Gent
Centraal punt
Wijkgezondheidscentrum
Centraal punt
?
leerpunt
Centraal punt
OCMW welzijnsbureau
eerstelijnspsycholoog
zet in op empowerment - piloottrajecten
een inloopcentrum à la Sloep
concrete administratieve ondersteuning
brengt in contact met ICB
werkt indien nodig ook outreachend
platform gezondheid en sociale vragen
de basiseducatie / erkennen van (haar) capaciteiten van de cliënten
verwijzen niet alleen door maar maken rechtstreeks afspraken
papieren, verblijfsvergunning
therapeutische ondersteuning
is zowel voor kinderen, adolescenten,
volwassenen
jonge vrouwen met migratie-achtergrond
Alle Gentenaars met hulpvraag
iedereen die het nodig heeft
nieuwkomers
alleenstaande vrouwelijke vluchtelingen
5
?
Gezondheids 'poot' bij verschillende Gent infopunten opzetten: voor
opvolging toekennen (medische) rechten
OCMW ? CAW ?
Sociale gids
vrijstellen community health workers als tussenpersoon tussen burger en
gezondheidsinfopunt
iedereen
inschrijven wijkgezondheidscentrum
zijn weg nog niet kent
Buurtbewoners in een afgebakende
wijk
inventarisatie bestaande hulp / dienstverlening in wijk + vertalen en
bekend maken - ontmoeting creëren / betrokkenheid / zorgzame buurt
iedereen in de wijk
Inventarisatie GGZ aanbod en wijkaanbod (CAW, OCMW, CGG, DWGK
wijk
Stad Gent - Dienst welzijn en GK
Centraal Gezondheidspunt
Database waarin alle diensten / zorgverleners van hulpvragers
gecentraliseerd worden- doel: geen dubbele acties meer, geen misbruik,
duidelijkheid met vermelding van contactpersonen
Prijs Catalogus specialisatie behandeling (transparantie)
alle hulpvragers
Iedereen
OCMW - Gent
Netwerken creëren tussen verschillende diensten en hulpverleners /
zorgverleners
gezondheids- en welzijnswerkers
veerkrachtige wijk 'X' - vb. maandelijks - warme stad (warme William), blijf er niet mee zitten (psycho-educatie)-partners werken samen een
programma uit en engageren zich om mensen toe te leiden obv noden
(participatie wijk
Gezondheidswerkers
Groter netwerk, gedragenheid, samenwerking creëren, kennis
Alle Gentenaars
ten voordele van de burger en hulpverleners
WGC in Wondelgem of betere samenwerking tussen bestaande actoren
OCMW FTH / CAW / ZH / T / WGC /
huisarts /vrijwilligers
samenwerkingsengagement voor opvolging / ondersteuning
(ex) psychiatrisch patiënten die (na)zorg
nodig hebben
VWAHWN?
engagementsverklaring GGZ met bv. Vorming volgen over armoede en
gezondheid
wijkpartners
6
psychisch kwetsbare groepen die een
drempel ervaren bij het vinden van
psychologische hulp
Gentse Ziekenhuizen, CGG, Ugent
biedt psychologen ter beschikking voor groepssessies of/ en individuele
begeleiding binnen WGC
WGC, OCMW, CGG, CAW
samen een vormingspakket uitwerken en geven aan vrijwilliger, buren,
ervaringsdeskundigen, sociale gidsen (Train de Trainer) zodat ieder een
rol kan opnemen voor mensen met een psych. probleem
stad Gent - Dienst welzijn en gelijke
kansen
CAW - CGG - OCMW - ZH
kennis platform - kennis delen aan infopunten - extra persoon voor
gezondheid - tel + mail + fysiek aanmelden
1ste lijn psychische zorg
alle personen met een hulpvraag
alle wijkbewoners
ziekenhuizen - CAW …
psychologen vrijstellen voor een engagement in de verschillende wijken
alle inwoners van een bepaalde wijk
WEC, alle 1ste lijn zorgverstrekkers,
ook lijn, mutualiteiten
ziekenhuizen
1 laagdrempelig, infopunt, onthaal, BGO, met warme doorverwijzing
stellen psychologen vrij (halve dag per week?)
elke burger van de wijk, met specifieke focus
op kwetsbare doelgroepen
om te ondersteunen in WGC
Regio Weba - Muide
er komt een WGC Scandinaviëstraat buddywerking - wijkgebonden,
pandgebonden voor buurtwerkers + sociaal contact, conciërge in pand
(sleutelfiguren)
coördinatoren of centraal beheer
overlappende domeinen dirigeren naar externe medewerkers (dominoeffect)
patiënten met ondersteuningsbehoeften
gezondheids-en welzijnswerkers
zelfzorg voor de hulpverleners (om hen te ondersteunen bij het
ondersteunen van kwetsbare groepen)
hulpverleners
Stad Gent Dienst welzijn en gelijke
kansen
checklist van rechten hanteren + vertalingen per cliënt
alle personen met een hulpvraag
Watersportbaan Wijk OCMW, WGC,
LDC
Verschillende actoren
OCMW
gebrek aan actoren geestelijke gezondheidszorg!!!
engagementsverklaring GGZ, Community Health functie
vaste sociale gids per gezondheidspunt
sociale regie zet hierop in
7
Stad Gent
Infopunt Gezondheid, afspraken met zorgverstrekkers voor
samenwerking, lobbyen om zorgverstrekkers te conventioneren / de let's iedereen
alle wijkorganisaties / sportclubs /
verenigingen…
engagementsverklaring GGZ met oa engagement om warme plek te zijn,
ook voor mensen met psychische problemen
Gent Infopunt gezondheidspunt +
loket migratie (tolken)
"wegwijs in de gezondheidszorg" info via pc met vrijwilliger
(pictogrammen), actieve rechtentoekenning
(ex) patiënten
8