GEÏNTEGREERDE PROEF 7DE JAAR INDUSTRIËLE ELEKTRICITEIT toelichting inhoud en vorm evaluatie opdrachtomschrijving belangrijke data Don Bosco Technisch Instituut “School voor Wetenschap en Technologie” Lenniksesteenweg 2, Halle 1. Toelichting De wettelijke en reglementaire basis voor de geïntegreerde proef is te vinden in: o het besluit van de Vlaamse Executieve betreffende de organisatie van het voltijds secundair onderwijs van 13 maart 1991 o de Algemene Pedagogische Reglementering SO/’89 nr.3 van 15 mei 1991 o de Mededelingen van het VVKSO van 22 oktober 1992 KL.22.3 Deelneming aan de geïntegreerde proef is bij wet verplicht (Ministeriële omzendbrief SOZ (91)7 van 3 mei 1991). De geïntegreerde proef is: o verplicht vakoverschrijdend over de vakken van het fundamenteel optioneel gedeelte. (realisaties elektriciteit, elektriciteit en lab, installatiemethoden, automatisering) o elementen of vakken van de basisvorming en het complementair gedeelte kunnen er ook bij betrokken worden. De geïntegreerde proef is een evaluatie van: de verworven inzichten de vereiste vaardigheden de persoonlijkheidskenmerken (attitudes) De opleiding van de techniekenrichtingen beoogt iemand klaar te maken voor de arbeidsmarkt. Dus wordt van de praktisch gekwalificeerde elektrotechnicus verwacht dat hij: blijk geeft van een theoretische parate kennis, een bestaande elektrische installatie kan analyseren en in tekening brengen een bestaande elektrotechnische tekening kan analyseren een elektrische installatie vertrekkende van een tekening kan uitvoeren, een bestaande elektrotechnische tekening volgens de geldende normen kan aanpassen, een bestaande elektrische installatie kan instellen en onderhouden, kennis heeft van foutenlocatie, foutenanalyse en foutenherstel kennis heeft van de juiste materiaalkeuze ( draadsoort, draaddoorsnede, beveiligingen, enz.....) gebruik kan maken van catalogussen en prijslijsten equivalenten van bestaande onderdelen kan opzoeken bij andere firma’s. Richtlijnen - Opdrachtomschrijving GIP 7BIE 2013-2014 Pagina 1 2. Inhoud en vorm 2.1. Onderwerp De leerlingen krijgen een onderwerp dat bestudeerd en gerealiseerd moet worden in de loop van het laatste schooljaar. 2.2. De GIP-map van de geïntegreerde proef In een GIP-map houden de leerlingen, in chronologische volgorde alle documentatie, schetsen, tekeningen, briefwisseling, tot en met het kleinste kladbriefje en voorontwerp bij. Elk blad in deze GIP-map krijgt een nummer. In deze GIP-map zullen dus ook de verbeteringen en tussentijdse beoordelingen van de begeleidende leerkrachten staan. Al is deze GIP-map een bonte verzameling, toch wordt er van de leerlingen verwacht dat ze deze farde met de nodige zorg samenstellen. Deze GIP-map wordt bij de eindbeoordeling aan de jury voorgelegd. De eerste bladzijden van de GIP-map vormen het logboek. Alle gevoerde briefwisseling wordt best vooraf door de leraar Nederlands (taalgebruik) en de GIP begeleider (inhoud) nagekeken en op het klad geparafeerd. Deze GIP-map MOET te allen tijde op de school aanwezig zijn in het vaklokaal. 2.3. Het logboek Dit logboek zijn voorgedrukte invulbladen, waarin de leerling optekent wanneer hij in schoolverband aan zijn eindwerk tijd besteedt. Na de datum omschrijft hij in een lijntje wat hij gedaan heeft met een bladzijde vermelding van zijn GIP-map en/of dossier. Richtlijnen - Opdrachtomschrijving GIP 7BIE 2013-2014 Pagina 2 2.4. De CD-Rom De CD-Rom moet men kunnen beschouwen als een digitaal naslagwerk van de geïntegreerde proef. Hij moet minstens de volgende mappen bevatten: 1) Een “EPLAN” map met de tekeningen 2) Een “Dossier” map met de word-file (leesbare versie voor de school PC’s) van het dossier 3) Een “programma” map met het volledige software programma 4) Een “documentatie” map met pdf-files van de gebruikte onderdelen 5) Een “ bibliografie” map met internet adressen of boeken die dienst gedaan hebben als naslagwerk 6) Een “presentatie” map met de ppt- file die men gaat gebruiken bij de mondelinge verdediging 7) Een “varia” map Richtlijnen - Opdrachtomschrijving GIP 7BIE 2013-2014 Pagina 3 2.5. Het GIP dossier. Het dossier is een eindtekst over de gerealiseerde proef. Deze moet opgesteld zijn volgens de BIN normen. Hierin wordt de uitgevoerde proef beschreven, aangevuld met de gevolgde methode, de nodige tekeningen en enkele theoretische beschouwingen. Het dossier is beperkt in omvang, maar zeer verzorgd en wordt in viervoud ingediend. Het dossier wordt uitgevoerd volgens voorschriften en nuttige wenken van het VVKSO. Inhoud: Voorwoord (niet genummerd) Inhoudsopgave (niet genummerd) 1 Opdrachtomschrijving 2 Projectomschrijving met analyse en oplossing van de opdracht 3 Tekeningen (met bespreking) 3.1 Voorblad 3.2 Situatieschema ( kast met uitgewerkte kabel en klemmenstroken, opstelling motor, opstelling bedieningskast, praktisch voorbeeld, enz.,) 3.3 Kast lay-out (volledige opbouw en inhoud van de schakelkast) 3.4 Inleidingschema + bespreking 3.5 Vermogenkring + bespreking 3.6 Stuurkring + bespreking 3.7 Klemmenstrook 4 Software programma + bespreking Parameterlijst + bespreking Risicoanalyse (voorbeeld van een risicoanalyse) 5 6 7 8 2.6. Technologische en elektrische eigenschappen van alle componenten De elektrische werking van de gebruikte componenten Materiaallijst met kostenraming Bibliografie Slotbeschouwing De realisatie De proef wordt, gedeeltelijk of volledig, conform het technisch reglement, de geldende industriële normen en de Europese machinerichtlijnen, uitgevoerd. Het wordt een geordende opstelling met verzorgde bedrading en een volledige codering van de onderdelen, klemmenstroken en draden. De realisatie gebeurt strikt volgens de tekenontwerpen. Indien er zich bij de productevaluatie (testen van de proef) wijzigingen of aanpassingen opdringen, wordt dit in een bijlage vermeld samen met aangepaste tekeningen. Richtlijnen - Opdrachtomschrijving GIP 7BIE 2013-2014 Pagina 4 3. Evaluatie Het welslagen van deze proef is in grote mate afhankelijk van de gedrevenheid en motivatie van de leerling bij de aanpak van de opgave. Hierbij hebben de leraars een begeleidende functie maar de leerling moet zelfstandig de opdracht analyseren en uitwerken. Informatie en documentatie vergaren om zo de werking en het doel van de gebruikte onderdelen te begrijpen zal buiten schoolverband moeten gebeuren. Deze aanpak zal een garantie zijn tot het welslagen van de proef. De evaluatie bestaat uit twee delen: 3.1. de procesevaluatie Bij de procesevaluatie spelen de volgende factoren een belangrijke rol: aanpak en evolutie van de opdracht gedurende het hele jaar de werkhouding en het gedrag binnen de groep Deze evaluatie behelst het volledige werk met de beoordeling van: 3.1.1. Evaluatie PERIODE 1 De GIP opdracht proberen te situeren als een mogelijke oplossing binnen een bepaalde problematiek. Taakverdeling opmaken onder de groepsleden. Maak een “to do” lijst en een planning op. Opzoeken gerichte documentatie i.f.v. de GIP opdracht. EXTRA ! Contacteer de fabrikanten van de onderdelen die in de GIP verwerkt zitten. Schema’s en tekeningen in het klad maken. Materiaallijst opstellen en eventuele bestellingen doorgeven aan de leerkracht. Structuur aanmaken voor ieder component in GIP Dossier. Het opstellen van een offerte voor deze opdracht (afprinten). Logboek van periode 1 afdrukken. Bewaar alle opgezochte en verkregen info samen met alle andere documenten (schema’s en materiaallijst) in de GIP-MAP ! Richtlijnen - Opdrachtomschrijving GIP 7BIE 2013-2014 Pagina 5 3.1.2. Evaluatie PERIODE 2 Opmerkingen van evaluatie 1 bijwerken. Controle planning + groepsevaluatie Technologische en elektrische eigenschappen van alle gebruikte onderdelen in GIP Dossier plaatsen. Logboek periode 2 afdrukken 3.1.3. Evaluatie PERIODE 3 Opmerkingen van evaluatie 2 bijwerken. Controle planning + groepsevaluatie Schakeling demonteren Definitieve versie van de materiaallijst + kostenraming. (bij in GIP Dossier plaatsen) Kast-layout opstellen Logboek periode 3 afdrukken 3.1.4. Evaluatie PERIODE 4 Opmerkingen van evaluatie 3 bijwerken. Controle planning + groepsevaluatie Bestudeer de elektrische werking van alle componenten. (bij in GIP Dossier plaatsen) Schema’s aanvullen, verbeteren en tekenen met ePlan (deze schema’s gebruik je voor de praktische realisatie!!!) Schakeling opbouwen Logboek periode 4 afdrukken 3.1.5. Evaluatie PERIODE 5 Opmerkingen van evaluatie 4 bijwerken. Controle planning + groepsevaluatie Software programma opstellen/aanpassen (bij in GIP Dossier plaatsen) Schema’s aanvullen, verbeteren en tekenen met ePlan Schakeling afwerken Logboek periode 5 afdrukken Richtlijnen - Opdrachtomschrijving GIP 7BIE 2013-2014 Pagina 6 3.1.6. Evaluatie PERIODE 6 Opmerkingen van evaluatie 5 bijwerken. Controle planning + groepsevaluatie Afwerken van de tekeningen. (bij in GIP Dossier plaatsen) Schakeling afwerken Werking schakeling testen GIP Dossier afwerken Afdrukken van offerte en het factuur Logboek periode 6 afdrukken Richtlijnen - Opdrachtomschrijving GIP 7BIE 2013-2014 Pagina 7 3.1.7. Nederlandse taal Onder begeleiding van de vakleerkrachten krijgen jullie een aantal vaardigheden aangeleerd om een dossier neer te schrijven volgens de Bin-normen. Deze schrijfvaardigheden krijgen ook een quotatie. 3.1.8. Het attituderapport: vindingrijkheid bij het oplossen van problemen manier waarop informatie wordt verwerkt inzicht in en het benutten van denk-, leer- en uitvoeringsbekwaamheid vooruitziendheid, inschatten van problemen Richtlijnen - Opdrachtomschrijving GIP 7BIE 2013-2014 Pagina 8 3.2. de productevaluatie met verdediging Deze evaluatie gebeurt door een jury, bestaande uit: de directeur of zijn afgevaardigde leraars, die aan de betrokken leerlingen, in de derde graad lesgeven extra-scolaire leden uit het bedrijfsleven De beoordeling van de jury is adviserend voor de klassenraad. Het is deze laatste die beslist of een leerling geslaagd is. Deze evaluatie gebeurt aan de hand van: de verdediging (toelichting, die de leerling over zijn proef geeft) de demonstratie van de realisatie en werking van de proef de antwoorden op de gestelde vragen van de jury de GIP MAP met logboek het GIP Dossier Richtlijnen - Opdrachtomschrijving GIP 7BIE 2013-2014 Pagina 9 3.2.1. Puntenverdeling: Totaal Procesevaluatie /170 /250 Productevaluatie Evaluatie 1 /20 Evaluatie 2 /20 /80 Rapport Inhoud Evaluatie 3 /20 Sociale werkvaardigheden 1 Evaluatie 4 /20 Evaluatie 5 /20 Evaluatie 6 /15 Presentatie /10 Beheersing /10 Presentatie /10 Taalgebruik /10 Toelichting /20 Sociale werkvaardigheden 2 Nederlands /10 /15 /20 Praktische realisatie Richtlijnen - Opdrachtomschrijving GIP 7BIE 2013-2014 Pagina 10 /30 4. Opdrachtomschrijving De studierichting Industriële elektriciteit is gericht op het procesmatig denken en kwaliteitsvol handelen, zowel conceptueel, voorbereidend als uitvoeringsgericht, in de context van het realiseren, het in bedrijf stellen en het onderhouden van industriële elektrotechnische installaties. De leerlingen verwerven inzichten, vaardigheden en attitudes rond alle aspecten die verband houden met de realisatie van elektrotechnische installaties. Zij moeten zich als technici kunnen bewegen op het niveau tussen de opdrachtgever-ontwerper en de zuivere uitvoerder. Hun studieobject is de uit te voeren installatie. De klemtoon ligt op het herkennen, toelichten en verwerken van de ontwerpaspecten om te komen tot praktische realisaties. Het gaat hier uitdrukkelijk over het complete proces met de volgende aspecten: omschrijving van de behoefte, de conceptuele fase, de voorbereiding van de uitvoering, de uitvoeringsfase en de kwaliteitscontrole. Deze geïntegreerde proef wordt opgevat als een realiteitsgebonden project rond de realisatie van een elektrotechnische installatie. Richtlijnen - Opdrachtomschrijving GIP 7BIE 2013-2014 Pagina 11 5. Verdeling van de GIP-opdrachten 5.1. Pick & place 1(RTC) Demunter Tim Loppe Nick Van Oers Chrisian OPDRACHT: Deze geïntegreerde proef wordt opgevat als een realiteitsgebonden project rond de realisatie van een elektrotechnische installatie. Een vrij programmeerbare sturing van de firma beckhoff wordt als sturing gebruikt in een elektrotechnische schakeling Er wordt vertrokken van de technische documentatie van de volgende onderdelen: Hoofdbord: beckhoff met IO-kaarten Deze PLC eenheid moet een elektrotechnische schakeling sturen De projectgroep bestudeert en analyseert de doelwerking van de installatie. Beschrijf de werking aan de hand van een situatieschema. De stand van de werkstukken wordt gedetecteerd met sensoren Alle onderdelen moeten gedimensioneerd zijn naar de kenplaatgegevens van de verbruikers (o.a. motoren) . De sturing van deze schakeling gebeurt d.m.v. een PLC De software van deze sturing wordt eveneens op een gestructureerde wijze uitgewerkt. Alle onderdelen moeten door de leerlingen gedimensioneerd worden. Deze schakeling wordt gebouwd in een schakelkast en uitgevoerd volgens de regels van goed vakmanschap De realisatie moet conform de machinerichtlijnen zijn. De tekeningen worden uitgetekend met ePlan en dienen strikt gevolgd te worden bij de praktische uitvoering. Richtlijnen - Opdrachtomschrijving GIP 7BIE 2013-2014 Pagina 12 5.2. Pick & place 2(RTC) Lerminiaux Kevin Talluto Alessio Verkens Kevin OPDRACHT: Deze geïntegreerde proef wordt opgevat als een realiteitsgebonden project rond de realisatie van een elektrotechnische installatie. Een vrij programmeerbare sturing van de firma beckhoff wordt als sturing gebruikt in een elektrotechnische schakeling Er wordt vertrokken van de technische documentatie van de volgende onderdelen: Hoofdbord: beckhoff met IO-kaarten Deze PLC eenheid moet een elektrotechnische schakeling sturen De projectgroep bestudeert en analyseert de doelwerking van de installatie. Beschrijf de werking aan de hand van een situatieschema. De stand van de werkstukken wordt gedetecteerd met sensoren Alle onderdelen moeten gedimensioneerd zijn naar de kenplaatgegevens van de verbruikers (o.a. motoren) . De sturing van deze schakeling gebeurt d.m.v. een PLC De software van deze sturing wordt eveneens op een gestructureerde wijze uitgewerkt. Alle onderdelen moeten door de leerlingen gedimensioneerd worden. Deze schakeling wordt gebouwd in een schakelkast en uitgevoerd volgens de regels van goed vakmanschap De realisatie moet conform de machinerichtlijnen zijn. De tekeningen worden uitgetekend met ePlan en dienen strikt gevolgd te worden bij de praktische uitvoering. Richtlijnen - Opdrachtomschrijving GIP 7BIE 2013-2014 Pagina 13 5.3. Fisherbewerkingsstraat Boets Aurélie Nerinckx jérémy OPDRACHT: Deze geïntegreerde proef wordt opgevat als een realiteitsgebonden project rond de realisatie van een elektrotechnische installatie. Een vrij programmeerbare sturing van de firma SAIA wordt als sturing gebruikt in een elektrotechnische schakeling Er wordt vertrokken van de technische documentatie van de volgende onderdelen: Hoofdbord: Saia PLC met IO-kaarten Deze PLC eenheid moet een elektrotechnische schakeling sturen De projectgroep bestudeert en analyseert de doelwerking van de installatie. Beschrijf de werking aan de hand van een situatieschema. De stand van de werkstukken wordt gedetecteerd met sensoren Alle onderdelen moeten gedimensioneerd zijn naar de kenplaatgegevens van de verbruikers (o.a. motoren) . De sturing van deze schakeling gebeurt d.m.v. een PLC De software van deze sturing wordt eveneens op een gestructureerde wijze uitgewerkt. Alle onderdelen moeten door de leerlingen gedimensioneerd worden. Deze schakeling wordt gebouwd in een schakelkast en uitgevoerd volgens de regels van goed vakmanschap De realisatie moet conform de machinerichtlijnen zijn. De tekeningen worden uitgetekend met ePlan en dienen strikt gevolgd te worden bij de praktische uitvoering. Richtlijnen - Opdrachtomschrijving GIP 7BIE 2013-2014 Pagina 14 5.4. De selectieband met SAIA PCD3 PLC. De Smedt Jordy Noerens Wouter OPDRACHT: Deze geïntegreerde proef wordt opgevat als een realiteitsgebonden project rond de realisatie van een elektrotechnische installatie. Een vrij programmeerbare sturing van de firma SAIA wordt als sturing gebruikt voor deze sorteerband. Er wordt vertrokken van de technische documentatie van de volgende onderdelen: Hoofdbord: PCD3.3330 3 ingangsmodules: PCD3.E110 3 uitgangsmodules: PCD3.A400 24 digitale ingangen moeten extern aangesloten kunnen worden 24 uitgangen moeten gestuurd kunnen worden Hiervoor worden de nodige voedingen en beveiligingen aan bovenstaande componenten toegevoegd. Hij splitst de verschillende actoren van de sturing op in Inputs en in Outputs voor een PLC. De PLC stuurt de verschillende motoren aan. Bij de uitwerking van de schakeling wordt voor de actoren gebruik gemaakt van een reeks verschillende sensoren. Deze samen met een bedieningspaneel (start-, stop- en noodstopknop) zullen die instaan voor instructies. De software van deze sturing wordt eveneens op een gestructureerde wijze uitgewerkt. De realisatie moet conform de machinerichtlijnen zijn. De tekeningen worden uitgetekend met e-Plan en dienen strikt gevolgd worden bij de praktische uitvoering. Richtlijnen - Opdrachtomschrijving GIP 7BIE 2013-2014 Pagina 15 5.5. Stempelmachine met SAIA PCD3 PLC. De Bels Nick Furnari Sandro Vankerme Glenn OPDRACHT: Deze geïntegreerde proef wordt opgevat als een realiteitsgebonden project rond de realisatie van een elektrotechnische installatie. Een vrij programmeerbare sturing van de firma SAIA wordt als sturing gebruikt voor deze stempelmachine. Er wordt vertrokken van de technische documentatie van de volgende onderdelen: Hoofdbord: PCD3.3330 3 ingangsmodules: PCD3.E110 3 uitgangsmodules: PCD3.A400 24 digitale ingangen moeten extern aangesloten kunnen worden 24 uitgangen moeten gestuurd kunnen worden Hiervoor worden de nodige voedingen en beveiligingen aan bovenstaande componenten toegevoegd. Hij splitst de verschillende actoren van de sturing op in Inputs en in Outputs voor een PLC. De PLC stuurt de verschillende motoren aan. Bij de uitwerking van de schakeling wordt voor de actoren gebruik gemaakt van een reeks verschillende sensoren. Deze samen met een bedieningspaneel (start-, stop- en noodstopknop) zullen die instaan voor instructies. De software van deze sturing wordt eveneens op een gestructureerde wijze uitgewerkt. De realisatie moet conform de machinerichtlijnen zijn. De tekeningen worden uitgetekend met e-Plan en dienen strikt gevolgd worden bij de praktische uitvoering. Richtlijnen - Opdrachtomschrijving GIP 7BIE 2013-2014 Pagina 16 5.6. Motorsturingen Ammari Elias Bouachmir samir OPDRACHT: Deze geïntegreerde proef wordt opgevat als een realiteitsgebonden project rond de realisatie van verschillende, geïntegreerde motorsturingen Een vrij programmeerbare sturing van de firma SAIA wordt als sturing gebruikt in een elektrotechnische schakeling Er wordt vertrokken van de technische documentatie van de volgende onderdelen: Hoofdbord: Saia PLC met digitale en analoge IO-kaarten. Deze PLC eenheid moet een elektrotechnische schakeling sturen De projectgroep moet toestellen gebruiken om de aanloopstroom te beperken: Altivar 12; Altistart 01 De projectgroep bestudeert en analyseert de doelwerking van de installatie. Beschrijf de werking aan de hand van een situatieschema. Metingen uitvoeren met digitale sensoren. Inlezen van een analoog signaal op een analoge kaart van de PLC om de frequentieomvormer aan te sturen via een uitgangskaart. Alle onderdelen moeten gedimensioneerd zijn naar de kenplaatgegevens van de verbruikers (o.a. motoren) . De sturing van deze schakelingen gebeurt d.m.v. een PLC De software van deze sturing wordt eveneens op een gestructureerde wijze uitgewerkt. Alle onderdelen moeten door de leerlingen gedimensioneerd worden. Deze schakeling wordt gebouwd in een schakelkast en uitgevoerd volgens de regels van goed vakmanschap De realisatie moet conform de machinerichtlijnen zijn. De tekeningen worden uitgetekend met ePlan en dienen strikt gevolgd te worden bij de praktische uitvoering. Richtlijnen - Opdrachtomschrijving GIP 7BIE 2013-2014 Pagina 17 6. Belangrijke data controle op 12/11/2013 : Evaluatie periode 1 controle op 10/12/2013 : Evaluatie periode 2 controle op 21/01/2014 : Evaluatie periode 3 controle op 18/03/2014 : Evaluatie periode 4 controle op 22/04/2014 : Evaluatie periode 5 controle op 13/05/2014 : Evaluatie periode 6 controle op 17/06/2014 : In te leveren : GIP Dossier 1 ex. voor de school 1 ex. voor de GIP-begeleider 1 ex. per leerling van de GIP-groep. GIP-map met logboek Verdediging op 20/06/2013: Verdediging GIP voor jury Opmerking: Dit zijn de minimumcriteria. De mentor heeft ten allen tijde het recht om het werk frequenter op de vragen indien hij/zij dit nodig acht. Bovenvermelde data kunnen, mits uitzonderlijke schriftelijke toestemming van één van de betrokken leerkrachten, eventueel nog gewijzigd worden. Weemmaels K.. Adjunct-directeur/ Studieleider BSO Van Bellinghen G. Leerkracht Industriële elektrische processen De Gauquier G. Technisch Adviseur· Elektriciteit Timperman K. Klasleraar 7 BIE, Leerkracht Industriële elektrische processen Richtlijnen - Opdrachtomschrijving GIP 7BIE 2013-2014 Willems P. Leerkracht Industriële elektrische processen Pagina 18