Gender- en diversiteitsplan

advertisement
Gelijkekansen- en diversiteitsplan
2006
Naam van de entiteit: Flanders Investment and Trade
Datum van indiening: 1 juni 2006
Timing:
- actieplan voor periode 01/06/2006 tot 31/05/2007
- cijfergegevens op basis van de situatie op 31/12/2005
1. Beschrijving van de entiteit
1.1. Algemene coördinaten
Naam van de organisatie: Flanders Investment and Trade (EVA)
Adres: Gaucheretstraat 90, 1030 Brussel
Contactpersoon gelijkekansen- en diversiteitsplan:
Naam: Charlene Vanopbroeke
Functie: adviseur internationaal ondernemen
Administratie/afdeling: internationaal ondernemen
Adres: Bollebergen 2B, bus 11, 9052 Gent (Zwijnaarde)
Telefoon: 09 221 80 51
Fax: 09 222 03 51
E-mail: [email protected]
1.2. Personeelsbestand (situatiebeschrijving op 31/12/2005)
Cijfermatige beschrijving van het personeelsbestand
De onderstaande cijfers gelden voor het personeel in Vlaanderen.
Het buitenlands netwerk wordt hier buiten beschouwing gelaten wegens het niet
representatieve beeld dat dit anders zou geven. Deze personeelsleden hebben
wegens de specificiteit van hun functie namelijk een eigen statuut, zijn allen hoger
opgeleid en er is in deze functie geen doorstroom mogelijk. Ook wordt in het
buitenland gedeeltelijk met “allochtonen” gewerkt, maar dat zijn dan uiteraard wel
inwoners van het desbetreffende land.
(Geregistreerde) personen van allochtone afkomst: 0
(Geregistreerde) personen met een arbeidshandicap: 0
Statutaire personeelsleden
Aantal mannen niveau A: 29
Aantal vrouwen niveau A: 15
Aantal mannen niveau B: 6
Aantal vrouwen niveau B: 9
Aantal mannen niveau C: 17
Aantal vrouwen niveau C: 22
Aantal mannen niveau D: 5
Aantal vrouwen niveau D: 21
Contractuele personeelsleden
Aantal mannen niveau A: 17
Aantal vrouwen niveau A: 13
Aantal mannen niveau B: 2
Aantal vrouwen niveau B: 3
Aantal mannen niveau C: 1
Aantal vrouwen niveau C: 7
Aantal mannen niveau D: 6
Aantal vrouwen niveau D: 16
Leeftijdscategorieën
<= 24: 4
25-29: 22
30-34: 23
35-39: 25
40-44: 40
45-49: 29
50-54: 22
55-59: 19
>= 60: 5
Voltijds/deeltijds
Mannen voltijds: 78
Vrouwen voltijds: 73
Mannen deeltijds: 5
Vrouwen deeltijds: 33
Beschrijving van het personeelsbestand in woorden
Qua verdeling mannen-vrouwen is er over de volledige organisatie genomen een
quasi evenwicht, maar een ondervertegenwoordiging van vrouwen in niveau A (46
mannen tegenover 28 vrouwen). Er is tevens een sterke oververtegenwoordiging van
vrouwen in niveau D (37 vrouwen tegenover 11 mannen; zie verderop voor wat de
specifieke oorzaak van deze situatie betreft).
Wat allochtonen en personen met een handicap betreft, dient er nog een nulmeting
te gebeuren. Op dit ogenblik zijn er in elk geval in geen enkel niveau
personeelsleden waarvan het geregistreerd is dat ze tot deze doelgroepen behoren.
Het grootste gedeelte van de personeelsleden binnen Flanders Investment and
Trade is gesitueerd in niveau A (74 op een totaal van 189). Daarna komen niveau D
(48 personeelsleden) en niveau C (47 personeelsleden). Niveau B is met 20
personeelsleden het minst vertegenwoordigd.
De leeftijdsstructuur vertoont een vrij evenwichtig beeld.
De overgrote meerderheid van de personeelsleden die deeltijds werken zijn vrouwen
(33 op een totaal van 38).
1.3. Overlegorganen
Werkgroep gender en diversiteit
Momenteel bestaat er binnen Flanders Investment and Trade geen werkgroep
gender en diversiteit. De emancipatieambtenaar overlegt wel op regelmatige basis
met de verantwoordelijke voor de afdeling personeel en facility management (die
tevens verantwoordelijk is voor het aspect opleiding) en het diensthoofd personeel
binnenland. Op deze manier wordt in onderling overleg bekeken welke acties
opportuun en haalbaar zijn.
Andere overlegorganen
Het gender- en diversiteitsplan 2005-2006 werd ter goedkeuring voorgelegd aan de
leden van het afdelingsoverschrijdend overleg (AOO). Dit is de naam van het
managementorgaan binnen Flanders Investment and Trade, aangezien de instelling
op dit ogenblik (nog) niet over een directiecomité beschikt. Het AOO bestaat uit de
gedelegeerd bestuurder, het afdelingshoofd internationale handel, de
verantwoordelijke voor de afdeling investeren, de verantwoordelijke voor de afdeling
financiën en IT, de verantwoordelijke voor de afdeling personeel en facility
management, het diensthoofd communicatie en het diensthoofd acties.
1.4. Huidig personeelsbeleid
Wervings- en selectiebeleid
Flanders Investment and Trade organiseerde in 2004-2005 voor kandidaten die
geslaagd waren bij de aanwervingsexamens van het ministerie van de Vlaamse
Gemeenschap bijkomende selectieproeven voor statutaire aanwerving op niveau A,
B en C. In deze bijkomende selectieproeven werd vooral gepeild naar die
competenties die belangrijk zijn om optimaal te functioneren binnen de organisatie,
namelijk een uitgebreide talenkennis, flexibiliteit, klantgerichtheid en teambuilding.
De opsplitsing mannen-vrouwen bij de in 2005 afgeronde wervingsexamens laat een
verbetering zien op het vlak van instroom van vrouwen in niveau A.
Geslaagden wervingsexams
Aantal geslaagde mannen in niveau A: 2
Aantal geslaagde vrouwen in niveau A: 8
Aantal geslaagde mannen in niveau B: 8
Aantal geslaagde vrouwen in niveau B: 2
Aantal geslaagd mannen in niveau C: 2
Aantal geslaagde vrouwen in niveau C: 4
In 2005 werd tevens de laatste hand gelegd aan de opstelling van een nieuw
competentiewoordenboek op basis van het oude competentiewoordenboek van
Export Vlaanderen, het competentiewoordenboek van het ministerie van de Vlaamse
Gemeenschap en dat van de Federale Overheid, rekening houdend met de
specifieke opdracht van Flanders Investment and Trade.
Onthaalbeleid
Nieuwe personeelsleden ontvangen bij hun indiensttreding een uitgebreide
informatiemap om hen wegwijs te maken bij Flanders Investment and Trade,
opgesteld door de communicatiedienst in samenwerking met de afdeling personeel
en facility management.
In deze informatiemap wordt ook melding gemaakt van het bestaan van een
emancipatieambtenaar en interne vertrouwenspersoon rond pesten op het werk en
uitgelegd waarvoor men bij deze persoon terecht kan, alsook van het feit dat men
daarnaast ook terecht kan bij de externe organisaties Spreekbuis en Limits.
Vormingsbeleid
Opleiding was in 2005 een prioritair aandachtspunt voor Flanders Investment and
Trade. Zo werd onder meer een opleidingstraject rond samenwerken opgezet via een
projectgroep teambuilding en een interactief bedrijfstoneel georganiseerd. Dit traject
overschrijdt de verschillende afdelingen en niveaus.
Opleiding wordt bij voorkeur nooit op een woensdag georganiseerd omdat veel
personen die deeltijds werken (vooral vrouwen) die dag thuis zijn.
In totaal hebben in 2005 138 mannen en 110 vrouwen deelgenomen aan opleiding.
Doorstroombeleid
Alle vacatures binnen de eigen organisatie en binnen de Vlaamse overheid worden
via de intranetsite bekendgemaakt naar alle personeelsleden toe.
Om de doorstroming te bevorderen krijgen alle personeelsleden die aan een
bevorderingsexamen deelnemen de kans om uitgebreide opleiding te volgen.
De opsplitsing mannen-vrouwen bij de in 2005 georganiseerde loopbaanexamens
laat een verbetering zien op het vlak van de doorstroom van vrouwen, zowel van
niveau C naar niveau B als van niveau D naar niveau C.
Geslaagden loopbaanexamens
Aantal geslaagde mannen in niveau B: 3
Aantal geslaagde vrouwen in niveau B: 6
Aantal geslaagde mannen in niveau C: 0
Aantal geslaagde vrouwen in niveau C: 3
Combinatiebeleid
Op het vlak van de combinatie werk-privé is het bijzonder flexibele uurrooster, met
glijtijden ’s morgens tussen 7 en 10 uur en ’s avonds tussen 16 en 20 uur een troef.
Daarnaast neemt Flanders Investment and Trade een zeer flexibele houding aan op
het vlak van deeltijds werken en loopbaanonderbreking, ook voor wat de
personeelsleden in de hogere niveaus betreft.
Tevens wordt bij het plannen van vergaderingen en communicatiesessies naar het
personeel toe zoveel mogelijk rekening gehouden met mensen die deeltijds werken.
Voor wat kinderopvang tijdens de schoolvakanties betreft, heeft Flanders Investment
and Trade een protocol afgesloten met het minsterie van de Vlaamse Gemeenschap,
zodat personeelsleden van Flanders Investment and Trade eveneens gebruik
kunnen maken van deze opvang, zowel in Brussel als in de provincies. Van deze
mogelijkheid tot kinderopvang wordt tot nu toe door de personeelsleden maar weinig
gebruik gemaakt, maar Flanders Investment and Trade kiest er in elk geval voor om
deze mogelijkheid verder te blijven aanbieden.
1.5. Audit
Er werd tot nu toe nog geen audit in het kader van het diversiteitsbeleid afgenomen.
De instelling nam in 2005, in samenwerking met het ministerie van de Vlaamse
Gemeenschap, wel deel aan de enquête van de KULeuven over welzijn op het werk.
Tevens werd de emancipatieambtenaar bevraagd in het kader van de interne audit
van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap.
1.6. Evaluatie gender- en diversiteitsbeleid
Voor de periode 01/06/2005 tot 31/05/2006 werd door de verantwoordelijke voor de
afdeling personeel en facility management en het diensthoofd personeel binnenland
in overleg met de emancipatieambtenaar beslist om geen gender- en diversiteitsplan
in te dienen. Dit wegens het feit dat de afdeling personeel en facility management
zich genoodzaakt zag om op het vlak van tijdsbesteding prioriteit te verlenen aan de
administratieve en juridische aspecten van het personeelsbeleid. Dit had te maken
met de onderzoeken die opgestart werden door het Rekenhof en door de dienst
interne audit van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap.
Deze onderzoeken zijn ondertussen afgerond en hebben aanleiding gegeven tot
verschillende opmerkingen, waarvoor door de afdeling personeel en facility
management een verbeteringstraject is ingezet. Aangezien deze verschillende
aandachtspunten ook voor de periode 01/06/2006 tot 31/05/2007 veel tijd en werk
zullen vragen van de afdeling personeel en facility management, heeft Flanders
Investment and Trade er voor geopteerd om voor deze periode weliswaar een
gender- en diversiteitsplan in te dienen, maar om dit beperkt te houden tot een aantal
prioritaire zaken.
2. Gelijkekansen- en diversiteitsplan 2006-2007
Thematiek en problematiek
Flanders Investment and Trade vertrekt vanuit het standpunt dat de aanpak van de
gender- en diversiteitsproblematiek een veranderingsproces inhoudt waarmee een
cultuurverandering dient gepaard te gaan. De organisatie is van oordeel dat dit het
best kan worden gerealiseerd via een geïntegreerde benadering of mainstreaming.
Het gender- en diversiteitsplan concentreert zich op de groepen mannen-vrouwen,
personen van allochtone afkomst en personen met een arbeidshandicap.
Voor de groep mannen-vrouwen is er over de hele organisatie een evenwicht, maar
een ondervertegenwoordiging van de vrouwen in niveau A en in het buitenlands
netwerk. Er is een oververtegenwoordiging van vrouwen in niveau D.
Wat allochtonen en personen met een handicap betreft kan er, hoewel hiervoor nog
een nulmeting dient te gebeuren, worden gesteld dat allochtonen en personen met
een arbeidshandicap momenteel op alle niveaus niet of nauwelijks vertegenwoordigd
zijn binnen de organisatie.
Oorzaken van de geschetste situatie
Door de vrij hoge werkdruk bij Flanders Investment and Trade zijn vrouwen
vermoedelijk minder geneigd om de overstap naar niveau A te willen maken.
Ook een functie in het buitenland schrikt veel vrouwen af.
De oververtegenwoordiging van vrouwen in niveau D heeft vooral te maken met de
verplichte overname in 2003 van personeelsleden van de vroegere Belgische Dienst
voor de Buitenlandse Handel. Veel van deze functies, die bij de Belgische Dienst
voor de Buitenlandse Handel in het niveau E gesitueerd waren en door Flanders
Investment and Trade ingeschaald werden als niveau D, zijn uitdovend. De
personeelsleden die in niveau E overgekomen zijn waren voor het overgrote
gedeelte vrouwen van een al wat meer gevorderde leeftijd.
Voor allochtonen en personen met een arbeidshandicap is het probleem dat
Flanders Investment and Trade vooral medewerkers in de hogere niveaus nodig
heeft en dat nieuwe aanwervingen vooral in deze niveaus gebeuren, terwijl het
aanbod van werknemers in deze niveaus in deze doelgroepen eerder beperkt is.
Oplossingsstrategie
Naar vrouwen toe zal meer de nadruk worden gelegd op de mogelijkheid om deeltijds
te werken en loopbaanonderbreking te nemen, ook voor de personeelsleden in
niveau A. Bij de organisatie van nieuwe wervingsexamens voor binnen- en
buitenlands personeel zal een speciale inspanning worden gedaan in de
communicatie naar vrouwen toe.
Wat allochtonen en personen met een arbeidshandicap betreft, zal in de eerste
plaats een nulmeting worden uitgevoerd om een beter zicht te krijgen op de huidige
situatie. Vertrekkend van deze nulmeting zal een groeitraject worden uitgetekend
voor de vertegenwoordiging van deze doelgroepen binnen Flanders Investment and
Trade. Hierbij zal worden onderzocht in hoeverre en tegen wanneer het mogelijk is
om zich hiervoor aan te sluiten bij het streefcijfer van de Vlaamse Regering, namelijk
een vertegenwoordiging van personen met een arbeidshandicap van 4,5 procent en
een vertegenwoordiging van allochtonen die evenredig is met hun aanwezigheid op
de arbeidsmarkt.
Om meer personen met een arbeidshandicap en allochtonen aan te trekken, zal een
beroep worden gedaan op de gespecialiseerde aanwervingskanalen. Tevens zal bij
vacatures een speciale inspanning worden gedaan in de communicatie.
Uitvoeringsplan
Gezien de onderbemanning van de afdeling personeel en facility management,
hetgeen weinig ruimte laat om uitgebreide acties te ondernemen, wordt er voor
geopteerd om de initiatieven te concentreren rond drie pijlers, namelijk instroom,
doorstroom en communicatie.
1. Instroom
Gezien de ondervertegenwoordiging op alle niveaus van de doelgroepen allochtonen
en personen met een arbeidshandicap zal voor deze doelgroepen in de eerste plaats
worden gewerkt rond instroom. Acties die hiervoor zullen worden ondernomen zijn:
 het uitvoeren van een nulmeting voor deze doelgroepen
 het opmaken van doelgroepneutrale functiebeschrijvingen aan de hand van de
checklist van de dienst emancipatiezaken
 het opmaken van doelgroepneutrale vacatureberichten aan de hand van de
checklist van de dienst emancipatiezaken
 het bekend maken van de vacatures bij de organisaties voor allochtonen en
personen met een handicap uit het databestand van de dienst emancipatiezaken
 het stelselmatig verwijzen in de vacatureberichten naar een doelgroepneutraal
personeelsbeleid
 het besteden van bijzondere aandacht aan kandidaten uit de doelgroepen bij
preselectie (bijvoorbeeld redelijke aanpassingen voorzien voor personen met een
arbeidshandicap)
Voor het aantrekken van vrouwen in de hogere niveaus en in het buitenlands
netwerk, zal een inspanning worden geleverd door:
 het opmaken van doelgroepneutrale functiebeschrijvingen aan de hand van de
checklist van de dienst emancipatiezaken
 het opmaken van doelgroepneutrale vacatureberichten aan de hand van de
checklist van de dienst emancipatiezaken
 in de vacatureberichten te verwijzen naar een genderneutraal personeelsbeleid
 in de vacatureberichten beelden en getuigenissen van vrouwen te gebruiken
Beoogd resultaat: duidelijkheid over de huidige situatie via het uitvoeren van een
nulmeting voor allochtonen en personen met een arbeidshandicap. Uittekenen van
een haalbaar groeitraject. Een numerieke toename van het aantal allochtonen en
personen met een arbeidshandicap binnen de organisatie. Een numerieke toename
van het aantal vrouwen in het buitenlands netwerk.
Actor: afdeling personeel en facility management.
2. Doorstroom
Aangezien op het vlak van mannen-vrouwen het probleem voor een groot deel
gesitueerd is in de ondervertegenwoordiging van vrouwen in de hogere niveaus,
zullen er eveneens bijzondere inspanningen worden geleverd om de doorstroming
van vrouwen te bevorderen. Dit door:
-
-
alle personeelsleden via specifieke vormingsinitiatieven voor te bereiden op de
loopbaanexamens
een betere communcatie van de mogelijkheden op het vlak van deeltijds werk en
loopbaanonderbreking, ook in de hogere niveaus
een betere bekendmaking van de mogelijkheden op het vlak van vormingsverlof
de mogelijkheid voor personeelsleden om naast de opleiding die voorzien is in het
vormingsplan ook individuele aanvragen voor deelname aan specifieke cursussen
in te dienen (bijvoorbeeld cursussen op het vlak van leidinggeven)
het beter bekend maken van het intiatief “Vlechtwerk” van het ministerie van de
Vlaamse Gemeenschap (netwerk voor mannen en vrouwen met
managementambitie)
Wat de doorstroming van vrouwen in niveau D betreft, bracht het in 2005
georganiseerde loopbaanexamen reeds enige verbetering. Aangezien het hier om
een situatie gaat die overgeërfd werd van de Belgische Dienst voor de Buitenlandse
Handel, is het moeilijk om op dit vlak nog verdere concrete acties te ondernemen.
Beoogd resultaat: een numerieke toename van het aantal vrouwen dat doorstroomt
naar niveau A of hoger.
Actoren: afdeling personeel en facility management, communicatiedienst,
emancipatieambtenaar.
3. Communicatie
Op het vlak van communicatie zal blijvend aandacht worden besteed aan een
permanente updating van de onthaalmap voor nieuwe medewerkers en verder
worden gewerkt aan een goede interne communicatie naar alle personeelsleden toe.
De interne communicatiekanalen zullen maximaal worden aangewend om alle
personeelsleden verder te sensibiliseren op het vlak van gelijke kansen en diversiteit.
Dit onder meer door het gender- en diversiteitsplan op het intranet te plaatsen, het
aanbod aan opleidingen inzake gelijke kansen en diversiteit hierop bekend te maken,
regelmatig interessante nieuwtjes en persartikels op te nemen, enz.
Ook in de externe communicatie (brochures, websites, enz.) zal verder aandacht
worden besteed aan diversiteit, bijvoorbeeld op het vlak van het gebruikte
beeldmateriaal, het aantrekken van sprekers op seminaries, enz.
Tevens zal verder worden gewerkt aan het beter toegankelijk maken van on line
informatie. Voor de Engelstalige website www.flanderstrade.com, die in een later
stadium tot stand kwam dan de Nederlandstalige, geldt dat deze reeds voor een
groot deel voldoet aan de criteria voor het behalen van het BlindSurfer label. De
Nederlandstalige website www.flanderstrade.be wordt momenteel volledig herwerkt
en daarbij wordt ook zoveel mogelijk rekening gehouden met deze criteria. Het is de
bedoeling van de webmaster om beide websites tegen eind 2006-begin 2007 te laten
screenen met het oog op het behalen van het BlindSurfer label.
Actoren: communicatiedienst, webmaster, emancipatieambtenaar.
4. Varia
Verder beknopt nog een aantal acties die zullen worden ondernomen of verdergezet:
-
-
uitwerking van een richtlijn rond telewerken door de afdeling personeel en facility
management in samenwerking met de verschillende afdelings- en diensthoofden
bijzondere aandacht voor gelijke kansen en diversiteit bij initiatieven van de
afdeling personeel en facility management (opleidingen op maat, initiatieven rond
competentiemanagement...)
deelname van de medewerkers van de afdeling personeel en facility management
aan opleidingen met betrekking tot gelijke kansen en diversiteit
netwerking en verdere vorming van de emancipatieambtenaar
verdere vorming van de interne vertrouwenspersoon voor pesten op het werk
Concrete objectieven
Voor de periode 01/06/2006 tot 31/05/2007 wil Flanders Investment and Trade,
gezien het ontbreken van een gender- en diversiteitsplan voor de periode daarvoor,
hier (nog) geen concrete streefcijfers aan koppelen.
Ook wenst Flanders Investment and Trade te signaleren dat er, gezien het relatief
beperkte aantal personeelsleden dat de organisatie telt, ook naar de toekomst toe
voorzichtig zal moeten worden tewerk gegaan bij het opstellen van streefcijfers.
Download