Medische Directie Derdebetalersregeling: knelpunten en opportuniteiten? Dr. Bernard Landtmeters VAS-symposium - 17 oktober 2009 1 Medische Directie Derdebetalerssysteem • Historiek – Toegankelijkheid van de geneeskundige verzorging verbeteren ( = sociale dimensie): – Uitgestelde betalingen (overschrijvingen via bank, …) – Verhoogde tegemoetkoming (RVV), Omnio-statuut – Maximumfactuur (Sociale MAF – InkomensMAF) – Derdebetalersregeling (DBR) « evenwicht tussen sociale aspecten en financiêle verantwoordelijkheid » VAS-symposium - 17 oktober 2009 2 Medische Directie Derdebetalerssysteem • K.B. van 10 oktober 1986 – DBR toegepast op basis van overeenkomsten, akkoorden tussen zorgverlerners en VI – Opname in het ziekenhuis versus ambulante verzorging – Geen verstrekkingen op initiatief van de patiënt – Beperkingen (geen raadplegingen, adviezen, bezoeken) om bewust te blijven over de kostprijs – Discriminatie tussen huisartsen en specialisten wegwerken – Uitzonderingsgevallen voorzien (bijzondere sociale situaties) – Voordelen voor de zorgverlener VAS-symposium - 17 oktober 2009 3 Medische Directie Derdebetalerssysteem • www.RIZIV.be Wilt u meer weten? Reglementering Open DOCLEG Zoeken in de titels van doc: 10 oktober 1986 K.B. 10-10-1986: uitvoering art. 53, §1, 9e lid, van de gecoördineerde wet VAS-symposium - 17 oktober 2009 4 Medische Directie Definitie • De derdebetaler Is de betaalwijze die inhoudt dat de zorgverlener de tegemoetkoming die de verplichte verzekering geneeskundige verzorging verschuldigd is, rechtstreeks uitbetaald krijgt door de verzekeringsinstelling van de patiënt. De zorgverlener verstuurt de factureringsdocumenten naar de VI en ontvangt een terugbetaling uiterlijk binnen de 2 maanden na de maand waarin de VI deze stukken ontvangen heeft. • De sociale derdebetaler Is een bijzonder geval van toepassing van de derdebetaler : terugbetaling aan de zorgverlener gebeurt hier uiterlijk in de maand die volgt op de maand waarin de VI de getuigschriften voor verstrekte hulp ontvangen heeft. VAS-symposium - 17 oktober 2009 5 Medische Directie Derdebetaler VAS-symposium - 17 oktober 2009 6 Medische Directie Derdebetaler : bronnen • KB van 10 oktober 1986 houdende uitvoering van artikel 53, § 1, lid 9, van de wet op de GVU • Overeenkomsten tussen de VI’s en zorgverleners • Omzendbrieven VAS-symposium - 17 oktober 2009 7 Medische Directie Derdebetaler : globaal overzicht • Het KB van 10/10/86 bepaalt de gevallen waarin : – art. 6 : de derdebetaler verboden is en de uitzonderingen – art. 5 : de derdebetaler verplicht is – art. 4bis : de derdebetaler toegestaan is voor de artsen en beoefenaars van tandheelkunde – art. 4 : de derdebetaler toegestaan is voor de overige zorgverleners VAS-symposium - 17 oktober 2009 8 Medische Directie Derdebetaler : verstrekkingen waarvoor de toepassing van de derdebetaler verboden is (art. 6 lid 1) (1) • Verstrekkingen uit hoofdstuk II van de nomenclatuur • Reiskosten • Tandheelkundige verstrekkingen vanaf de 18e verjaardag VAS-symposium - 17 oktober 2009 9 Medische Directie Derdebetaler : verstrekkingen waarvoor de toepassing van de derdebetaler verboden is (art. 6 lid 1) (2) • Verstrekkingen uit hoofdstuk II van de nomenclatuur – – – – Raadplegingen / bezoeken Adviezen Psychotherapie in het kabinet van een psychiater Overige : - Bezoek van een erkende huisarts aan een rechthebbende die op zijn verzoek gehospitaliseerd werd, op vraag van de rechthebbende of op vraag van een lid van zijn gezin - Bezoek in het ziekenhuis door de erkende huisarts van een patiënt in een dienst palliatieve verzorging, op vraag van de patiënt, van een gezinslid of -verwant - Medische hulpverlening aan een patiënt door een erkende huisarts tijdens zijn dringende overbrenging per ambulance naar een ziekenhuis VAS-symposium - 17 oktober 2009 10 Medische Directie Derdebetaler : globaal overzicht • Het KB van 10/10/86 bepaalt de gevallen waarin : – art. 6 : de derdebetaler verboden is en de uitzonderingen – art. 5 : de derdebetaler verplicht is – art. 4bis : de derdebetaler toegestaan is voor de artsen en beoefenaars van tandheelkunde – art. 4 : de derdebetaler toegestaan is voor de overige zorgverleners VAS-symposium - 17 oktober 2009 11 Medische Directie Derdebetaler : verstrekkingen waarvoor de toepassing van de derdebetaler verboden is (art. 6 lid 1) (3) • Uitzonderingen op het verbod (art.6 lid 2) – Geen verplichting voor de zorgverlener – Twee grote groepen : - Uitzonderingen, die met de plaats van de zorgverlening verband houden - Uitzonderingen, die verband houden met de toestand van de rechthebbende VAS-symposium - 17 oktober 2009 12 Medische Directie Derdebetaler : verstrekkingen waarvoor de toepassing van de derdebetaler verboden is (art. 6 lid 1) (4) • Uitzonderingen wanneer er verstrekkingen toegediend worden – In de medische huizen in het kader van de forfaitaire akkoorden (art. 52 wet GVU) – In de centra voor geestelijke gezondheid, gezinsplanning en seksuele voorlichting en in de opvangcentra voor drugsverslaafden – In instellingen die gespecialiseerd zijn in de verzorging voor kinderen, bejaarden of gehandicapten VAS-symposium - 17 oktober 2009 13 Medische Directie Derdebetaler : verstrekkingen waarvoor de toepassing van de derdebetaler verboden is (art. 6 lid 1) (5) • Uitzonderingen, die verband houden met de toestand van de rechthebbende – Overlijden of comateuze toestand – Occasionele individuele financiële noodtoestand (bij tandartsen voor zover de derdebetaler niet ingetrokken werd) – « Statuut » van de rechthebbende - Rechthebbende op de verhoogde verzekeringstegemoetkoming - Rechthebbende met een inkomen niet hoger dan het leefloon - Een persoon die volledig werkloos is sinds 6 maanden - Een kind dat de medische en sociale voorwaarden vervult om in aanmerking te komen voor verhoogde kinderbijslag VAS-symposium - 17 oktober 2009 14 Medische Directie Derdebetaler : verstrekkingen waarvoor de toepassing van de derdebetaler verboden is (art. 6 lid 1) (6) • Uitzonderingen voor twee bijzondere verstrekkingen (art. 6 lid 3) – Globaal Medisch Dossier – Diabetespaspoort • Verplicht indien de patiënt het vraagt VAS-symposium - 17 oktober 2009 15 Medische Directie Derdebetaler : verstrekkingen waarvoor de toepassing van de derdebetaler verboden is (art. 6 lid 1) (7) • Uitzondering : de wachtdiensten algemene geneeskunde (art. 6 lid 4) – Wachtdienst algemene geneeskunde, georganiseerd overeenkomstig het KB van 8 juli 2002 tot vaststelling van de opdrachten, toevertrouwd aan de huisartsenkringen – Mogelijkheid – Voor alle verstrekkingen VAS-symposium - 17 oktober 2009 16 Medische Directie Occasionele individuele financiële noodtoestand – De patiënt kan niet onmiddellijk betalen en een uitgestelde betaling moet onmogelijk zijn of niet aangewezen. – De toevallige onmogelijkheid om contant te betalen mag niet leiden tot de toepassing van de derde betaler. • Voorbeelden: – raadpleging van drugsverslaafden: wanneer de drugsverslaafde zich laat verzorgen buiten een centrum en de arts de indruk heeft dat hij het bedrag van de verzekeringstegemoetkoming zou kunnen gebruiken om drugs te kopen – raadplegingen van rechthebbenden die, om geldige redenen, wensen dat de factuur niet ter betaling zou worden voorgelegd aan de gerechtigde die het recht opent – raadplegingen van personen die niet over voldoende financiële middelen beschikken, ofschoon zij geen verhoogde tegemoetkoming ontvangen en ofschoon hun inkomen niet lager is dan het leefloon VAS-symposium - 17 oktober 2009 17 Medische Directie Occasionele individuele financiële noodtoestand • De mededeling van uitzonderingen gebeurt door de zorgverlener door de toevoeging van een van de twee onderstaande stukken aan het getuigschrift voor verstrekte hulp, dat verstuurd wordt naar de Verzekeringsinstelling : – een verklaring op erewoord ondertekend door de patiënt, – OF een verklaring van de zorgverlener waarin staat dat de patiënt hem verklaard heeft dat hij zich in een situatie bevindt De zorgverlener mag zich beperken tot de opmaak van verzamelgetuigschrift, waarin hij deze situatie attesteert voor alle betrokken patiënten (sociale DB). VAS-symposium - 17 oktober 2009 18 Medische Directie Derdebetaler : globaal overzicht • Het KB van 10/10/86 bepaalt de gevallen waarin : – art. 6 : de derdebetaler verboden is en de uitzonderingen – art. 5 : de derdebetaler verplicht is – art. 4bis : de derdebetaler toegestaan is voor de artsen en beoefenaars van tandheelkunde – art. 4 : de derdebetaler toegestaan is voor de overige zorgverleners VAS-symposium - 17 oktober 2009 19 Medische Directie Derdebetaler : verstrekkingen waarvoor de toepassing van de derdebetaler verplicht is (art.5) • Verstrekkingen, toegediend gedurende een ziekenhuisopname - Verpleegdag - Gelijkgestelde verstrekkingen : maxiforfait – forfait dagziekenhuis – dialyseforfait – nieuw forfait voor de behandeling van chronische pijn - Verstrekkingen, toegediend tijdens een ziekenhuisopname - Miniforfait en het aanbrengen van een gips : derdebetaler mogelijk • Verstrekkingen voor ambulante klinische biologie • Opsporing van borstkanker VAS-symposium - 17 oktober 2009 20 Medische Directie Derdebetaler : globaal overzicht • Het KB van 10/10/86 bepaalt de gevallen waarin : – art. 6 : de derdebetaler verboden is en de uitzonderingen – art. 5 : de derdebetaler verplicht is – art. 4bis : de derdebetaler toegestaan is voor de artsen en beoefenaars van tandheelkunde – art. 4 : de derdebetaler toegestaan is voor de overige zorgverleners VAS-symposium - 17 oktober 2009 21 Medische Directie Derdebetaler : ‘toegestaan’ – artsen en beoefenaars van de tandheelkunde (art.4bis) (1) • Voorwaarden - • • • • Toetreding tot de overeenkomsten (behalve artsen) Eenvormige toepassing Geen sanctie opgelopen hebben (ged 3j voor de aanvraag) Verbod om publiciteit te maken Naleving van de bepalingen van het akkoord (voor de tandartsen) Wachtdienst georganiseerd Toepassing van de uitzonderingen art. 6, lid 2 Wachtdienst algemene geneeskunde Tandverzorging bij personen, jonger dan 18 jaar (behalve orthodontie) VAS-symposium - 17 oktober 2009 22 Medische Directie Derdebetaler : ‘toegestaan’ – artsen en beoefenaars van de tandheelkunde (art.4bis) (2) • Praktische modaliteiten : - Vraag om akkoord derdebetaler (voorafgaandelijk) (start de eerste dag van de 2e maand volgend op de betekening van de beslissing) - Formaliteiten op het ogenblik van de verstrekking • Intrekking bij inbreuken: - Beantwoordt niet meer aan de voorwaarden - Sanctie VAS-symposium - 17 oktober 2009 23 Medische Directie Derdebetaler : ‘toegestaan’ – artsen en beoefenaars van de tandheelkunde (art.4bis) (3) • Aanvraag aan de voorzitter van het Nationaal Intermutualistisch College (NIC) • Sint-Pieterssteenweg 373 1040 Brussel VAS-symposium - 17 oktober 2009 24 Medische Directie Derdebetaler : globaal overzicht • Het KB van 10/10/86 bepaalt de gevallen waarin : – art. 6 : de derdebetaler verboden is en de uitzonderingen – art. 5 : de derdebetaler verplicht is – art. 4bis : de derdebetaler toegestaan is voor de artsen en beoefenaars van tandheelkunde – art. 4 : de derdebetaler toegestaan is voor de overige zorgverleners VAS-symposium - 17 oktober 2009 25 Medische Directie Derdebetaler : ‘toegestaan’ – andere zorgverleners (art. 4) • Overeenkomsten • Zo niet, bijzondere contracten met de verzekeringsinstellingen VAS-symposium - 17 oktober 2009 26 Medische Directie Formaliteiten, met het oog op de terugbetaling • Principe : de VI betaalt binnen de twee maand na de ontvangst van de stukken uit • Uitzondering : « sociale derdebetaler » : – Termijn verminderd tot een maand – Verstrekkingen, beoogd in hoofdstuk II van de nomenclatuur – Toegediend door een huisarts – Geattesteerd in de derdebetaler op basis van de uitzonderingen, beoogd in artikel 6, lid 2, 5° tot 9° – Afzonderlijke verzending naar de VI VAS-symposium - 17 oktober 2009 27 Medische Directie Sociale derde betaler sinds juni 2007 VAS-symposium - 17 oktober 2009 28 Medische Directie Sociale derdebetaler – Voorwaarden (1) • Voor welke zorgverleners? De sociale derdebetaler geldt enkel voor de huisartsen. • Voor welke verstrekkingen? De sociale derdebetaler wordt enkel toegepast voor de verstrekkingen uit hoofdstuk II van de nomenclatuur, d.w.z. hoofdzakelijk voor de raadplegingen, bezoeken en adviezen. Het is in principe verboden om de derdebetaler toe te passen voor die verstrekkingen. In bepaalde gevallen, mag de arts dit toch doen. Een deel van die gevallen heeft te maken met de sociale toestand van de patiënt. Het is in dergelijke gevallen dat de sociale derdebetaler van toepassing is. VAS-symposium - 17 oktober 2009 29 Medische Directie Sociale derdebetaler – Voorwaarden (2) • Welke zijn die sociale situaties? 1. De patiënt bevindt zich in een occasionele individuele financiële noodsituatie Formaliteiten : • Ofwel een verklaring op erewoord, ondertekend door de patiënt • Ofwel een attest van de arts, dat vermeldt dat de patiënt zich bevindt in een situatie die de toepassing van een derdebetaler mogelijk maakt VAS-symposium - 17 oktober 2009 30 Medische Directie VERKLARING SOCIALE DERDE BETALENDE Verklaring op eer door de patiënt VERKLARING SOCIALE DERDE BETALENDE Rechthebbenden die zich in een individuele financiële noodsituatie bevinden. (K.B. 10.10.1986 Art. 6 tweede lid, 5°) • Steeds volledig ingevuld bij de betrokken getuigschriften te voegen. • De verklaring kan ofwel door de patiënt, ofwel door de arts afgelegd worden. Verklaring op eer door de patiënt : Ik ondergetekende, …………………………………………………………………………………………… Verklaar hierbij op eer dat ik me in een situatie bevind waar de verplichte verzekering in het kader van de ziekte- en invaliditeitswetgeving het gebruik van de regeling betalende derde toelaat (de zorgverstrekker rekent mijn geneeskundige zorgen onmiddellijk met mijn ziekenfonds af). Datum + handtekening patiënt, VAS-symposium - 17 oktober 2009 31 Medische Directie VERKLARING SOCIALE DERDE BETALENDE Verklaring op eer door de zorgverstrekker VERKLARING SOCIALE DERDE BETALENDE Rechthebbenden die zich in een individuele financiële noodsituatie bevinden. (K.B. 10.10.1986 Art. 6 tweede lid, 5°) • Steeds volledig ingevuld bij de betrokken getuigschriften te voegen. • De verklaring kan ofwel door de patiënt, ofwel door de arts afgelegd worden. Verklaring op eer door de zorgverstrekker Ik, ondergetekende zorgverstrekker, verklaar hierbij op eer dat mijn patiënt, de heer/mevrouw …………………………………………………………………………………………………………… …………………… mij meldde zich in een situatie te bevinden waar de verplichte verzekering in het kader van de ziekte- en invaliditeitswetgeving hem/haar het gebruik van de regeling betalende derde toelaat. Datum + handtekening + stempel zorgverstrekker : VAS-symposium - 17 oktober 2009 32 Medische Directie Sociale derdebetaler – Voorwaarden (3) 2. De patiënt geniet de verhoogde verzekeringstegemoetkoming (« Klassieke RVV », « Omnio ») De arts wordt ingelicht via de SIS-kaart of via het attest dat de VI moet uitreiken aan de verzekerde 3. De patiënt werd vrijgesteld van de bijdrage als gerechtigde ingezetene in het vorige jaar (inkomsten van zijn gezin, lager dan het leefloon) De arts wordt op de hoogte gebracht via de SIS-kaart of via het attest dat de VI moet uitreiken aan de verzekerde VAS-symposium - 17 oktober 2009 33 Medische Directie Sociale derdebetaler – Voorwaarden (4) 4. De patiënt is een volledig werkloze die gecontroleerde werkloze is sinds ten minste 6 maand De arts wordt ingelicht via de SIS-kaart of via het attest dat de VI moet uitreiken aan de verzekerde 5. De patiënt beantwoordt aan de medische en sociale voorwaarden om aanspraak te maken op verhoogde kinderbijslag De arts wordt ingelicht via de SIS-kaart of via het attest dat de VI moet uitreiken aan de verzekerde VAS-symposium - 17 oktober 2009 34 Medische Directie Sociale derdebetaler – Administratieve ontwikkelingen (5) • De arts verstuurt de betrokken getuigschriften voor verstrekte hulp naar de VI’s in een afzonderlijke zending, max. één keer per maand • Hij voegt een overzicht bij (model op de website van het RIZIV), dat het volgende vermeldt : – Het aantal bijgevoegde getuigschriften voor verstrekte hulp – Zijn naam, voornaam, inschrijvingsnummer – Bankrekeningnummer VAS-symposium - 17 oktober 2009 35 Medische Directie Sociale derdebetaler Sociale derdebetaler Verstrekkingen waarvoor, in het kader van de derdebetalersregeling, de betaling door de verzekeringsinstelling dient te gebeuren binnen de maand volgend op het versturen van de stukken aan de VI Krachtens het artikel 2 , tweede lid , van het KB van 10 oktober 1986 tot uitvoering van het artikel 53, § 1, negende lid , van de wet betreffende de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen, gecoördineerd op 14 juli 1994, dient de verzekeringsinstelling de zorgverlener te betalen uiterlijk binnen de maand na het einde van de maand tijdens dewelke hij de stukken aan de verzekeringsinstelling heeft overgemaakt, indien het gaat om verstrekkingen verleend door huisartsen, bedoeld in het hoofdstuk II van de nomenclatuur en waarvoor de derdebetalersregeling werd toegepast op grond van de “sociale “ uitzonderingen. Ik voeg ….. getuigschriften voor verstrekte hulp toe die slaan op dergelijke verstrekkingen. De storting dient te gebeuren op de volgende rekening :…………………. Naam en voornaam:………………………… Inschrijvingsnummer RIZIV :……………….. Handtekening Datum VAS-symposium - 17 oktober 2009 36 Medische Directie Derde betaler en sociale derde betaler : toepassing VAS-symposium - 17 oktober 2009 37 Medische Directie DBR: GMD • Het huisbezoek of de consultatie, en het bijkomend honorarium dat overeenkomt met de verstrekking 102771, op verschillende getuigschriften attesteren • Op het getuigschrift met de prestatie 102771: naam, voornaam van de patiënt als de vermelding “die de toepassing van de derdebetalersregeling vraagt” • Laat de patiënt onder deze tekst tekenen • Op het getuigschrift voor de prestatie 102771: kleefbriefje van het ziekenfonds VAS-symposium - 17 oktober 2009 38 Medische Directie % Uitgaven tandverzorging in derde betalende (Art. 5 nomenclatuur – exclusief stomatologen) Vlaams Gewest 2003 2004 9,05% 9,65% 2005 2006 2007 10,12% 10,53% 10,38% Brussels Hoofdstedelijk 33,23% 36,64% 39,73% 40,18% 39,50% Gewest Waals Gewest VAS-symposium - 17 oktober 2009 19,96% 20,96% 21,60% 23,59% 24,42% 39 Medische Directie Derde betaler en sociale derde betaler: knelpunten en opportuniteiten VAS-symposium - 17 oktober 2009 40 Medische Directie Actueel : knelpunten • Aantal rechthebbenden versus reëel gebruik? • Knelpunten – Voor de zorgverlener • Administratieve werklast • Tijdstip van uitbetaling • Weigering terugbetaling – Mogelijke rol tarificatiediensten – Voor de verzekeringsinstelling VAS-symposium - 17 oktober 2009 41 Medische Directie Knelpunten voor de artsen – Hoe communiceren de VI’s de sociale toestand van de verzekerde • SIS-kaart, kleefbriefje, attest ZF • Hoe de geldigheid van de informatie waarborgen: bij wijziging situatie hoe wordt de arts verwittigd, welke betalingsgaranties zijn er? – Berekening van het remgeld • Het honorarium = 1 prijs • Het remgeld = soms 11 verschillende tarieven: hoe weet men dat? – Rekening opsturen naar het ZF • Welk bedrag? Remgeld geïnd of niet? • Naar welk ZF opsturen? Navragen – Betalingstermijn: 1 maand te lang? VAS-symposium - 17 oktober 2009 42 Medische Directie Knelpunten VI’s • Problemen bij de VI’s – Uitvoeren van een snelle uitbetaling: • Papieren circuit • DBR of sociale DBR (moeilijk te onderscheiden door de VI’s) VAS-symposium - 17 oktober 2009 43 Medische Directie Toekomst : opportuniteiten • Beleidsmatige vraagstukken – Algemeen versus specifiek? / Verplicht versus vrijwillig? • Algemene (verplichte of vrijwillige) toepassing derdebetaler via My CareNet? • Specifieke (verplichte) doelgroepgerichte toepassing? – Responsabilisering? – Risico’s op misbruik/fraude – Complexiteit van de remgelden: berekening via software VAS-symposium - 17 oktober 2009 44 Medische Directie Toekomst : integratie in My CareNet • Integratie in My CareNet – Raadplegingen artsen – Tandheelkunde – Kinesitherapie • Gevolg VI – Sterke vermindering van loketwerk • Gevolg burger – Transparanter? VAS-symposium - 17 oktober 2009 45 Medische Directie Besluit 3BR • Verplicht • Verboden Uitz. HA = Soc. 3BR • Toegestaan Aanvragen Techn. Verstrekk. VAS-symposium - 17 oktober 2009 46 Medische Directie Besluit VAS-symposium - 17 oktober 2009 47