Zuurstof komt in het water door diffusie, als het water in

Vragen en antwoorden zuurstofloosheid
Hoe komt zuurstof in het water?
Zuurstof komt in het water door diffusie, als het water in contact komt met lucht door
beweging. Daarnaast zorgt het fotosyntheseproces van waterplanten en algen ook voor
zuurstof in het water. Fotosynthese is een proces waarin een plant met behulp van energie
uit zonlicht koolstofdioxide en water om zet in suiker (glucose) met als bijproduct zuurstof.
Hoeveel zuurstof bevat het water?
De hoeveelheid opgeloste zuurstof (in mg/l) in het water wordt bepaald door verschillende
factoren. Hoe hoger de watertemperatuur, hoe minder zuurstof er in het water zit. Ook een
lage luchtdruk kan zorgen voor minder zuurstof in het water. Bij onweerachtig weer zakt de
luchtdruk en ook het zuurstofgehalte. Daarnaast vergt de afbraak van organisch afval
(rottende bladeren op de waterbodem, voedselresten, nutriënten, et cetera) door de
ontelbare micro-organismen grote hoeveelheden zuurstof. Tot slot kan de aanwezigheid van
kroos op het water zuurstofloosheid veroorzaken.
Hoeveel zuurstof hebben vissen nodig?
Vissen hebben dag en nacht zuurstof nodig en in bepaalde situaties kan een ernstig
zuurstoftekort optreden met massale vissterfte tot gevolg. Vissen hebben een minimum van
6 mg zuurstof per liter water nodig. Zuurstofniveaus onder de 5 mg/l zorgen voor stress. De
grens van 1,5 mg zuurstof/l water kan massale vissterfte veroorzaken.
Hoe wordt het zuurstofgehalte gemeten?
Het zuurstofgehalte in het water kan men meten met een elektronische zuurstofmeter of
met een test set (chemisch).
Kan een waterschap zuurstof toevoegen aan het water?
De aanvoer van vers water met een hoger zuurstofgehalte zorgt voor meer zuurstof. Met het
extra beluchten van het water door middel van een waterpomp kan ook de zuurstofgehalte
worden verhoogt. Andere, meer preventieve maatregelen zijn het uitdunnen van
onderwaterplanten en de krooslaag, wegnemen van organisch afval en de sliblaag, minder
voeren van vissen en het visbestand onder controle houden
Algemeen
Vooraf dient te worden opgemerkt dat water veel minder zuurstof bevat dan lucht, dat de
hoeveelheid zuurstof afneemt als de temperatuur van het water stijgt en dat de dieren bij
die stijging juist actiever worden en dus meer zuurstof nodig hebben. Met name in de zomer
zal er al gauw een risico van zuurstofarm dan wel zuurstofloos water zijn.
Een eerste voorwaarde voor het weer tot leven brengen van de sloten is er zorg voor te
dragen, dat het water helder wordt en dat het kroosdek verdwijnt opdat er licht in het water
kan komen en de waterplanten met hun bladeren onder het wateroppervlak weer aan
zuurstofproductie kunnen gaan doen. Onder het kroos is het in de sloot nacht en is er geen
zuurstofproductie. Er treedt al snel een zuurstoftekort op met als gevolg dat planten en
dieren dood gaan en de sloot gaat stinken. Bij stilstaand water is dit risico nog veel groter
dan bij (zwak) stromend water. Met name bij waterlopen waar een riooloverstort in uitkomt
en het water buitengesloten wordt van doorstroming levert dit al snel problemen op.