Vanmorgen is een historische stap gezet en een

21 april 2016
Vanmorgen is een historische stap gezet en een begin gemaakt met de afschaffing van het
Wettelijk Minimum Jeugdloon. Daarnaast is een aantal problemen van het MKB met de
uitvoering van de Wet Werk en Zekerheid (WWZ) opgelost, waarbij de rechten van
werknemers recht overeind blijven. Met deze brief willen we jullie vertellen wat we
bereikt hebben.
Aanleiding
Al sinds de inwerkingtreding van de wet hebben werkgevers de aanval op de WWZ geopend.
Ook is in de Tweede Kamer een aantal moties ingediend om de WWZ aan te passen.
Voorlopig hoogtepunt daarin kwam eind maart, toen Michael van Straalen, voorzitter MKB
Nederland, een interview in het NRC gaf waarin hij afstand leek te nemen van de Wet Werk
en Zekerheid en het Sociaal Akkoord. Wij hebben hem direct daarop aangesproken, evenals
het kabinet. De volgende dag al heeft hij in een brief aan de Stichting van de Arbeid zijn
opmerkingen genuanceerd tot problemen die vooral kleine werkgevers ondervinden in de
uitvoering van de WWZ. Wij hebben steeds vast gehouden aan het Sociaal Akkoord en de
WWZ.
Afgesproken is toen dat we binnen de kaders van het sociaal akkoord het gesprek over deze
problemen in de uitvoering zouden aangaan. Parallel aan het gesprek met werkgevers werd
in het kabinet gesproken over een aantal zaken die op de arbeidsmarkt spelen, zoals het
door ons eigen Young&United aangezwengelde minimumjeugdloon.
Na een aantal intensieve gesprekken in de Stichting van de Arbeid is e.e.a. deze week in een
stroomversnelling terecht gekomen. Dinsdagavond laat is er ook met kabinet gesproken.
Afspraak is dat het sociaal akkoord en WWZ geheel in tact blijven en dat we nu de WWZ zijn
werking laten doen tot het officiële evaluatiemoment zoals dat afgesproken is bij de
wetsbehandeling. Binnen de kaders van de WWZ zijn een paar goede aanpassingen overeen
gekomen en een eerste stap is gezet op weg naar afschaffing van het minimum jeugdloon.
Afschaffing minimum jeugdloon
Dankzij de acties van Young en United is er een historisch resultaat bereikt. Er wordt een
eerste grote stap gezet in afschaffing van het wettelijk minimumjeugdloon. Het wettelijk
minimumjeugdloon tot 23 jaar wordt in twee stappen verlaagd naar 21 jaar. Daarnaast
wordt het wettelijk minimum jeugdloon van de jongeren van 18 tot en met 20 jaar
verhoogd. Met dit besluit is een mooi resultaat bereikt dankzij de strijd en creativiteit van
Young&United.
Daarnaast wordt het voor handhaving van cao’s zeer belangrijke stukloon en meerwerk
aangepakt. Betaling van meerwerk wordt verplicht en bij stukloon moet in de toekomst ten
minste het wettelijk minimumloon in tijd uitbetaald worden.
In de veranderingen rond het minimumloon zit ook het voorstel van de minister waarbij de
inhouding voor huisvesting en ziektekostenverzekering op het WML mogelijk wordt. Voor de
mensen die werken via de sociale werkvoorziening is dit van belang omdat hier al jaren op
deze manier een aantal zaken goed geregeld worden. Voor werknemers die vanuit andere
landen hier werken en daarvoor ook huisvesting via de werkgever aangeboden krijgen, is dit
niet altijd gunstig omdat het fraude door werkgevers makkelijker maakt. Het is daarom
belangrijk dat er de inhoudingen aan strikte voorwaarden gebonden worden.
Transitievergoeding na twee jaar ziekte blijft intact
Eén van de bezwaren die door werkgevers is aangegeven is de verplichting van de werkgever
om de werknemer na twee jaar ziekte de transitievergoeding te betalen. Voor de werknemer
die (gedeeltelijk) arbeidsongeschikt is, is dit juist een belangrijk recht. Afspraak is nu dat
werkgevers extra AWF premie gaan betalen, en dat daarmee de transitievergoeding na twee
jaar ziekte via het UWV uit die door werkgevers opgebrachte premie betaald wordt.
Daarmee behouden zieke werknemers het recht op transitievergoeding en maken we een
eind aan het in dienst houden zonder loonbetaling van zieke mensen. De transitievergoeding
blijft dus gewoon gehandhaafd. De kosten daarvan worden collectief opgevangen.
Verder is er afgesproken dat sociale partners een aantal zaken op het gebied van de
transitievergoeding gaan verkennen, zoals problemen bij bedrijfsbeëindiging.
Procedurele aanpassing op seizoensarbeid
In de afgelopen periode is Lodewijk de Waal als verkenner rond de problemen van
seizoensarbeid aan het werk geweest in opdracht van het kabinet. Hieruit is voortgekomen
dat er voor specifieke functies die seizoensgebonden (afhankelijk van klimatologische en
natuurlijke omstandigheden) zijn, de ketenbepaling beperkt kan worden in die zin dat de
tussenpoos niet ten minste zes, maar ten minste drie maanden kan zijn. Deze afwijking kan
alleen bij cao overeengekomen worden, maar hoeft niet meer via het ministerie tot stand
gebracht. Dat betekent dat wij er zelf over gaan en vanuit onze eigen kracht maatwerk
afspraken kunnen maken in die sectoren waar er functies zijn die echt seizoensmatig zijn.
Het enige verschil zit er dus in dat er niet apart toestemming hoeft te komen van het
ministerie. Aan de vakbonden die deze afspraken kunnen maken, worden eisen gesteld.
Vanmorgen vroeg in het nieuws is over dit onderwerp anders bericht. Dat klopt dus niet met
de afspraken die gemaakt zijn en met de brieven die aan de Tweede Kamer zijn gezonden.
Dit is een procedurele wijziging die alleen geldt voor echte seizoensarbeid.
Re-integratie bij ziekte
Het kabinet kondigt ook een aantal maatregelen aan over de verplichtingen van werkgevers
rond de re-integratie van zieke werknemers. Allereerst krijgen ook werkgevers voortaan de
mogelijkheid voor hun zieke werknemer onder strikte voorwaarden vervroegd keuring aan
te vragen voor de IVA. Het gaat hierbij dus om een uitkering voor werknemers waarvan
eerder dan de periode van twee jaar vast komt te staan dat die feitelijk duurzaam
arbeidsongeschikt zijn. Zo'n aanvraag kan nu al ook door de werknemer alleen gedaan
worden.
Deze aanvraag door de werkgever wordt onder bepaalde voorwaarden mogelijk. De
werknemer houdt gedurende de periode van loondoorbetaling recht op hetzelfde inkomen,
maar het UWV betaalt daarvan 75% van het laatst verdiende loon.
Daarnaast wordt het tweede spoor bij re-integratie niet langer verplicht voor werkgevers,
maar is het alleen nog nodig als het ook meerwaarde heeft. In samenspraak met de
bedrijfsarts kan door de werknemer en werkgever worden besloten om af te zien van een
eventueel tweede spoor (re-integratie bij een andere werkgever). In dat geval zal de
afwezigheid van activiteiten in het kader van het tweede spoor geen rol spelen bij de
beoordeling van de re-integratieinspanningen van de werkgever door UW, en zal er ook om
die reden geen sanctie tot verlenging loondoorbetaling plaats vinden.
In de overige gevallen blijft dat overigens gewoon wel van toepassing.
Wat er ontbreekt
In de reeks van maatregelen die nu aangekondigd is ontbreken twee belangrijke dingen: de
eerste is de gelijke behandeling van mensen die werken op payroll-basis en de tweede gaat
over het minimumloon voor mensen die op een overeenkomst van opdracht werken. Onze
strijd op deze twee punten gaat dus gewoon door.
Geen tussentijdse wijzigingen meer
Tot slot is klip en klaar afgesproken dat de WWZ nu de tijd krijgt om zijn werk te doen. Er
wordt pas weer gesproken over de WWZ als de officiële evaluatie aan de orde is. Dat
betekent rust en de mogelijkheid om met de WWZ onzeker werk aan te pakken.
Al met al is het bestuur tevreden met het resultaat en het enorme succes dat Young&United
geboekt heeft. In de bijlagen vinden jullie de brieven van de Stichting van de Arbeid aan de
Minister en de brieven van de Minister aan de Tweede Kamer.
Met vriendelijke groet,
Ton Heerts
Voorzitter FNV