Thema 9 tweegesprek def

Maart 2012
DOELGROEPEN MMZ
Communicatie en organisatie
ISBN 978-90-85240-83-9
FASE A 2011-2012
Wee
k
1
Thema/ comp.
Inhoud
Lesmateriaal
Thema 9.
Tweegesprekken
Introductie thema 9 en
werkwijze/ afspraken/
indeling werkgroepjes/
criteria.
9.2 Intakegesprek
Werkwijzer Gesprekstechnieken
Thema 8 uit boek
Comptenties:
2
3
C. begeleiden
D aandacht en
begrip tonen
K. materialen en
middelen inzetten
L. Plannen en
organiseren
9.4 Slechtnieuws
gesprek
4
9.5 Voorlichtingsgesprek
5
9.6 Adviesgesprek
6
9.7 Klachten gesprek
7
9.8 Probleemoplossend
gesprek
8
Afsluitende toets
9
10
Afsluitende toets
Herkansing
Zie de studiewijzer
Filmpjes Youtube
Verwerkingsopdracht Profi-Leren Thema 9
Verdiepingsvragen
Praktijksituatie/ rollenspel
Zie de studiewijzer
Filmpjes Youtube
Verwerkingsopdracht Profi-Leren Thema 9
Verdiepingsvragen
Praktijksituatie/ rollenspel
Zie de studiewijzer
Filmpjes Youtube
Verwerkingsopdracht Profi-Leren Thema 9
Verdiepingsvragen
Praktijksituatie/ rollenspel
Zie de studiewijzer
Filmpjes Youtube
Verwerkingsopdracht Profi-Leren Thema 9
Verdiepingsvragen
Praktijksituatie/ rollenspel
Zie de studiewijzer
Filmpjes Youtube
Verwerkingsopdracht Profi-Leren Thema 9
Verdiepingsvragen
Praktijksituatie/ rollenspel
Zie de studiewijzer
Filmpjes Youtube
Verwerkingsopdracht Profi-Leren Thema 9
Verdiepingsvragen
Praktijksituatie/ rollenspel
Zie Werkwijzer Gesprekstechnieken
Voorbereiding
Zie Werkwijzer Gesprekstechnieken
Zie Werkwijzer Gesprekstechnieken
1
Maart 2012
Inhoud lessen
1.
Start lessen
1.1
Herhaling thema 8
1.2
Werkwijzer gesprekstechnieken
2.
Intakegesprek
3.
Klachtengesprek
4.
Voorlichtingsgesprek
5.
Adviesgesprek
6.
Probleemoplossend gesprek
7.
Slechtnieuws gesprek
8.
Functioneringsgesprek
2
Maart 2012
Inhoud lessen
1.
Start lessen
1.1
Herhaling thema 8
1.2
Werkwijzer gesprekstechnieken
2.
Intakegesprek
3.
Klachtengesprek
4.
Voorlichtingsgesprek
5.
Adviesgesprek
6.
Probleemoplossend gesprek
7.
Slechtnieuws gesprek
8.
Functioneringsgesprek
3
Maart 2012
1. Start lessen tweegesprekken
1.1 Herhaling thema 8 Gesprekstechniek
Geef antwoord op de onderstaande vragen:
1.
Waarom heb je de juiste gesprekstechniek nodig?
2.
Noem de verschillen tussen onderstaande doelen:
kennisdoel
houdingsdoel
gedragsdoel
3.
Schrijf de 4 fases op waarlangs een gesprek verloopt en vertel wat er in iedere fase
gebeurt
4.
Schrijf de verschillen tussen open, half open en gesloten gesprekken
5.
Schrijf de manieren op waarmee je naar iemand in een gesprek kunt luisteren
6.
Schrijf de 6 punten op waarom vragen stellen in een gesprek belangrijk is
7.
Schrijf de 5 soorten van vragen op die je in een gesprek kunt stellen
8.
Samenvatten in en tijdens gesprek is zeer belangrijk. Schrijf op waarom
9.
Schrijf van onderstaande valkui;en op wat hier mee wordt bedoelt en geef van ieder
een voorbeeld
bagatelliseren
foutief interpreteren
diagnosticeren
moraliseren
10.
Teken het communicatieschema.
4
Maart 2012
1.2 Werkwijzer gesprekstechnieken
Als hulpverlener wordt er van je verwacht dat je in staat bent om verschillende gesprekken te
voeren. Zoals je in de lessen gaat merken, heeft ieder gesprek een bepaald doel en procedure. Het is
goed te weten welk soort gesprek je voor welke doel gebruikt. Voordat we aan de slag gaan met de
verschillende gespreksvormen, wordt in de eerste les kort thema 8 herhaald en krijg je uitleg hoe je
met dit thema aan de slag gaat en op welke wijze er wordt getoetst. Dit staat beschreven in de
“werkwijzer gesprekstechnieken”. De werkwijzer is onderverdeeld in 3 onderdelen:
1.
2.
3.
De theorie
Oefensituatie
Toetsing
1.
De theorie
Per les wordt een gespreksvorm behandeld. Er wordt van je verwacht dat je voorafgaande aan de les
thuis de vragen maakt en de eventuele Youtube filmpjes thuis bekijkt. Zowel de antwoorden op de
vragen als de Youtube filmpjes worden aan het begin van de les kort besproken. Indien nodig geeft
de docent nog aanvullende lesstof waar je aantekeningen van kunt maken.
2. Oefensituatie
Na het bespreken van de antwoorden op de vragen, de inhoud van Youtube filmpjes en de
aanvullende lesstof ga je de gespreksvorm oefenen. Dit doe je steeds in groepjes van 3 of 4
studenten. Er wordt steeds een vaste volgorde aangehouden:
1.
De docent deelt een praktijksituatie en de beoordelingscriteria voor het gesprek uit.
2.
Deze lees je door zodat je onduidelijkheden over de praktijksituatie aan de docent kan
vragen.
3.
Bedenk met elkaar wat de aandachtspunten zijn bij deze praktijksituatie en hoe je het
gesprek het beste kan uitvoeren. Uit iedere subgroep wordt één van jullie door de docent
worden gevraagd om het gesprek in de klas te gaan uitvoeren.
4.
Het gesprek kan 3 tot 4 keer worden uitgevoerd. Ieder gesprek wordt aan de hand van de
beoordelingscriteria beoordeeld door de klas. Dit gebeurt in de vorm van Tips en Tops
5.
Bewaar de beoordelingscriteria en de gekregen Tips en Tops goed. Deze heb je straks nodig
bij de toetsing.
Het is mogelijk dat de docent, voordat je gaat oefenen, een demonstratie geeft.
5
Maart 2012
3. Toetsing
3.1
Lesweek 8
De toetsing bestaat uit twee onderdelen. In lesweek 8 ga je het gesprek met 3 andere studenten
voorbereiden. Je schrijft minimaal 2 korte praktijksituaties waarin een gesprek met cliënt(-en).
Collega(‘s) of familie noodzakelijk is. De gespreksvorm die tijdens de lessen is behandeld of geoefend
moet in de praktijksituatie herkenbaar zijn. Deze worden aan het einde van de les ingeleverd.
3.2
Lesweek 9
De docent maakt een keuze welke praktijksituatie als toets wordt afgenomen en wie van de klas dit
gesprek gaat doen. Het kan best zijn dat de docent de praktijksituatie van een subgroep door een
andere subgroep laat doen. Dit keer wordt je niet beoordeeld door de klas maar door de docent. Het
resultaat van de toets wordt in de matrix onder werkproces 2.3. gehangen.
3.3
Lesweek 10
Indien je een onvoldoende waardering voor het gesprek hebt gekregen, wordt er van je verwacht dat
je in een verslag schrijft welke adviezen je hebt gekregen en hoe je in de toekomst hier aan denkt te
gaan werken. Dit verslag moet lesweek 10 in het bezit van de docent zijn. Na goedkeuring van de
docent wordt het resultaat en het verslag in de matrix onder werkproces 2.3 gehangen.
6
Maart 2012
2.
Intake gesprek
In het boek Communicatie en Organisatie staat in thema “Tweegesprekken” duidelijk
beschreven wat het doel, de procedure en de aandachtspunten van dit gesprek zijn.
Bekijk de video’s “intake gesprek”:
http://www.youtube.com/watch?v=sBnFWfQ2oFw&feature=related
http://www.youtube.com/watch?v=N2dZM-S8Lj0&feature=related
Het is de bedoeling dat je deze voorafgaande aan de les hebt gelezen en de volgende vragen
kan beantwoorden:
-
-
Wat is het doel van een intakegesprek.?
Wat is het kennisdoel van een intakegesprek?.
Hoe worden de gegevens van het intakegesprek opgeslagen?.
Schrijf de structuur (fases) van het intakegesprek op en benoem wat er in elke fase
gebeurt?
Schrijf het verschil op tussen open en gesloten vragen.
Schrijf het verschil op tussen vragen op inhoud- en betrekkingsniveau.
Een intake kan op twee manieren worden afgenomen. Schrijf het verschil tussen deze
twee manieren en geef van ieder een voorbeeld.
 Gestandaardiseerd
 Semi – gestandaardiseerd
Schrijf op wat je minder goed beheerst als je een intake gesprek moet voeren en wat
je wil leren.
De docent deelt een praktijksituatie uit
Het gesprek wordt aan de hand van het beoordelingsformulier nabesproken. Het is dus geen
beoordeling. Het beoordelingsformulier is een hulpmiddel om op een gestructureerde
manier het gesprek te evalueren en elkaar tips te geven voor een volgend gesprek.
7
Maart 2012
Praktijksituatie intakegesprek
Je zit, samen met 4 andere collega’s in een team van een plaatselijke jongerenvereniging.
Jullie organiseren verschillende activiteiten voor jongeren in de leeftijd tussen de 7 en 20
jaar.
Daarnaast is er een wekelijkse soos, waar beslist geen alcohol mag worden geschonken. Als
dit wel het geval is, wordt de soos onmiddellijk gesloten. De laatste tijd zijn er wat
problemen. Een aantal jongeren smokkelen sterke drank in een klein flesje naar binnen en
mixen deze stiekum met cola. De buurt heeft geklaagd dat er na afloop van de soos veel
overlast is van jongeren die lawaai maken en soms zelfs in de coniferen plassen.
Verder loopt het enthousiasme van de clubleden terug om voor de jongeren rond de 12 jaar
wat te organiseren.
Er is een jongen van 25 jaar uit het dorp die zich heeft aangemeld voor werkzaamheden bij
de jongerenvereniging. Hij wil graag voor zijn opleiding één jaar stage lopen.
Jij gaat samen met de andere collega’s het gesprek voorbereiden. Je stelt met elkaar de
eisen op waaraan de stagiaire moet voldoen om de soos en de activiteiten weer vlot te
trekken en het gedrag van de jongeren aan te pakken.
Verdeel de rollen. Wie stelt welke vragen en waarom.
Een alternatief is het voeren van een Intakegesprek aan de hand van het “intakeformulier
begeleidingsproject sociale activering” uit het boek Communicatie en Organisatie , pagina
183.
8
Maart 2012
9
Maart 2012
3.
Het klachtengesprek
In het boek Communicatie en Organisatie staat in thema “Tweegesprekken” duidelijk
beschreven wat het doel, de procedure en de aandachtspunten van dit gesprek zijn.
Bekijk de video “een klacht is een gratis advies”
http://www.youtube.com/watch?v=rK52wnUuhac&feature=related
Het is de bedoeling dat je deze voorafgaande aan de les hebt gelezen en de volgende vragen
kan beantwoorden:
-
-
Wat wordt bedoeld met de opmerking “een klacht is een gratis advies”?
Schrijf de doelen op van een klachtengesprek.
Wat is het kennisdoel van een kennismakingsgesprek?
Wat is het gedragsdoel van een kennismakingsgesprek?
Schrijf de structuur (fases) van het intakegesprek op en benoem wat er in elke fase
gebeurt.
Schrijf op en leg uit wat er wordt bedoeld met en voorbeelden van:
 Een subjectieve klacht
 Een objectieve klacht
Op welke manier kun je gebruik maken van de theorie van N.L.P.? Geef voorbeelden.
Schrijf op wat je minder goed beheerst als je een klachtengesprek moet voeren en
wat je wil leren.
De docent deelt een praktijksituatie uit
Het gesprek wordt aan de hand van het beoordelingsformulier nabesproken. Het is dus geen
beoordeling. Het beoordelingsformulier is een hulpmiddel om op een gestructureerde
manier het gesprek te evalueren en elkaar tips te geven voor een volgend gesprek.
10
Maart 2012
Praktijksituatie Klachtengesprek
Je loopt stage in het dagverblijf Bengelenburg in Brummen. Je hebt een goed contact met
de ouders van de kinderen. Ze vertrouwen je van alles toe. Zelfs privé gevoelige zaken.
Vandaag komen twee ouders bij je en vragen of je even tijd voor ze hebt. Ze twijfelen aan de
hygiëne en de zorg aan hun kinderen. Bij het ophalen zijn ze vaak vies van het buitenspelen
en zitten er soms nog etensresten in hun haar. Ze vragen zij zich af hoe het komt dat de
kinderen zo nu en dan “blauwe” plekken op de armen hebben.
Er is deze maand nieuw personeel, waaronder 2 mannen, op de Bengelenbrug gekomen. De
beide ouders geven aan bezorgd te zijn over de betrouwbaarheid van deze mannen. Dit naar
aanleiding van de nog niet zo lang geleden gebeurtenissen in het dagverblijf Hofnarretje in
Rotterdam.
Een van de ouders klaagt dat haar kind Bram wordt geplaagd door de andere kinderen. Het
blijft niet alleen bij schelden. Bram heeft een licht verstandelijke beperking en kan zichzelf
niet zo goed verdedigen.
Ze nemen je in vertrouwen omdat ze eigenlijk niet weten bij wie ze met hun klachten terecht
kunnen. Ze willen liever niet dat je er meteen naar de leiding van het dagverblijf gaat.
11
Maart 2012
12
Maart 2012
4. Voorlichtingsgesprek
In het boek Communicatie en Organisatie staat in thema “Tweegesprekken” duidelijk
beschreven wat het doel, de procedure en de aandachtspunten van dit gesprek zijn. Het is
de bedoeling dat je deze voorafgaande aan de les hebt gelezen en de volgende vragen kan
beantwoorden: antwoord op de volgende vragen:
-
Wat is het doel voorlichtingsgesprek
Verschil met advies gesprek
Waar ligt de nadruk op
Aandachtspunten
Hoe is de structuur
Wat gebeurt er in elke fase
Moet je alles weten
Noem de hulpmiddelen die je kunt gebruiken bij de voorlichting
De docent deelt een praktijksituatie uit
Het gesprek wordt aan de hand van het beoordelingsformulier nabesproken. Het is dus geen
beoordeling. Het beoordelingsformulier is een hulpmiddel om op een gestructureerde
manier het gesprek te evalueren en elkaar tips te geven voor een volgend gesprek.
13
Maart 2012
Praktijksituatie voorlichtingsgesprek
Je bent werkzaam bij een instelling voor de Geestelijke Gezondheidszorg. Je ondersteunt
cliënten bij het leren zelfstandig wonen. Bij een van de bewoners (Henk) is na onderzoek
gebleken dat hij Diabetes Mellitus II heeft (suikerziekte).
Henk heeft wel uitleg gekregen wat dit voor hem betekent, maar heeft niet alles kunnen
onthouden. Je hebt met Henk afgesproken dat je een en ander nog eens rustig met hem
door gaat nemen.
Henk wil graag “richtlijnen” hebben hoe hij het beste met zijn Diabetes kan omgaan. Met
name waar hij allemaal aan moet denken bij de maaltijden, de versnaperingen en
lichaamsverzorging. Je hebt een afspraak met Henk gemaakt om hem extra uitleg te geven.
Je hebt ongeveer een kwartier de tijd.
Denk na hoe je het gaat aanpakken en of je nog hulpmiddelen nodig hebt. Houdt wat je gaat
vertellen eenvoudig. Henk snapt niet alle moeilijke woorden.
Je kan de noodzakelijke informatie vinden op onderstaande website.
http://www.diabetes-dieet.info/
14
Maart 2012
15
Maart 2012
5.
Adviesgesprek
In het boek Communicatie en Organisatie staat in thema “Tweegesprekken” duidelijk
beschreven wat het doel, de procedure en de aandachtspunten van dit gesprek zijn.
Bekijk de video LSD:
http://www.youtube.com/watch?v=rRPflnIaekc&feature=related
Bekijk de 2 video’s Adviesgesprek:
http://www.youtube.com/watch?v=UTivaIA6o8Q
http://www.youtube.com/watch?v=UzYeyk1K1Js&feature=related
Het is de bedoeling dat je deze voorafgaande aan de les hebt gelezen en de volgende vragen
kan beantwoorden:
-
Wat is het kennisdoel van een adviesgesprek?.
Wat moet je van de adviesvrager weten voordat je een adviesgesprek kunt voeren?
Wat betekent het schema L.S.D. als hulpmiddel in het adviesgesprek?
Wat is het gedragsdoel van een kennismakingsgesprek?
Wat is het houdingsdoel en waarom is het zo belangrijk om in het adviesgesprek
aandacht aan te schenken?
Schrijf de structuur (fases) van het intakegesprek op en benoem wat er in elke fase
gebeurt?
Wat is het gevaar bij het geven van een advies?
Wat doe je als je niet direct een advies kunt geven?
Schrijf op wat je minder goed beheerst als je een klachtengesprek moet voeren en
wat je wil leren?
De docent deelt een praktijksituatie uit
Het gesprek wordt aan de hand van het beoordelingsformulier nabesproken. Het is dus geen
beoordeling. Het beoordelingsformulier is een hulpmiddel om op een gestructureerde
manier het gesprek te evalueren en elkaar tips te geven voor een volgend gesprek.
16
Maart 2012
Praktijksituatie Adviesgesprek
Je werkt bij de stichting Mee Arnhem en ondersteunt mensen met een verstandelijke
beperking bij het zelfstandig leren wonen. Deze praktijksituatie gaat over Jasmijn.
Jasmijn woont al langere tijd zelfstandig, maar heeft nu een terugval. Zij heeft het met name
moeilijk met het op orde houden van haar financiële situatie. Zij zegt zelf: ”de maand is
langer dan mijn salaris”.
Jasmijn vindt het moeilijk om toe te geven dat zij te veel geld uitgeeft aan nutteloze zaken.
Zo heeft zij heel veel potjes nagellak, parfums etc. Een van de problemen is ook dat hij veel
geld “uitleent” aan vrienden. Dit geld krijgt ze natuurlijk nooit terug. Ze vindt het moeilijk om
haar vrienden hierop aan te spreken.
Je hebt vandaag een afspraak met Jasmijn om haar te adviseren hoe ze het beste met haar
geld en haar vrienden kan omgaan.
17
Maart 2012
6. Het probleemoplossend gesprek
18
Maart 2012
In het boek Communicatie en Organisatie staat in thema “Tweegesprekken”
duidelijk beschreven wat het doel, de procedure en de aandachtspunten
van dit gesprek zijn.
Bekijk de video “Probleemoplossend gesprek”
http://www.youtube.com/watch?v=qKRryxsgKiE&feature=related
Het is de bedoeling dat je deze voorafgaande aan de les hebt gelezen en de volgende vragen
kan beantwoorden:
-
Wat zijn de kennisdoelen van een probleemoplossend gesprek?
Waarom is het probleemoplossend gesprek vaak het vervolg op het slecht nieuws
gesprek?
Wat is het houdingsdoel bij een probleemoplossend gesprek?
Wat is het gedragsdoel bij een probleemoplossend gesprek
Bij een probleemoplossend gesprek hoort de gespreksleider de betrokkene
“onvoorwaardelijk te accepteren”. Leg uit wat hiermee wordt bedoeld.
Wat betekent het schema L.S.D. als hulpmiddel in het probleemoplossend gesprek?
Kan je in het probleemoplossend gesprek gebruik maken van de N.L.P. Leg uit
waarom wel/ niet.
Schrijf de structuur (fases) van het probleemoplossend gesprek op en benoem wat
er in elke fase gebeurt?
Wat is het gevaar bij het geven van een advies?
Wat doe je als je niet direct een advies kunt geven?
Schrijf op wat je minder goed beheerst als je een klachtengesprek moet voeren en
wat je wil leren?
De docent deelt een praktijksituatie uit
Het gesprek wordt aan de hand van het beoordelingsformulier nabesproken. Het is dus geen
beoordeling. Het beoordelingsformulier is een hulpmiddel om op een gestructureerde
manier het gesprek te evalueren en elkaar tips te geven voor een volgend gesprek.
19
Maart 2012
Praktijksituatie probleemoplossend gesprek
Je bent werkzaam op een geriatrische afdeling van een verpleeghuis. Het een nogal
arbeidsintensieve afdeling. Er worden namelijk ouderen verpleegd in het laatste stadium van
dementie. Alles moet voor ze worden gedaan. Te denken valt aan eten geven, naar toilet
brengen, aan- en uitkleden, wassen. Het is duidelijk dat alle “handen aan het bed” van de
vroeg morgen tot de late avond nodig zijn. Helaas ligt het verpleeghuis nogal afgelegen. Er
stopt om het half uur een bus.
Een van de collega’s komt bij de ochtenddienst iedere keer een half uur te laat. Vervelend is
dat ze aan het einde van haar dienst een kwartier weggaat. Zo langzamerhand begint het
team zich aan haar gedrag te ergeren. Te denken valt aan:
ze moeten steeds haar werkzaamheden opvangen,
ze heeft geen tijd om ’s morgens de rapportage te lezen, daardoor gebeuren er
dingen dubbel of helemaal niet
bij de overdracht is ze niet aanwezig. Dit heeft tot gevolg dat haar (belangrijke)
informatie verloren gaat.
Kortom haar gedrag werkt negatief op de samenwerking en brengt de kwaliteit van de zorg
in gevaar.
De collega doet tot nu toe alles af met de opmerking: Tja, het openbaar vervoer sluit niet
goed aan bij mijn ochtenddienst. Ik ben ook niet van plan om een half uur eerder met de bus
te komen. De reiskostenvergoeding is net genoeg voor openbaar vervoer. Als ik met mijn
eigen auto kom, kost het me veel meer geld.
Je hebt aangeboden om namens het team het probleem bespreekbaar te maken en mogelijk
tot goede oplossingen te komen.
20
Maart 2012
7.
Het slecht nieuwsgesprek
21
Maart 2012
In het boek Communicatie en Organisatie staat in thema “Tweegesprekken”
duidelijk beschreven wat het doel, de procedure en de aandachtspunten
van dit gesprek zijn.
Bekijk de twee video’s “Slecht nieuwsgesprek”:
http://www.youtube.com/watch?v=2PIGZsL4Z6s en
http://www.youtube.com/watch?v=i0ZBagfp00o&feature=related
Het is de bedoeling dat je deze voorafgaande aan de les hebt gelezen en de volgende vragen
kan beantwoorden:
-
-
Slecht nieuws wordt ook wel eens overgebracht door de zogenaamde “hang your self
methode”. Leg uit hoe dat in zijn werk gaat en waarom dit niet de geschikte methode
is voor het brengen van slecht nieuws.
Wat zijn de kennisdoelen van een slechtnieuws gesprek?
Wat is het kennisdoel van een slechtnieuws gesprek?
Wat is het houdingsdoel bij een probleemoplossend gesprek?
Wat is het gedragsdoel bij een slechtnieuws gesprek
Schrijf de structuur (fases) van het probleemoplossend gesprek op en benoem wat
er in elke fase gebeurt?
Schrijf op wat de valkuilen zijn bij het brengen van slecht nieuws?
Schrijf op wat je minder goed beheerst als je een klachtengesprek moet voeren en
wat je wil leren?
Het gesprek wordt aan de hand van het beoordelingsformulier nabesproken. Het is dus geen
beoordeling. Het beoordelingsformulier is een hulpmiddel om op een gestructureerde
manier het gesprek te evalueren en elkaar tips te geven voor een volgend gesprek.
22
Maart 2012
Praktijksituatie Slechtnieuws gesprek
Situatie
Je bent werkzaam in het psychiatrisch ziekenhuis Sonnevanck op een afdeling waar een
aantal cliënten door middel van het Token Economy Model nieuw gedrag moeten aanleren.
Het Token Econmy Model wil zeggen dat als de cliënt gewenst gedrag laat zien, hij wordt
beloond met een Token (soort munt). Bij Kees is afgesproken dat hij bij alle activiteiten op
tijd verschijnt. Dus op tijd opstaan, bij het eten verschijnen, naar therapie gaan etc. Als Kees
zich van maandag tot en met vrijdag aan deze afspraak houdt, krijgt hij per dag één Token.
Bij 5 tokens mag hij in het weekend naar de stad .
Het is vrijdagavond en jij gaat Kees vertellen dat hij zich woensdag niet aan de afspraak
heeft gehouden. Hij is in de ochtend te laat op therapie verschenen. Dit betekent dat hij het
weekend niet naar de stad kan.
Kees
Kees is 20 jaar en heeft het moeilijk om structuur is zijn leven aan te brengen. Vandaar dat
hij naast andere therapieën, deze behandeling krijgt. Kees vindt het erg belangrijk dat hij in
het weekend zijn vrijheden heeft. Hij kan dan zijn vrienden ontmoeten, leuke dingen doen
en even loskomen van de afdeling. Dit weekend heeft Kees afgesproken om bij één van zijn
vrienden zijn verjaardag te vieren. Hij wordt boos als hij hoort dat hij niet de benodigde
Tokens heeft verdiend om een vrij weekend te hebben. Hij vindt het niet eerlijk. Het is al
weer 4 weken geleden dat het hem hetzelfde is overkomen. Waarom juist nu deze
maatregel. Verder vindt hij de maatregel veel te zwaar. Hij zegt:”ik ben nu 21 jaar en wie
gaat me nu zeggen dat ik me aan afspraken moet houden. Heb je weleens gekeken hoeveel
keer de begeleiding te laat komt of zich niet aan afspraken houdt. Wie moet nou eigenlijk
het goede voorbeeld geven.”
23
Maart 2012
24
Maart 2012
8.
Het functioneringsgesprek
In het boek Communicatie en Organisatie staat in thema “Tweegesprekken” duidelijk
beschreven wat het doel, de procedure en de aandachtspunten van dit gesprek zijn. Bekijk
thuis de volgende onderdelen
http://www.carrieretijger.nl/carriere/solliciteren/sollicitatiegesprek/gesprekstechnieken/star (methode)
http://www.youtube.com/watch?v=WuBlDP0DHTE (voorbeeld STAR gesprek)
Het is de bedoeling dat je het thema hebt gelezen en de internet opdrachten voorafgaande
aan de les hebt gezien en daarna ga je de volgende vragen beantwoorden:
-
Noem de kennisdoelen van een functioneringsgesprek gesprek?
Noem de houdingsdoelen van een functioneringsgesprek?
Noem de gedragsdoelen van een functioneringsgesprek?
Noem zoveel mogelijk onderwerpen die in een functioneringsgesprek aan de orde
kunnen komen.
Wat is de STAR methode en hoe voer je deze uit?
Schrijf de structuur (fases) van het probleemoplossend gesprek op en benoem wat
er in elke fase gebeurt?
Wat wordt er besproken in de themafase van een functioneringsgesprek?
Schrijf op wat de valkuilen zijn bij het brengen van slecht nieuws?
Schrijf op wat je minder goed beheerst als je een klachtengesprek moet voeren en
wat je wil leren?
De docent deelt een praktijksituatie uit
Het gesprek wordt aan de hand van het beoordelingsformulier nabesproken. Het is dus geen
beoordeling. Het beoordelingsformulier is een hulpmiddel om op een gestructureerde
manier het gesprek te evalueren en elkaar tips te geven voor een volgend gesprek.
25
Maart 2012
Praktijksituatie functioneringsgesprek
Je loopt stage in een zorg of welzijnsinstelling. Je gaat je voorbereiden op een
functioneringsgesprek.
Iedere student neemt een dag in gedachten dat hij/ zij stage heeft gelopen. Bedenk twee
situaties waarin je een bepaalde activiteit of werkzaamheden hebt verricht. Je moet deze
situaties in het gesprek kunnen vertellen. Kies 3 competenties uit onderstaande competentie
lijst. Deze competenties wil je bespreken in het functioneringsgesprek. Kruis deze aan en
neem het formulier mee naar gesprek.
Competenties
D
E
J
K
L
P
Q
R
T
Competentie
Aandacht en begrip tonen
Samen werken en overleggen
Formuleren en rapporteren
Vakdeskundigheid toepassen
Middelen en materialen inzetten
Leren
Plannen en organiseren
Op behoeften en wensen van de cliënt ingaan
Instructies en procedures opvolgen
Kruis 3 competenties aan
26
Maart 2012
Beoordeling De drie fasen van het beoordelingsgesprek
1. De start
Start het gesprek met het aangeven van de doelstelling. Geef ook aan hoe je het
gesprek gaat aanpakken en hoelang het gaat duren.
2. De sterke en zwakke kanten van de medewerker
De beoordelaar vraagt de ander zijn sterke en zwakke kanten te benoemen. Ook
vraagt hij de ander daarvan voorbeelden te noemen. Ieder plus- en minpunt wordt
nauwkeurig geanalyseerd. Hoe komt het dat iets goed of juist minder goed gaat?
Functioneringsgesprek Beoordelingsgesprek
De beoordelaar geeft ook zijn mening en kan de sterke en zwakke kanten nog aanvullen.
De beoordelaar:
–
telt vragen en vraagt door op onduidelijke punten
–
ordent, vat samen, analyseert en reflecteert
–
stuurt het gesprek bij wanneer de ander afdwaalt
–
wacht indien het gesprek even stil valt rustig even af tot de ander weer wat zegt
–
geeft informatie over de beoordeling
–
probeert eventuele bezwaren of mogelijk verzet van de ander helder te krijgen
–
geeft een waardering.
3 De conclusie en afspraken
Aan het einde van het gesprek maakt de beoordelaar de balans op. Er volgt een
beoordeling in de vorm van onvoldoende/voldoende/goed. Er worden afspraken gemaakt,
de ander wordt aangespoord tot het formuleren van
leerdoelen en de beoordelaar geeft suggesties
27