Toetsgids Rekenen-wiskunde

Landelijke kennistoets voor de pabo
Toetsgids Rekenen-wiskunde
studiejaar 2016-2017 | september 2016 | Versie 2016/2017-1A
Toetsgids landelijke kennistoets voor het pabovak Rekenen-wiskunde - Versie 2016/2017-1A
Inleiding
In deze toetsgids voor de landelijke kennistoets Rekenen-wiskunde (pabo) is
informatie opgenomen over deelname, opbouw, inhoud, voorbereiding, afname
en uitslag. Daarnaast is als bijlage de Onderwijs- en examenregeling Landelijke
kennistoetsen lerarenopleidingen opgenomen.
Kennisbasis
In de kennisbases zijn de vakdidactische en vakinhoudelijke kennis vastgelegd
waarover de startbekwame docent moet beschikken. De kennisbasis wordt
tijdens de opleiding behandeld. De lerarenopleidingen borgen de vakinhoudelijke
kwaliteit onder andere door de landelijke kennistoetsen. De organisatie hiervan
is ondergebracht bij het programma 10voordeleraar. De lerarenopleidingen en
10voordeleraar zorgen er samen voor dat de landelijke kennistoetsen objectief
en betrouwbaar zijn. Vakdocenten van de lerarenopleidingen vormen de spil van
het programma 10voordeleraar. Ze hebben de gezamenlijke regie over cruciale
onderdelen. Ze ontwikkelen de kennisbases en houden die actueel. Ze construeren
landelijke toetsvragen en toetsen. En ze helpen de grens van zakken en slagen
bepalen.
Landelijke kennistoets
In de toetsmatrijs in deze toetsgids is opgenomen welke domeinen met een
landelijke kennistoets getoetst worden. Aan een landelijke kennistoets is één
studiepunt verbonden. Het behalen van de landelijke kennistoets is dan ook een
voorwaarde om de opleiding gediplomeerd/bevoegd te verlaten. Natuurlijk komt
er bij goed leraarschap meer kijken dan vakkennis alleen. Opleidingen bepalen
zelf hoe ze de andere kennis en vaardigheden toetsen.
Onderwijs- en examenregeling
Om te zorgen dat studenten, bij welke hogeschool zij hun opleiding ook volgen,
dezelfde kansen hebben, hanteren alle hogescholen dezelfde regels: de Onderwijsen examenregeling Landelijke kennistoetsen lerarenopleidingen. Deze regeling
maakt onderdeel uit van deze toetsgids en bevat bijvoorbeeld regels over
aanmelden, deelname en uitslag.
Toetsgids
Vanzelfsprekend geldt de meest actuele versie van de toetsgids. Deze is te vinden
op de website www.10voordeleraar.nl/publicaties. Het versienummer is te vinden
op de voorpagina.
Toetskalender
De data voor toetsafname, uitslagverstrekking en inzage zijn terug te vinden in de
toetskalender op www.10voordeleraar.nl/toetskalender.
2
Toetsgids landelijke kennistoets voor het pabovak Rekenen-wiskunde - Versie 2016/2017-1A
1Deelname
1.1Deelnemen
De opleiding bepaalt wanneer een student (voor de eerste keer) mag deelnemen
aan de landelijke kennistoets. De exacte regeling is opgenomen in de Onderwijsen examenregeling Landelijke kennistoetsen lerarenopleidingen. De student mag
per studiejaar maximaal twee keer deelnemen aan een landelijke kennistoets.
1.2Toetsrondes
Per studiejaar zijn er vier toetsrondes. Alle hogescholen zijn verplicht voor studenten
deelname aan (minimaal) twee toetsrondes in een studiejaar te faciliteren.
1.3Aanmelden
Het aanmelden voor de landelijke kennistoets verloopt via de opleiding binnen de
door de hogeschool gestelde inschrijfperiode. Na digitale aanmelding ontvangt de
student een bevestiging van de hogeschool. In het geval een aangemelde student
niet deelneemt aan de toets dan geldt de aanmelding als een toetsdeelname en
kan de hogeschool administratiekosten in rekening brengen.
3
Toetsgids landelijke kennistoets voor het pabovak Rekenen-wiskunde - Versie 2016/2017-1A
2 Opbouw en inhoud
2.1Toetsvragen
De toets bevat in totaal 66 vragen en bestaat uit meerkeuzevragen met drie of vier
antwoordalternatieven en numerieke vragen..
Een antwoord is goed of fout. Een goed antwoord levert 1 punt op. Een fout antwoord
of geen antwoord 0 punten.
2.2Toetstaal
De toets is opgesteld in de Nederlandse taal.
2.3Toetsmatrijs
Om de landelijke kennistoets samen te stellen, wordt gebruik gemaakt van een
toetsmatrijs. Hierin is aangegeven welke domeinen van de kennisbasis getoetst
worden in de landelijke kennistoets. Ook is vermeld hoeveel vragen per domein
in de toets voorkomen. De nummering van de domeinen verwijst naar de
kennisbasis Leraar basisonderwijs, Rekenen/wiskunde. Hieronder is de verdeling
van het aantal vragen opgenomen:
Nummer
Domein
Aantal vragen
Percentage
1
Hele getallen
20 vragen
30%
2
Procenten, verhoudingen, breuken en kommagetallen
19 vragen
29%
3
Meten
11 vragen
17%
4
Meetkunde
8 vragen
12%
5
Verbanden
8 vragen
12%
In de toetsmatrijs is een verdere uitsplitsing gemaakt naar onderwerpen om de
toets evenwichtig samen te kunnen stellen:
Domein 1. Hele getallen
Subdomein
1.1 kennis van wiskunde
●●
●●
●●
●●
●●
●●
1.2 specifiek leraar
●●
●●
●●
1.3 maatschappelijke relevantie
●●
●●
algoritmen, volgorderegels
redeneren met getallen
priemgetallen, deelbaarheid, KGV, GGD
telproblemen/combinatoriek
notatie, afronding
talstelsels, anders dan decimaal
beoordelen oplossingen leerlingen
strategieën en eigenschappen
modellen en schema’s
schattend rekenen in praktische situaties en realistische contexten
exact rekenen in praktische situaties en realistische contexten
4
Toetsgids landelijke kennistoets voor het pabovak Rekenen-wiskunde - Versie 2016/2017-1A
Domein 2. Procenten, verhoudingen, breuken en kommagetallen
Subdomein
2.1 kennis wiskunde
●●
●●
●●
●●
2.2 specifiek leraar
●●
●●
●●
2.3 maatschappelijke relevantie
●●
●●
procenten
verhoudingen en kansen
breuken
kommagetallen
beoordelen oplossingen leerlingen
strategieën en eigenschappen
modellen en schema’s
rekenen met kommagetallen en breuken in praktische situaties en
realistische contexten
rekenen met verhoudingen en procenten in praktische situaties en
realistische contexten
Domein 3: Meten
Subdomein
3.1 kennis wiskunde
●●
●●
●●
●●
3.2 specifiek leraar
●●
●●
3.3 maatschappelijke relevantie
●●
●●
metriek stelsel, eenheden, voorvoegsels
verhoudingen, schaal
omtrek, oppervlakte en inhoudsberekeningen
overige grootheden, zoals tijd, snelheid, gewicht, temperatuur
beoordelen oplossingen leerlingen
gebruik van modellen en begrippen
gebruik van afstand, oppervlakte, inhoud in praktische situaties en
realistische contexten
gebruik van overige grootheden in praktische situaties en
realistische contexten
Domein 4. Meetkunde
Subdomein
4.1 kennis wiskunde
●●
●●
●●
●●
4.2 specifiek leraar
●●
●●
4.3 maatschappelijke relevantie
●●
●●
ruimtelijk tellen, uitslagen, bouwplaten
symmetrie vlakke figuren
eigenschappen vlakke figuren, transformaties, assenstelsels
eigenschappen ruimtelijke figuren
meetkundige activiteiten met kinderen, begrippen
beoordelen oplossingen leerlingen
plaatsbepaling op kaarten en plattegronden
meetkundige begrippen in praktische situaties en realistische
contexten
Domein 5. Verbanden
Categorie
5.1 kennis wiskunde
●●
●●
●●
5.2 specifiek leraar
●●
●●
5.3 maatschappelijke relevantie
●●
aflezen en interpreteren van grafieken
doel en gebruik van verschillende types grafieken zoals lijngrafiek,
cirkeldiagram, histogram, staafdiagram, stengel- en bladdiagram,
blokdiagram, puntenwolk, stroomdiagram en beelddiagram
berekeningen van en met kentallen
redeneringen en oplossingsmethoden van leerlingen
statistieken leerlingvolgsystemen
interpreteren van grafieken in realistische contexten
Deze publieksversie van de toetsmatrijs Rekenen-wiskunde (pabo) is met grote
zorg samengesteld. Aan deze publieksversie kunnen geen rechten ontleend
worden.
5
Toetsgids landelijke kennistoets voor het pabovak Rekenen-wiskunde - Versie 2016/2017-1A
2.4Taxonomie
Leraren beheersen hun vak op verschillende niveaus. Ze hebben niet alleen
de vereiste feitenkennis, maar komen op basis daarvan ook tot doordachte
oplossingen. De indeling van kennis naar verschillende niveaus heet taxonomie.
De vraagontwikkelaars van de landelijke kennistoets Rekenen-wiskunde (pabo)
gebruiken de taxonomie van Bloom.
Binnen de taxonomie van Bloom wordt de volgende indeling gehanteerd:
●● kennis
●● inzicht
●● toepassing
●● analyse
●● synthese
●● evaluatie
De landelijke kennistoets test vooral de beheersing van de eerste drie niveaus.
6
Toetsgids landelijke kennistoets voor het pabovak Rekenen-wiskunde - Versie 2016/2017-1A
3Voorbereiding
3.1Materialen
De landelijke kennistoets gaat over de vakkennis die de student zich gedurende het
opleidingstraject eigen heeft gemaakt. De hogeschool behandelt de kennisbasis
en bereidt de student voor op de landelijke kennistoets. 10voordeleraar biedt een
aantal materialen, zoals voor elke landelijke kennistoets een kennisbasis, een
toetsgids, proefvragen en een oefentoets. Deze hulpmiddelen zijn te vinden op
www.10voordeleraar.nl/toetsen/oefenmateriaal.
3.2Toetsgids
Deze toetsgids vormt voor de student een goed hulpmiddel bij het voorbereiden
op de toets. In de toetsgids is meer informatie opgenomen over de inhoud van
de toets, de voorbereiding en de toetsafname zelf. Daarnaast is als bijlage de
Onderwijs- en examenregeling Landelijke kennistoetsen lerarenopleidingen
opgenomen.
3.3Kennisbasis
In de toetsgids is een toetsmatrijs opgenomen met een overzicht van domeinen
die getoetst worden in de landelijke kennistoets. In de kennisbasis zijn deze
domeinen beschreven.
3.4 Proefvragen en oefentoetsen
Er zijn proefvragen en een oefentoets beschikbaar om een goede indruk te
krijgen van de toets. De complete oefentoetsen kennen dezelfde indeling in
toetsblokken en hebben hetzelfde aantal vragen als de echte toets. Voor een
snelle indruk zijn er tien proefvragen beschikbaar die gerandomiseerd uit de
oefentoets komen van het vak dat gekozen is. Studenten wordt aangeraden
om vooraf een oefentoets te maken, zodat ze ook ervaring op kunnen doen
met de werking van het toetssysteem.
3.5Wegwijzers
Voor elke toetsvraag uit de oefentoets van de landelijke kennistoets Rekenenwiskunde is door 10voordeleraar een zogenoemde wegwijzer gemaakt. Deze
wegwijzer biedt een stapsgewijze begeleiding naar de oplossing van de vraag.
De wegwijzers zijn te vinden op www.10voordeleraar.nl/toetsen/wegwijzers.
3.6 Toetsdoelen en begrippenlijst
Als handreiking voor de student zijn door vakdocenten van de lerarenopleidingen
toetsdoelen en een begrippenlijst opgesteld. Deze handreikingen zijn te vinden
op www.10voordeleraar.nl/toetsen/oefenmateriaal en maken onderdeel uit van
een goede voorbereiding.
7
Toetsgids landelijke kennistoets voor het pabovak Rekenen-wiskunde - Versie 2016/2017-1A
3.7 Andere oefenmogelijkheden
Naast wat de hogeschool biedt en de hulpmiddelen van 10voordeleraar, zijn
er diverse commerciële en niet-commerciële materialen en trainingen op de
markt. Deze zijn zonder medewerking van 10voordeleraar tot stand gekomen.
Wij kunnen dan ook geen oordeel geven over de kwaliteit ervan.
3.8Herkansing
Bij de uitslag ontvangt elke student via de opleiding zijn of haar cijfer en
individuele domeinscores. Aan de hand van deze scores kan de student zien
welke domeinen hij of zij beheerst en op welke domeinen hij of zij zich nog kan
verbeteren. Dit vormt een belangrijk hulpmiddel voor de student om samen
met de docent een herkansingsstrategie te ontwikkelen. Daarnaast is het voor
de student mogelijk om de gemaakte toets onder examencondities in te zien.
Zie voor verdere informatie paragraaf Toetsinzage.
8
Toetsgids landelijke kennistoets voor het pabovak Rekenen-wiskunde - Versie 2016/2017-1A
4Afname
4.1Toetsomgeving
De landelijke kennistoets wordt op de hogeschool in digitale vorm afgenomen in
een beveiligde omgeving. Zolang de toets loopt, is het niet mogelijk om internet
of andere computerprogramma’s te gebruiken.
4.2Legitimatie
De student legitimeert zich door middel van een rijbewijs, paspoort of
identiteitskaart. Een collegekaart is geen geldig legitimatiebewijs.
4.3Inloggen
De surveillanten delen bij de start van de toetsafname aan elke student een
persoonlijke inlogbrief uit. Deze inlogbrief bevat een inlognaam, wachtwoord en
de url voor de toets. Deelnemen onder een andere identiteit en/of inlognaam is
niet toegestaan. De inlogbrief moet na afloop weer ingeleverd worden bij de
surveillant.
4.4Storing
Bij een storing blijven de gegeven antwoorden opgeslagen. Na opnieuw inloggen
kan de student weer verder waar hij of zij gebleven was.
4.5Toetsduur
De toetsduur bedraagt 3 uur en start zodra de filtervragen in het eerste blok
afgesloten zijn. De surveillant geeft tweemaal informatie over de nog beschikbare
reguliere toetstijd. Een half uur voor afsluiting van de toets en als de laatste vijf
minuten ingaan. Het gaat hier om een indicatie. De individuele beschikbare
toetstijd die wordt weergegeven bovenaan het toetsscherm is leidend.
4.6 Toegestane hulpmiddelen
Jassen, tassen, horloges, telefoons en andere middelen waarmee elektronische
informatieoverdracht mogelijk is, moeten buiten het toetslokaal blijven of vóór in
de toetsruimte. De student neemt zelf een geodriehoek, pen en/of potlood mee.
In het toetsafnamesysteem is een rekenmachine beschikbaar. Deze is te vinden
in de examennavigator. Het gebruik van een andere rekenmachine is niet
toegestaan. De surveillant reikt kladpapier uit en neemt het na afloop weer in
om het te vernietigen. De student mag niets meenemen waarop informatie
over de vragen staat.
9
Toetsgids landelijke kennistoets voor het pabovak Rekenen-wiskunde - Versie 2016/2017-1A
4.7Toetsblokken
Na blok 1 begint de toets. De toets is verdeeld over vier toetsblokken. Niet elk blok
kost evenveel tijd om te maken. De verdeling van de toetsblokken is als volgt:
Blok
Onderwerp
Aantal vragen
Blok 1
Filtervragen
Blok 2
Hele getallen en procenten, verhoudingen, breuken en kommagetallen
(zonder rekenmachine)
26 vragen
6 vragen
Blok 3
Meten, meetkunde en verbanden (zonder rekenmachine)
16 vragen
Blok 4
Hele getallen en procenten, verhoudingen, breuken en kommagetallen
(met rekenmachine)
12 vragen
Blok 5
Meten, meetkunde en verbanden (met rekenmachine)
12 vragen
4.8Toetsscherm
De toets is opgebouwd uit een aantal blokken. De student kan naar iedere
gewenste vraag binnen een blok navigeren. Daar zijn drie knoppen voor:
●●
●●
●●
knop Vorige (vorige vraag)
knop Volgende (volgende vraag)
knop Examennavigator (een vraag kiezen)
Wanneer de student op de knop Naar het volgende blok klikt, dan wordt het blok
afgesloten. Als niet alle vragen binnen het blok beantwoord zijn, wordt de student
hiervoor gewaarschuwd. Pas als alle vragen zijn beantwoord, kan de student door
naar het volgende blok. Via de Examennavigator kan de student zien welke
vragen uit een blok nog niet beantwoord zijn. Terugkeren naar een eenmaal
afgesloten blok is niet mogelijk. De overgang van het ene blok naar een ander
blok kan enkele seconden in beslag nemen.
10
Toetsgids landelijke kennistoets voor het pabovak Rekenen-wiskunde - Versie 2016/2017-1A
De student kan een vraag markeren door te klikken op het vlag-icoon onderaan
het scherm. Dit kan bijvoorbeeld makkelijk zijn bij twijfel over een gegeven
antwoord of als de student later nog extra aandacht aan de desbetreffende
vraag wil besteden. De gemarkeerde vragen zijn terug te vinden in de
Examennavigator. Door nogmaals te klikken op het vlag-icoon wordt de
markering opgeheven.
Rechts bovenaan het scherm is een timer afgebeeld met de tijd die nog rest
tot afsluiting van de toets. De balk toont de voortgang: het aantal beantwoorde
vragen ten opzichte van het totaal aantal vragen. Hier is ook weergegeven in welk
blok de student zich bevindt. En boven de toetsvraag is te zien bij welke vraag de
student is ten opzichte van het totaal aantal vragen in het betreffende toetsblok.
Met twee knoppen rechts bovenin het scherm kan de student de leesbaarheid
vergroten:
●●
om het lettertype te vergroten
●●
om het contrast te verhogen
Binnen het toetsafnamesysteem is er bij bepaalde toetsblokken een eenvoudige
rekenmachine beschikbaar onder de knop Examennavigator.
Als de student zich in het laatste blok bevindt, dan verschijnt rechts onderaan
de knop Toets beëindigen. Deze knop dient de student te gebruiken om de toets
af te sluiten. Het kan enkele seconden duren voordat de toets daadwerkelijk
afgesloten is. Na afsluiting zijn de antwoorden opgeslagen en niet meer te
wijzigen. Als de beschikbare toetstijd is verlopen, wordt de toets automatisch
afgesloten. Vragen die tijdens de toets niet zijn beantwoord, gelden dan als fout.
4.9Filtervragen
Het eerste blok bestaat uit het beantwoorden van een aantal filtervragen.
Filtervragen gaan over de achtergrond van de student. De student wordt
bijvoorbeeld gevraagd wat zijn moedertaal is en of hij voltijd of deeltijd studeert.
De antwoorden op deze filtervragen tellen niet mee bij het bepalen van de uitslag
van de toets. De toetstijd begint te lopen na het afronden van de filtervragen.
4.10Numerieke vragen
In de toets zijn numerieke vragen met een invoerveld opgenomen. Bij het
beantwoorden van numerieke vragen binnen de toetsomgeving moet de
student de volgende regels in acht nemen:
●● Bij de numerieke vragen is het antwoord altijd een reëel getal en dus geen
complex getal.
●● Niet gehele getallen moeten worden ingevoerd met een komma of punt
en niet als een breuk. Dus bijvoorbeeld 0,5 of 0.5 en niet ½.
●● Gebruik voor het invoeren van een decimaal getal kan zowel een komma
als een punt gebruikt worden. Zo worden binnen de toetsomgeving
bijvoorbeeld zowel 2.5 als 2,5 gelezen als twee-en-een-half.
11
Toetsgids landelijke kennistoets voor het pabovak Rekenen-wiskunde - Versie 2016/2017-1A
●●
●●
ebruik een punt of komma niet als duizendtalscheider. Zo wordt
G
bijvoorbeeld één miljoen binnen de toetsomgeving alleen herkend als
één miljoen als het wordt ingevoerd als 1000000 en niet als 1.000.000 of
1,000,000.
Geef het antwoord in exact het aantal decimalen dat wordt gevraagd.
Als de student deze invoerregels niet in acht neemt bij het beantwoorden van
numerieke vragen, dan wordt het gegeven antwoord niet goed gerekend.
4.11 Verlaten toetsruimte
De student mag in verband met laatkomers de eerste dertig minuten de
toetsruimte niet verlaten. Laatkomers mogen tot dertig minuten na aanvang van
de toets nog naar binnen. Gedurende de toets mag de student de toetsruimte
niet tijdelijk verlaten. Ook niet om naar de wc te gaan. Alleen als de student
vanwege een medische aandoening vooraf toestemming heeft gekregen van
de examencommissie, mag hij of zij onder begeleiding van een surveillant het
lokaal tijdelijk verlaten.
4.12 Voorzieningen voor studenten met een functiebeperking
Alle studenten kunnen gebruik maken van de algemene schermaanpassingen:
het vergroten van de letters en het veranderen van het contrast. Daarnaast
hebben sommige studenten recht op extra toetstijd. De examencommissie van
de opleiding beslist daarover en kan de tijdsduur verlengen met 45 minuten.
Het verzoek tot tijdsduurverlenging moet door de examencommissie gelijktijdig
met de aanmelding ingediend worden.
12
Toetsgids landelijke kennistoets voor het pabovak Rekenen-wiskunde - Versie 2016/2017-1A
5Uitslag
5.1Uitslagverstrekking
De student ontvangt via de eigen opleiding uiterlijk 24 werkdagen na afloop van
de toetsperiode de uitslag van de landelijke kennistoets. De uitslag bestaat uit het
cijfer, de totaalscore en de domeinscores. Voor het bepalen van de werkdagen wordt
gebruik gemaakt van het overzicht schoolvakanties, zoals dat jaarlijks wordt
gepubliceerd op de website van de rijksoverheid.
5.2Cesuur
Het is vooraf niet te zeggen wanneer de student een voldoende heeft. Na de
toetsafname vindt een intensief proces plaats waarin de resultaten van de toets
worden geanalyseerd en beoordeeld. De vaststelling van de uitslag van de
landelijke kennistoetsen heeft een wetenschappelijke basis. De cesuurbepaling
van de toets vindt uiterst zorgvuldig plaats. Eerst wordt de betrouwbaarheid van
de toets vastgesteld en wordt de psychometrische kwaliteit van iedere vraag
afzonderlijk bekeken. Wanneer de analyses daartoe aanleiding geven, kan een
vraag achteraf uit de toets verwijderd worden of kan er nog een alternatief goed
gerekend worden. Vervolgens bepaalt het normeringspanel de moeilijkheidsgraad
van de toets: wat is de ondergrens voor een voldoende. In het normeringspanel
zijn vakdocenten van de hogescholen en leraren uit het werkveld vertegenwoordigd.
In het geval van de pabo-vakken gaat het om leraren uit het basisonderwijs. Bij de
tweedegraads lerarenopleidingen gaat het om leraren uit het voortgezet onderwijs
en het mbo. Het cesuuradvies wordt goedgekeurd door de onafhankelijke
Raad voor Kwaliteitsborging Landelijke Kennistoetsen en vervolgens wordt het
vastgesteld door de vaststellingscommissie. De vaststellingscommissie bestaat
uit afgevaardigden van de examencommissies van de hogescholen.
5.3Toetsinzage
Na de uitslagverstrekking is het voor de student mogelijk om zich binnen een
bepaalde periode aan te melden voor toetsinzage in Den Haag. De student ziet
per vraag wat hij of zij geantwoord heeft, of het gegeven antwoord correct is en
wat het juiste antwoord is. Er is geen inhoudelijke toelichting. Inschrijven kan via
de website www.10voordeleraar.nl.
5.4Beroep
Mocht de student het ondanks het zorgvuldige proces rondom de uitslagbepaling
niet eens zijn met de uitslag, dan kan hij of zij tegen de uitslag van de toets beroep
aantekenen. Dit dient de student te doen binnen twee weken nadat de landelijke
inzageperiode is afgelopen bij de toegankelijke faciliteit van de eigen hogeschool
conform de procedures en reglementen van de eigen opleiding.
5.5Geldigheidsduur
De geldigheidsduur van de uitslag van de digitale landelijke kennistoetsen is
bepaald op vijf jaar nadat de uitslag is opgenomen in de studentenadministratie
van de hogeschool. Binnen deze periode gelden behaalde resultaten bij overstap
ook op een andere hogeschool.
13
Bijlage
Onderwijs- en examenregeling
Landelijke kennistoetsen
lerarenopleidingen
Studiejaar 2016-2017
Toetsgids landelijke kennistoets voor het pabovak Rekenen-wiskunde - Versie 2016/2017-1A
Onderdeel 1
(Algemeen: geldt voor tweedegraads lerarenopleidingen en pabo)
Inleiding landelijke kennisbases en kennistoets
lerarenopleidingen
In 2008 hebben de hogescholen met lerarenopleidingen met de staatssecretaris
van OCW de Meerjarenafspraak Krachtig Meesterschap afgesloten. In die
overeenkomst staat het verhogen van de kwaliteit van de lerarenopleidingen
centraal. Zoals afgesproken in de Meerjarenafspraak heeft elke lerarenopleiding
een kennisbasis opgesteld die in een ‘landelijk examen’ wordt getoetst.
Aan iedere landelijke kennistoets is één studiepunt verbonden. Elke student
van een lerarenopleiding, tweedegraads of pabo, moet geslaagd zijn voor de
landelijke kennistoets (tweedegraads) of landelijke kennistoetsen (pabo) voordat
hij of zij gediplomeerd de opleiding kan verlaten.
De hogescholen hebben de kennisbases en kennistoetsen gezamenlijk in
eigen beheer ontwikkeld. Er is per lerarenopleiding een landelijke kennisbasis
samengesteld. De vragen van de kennistoets gaan over die kennisbasis. Tijdens
de opleiding wordt deze kennisbasis behandeld. De opleiding bereidt de student
voor op de kennistoets(en).
Meer informatie over de landelijke kennisbasis en de landelijke kennistoets
lerarenopleidingen is te vinden op www.10voordeleraar.nl/toetsen/oefenmateriaal.
Daar zijn ook de landelijke kennisbasis en een oefentoets te vinden, evenals een
toetsgids per vak dat een landelijke toets kent.
De organisatie 10voordeleraar
De organisatie 10voordeleraar is door de lerarenopleidingen belast met de
organisatie van de ontwikkeling van kennisbases, toetsvragen, de digitale toets
en de totstandkoming van de uitslag. De digitale toetsen worden op de
hogescholen afgenomen. De organisatie 10voordeleraar en de hogescholen
met lerarenopleidingen zorgen er samen voor dat de landelijke kennistoetsen
objectief en betrouwbaar zijn.
Om te zorgen dat studenten, bij welke hogeschool zij hun opleiding ook volgen,
dezelfde kansen hebben, hanteren alle hogescholen dezelfde regels: de landelijke
kennistoetsen lerarenopleidingen-OER. Hierin staan de relevante regels voor
studenten. Voor de landelijke kennistoetsen lerarenopleidingen gaan de bepalingen
van deze landelijke kennistoetsen lerarenopleidingen OER boven de regels die
gelden voor de overige toetsen van de opleiding.
Om het landelijke, uniforme karakter van de landelijke kennistoets te waarborgen,
volgen hogescholen de landelijke afspraken met betrekking tot deelname, de
aanmelding voor de toets, de toetsafname en bekendmaking van de resultaten.
Dat houdt onder andere in dat hogescholen verplicht zijn om de toetsen te plannen
in de overeengekomen tijdsloten. Toetsafnames buiten de overeengekomen
tijdsloten zijn niet mogelijk.
15
Toetsgids landelijke kennistoets voor het pabovak Rekenen-wiskunde - Versie 2016/2017-1A
Vanwege het landelijke karakter van de landelijke kennistoetsen lerarenopleidingen
kunnen er specifieke maatregelen getroffen worden. Het gaat hierbij om de
volgende maatregelen (niet limitatief):
1.Er kan, op initiatief van 10voordeleraar of de betrokken hogeschool, besloten
worden dat de betrokken hogeschool niet kan deelnemen aan een
toetsafname. Een dergelijke maatregel kan bijvoorbeeld genomen worden
als de betrokken hogeschool niet een veilige toetsafname kan garanderen.
Hierover worden de studenten door de betrokken hogeschool voorafgaand
aan de toetsafname geïnformeerd. Deze hogeschool kan deelnemen aan de
eerstvolgende toetsafname. Studenten dienen zich hiervoor opnieuw in te
schrijven;
2.Als de toetsafname op het overeengekomen tijdstip is verstoord, zal door
10voordeleraar een nieuwe datum voor deze toetsafname worden bepaald
Deze nieuwe toetsafname vindt vervolgens idealiter plaats binnen de
toetsweek of toetsweken van de eerder geplande toetsafname datum doch
uiterlijk binnen 4 werkweken na de eerder geplande toetsafname datum.
De betrokken hogeschool informeert de studenten hierover;
3.In het geval van fraude1 met de landelijke kennistoetsen kunnen er maatregelen
op landelijk niveau genomen worden. Zo kan bijvoorbeeld de toetsafname
uitgesteld worden. Er wordt in dat geval een nieuw toetsmoment gepland,
uiterlijk binnen 4 werkweken na de eerder geplande toetsafname datum.
De betrokken hogeschool informeert de studenten hierover;
4.Er kan besloten worden dat, bijvoorbeeld bij identiteitsfraude (een student
heeft deelgenomen onder een andere naam dan die van de student zelf) de
uitslag van de landelijke kennistoets niet wordt verstrekt. Het besluit daartoe
wordt uiterlijk 5 werkweken na de datum van de toetsafname genomen.
De betrokken hogeschool informeert de student(en) hierover;
5.Indien er bij studenten fraude wordt geconstateerd, is de examencommissie
van de lerarenopleiding in kwestie bevoegd maatregelen te nemen jegens
de betrokken student.
1
In het kader van de landelijke kennistoetsen lerarenopleidingen wordt onder fraude in ieder geval verstaan:
a.wanneer tijdens of na een toetsafname geconstateerd wordt dat de student gebruik maakt, of gebruik heeft gemaakt van
b.wanneer tijdens of na een toetsafname geconstateerd wordt dat de student kijkt of gekeken heeft naar/op/in het werk van (een)
c.wanneer tijdens of na een toetsafname geconstateerd wordt dat de student aanleiding/mogelijkheden heeft gegeven aan
d.wanneer tijdens of na een toetsafname geconstateerd wordt dat de student tijdens de toetsafname informatie geeft of heeft
e.wanneer tijdens of na een toetsafname geconstateerd wordt dat de student tijdens de toetsafname onjuiste of valse informatie
f.wanneer tijdens of na een toetsafname geconstateerd wordt dat de student zich door iemand anders heeft laten
g.het zich voor de datum of het tijdstip waarop de toetsafname zal plaatsvinden, in het bezit stellen van de vragen of opgaven van
hulpmiddelen waarvan de raadpleging niet uitdrukkelijk is toegestaan;
andere student(en);
andere studenten zijn of haar werk in te zien;
gegeven aan andere studenten over de inhoud en uitwerking van de landelijke kennistoets;
geeft of heeft gegeven over zijn of haar identiteit;
vertegenwoordigen;
de desbetreffende kennistoets.
16
Toetsgids landelijke kennistoets voor het pabovak Rekenen-wiskunde - Versie 2016/2017-1A
Regels voor aanmelding, deelname en uitslag
1.Een student meldt zich bij de eigen opleiding digitaal aan voor deelname aan
de kennistoets en ontvangt daarvan een bevestiging.
2.In het geval een aangemelde student niet deelneemt aan de toets dan geldt
de aanmelding als een toetsdeelname en kan de hogeschool administratiekosten
in rekening brengen.
3.De landelijke kennistoetsen worden op de hogeschool en alleen in digitale
vorm afgenomen. Voor studenten met een handicap of chronische ziekte
waardoor het afleggen van de toets onder de standaardafnamecondities
duidelijk negatief wordt beïnvloed, kan de examencommissie verzoeken de
tijdsduur van de toetsafname te verlengen. De lettergrootte en het contrast
van het beeldscherm kunnen vergroot worden. Het verzoek tot
tijdsduurverlenging moet door de examencommissie gelijktijdig met de
aanmelding ingediend worden.
4.De geldigheidsduur van de uitslag van de digitale landelijke kennistoetsen is
bepaald op vijf jaar nadat de uitslag is opgenomen in de studentenadministratie
van de hogeschool. Binnen deze periode gelden behaalde resultaten bij
overstap ook op een andere hogeschool.
5.De opleiding ontvangt van 10voordeleraar 21 werkdagen na afloop van de
toetsperiode een overzicht van de resultaten (inclusief een cijferlijst) van de
studenten die hebben deelgenomen aan de toets. De opleiding deelt de
student het behaalde cijfer mee uiterlijk drie werkdagen nadat de hogeschool
het overzicht van de resultaten van 10voordeleraar heeft ontvangen.
10voordeleraar hanteert voor het bepalen van wat werkdagen en
vakantieweken zijn het schoolvakantieoverzicht, zoals dat jaarlijks wordt
gepubliceerd op de website van de rijksoverheid: www.rijksoverheid.nl/
onderwerpen/schoolvakanties/.
6.Nadat de uitslag van een landelijke kennistoets bekend is gemaakt, kunnen
studenten die hun toets willen inzien zich aanmelden op de website
www.10voordeleraar.nl. De inzage vindt plaats op een locatie die door
10voordeleraar wordt vastgesteld. Bij de inzage is er geen inhoudelijke
toelichting. De reiskosten voor de inzage komen voor rekening van de student.
7.Beroep: Studenten kunnen tegen de uitslag van de toets beroep aantekenen.
Dat moet binnen twee weken nadat de landelijke inzage periode is afgelopen,
bij de ‘toegankelijke faciliteit’ (ook wel ‘Loket’ of ‘Klachtenloket’ genoemd) van
de eigen hogeschool conform de procedures en reglementen van de eigen
opleiding.
Regels voor de toetsafname
Bij de afname van de landelijke kennistoets gelden de volgende regels:
1.Studenten moeten zich legitimeren door middel van een rijbewijs, paspoort
of identiteitskaart. Jassen, tassen, horloges, telefoons en andere middelen
waarmee elektronische informatieoverdracht mogelijk is, moeten buiten het
toetslokaal blijven, of vóór in de toetsruimte.
2.De surveillanten delen nadat de student achter de pc is gaan zitten aan elke
student zijn/haar inlogbrief uit. Deze inlogbrief bevat een unieke inlognaam
(deelnemer ID), een uniek wachtwoord en de URL voor de toets. Deelnemen
onder een andere identiteit / inlognaam is niet toegestaan.
17
Toetsgids landelijke kennistoets voor het pabovak Rekenen-wiskunde - Versie 2016/2017-1A
3.Studenten moeten minimaal 30 minuten blijven zitten alvorens ze de
toetsruimte mogen verlaten. De toets moet in alle gevallen afgerond worden
vóór het voor de toets vastgestelde eindtijdstip.
4.Studenten mogen geen andere dan de toegestane hulpmiddelen gebruiken.
De toegestane hulpmiddelen staan vermeld in de toetsgids van de landelijke
kennistoets.
5.Bij het afsluiten van de toets moet de student de toets daadwerkelijk afsluiten
(knop ‘toets beëindigen’) en uitloggen. De inlogcode, het kladpapier en
eventueel andere uitgereikte hulpmiddelen moeten weer ingeleverd worden.
6.Studenten mogen niets meenemen waarop informatie over de vragen staat.
7.Alle gangbare regels van het tentamenreglement van de hogeschool zijn van
toepassing voor zover ze niet in strijd zijn met deze regels voor de landelijke
kennistoetsen.
Onderdeel 1b
(Specifiek: geldt voor pabo’s)
Vooraf:
1.Voor de pabo vakken rekenen-wiskunde en Nederlandse taal geldt het
volgende: de vakdidactische en vakinhoudelijke kennis waarover de
startbekwame docent moet beschikken is vastgelegd in de kennisbases
die landelijk zijn overeengekomen.
2.Per studiejaar zijn er vier toetsrondes. Alle pabo’s zijn verplicht voor studenten
deelname aan minimaal twee toetsrondes in een studiejaar te faciliteren.
Toetsdata worden voor aanvang van het studiejaar gepubliceerd.
Artikel 1
Voor de vakken rekenen-wiskunde en Nederlandse taal geldt dat een landelijke
kennistoets onderdeel uitmaakt van de opleiding. Aan iedere kennistoets is één
studiepunt verbonden.2
Artikel 2
Aan deze toets moeten alle studenten en cursisten meedoen die vanaf het
studiejaar 2011-2012 ingestroomd zijn.
Artikel 3
Er kan pas deelgenomen worden aan de digitale landelijke kennistoets als de
student:
1a. de propedeuse heeft behaald en;
1b.alle onderdelen uit de kennisbasis beheerst en zich (voor nominale voltijden deeltijdstudenten) in het derde studiejaar bevindt.
2a.Opleidingen kunnen van artikel 3 lid 1 b) afwijken, indien kan worden
aangetoond dat nominale voltijd- en deeltijdstudenten alle studiepunten die
betrekking hebben op de kennisbasis, met uitzondering van het studiepunt
Een aantal hogescholen heeft gekozen de kennistoets deel uit te laten maken van een grotere onderwijseenheid. In deze gevallen is
2
de kennistoets voorwaardelijk voor het behalen van die onderwijseenheid.
18
Toetsgids landelijke kennistoets voor het pabovak Rekenen-wiskunde - Versie 2016/2017-1A
voor de landelijke kennistoets, hebben behaald, en deze studiepunten in het
cijferregistratiesysteem van de studentenadministratie zijn verwerkt.
2b.Nominale voltijd- en deeltijdstudenten die door de opleiding overeenkomstig
artikel 3 lid 2 a) in het tweede studiejaar worden aangemeld, kunnen eenmalig
deelnemen aan de toetsperiode in juni. Voor hen wordt geen tweede
toetsdeelname voor deze landelijke kennistoets aangeboden in de periode
juni-september. De eerstvolgende landelijke kennistoets van het volgende
studiejaar waar de student aan deelneemt, geldt als eerste toetsdeelname van
dat studiejaar en niet als tweede toetsdeelname van de landelijke kennistoets
van het tweede studiejaar.
3.Wanneer de opleiding geen propedeutisch examen kent, geldt lid 1a van dit
artikel niet.
Artikel 4
De studenten vermeld in artikel 2 mogen vanaf het derde studiejaar, mits voldaan
is aan de voorwaarden voor deelname zoals besteld in artikel 3, per studiejaar
maximaal twee keer deelnemen aan de landelijke kennistoets.
19