Kwaliteit onder controle Najaarsconferentie Stichting Werkkring donderdag 18 november 2010 Ontwikkelingen Wonen-Welzijn-Zorg 2 Van algemene naar projectfinanciering Van collectief naar individueel recht Van verzorgingsstaat naar participatiemaatschappij Van centrale regie naar regie door cliënt en bestuur Van sectoraal naar integraal Van algemeen naar op maat Participatie Kader en omgeving Wonen-Welzijn-Zorg Versobering budgetten Bezuinigingen Toename taken Arbeidskrapte Toename vraag Technologie D.w.z. Belang sturing Belang visie, regie Belang samenwerking Belang kwaliteit om Keuzes te maken en te kunnen onderscheiden Imagining sustainability (diss. Saartje Sondeijker): 5 Grootschalig Sectoraal Reactief Organisatiedenken Product Professioneel Kleinschalig Integraal Preventief Netwerkdenken Dienst Informeel Concept duurzame kwaliteit 6 Regie Economisch volhoudbaar Maatschappelijk ingebed Verbonden met zingeving Strategische uitdaging Netwerkstrategieën Samenwerking – concurrentie Strategische allianties Integraal in plaats van sectoraal Professioneel en informeel Strategische uitdaging Prestatie-afspraken Respectvol Verplichtend Publiek Mens en omgeving georiënteerd Kwaliteit dient managementinstrument te zijn ! Ingebed in de organisatie Belang sturing en ‘Planning & Control’ Instrument is Management Control Systeem Management Control Systeem Strategie en structuur Planning en control cyclus Methoden en technieken Linkerpijler: strategie en structuur Strategie: doelstellingen visie -> beleidsplan -> ondernemingsplan -> jaarplan Structuur: taakuitvoering strategisch tactisch operationeel 11 Rechterpijler: methoden en technieken Faciliteringsinstrumenten: budget management info AO/IC Rapportages Handboeken Protocollen Formulieren kwaliteitsdocumenten 12 Middelste pijler PDCA Cyclus: P = doelstellingen concreet formuleren D = formuleren maatregelen gericht op uitvoering C = beheersing A = bijsturing zodat doelstellingen geformuleerd worden 13 Beleid formuleren Toetsen Inrichten Uitvoeren Beleid formuleren Inrichten Toetsen Uitvoeren Voordelen goede kwaliteitscyclus: Bewust van ontwikkelingen die invloed hebben op continuïteit en kwaliteit Tijdig nemen van bedrijfsvoeringsmaatregelen Benutten van kansen voor groei en ontwikkeling Verdere professionalisering Effectief omgaan met (overhead)kosten Relevante management info (minder intuïtie bij belangrijke beslissingen) onderbouwing! Meer wij gevoel, identiteit, duidelijkheid waar we staan en wat we willen Transparantie stakeholders Kwaliteitsmanagement; wat levert het op? 16 Transparantie, vertrouwen naar buiten toe Voldoen aan codes toezichthoudende instanties Betrouwbaarheid naar binnen toe Betere aansluiting PC-PDCA cyclus KM krijgt plaats in organisatie Beoordelen/optimaliseren procedures en risico’s Borgen bedrijfseconomische integriteit Borgen kwaliteit informatievoorziening Beoordelen/verzorgen (financiële) verslaggeving Risico’s monitoren Sarbanes-oxley Het winnen van vertrouwen is veranderd van: “Tell me, trust me” naar “Show me” Nadruk op interne beheersings- en controlesystemen Rol bedrijfsvoering Intern: ICT, faciliteiten, staf Intern: ondersteuning andere afdelingen Extern: werkkring! (samenwerking) 18 Rol bedrijfsvoering Praktisch, pragmatisch Aansluiten bestaande werkwijze Samen doen 19 Voorbeeld Kwaliteitsverbetering Ziekenhuis (2007) 20 Kwaliteitszorg is: Terugdringen van verspillingen Beheersing en voorspelbaarheid vergroten Klantgericht naar buiten en naar binnen Continu verbeteren Cultuurverandering Aandachtsgebieden INK Leiderschap Medewerkers Waardering medewerkers Strategie en beleid Waardering klanten en leveranciers Middelen Processen Eindresultaten Waardering maatschappij Organisatiegebieden Resultaatgebieden Leren en verbeteren Vijf ontwikkelingsfasen Fase I: activiteit georiënteerd Fase II: proces georiënteerd Fase III: systeem georiënteerd Fase IV: keten georiënteerd Fase V: excelleren en transformeren Kwaliteitsverbetering (1) Plan: werkplan afdeling Do: ontwikkelen beleid/processen/werkwijzen verbeteren processen: kwaliteitscirkels uitvoeren Kwaliteitsverbetering (2) Check kwaliteitsaudits: intern/extern Act aanpassen bestaande werkwijzen verbeterprocessen: kwaliteitscirkels Kwaliteitsdocumenten Kwaliteitshandboek Kwaliteitsregistraties Handleidingen Protocollen Formulieren Doelen documentensysteem Transparant maken van de organisatie Informatieverstrekking Middel om knelpunten op te sporen en te voorkomen Aantoonbaarheid van het werken aan kwaliteit Overdraagbaarheid Eisen documentensysteem De juiste documenten (juiste opbouw) Op de juiste plaats (rubricering) Van de juiste functionaris (proceseigenaar) Op een juiste wijze beheerd goedkeuring en uitgifte wijzigen en aanpassen Kwaliteitsverbetering Twee aanpakken: voor de voet weg: in het werk systematisch: kwaliteitscirkel Kwaliteitscirkel Een groep van 4-6 medewerkers die in hun werksituatie met elkaar samenwerken en die vrijwillig in een afgebakende periode regelmatig bijeenkomen om een bepaald praktijkprobleem op systematische wijze te analyseren en op te lossen. Waarom kiezen voor Kwaliteitscirkel? Samen, discipline overstijgend Bottom up: eigen oplossing Iedereen kan meedoen (ervaringsdeskundigheid) Eerst denken, dan doen (ready-fire-aim) Stappenplan kwaliteitscirkel 1. afbakening van het thema 2. vaststelling huidige situatie 3. bepalen knelpunten en tekortkomingen 4. bepalen pakket van eisen en doelen 5. beeldvorming nieuwe situatie 6. formuleren overbruggingsvoorstellen 7. schrijven kwaliteitsprofiel Toepassing Kwaliteitsverbetering Benoem een knelpunt binnen de afdeling Doorloop stap 1, 2, 3 van kwaliteitscirkel Terugkoppeling in de groep Kwaliteitsaudit Een systematisch en onafhankelijk onderzoek om te bepalen of de (kwaliteits)activiteiten en de resultaten hiervan overeenkomen met de vastgelegde regelingen en of deze laatste doeltreffend ten uitvoer zijn gebracht, alsmede geschikt zijn voor het bereiken van de doelstellingen. Kwaliteit leven Kl = ( Kz + Kwe + Kwo) R 35 Kwaliteit Onderwijs Ko = (K? + K? + K?) x? Kwk = ? 36 Kwaliteit is mensenwerk kwaliteitsmanagement bedrijfsvoering HRM/organisatieontwikkeling Kwaliteit staat niet op zichzelf wensen klant waardering afspraken organisatie & management planning resultaten kwaliteit medewerker competenties Methodische kwaliteitszorg Kwaliteitsmodel provincie 7. waardering door 3. medewerkers medewerkers 2. management 1. beleid & strategie 4. financiën 6. 8. waardering door 10. processen partners en eindresultaten doelgroepen 9. waardering door 5. informatie derden Resultaat Organisatie Leren en verbeteren Voorbeelden verbeteracties Telefonische bereikbaarheid Beheersing doorlooptijd stukken Termijn afhandeling bezwaarschriften Procesbeschrijving en beheersing Kwaliteitssysteem milieuvergunningen gecertificeerd Afstemming subsidies Betere samenwerking in- en extern Professionalisering bedrijfsvoering Oriëntatie op integraliteit en omgeving activiteit proces activiteiten processen systeem samenwerking omgeving Speerpunten voor ontwikkeling van organisatie/kwaliteit 1. Kwaliteit van medewerkers door competentieontwikkeling 2. Externe oriëntatie = leidraad voor bedrijfsvoering 3. Thema’s organisatieontwikkeling: kwaliteit, externe oriëntatie, integraliteit en samenwerking HRM: jaarcyclus met competentieontwikkeling Kwaliteit met competenties Integraal werken Omgevingsbewust Klantgericht Coöperatief Resultaatgericht Cyclus bedrijfsvoering Externe invloeden, vragen, wensen • SWOT/zelfevaluatie • initiëren/ stimuleren • bijsturen waarderen realiseren • ontwikkel-/ jaarplan kwaliteit • verantwoorden • evalueren • koers bepalen afspreken • uitvoeren • ontwikkelen Organisatieontwikkeling gericht op kwaliteit Kenmerken/doelen: • Structuur: versterking integraliteit • Cultuur van samenwerken en externe oriëntatie • Ontwikkeling competenties Leerervaringen kwaliteitsmanagement Gedegen instrumentarium is nodig maar onvoldoende Kwaliteitsmanagement niet isoleren Integrale aanpak bedrijfsvoering/km Kwaliteitsmanagement en organisatieontwikkeling versterken elkaar Kwaliteit verbindende factor van buiten naar binnen