De Werkplek Er is geen reden om verzuim hoger dan 2 procent voor lief te nemen, beweert Human ConneXion. Erik Wijlhuizen wilde deze stelligheid wel toelichten. Human ConneXion De naam Human ConneXion staat voor menselijke verbinding, de ontbrekende schakel in veel veranderingsprocessen. ‘De enige zekerheid die we als mens hebben is dat alles verandert, met onzekerheid als gevolg,’ zegt Erik Wijlhuizen, initiator en manager. ‘Het is van belang hoe je als individu omgaat met veranderingen, met onzekerheid. Organisaties en systemen (veranderingen) dienen uiteindelijk toch gedragen te worden door individuen en hun onderlinge relaties.’ Jullie noemen jezelf geen arbodienst ‘Klopt, wij ondersteunen organisaties in veranderingsprocessen, waarbij verzuim en verloop slechts de symptomen zijn van een bovenliggend stagnatieproces. Enkel interveniëren op verzuim pakt dan ook de werkelijke oorzaak niet aan. Door naast verzuimbegeleiding met name te 16 • GIDS HR Support werken aan het stagnatieproces, zijn we daadwerkelijk oorzakelijk bezig,’ legt Wijlhuizen uit. ‘ Maar wat is dat dan, stagnatie? ‘Dan moet je denken aan een 9 tot 5 mentaliteit, vergadercultuur, klagen, verminderde creativiteit, of ongelukjes.’ Wijlhuizen wil organisaties bewust maken van die stagnatie middels een scan naar negatieve maatregelen: ‘Menig organisatie heeft onbedoeld regelingen of procedures die verzuim juist in de hand werken of re-integratie vertragen. Wat is er bijvoorbeeld vastgelegd over de rol van een huisarts bij verzuim? En hoe gaat het bedrijf om met sportblessures? Zo hebben we inmiddels ruim 70 thema’s die we aflopen in de scan. We kijken daarbij ook naar de stijl van het management. Blijft de leidinggevende bij problemen in dialoog of laat hij zich leiden door z’n frustraties? De Haarlemmer olie bij het oplossen van stagnatie is verbindende communicatie.’ voorbeeld Ondersteuning bij verandering Erik Wijlhuizen, Human ConneXion Tevens co-auteur van Handboek vitaliteit (mens en organisatie), Kluwer En na zo’n scan krijg je het verzuim onder de 2 procent? ‘Ja, met een passende opvolging’ bevestigt Wijlhuizen zonder twijfel. ‘Alle verzuim boven de 2 procent is onnodig. Alles daarboven ligt in de beïnvloedingsfeer van de leiding. Nederland heeft gemiddeld nu zo’n 4,5 procent verzuim… gemiddeld, dus er zijn veel bedrijven met een hoger percentage, maar ook met veel minder! We hebben dat cijfer ­gedestilleerd uit onze eigen ervaring. Er zijn genoeg bedrijven die een hoge werkdruk hebben en toch langere tijd rond de 1,5 procent blijven. Waarom zij wel en andere bedrijven niet?’ Merkt Human ConneXion daarbij ook dat psychische belasting steeds belangrijker wordt? ‘Inderdaad,’ stemt Wijlhuizen in. ‘Steeds meer mensen hebben moeite om zichzelf staande te houden met alle verande­ ringen en met wat hun verwacht wordt. Maar als je werkdruk in je afdeling of bedrijf constateert moet je je ook af­vragen wat voor werkdruk dat dan is. Zijn je medewerkers efficiënt druk of inefficiënt druk? En vraag jezelf ook af of de leiding­ gevende een energiebron is voor de medewerkers of juist een stressor.’ ‘Als ik bij trainingen vraag wie er gaat uitvallen als de werkdruk toeneemt dan GIDS HR Support • 17 Ondersteuning bij verandering weten leidinggevenden dat veelal, ze doen er alleen niks mee. Ze zouden in gesprek kunnen gaan, laten zien dat ze die persoon als individu zien en niet alleen als handjes.’ Op werkvloer wordt de werknemer toch nog teveel als instrument gezien, vindt Wijlhuizen. Daarnaast verschuilen leidinggevenden en werknemers zich vaak achter de procedures in plaats van met elkaar in dialoog te gaan waar het daadwerkelijk met elkaar wringt. Hoever kan een werkgever volgens Wijlhuizen dan gaan bij de grens werk-privé? ‘Die grens ligt bij een constatering van stagnatie in de werkomgeving. Elke werkgever kan of dient juist mede­werkers aan te spreken op hun inzetbaarheid en functio­neren. De maatschappij verandert. Voorheen was het onbespreekbaar om tegen een werknemer te zeggen: “zou je nog wel voetballen met die knie van jou?” Ik zie het ook bij ziektekostenverzekeringsmaatschappijen, waar je korting krijgt als je vegetarisch eet.’ 18 • GIDS HR Support Wijlhuizen spreekt zich echter niet uit over die verandering. ‘Ik vind niet zozeer dat het aanspreken van die werknemer moet of mag. De overheid verwacht het van werkgevers. Zij krijgen immers steeds meer verantwoordelijkheid, zonder dat ze voldoende instrumentarium of ­opleiding hebben. Ik zie een situatie opkomen dat bedrijven gaan zeggen: “Wij bieden je een fitnessprogramma, en een regelmatige health check. Als je meedoet betalen we jou bij ziekte 100 procent door. Zoniet, dan krijg je maar 70 procent.”’ Wat zouden werkgevers volgens hem als eerste moeten veranderen? ‘Werkgevers zouden zich veel meer kunnen focussen op wat ze willen, in plaats van wat ze moeten. Vaak komen werkgevers pas in actie als iemand 5 dagen ziek is! Ze zouden veel meer pro-actief kunnen zijn.’