Mensen met een WV

Wat willen mensen rond het
levenseinde?
NHG Wetenschapsdag 2013
Matthijs van Wijmen
Quality of Care
EMGO Institute for Health and Care Research
Inleiding
Doorbehandelen of niet?
Onderzoeksvragen:
• Wat zijn de wensen van de Nederlandse bevolking
als het gaat om (door)behandelen rond het
levenseinde?
Inleiding
Wilsverklaringen (WVs) in Nederland:
• Juridisch bindend (behalve euthanasie)
• 7% van de Nederlanders bezit een WV
• Geen wettelijke vereisten omtrent vorm of inhoud
• Vragen over effectiviteit
Onderzoeksvragen:
• Wat zijn de wensen van de Nederlandse bevolking
als het gaat om (door)behandelen rond het
levenseinde?
• Wat zijn de wensen hieromtrent van mensen met
een WV?
• Komen deze wensen overeen met hun WV?
Studie
Mensen met een WV
Cohort
Leden van
de NVVE
Leden van
de NPV
Populatie: NVVE
• NVVE (Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig
Levenseinde):
• N=5.661
• 4 standaard WVs:
• Behandelverbod
• Niet-reanimeer-verklaring
• Euthanasieverklaring
• Volmacht
• Meest voorkomende WVs in Nederland
Populatie: NPV
• NPV (Nedelandse Patiënten Vereniging):
(Protestants) Christelijke achtergrond.
• N=1.261
• WV: Levenswensverklaring:
• Geen buitensporig en zinloos medisch handelen
• Geen euthanasie
Studie
Mensen met een WV
Cohort
Mensen zonder een WV
Vergelijken
Sample
Nederlandse
Bevolking
N=1402
Leden van
de NVVE
Vergelijken
Leden van
de NPV
Resultaten
2 casussen in vragenlijst:
• Eindstadium kanker
• Eindstadium dementie
Casus Kanker
Er is bij u kanker geconstateerd met uitgebreide
uitzaaiingen. U bent niet meer te genezen.
U bent al enkele dagen niet meer aanspreekbaar. U
vertoont duidelijk tekenen van hevige pijn en
onrust.
Casus Dementie
U bent dement en herkent uw naasten niet meer, u
weigert te eten en te drinken en trekt zich steeds
meer terug.
Er is met u geen communicatie over de
behandelingen meer mogelijk.
Wat willen mensen aan het levenseinde?
2 casussen:
• Kanker
• Dementie
• Behandel opties:
• Kunstmatige voeding
• Antibiotica voor een mogelijke longontsteking
• Reanimatie
• Kunstmatige beademing
Kunstmatige voeding
Nederlandse bevolking
50
45
40
35
30
25
20
15
10
5
0
47
Wel
37
33
27
25
18
5
Kanker
9
Dementie
Waarsch.
Wel
Waarsch.
Niet
Niet
Reanimatie
Nederlandse bevolking
70
67
65
60
Wel
50
40
30
22
20
10
0
6 7
Kanker
19
6 8
Dementie
Waarsch.
Wel
Waarsch.
Niet
Niet
Reanimatie
NVVE
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
91
95
Wel
Waarsch.
Wel
Waarsch.
Niet
Niet
6
2
1
Kanker
4
0 1
Dementie
Reanimatie
NPV
40
35
30
35
31
38
33
25
20
15
19
16
1514
10
5
0
Kanker
Dementie
Wel
Waarsch.
Wel
Waarsch.
Niet
Niet
Dementie
Alle behandelingen
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
87
58
51
30
12
Ned
Bevol
27
22
13
0
NVVE
NPV
Behandelen
Niet
consistent
Stoppen
Reanimatie: mensen met WVs
Dementie
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
98
Wel
38
Waarsch.
Wel
Waarsch.
Niet
Niet
33
1514
NPV
0 0 2
Niet Reanim
Kunstmatige beademing: mensen met WVs
Dementie
80
80
70
Wel
60
50
40
43
30
20
10
0
25
19
12
3
NPV
8 9
Beh. Verbod
Waarsch.
Wel
Waarsch.
Niet
Niet
Regressie (n=7238)
• Het vrouwelijk geslacht, hogere leeftijd (>55 jr.)
en een hogere opleiding verhogen de kans om
behandeling te weigeren.
• Het hebben van een (Christelijk) geloof verkleint
de kans om behandeling te weigeren.
Conclusie (1): voorkeuren
• Een meerderheid van de Nederlandse bevolking
neigt naar stoppen met behandelen
• Leden van de NVVE: hetzelfde, maar explicieter
• Leden van de NPV: anders, meer richting
doorbehandelen.
Conclusie (2):voorkeuren
• Mensen maken onderscheid tussen verschillende
behandelopties
• Mensen zijn uitgesprokener bij dementie
vergeleken met kanker
• Mensen met dezelfde WV kunnen andere dingen
willen
Implicaties voor de praktijk:
Communicatie!!!
Einde
Vragen?