BENT U ‘DEEP DOWN’ a) Een ‘zorgmens’ b) Een ‘financial’ DE FINANCIERING VAN DE ZORG GAAT DE KOMENDE JAREN: a) Alsmaar grotere problemen opleveren b) Een erg moeizaam proces worden c) Wel weer lukken d) Een keer redelijk geregeld worden De vraag naar zorg (aanbod therapieën, technologische mogelijkheden, vergrijzing) blijft toenemen, de financiering ervan gaat een steeds grotere bottleneck worden JAREN MET GROTE VERANDERINGEN (EXTREEM DYNAMISCH PROCES) • Maatschappelijke houding t.a.v. zorg • Wettelijke kaders • Financiële omstandigheden (budgets/verzekeringen/financieringen/eigen risico PROCES NOG LANG NIET UITGEKRISTALLISEERD Want alle berichten over: tekorten/faillissementen/privatiseringen/gemeentes/rechtsongelijkheid/ schandalen .. Gaan de toekomstige ontwikkelingen ook allemaal beïnvloeden RODE DRAAD? Het werk van de zorgfinancials wordt in ieder geval uitdagender, maar zeker niet makkelijker! WAT HEEFT DIT PROCES OP GANG GEBRACHT? WAT IS HET GROTE LANGE TERMIJN VERHAAL? • Tot de zomer van 2008 dachten we met elkaar op water te kunnen lopen, de kredietcrisis maakte in een klap een einde aan die illusie • Sinds die tijd wordt geprobeerd noodzakelijke (en pijnlijke) aanpassingsprocessen vooruit te schuiven • In goed Engels: ‘delay and pray’ en ‘extend and pretend’ zijn de leidende beleidsprincipes geworden HET ECONOMISCHE VERHAAL VOOR DE KOMENDE JAREN? NIET PRETTIG De ‘crisis’ is misschien voorbij, opgelost is er niets: • • • • • • • Arbeidsmarkt Inkomensontwikkeling Huizenmarkt Schuldposities Begrotingstekorten Positie van de banken Spaar- en pensioenproblemen En dan hebben we het alleen nog maar over de puur nationale factoren! FINANCIËLE VOORUITZICHTEN? SOMBER • Herkapitalisatie van de banken is de conditio sine qua non voor ieder economisch herstel • Zolang de ’reset’ van de economie (met bijbehorende verliezen) vooruitgeschoven wordt, gaat er geen blijvend herstel optreden en worden de financiële problemen dus per dag groter. FINANCIERINGS-/FINANCIËLE PROBLEMEN IN DE ZORG • Verzekeraars zetten alles en iedereen onder druk, • Overheden (nationaal, regionaal en lokaal) krijgen het financieel alsmaar zwaarder • Banken doen per dag moeilijker. MOGELIJK EIGEN BELEID ZORGINSTELLINGEN • Kostenbesparingen • Efficiencyverbeteringen • Specialisatie • Samenwerking ZOEK ANDERE FINANCIERINGSBRONNEN Denk aan beleggers/investeerders: ‘That’s where the money is’ RESULTATEN EXTERNE/ALTERNATIEVE FINANCIERINGEN TOT NU TOE? • Niet indrukwekkend • In de marge enkele succesjes, veel onrust/gedoe WAAROM? Onder andere: • Koudwatervrees sector • Politieke en maatschappelijke onrust • Misplaatste weerstand / onbekend maakt onbemind ER ZIJN (IN THEORIE IN IEDER GEVAL) MOGELIJKHEDEN GENOEG! • Investeringsmaatschappijen / Private Equity • Family Offices • Goede doelen organisaties • Pensioenfondsen • Obligaties uitgeven • Zorg-investeringsfonds • (Buitenlandse spelers) INTERESSE INVESTEERDERS/BELEGGERS? • Voldoende middelen beschikbaar • Altijd open voor interessante rendementen • Diversificatie investeringen • ‘Know how / know who’ opbouwen BARRIÈRES? AL EERDER GENOEMD Maar ook: • Onvoldoende kennis van de sector bij investeerders/beleggers • Wettelijke kaders/onbetrouwbare (onvoorspelbare) overheid • Invloed media en reputatie-risico • Onderhandelingsvaardigheden geldvragers HET GROTE LANGE TERMIJN VERHAAL • Het grote lange termijn verhaal voor ‘alternatieve’ financieringen is positiever • Onder (financiële) druk wordt alles vloeibaar • Psychologische en maatschappelijke aanpassingsprocessen komen eraan • Dus ook de kansen / mogelijkheden voor die ‘alternatieve’ financieringen WAT KUNT U DOEN? • Accepteer de bestaande onprettige realiteit, de ‘goeie oude’ tijd komt niet meer terug • Ga nadenken over ‘andere’ tijden / maak scenario’s • Haal bestuurders uit hun ‘comfortzone’ • Ga samenwerken • Zoek actief contact met beleggers/investeerders CONCLUSIE De zorgfinancials gaan het als groep niet makkelijker krijgen, maar diegenen die: A willen B kunnen anticiperen op de veranderingen in de financiële samenleving kunnen voor hun organisaties van grote waarde worden.