kakkerlak- termieten evolutie

advertisement
FOTO’S ( te klasseren )
4 / 10
Cryptocercus Punctulatus
respiratory proteins
http://www.biologie.uni-hamburg.de/zim/physiologie/respiratory.html
respiratory protein tree
respiratory proteins
http://www.biologie.uni-hamburg.de/zim/physiologie/respiratory.html
KAKKERLAK- TERMIETEN EVOLUTIE
insecten -evolutie : Enkele "tussenvormen "
http://darwinblog.blogspot.com/
Charles Darwin gaf in zijn boek "The origin of species " , een lijstje op van de ( toenmalige ) ernstige bezwaren tegen zijn theorie
Daaronder vermeldt hij het duidelijke gebrek aan "transitionals " / tussen - of overgangsvormen, die hij (op zijn minst voor een deel) aan de
onvolmaaktheid en onvolledigheid van het fossielen bestand toeschreef ...
Meer dan een eeuw later wordt dit nog steeds door de creationisten gepresenteerd als een vazn de zeer ernstige bezwaartegen tegen ET =
maar dergelijke argumentatie wordt meer en meer terzijde geschoven dank zij het groeiend aantal ontdekte overgangs-vormen die zowel fossiel als in
extante en nieuw ontdekte soorten "vergelijkend" zijn te vinden .
De overgangs -soorten / getuigen die zijn te vinden van de evolutie geschiedenis van diverse gewervelden /groepen
( waaronder verscheidene met een verrassend goed fossiel verslag) zijn goed gedocumenteerd
Recente moleculaire studies, die met sommige opwindende fossiele ontdekkingen kunnen worden gecombineerd, hebben de oorsprong van
verscheidene belangrijke soorten dieren met eerder bestaande groepen verduidelijkt : in het bijzonder de fylogenetische connecties tussen Tetrapoda (4-potige
gewervelde landdieren dieren) vissen, vogels , dinosaurussen, walvissen van artiodactyla (hoefdieren )
Deze nieuwe ontdekkingen hebben grotendeels de evolutie -hypothesen ___ vroeger voornamelijkk gebaseerd op morfologisch en fysiologisch -anatomisdh
en embryologisch bewijsmateriaal ____, gesteund...
Ze hebben bovendien een veel levendiger beeld van de evolutie van deze groepen ___ vroeger grotendeels hypothetisch ___ verschaft
In vele gevallen hebben concrete en dwingende / niet te negeren / te ontlopen fossielen documentatie geleverd over de overgangssoorten tussen de
belangrijkste groepen .
--> http://groups.msn.com/anti-creato/general.msnw?action=get_message&mview=0&ID_Message=12&LastModified=4675545662032855662
http://www.talkorigins.org/faqs/faq-transitional.html
http://www.talkorigins.org/faqs/comdesc/section1.html#pred4
http://www.nadarwin.nl/FB/fossielenbestand.html
Gelijkaardige overgangen en overgangswormen kunnen bij ongewervelden ___ bijvoorbeeld insecten ____worden gevonden.
Ofschoon de oorsprong van de insecten (de grootste groep dieren ter wereld) nog onduidelijk is (het huidige bewijsmateriaal veronderdsteld dat
ze direct van crustacea afstammen -) is een goed fossiel verslag tijdens hun verdere evolutie grotendeels (nog )afwezig .
oorsprong insekten.pdf
Nieuwe map_mcginnis.pdf
http://www.ucmp.berkeley.edu/help/taxaform.html
De evolutie van insecten wordt besproken in een recent standaard boek "Evolutie van de Insecten "van de entomologen David Grimaldi en Michael Engel
http://www.cambridge.org/us/catalogue/catalogue.asp?isbn=0521821495
http://assets.cambridge.org/052182/1495/cover/0521821495.jpg
http://www.amazon.com/gp/product/0521821495/104-3924279-7932745?v=glance&n=283155
De auteurs vatten de huidige stand van zaken ( zowel het morfologische, moleculaire, als het fossiele bewijsmateriaal komen ter sprake )in verband met
insecten- evolutie ,samen ;
Grimaldi is gespecialiseerd in fossiele insecten, in het bijzonder deze die bewaard gebleven zijn in amber( barnsteen )
De gedetailleerde fylogenies van alle belangrijkste groepen worden voorgesteld,wamen met de gedetailleerde bespreking van het bewijsmateriaal waarop die
fylogenies berusten
http://www.physorg.com/news81068874.html (2006)
EEn van de meest fascinerende dingen is dat de huidige gegevens er sterk op wijzen dat verscheidene van de diverse , duidelijk omlijnde, en traditioneel
aks zodanig erkende insectorden direct van binnenuit andere bestaande orden zijn geëvolueerd.
Voorbeelden zijn
Siphonaptera (vlooien) ontwikkeld uit Mecoptera (scorpioenvliegen ),
De orde der boomluizen en boekschorpioenen (Psocoptera) omvat ( kauwende luizen die een overgang vormen naar de bloedzuigende "echte" luizen(Phthiraptera)),
en
de termieten (Isoptera) die zich ontwikkelden uit de kakkerlakken (Blattaria).
Het is vooral deze laatste overgang die ik hier verder wordt besproken
http://nl.wikipedia.org/wiki/Kakkerlakken
De verschillen tussen kakkerlakken en termieten zijn enorm
Kakkerlakken zijn min of meer omnivore afval en aas- eters (getuige daarvan is het grote succes van verscheidene soorten als ongedierte in huizen )
terwijl termieten hout eten, waarbij ze cellulose verteren met behulp van symbiotische bacterieën en protista.
De kakkerlakken zijn over het algemeen solitair;
de termieten vormen reusachtige kolonies van verwante individuen die door een langlevende "koningin " en "koning worden opgericht".
Kakkerlakken fenotypes / variëren weinig binnen een soort (afgezien van leeftijd en seksuele verschillen);
de termieten hebben een duidelijke differentiatie in gevleugelde reproductieve imagos en ongecleugelde steriele "kasten"
(b.v., arbeiders en soldaten ).
De kakkerlakken hebben 2 paren vleugels die verschillend zijn en tijdens hun volwassen leven behouden blijven ;
de termieten hebben 2 paren vleugels die ("isopteraal ") gelijkaardig zijn en na het copuleren wordt afgeworpen/afgestroopt .
De kakkerlakken en de termieten zijn erg duidelijk omlijnd en verschillend zoals om het even welke andere twee orden van insecten dat zijn ;
in informele termen kunnen zij volledig als verschillende soorten insecten worden beschouwd.
Maar toch is er nu dwingend bewijsmateriaal dat één van deze "soorten" termiet direct van een soort kakkerlak moet zijn geëvolueerd .
Deze conclusie was verwacht maar toch nog verrassend :
Het was bekend dat termieten en kakkerlakken op basis van de interne en externe morfologie in één of andere verwante verhouding tot elkaar stonden
Wat___ voorbij de duidelijke verschillen tussen termieten en kakkerlakken verrassend is,___ is dat de termieten vanuit een groep binnen de orde Blattaria
zijn geëvolueerd, en in feite dichter verwant zijn met één bijzondere soort kakkerlakken dan aan alle andere kakkerlakken .
Met andere woorden, termieten ZIJN kakkerlakken,( net zoals vogels dinos zijn ) alhoewel hoogst gewijzigde wegens hun gespecialiseerde levensstijl
die van hun voorvaderlijke gedragingen verschilt.
Als de termieten inderdaad uit kakkerlakken zijn geëvolueerd, dan moeten we verwachten dat overgangs-vormen of fossiele termiet-kakkerlakken en
kakkerlak- termieten te vinden. zijn
Bovendien zou ander bewijsmateriaal met deze afstamùmingslijn verenigbaar moeten zijn.
Bijvoorbeeld,
*afgeleide taxa (termieten) kunnen hun voorvaderen (kakkerlakken) niet antidateren in het fossielen- verslag
*Voorts zouden de eerste leden van de afgeleide groep -- namelijk degenen het dichtst bij de evolutieve divergentie/ramificaties staan -het meest gelijkaardig moeten zijn aan de voorouderlijke groep
*Tot slot zouden de phylogenetische verhoudingen van hun symbiotische bacteriën en protista, (waarvan de gastheren voor hun overleving volkomen afhankelijk
zijn,) aan de phylogenetische verhoudingen van hun gastheren gelijkaardig moeten zijn.
Cryptocercus, een termiet-kakkerlak
Termieten werden over het algemeen gezien als afstammelingen van of de mantida of de kakkerlakken ...
Op basis van de morfologie en ander bewijsmateriaal hebben sommige auteurs een bijzonder dicht verband gezien tussen termieten één
extante soorten kakkerlakken,---> Cryptercercus
,De negen soorten van Cryptocercus delen talrijke kenmerken met termieten en vertonen in menig opzicht de typische eigenschappen van kakkerlakken .
Cryptocercus:
*leef en nestel uitsluitend in dood hout
*eet en verteerd hout met behulp van endosymbiotic bacteriën en protista --->heeft verscheidene soorten van symbiotische protists die in termieten maar
niet bij andere kakkerlakken worden gevonden
* Leeft lang als monogaam paar (de meeste kakkerlakken, hebben kortstondige en willekeurige partners )
* verstrekt ouderlijke zorg aan de nymphen
*nymphen die door anale afscheidingen van de volwassenen worden gevoed : symbiotische protisten en bacteriën worden met die anale afscheidingen "geerfd"
*termiet nymphen zijn opvallend cryptocercus -achtig : Cryptocercus Punctulatus imago lijkt erg goed op de nymphen van Mastotermes, (kakkerlak-termiet)
http://tolweb.org/Dictyoptera/8253
http://tolweb.org/Blattaria
http://tolweb.org/Isoptera/8212
http://tolweb.org/Mantodea/8213
Zijn er ook volwassen termieten die unieke kakkerlak -kenmerken hebben behouden?
Mastotermes Darwiniensis
De Australische "reuzetermiet"
, die lang voor één van de meest primitieve termieten is gehouden , deelt
verscheidene kenmerken
met kakkerlakken die niet in andere termieten worden gevonden.
Kakkerlak kenmerken van Mastotermes:
* groot (andere termieten zijn veel kleiner)
* uitgebreid pronotum ("schild" op het eerste borstsegment, dat in andere termieten erg is verkleind )
* achterste vleugels met een uitgebreide anale afwezige ventilator (in andere termieten)
* aanwezige ovipositor (afwezig in alle andere termieten)
* eieren die in oothecae worden gelegd
(clusters binnen een membraan-omsloten capsule; andere termieten leggen solitaire eieren)
* voeten met 5 tarsale segmenten (alle andere termieten hebben 4 tarsen )
* endosymbiotische bacterie Blattabacterium, een soort die in kakkerlakken maar niet in andere termieten wordt gevonden
http://i18.photobucket.com/albums/b149/dctropics/Miscellaneous/Mastotermes_contrast_adjusted.jpg
Mastotermes Darwiniensis, vrouwelijke reproductief exemplaar na het afwerpen van vleugels
http://www.chem.unep.ch/pops/termites/pics/MastoSoldNeot.jpg
Darwiniensis nymphen , arbeiders en soldaat van Mastotermes
http://www.aerobeam.com.au/termites/termites.htm
Evolutiestadia van termieten uit kakkerlakken
Moleculair, morfologisch, gedrags en endosymbiontische gegevens tonen aan dat de evolutie van termieten uiy kakkerlakken,( schijnbaar snel in geologische
tijdrekening) , door verscheidene stadia is gegaan, met "typische" termietkenmerken die trapsgewijze worden verworven:
Stadium 1:
primitieve kakkerlakken met lange ovipositors (vroegste voorname:ijk als fossielen bekend );
Stadium 2:
verkorte ovipositor; typische kakkerlakken ( nog overvloedig aanwezig );
Stadium 3:
monogame kakkerlakken die broedzorg kennen , en hout kunnen eten en verteren. (Vertegenwoordigd door de extante Crytocercus soorten ) );
Stadium 4:
ontwikkeling van een ware eusociale levensstijl met een kastesysteem dat uit ,een reproductieve "koningin" en "koning" en seksueel onderdrukte nymphen
bestaat die tot niet reproductieve arbeiders en soldaten uitgroeien ;
Het verwerven van sommige "typische" termietkenmerken (b.v.,vlies-voorvleugels en vleugels die na het koppelen worden afgeworpen).
(Vertegenwoordigd door de ewtante Mastotermes soorten );
Stadium 5:
Het verwerven van typischere termietkenmerken (b.v., verlies ovipositor, afzonderlijk gelegde eieren, anale "isoptera" ventilator, aan alle 4 de
vleugels); vertegenwoordigd door alle andere extante termieten.
Merk op dat de soort Cryptocercus NIET als directe termieten-voorouder kan worden beschouwd,
aangezien er reeds gevorderde specialisaties aanwezig zijn (b.v., verlies van vleugels).
Dit moet worden verwacht aangezien de verdere stamlijn van Cryptocercus een lange evolutieve geschiedenis heeft gehad startend bij de
gemeenschappelijke voorvader met de termieten, eruit divergeerde en onafhankelijk na die divergentie bleef verder evolueren net als de termieten trouwens
Nochtans, tonen de termiet kenmerken van Cryptocercus en de kakkerlak- kenmerken van Mastotermes aan dat de evolutie van termieten en kakkerlakken vrij
geleidelijk is geweest: trapsgewijze en wel door een progressief verlies van kakkerlakkenkenmerken en accumulatie van termietkenmerken :
bewijsmateriaal van deze evolutie komt voor bij de extante overlevende nakomelingen van minstens twee overgangssoorten
Fossiel verslag
Grimaldi & Engel plaatsen de eerste verschijning van ware kakkerlakken in het fossiele verslag tijdens het vroege Krijt, termieten onstaan ongeveer
in dezelfde tijd.
Hoewel beiden ongeveer terzelfder tijd verschijnen in het fossielen verslag, behoren de Krijt termietfossielen tot primitief
Mastotermitidae, Hodotermitidae, en Termopsidae.
(hoewel nog bestaande) families
De vroegste kakkerlakkenfossielen zijn reeds erg gedifferentieerd en vertegenwoordigen verscheidene moderne families, die een veel vroegere oorsprong
en een evolutieve divergentie veronderstellen .
Deze vroegere oorsprong wordt ook gesuggereerd door "kakkerlakachtige e" fossielen die in het Carboon en in het Jura voorkomen.
Hoewel men vaak stelt dat de kakkerlakken eerst verschenen in het Paleozoicum in min of meer moderne vorm en sindsdien weinig zijn veranderd,
verschillen deze vroege "kakkerlak-achtigen ", toch van de "kakkerlakoiden " van Grimaldi
Bij het verschijning van de echte kakkerlakken verliezen de vroegere kakkerlak-achtigen de uitgerekte eileiders die nog voorkomen bij hun dicht verwante orde
orthoptera, eerder dan een verminderde grote van de ovipositors van de moderne kakkerlakken (en Mastotermes) -M.a.w.
bestaan de moderne kakkerlakoiden uit een volledig verschillende reeks overgangssoorten dan die tussen primitieve orthoptera en echte kakkerlakken.
Sommige van grimaldi(s "kakkerlakoide " fossielen zijn zo modern kakkerlak-achtig dat het verschil meer dan semantisch klein is, en er kan weinig twijfel
zijn dat de moderne kakkerlakken direct van één van "kakkerlakoide " lijnen , ooit ergens tijdens het Jura ,evolueerden.
De ontdekking van bepaalde fossielen die als termietnesten worden geïnterpreteerd in de vroege Jura stelt ook voor dat de evolutie van zowel
ware kakkerlakken als termieten aanzienlijk vroeger is voorgekomen dan het Krijt hoewel dit met zowel de verschijning van diverse kakkerlak als
termiet fossielen in het vroege Krijt, evenals het voorkomen van "kakkerlakoide " fossielen in Jura verenigbaar is.
Een in Steenkool gevnden "Kakkerlak-achtige " ( GROOTSTE GEVONDEN FOSSIELE KAKKERLAK)
Moleculair bewijsmateriaal
De moleculaire fylogenies hebben het morfologisch en ander bewijsmateriaal (b.v., sociaal gedrag) ondersteund dat Cryptocercus dichter verwant met
termieten is dan aan andere kakkerlakken , en dat Mastotermes met betrekking tot alle andere termieten primitief is.
Een interessante test van het phylogenetische verband tussen kakkerlakken en termieten is de phylogenetische verhoudingen van hun symbionten .
Zoals hierboven al opgemerkt , is er een sterke suggestieve overlapping van symbiotische protista en bacteri챘n tussen kakkerlakken, Cryptocercus,
Mastotermes, en andere termieten.
Deze bacteriën en protista kunnen niet zonder hun gastheren leven, en moeten van één generatie van gastheren tot volgende via anale afscheidingen
overgeerfd worden
Hun komplete afhankelijkheid van hun gastheren betekent dat zij parallel met hun gastheren moeten zijn geëvolueerd, en inderdaad zijn de moleculaire fylogenies
van de symbionten volkomen te vergelijken met de stambomen van hun gastheren
Mastotermes en andere termieten zijn het dichtst verwant, zijn daarna het dichtst verwant met symbionten van Cryptocercus, en zijn daarna het dichtst
verwant met die van andere kakkerlakken.
Samenvatting
1. Cryptocercus is een kakkerlak met sociale kenmerken van termieten.
2. Cryptocercus deelt endosymbionten met termieten die niet met andere kakkerlakken worden gedeeld.
3. Het moleculaire bewijsmateriaal toont aan dat Cryptocercus dichter verwant met termieten is dan met andere kakkerlakken .
4. Het moleculaire bewijsmateriaal toont aan dat endosymbionten van Cryptocercus dichter verwant zijn met die van termieten dan met die van andere
kakkerlakken .
5. Mastotermes is een termiet met talrijke morfologische kenmerken van kakkerlakken die niet met andere termieten worden gedeeld.
6. Mastotermes deelt bepaalde endosymbionts met kakkerlakken die niet in andere termieten worden gevonden.
7. Het moleculaire bewijsmateriaal toont aan dat Mastotermes met betrekking tot andere termieten primitief is.
8. De oudste termietfossielen behoren tot Mastotermitidae en andere primitieve families.
De Typische Creationists eis dat
"Cryptocercus is enkel een kakkerlak is, en Mastotermes is enkel een termiet"
is een -oversimplificatie die gemakshalve het bewijsmateriaal negeert.
Het vertelt niet waarom Cryptocercus zo vele termiet- kenmerken heeft, en Mastotermes zo vele kakkerlak- kenmerken,
terwijl het moleculaire bewijsmateriaal erop wijst dat Cryptocercus de dichtste levende verwant van termieten is,
dat Mastotermes de meest primitieve het leven termiet is, en zelfs de stambonen van hun endosymbionten steunen deze phylogenie
MAW , verschillende soorten bewijsmateriaal leiden tot de conclusie dat de termieten direct uit kakkerlakken evolueerden
.
Apart genomen kunnen al deze gegevens op verschillende manieren worden geïnterpreteerd;
maar allemaal samen genomen leiden ze tot de onvermijdelijke conclusie dat, zoals Grimaldi in zijn overzicht van de insectevolutie zegt,
"Termieten zijn gewijzigde, sociaale, bijziende ,en hout-etende kakkerlakken ."
Verwijzingen en referenties beschikbaar op het Web (in geen bepaalde volgorde):
Colony composition, social behavior and some ecological characteristics of the Korean wood-feeding cockroach (Cryptocercus kyebangensis)
Origins of Termites
Termites and trees: a review of recent advances in termite phylogenetics
Evidence from multiple gene sequences indicates that termites evolved from wood-feeding cockroaches
Phylogeny of Mantodea based on molecular data: evolution of a charismatic predator (supports paraphyly of roaches with respect to termites)
Mantophasmatodea and phylogeny of the lower neopterous insects
Insect evolutionary history from Handlirsch to Hennig, and beyond
Evidence for Cocladogenesis Between Diverse Dictyopteran Lineages and Their Intracellular Endosymbionts
Advanced early Jurassic termite (Insecta: Isoptera) nests: evidence from the Clarens Formation in the Tuli Basin, southern Africa.
http://www.bio.usyd.edu.au/Social_InsectsLab/Nate/origins_of_termites.htm
http://www.chem.unep.ch/pops/termites/termite_ch3.htm
http://researchnews.osu.edu/archive/bigroach.htm
oorsprong insekten.pdf
Nieuwe map_mcginnis.pdf
Mastotermes.jpg
http://www.termitebaiting.com.au/Termite%20Information.php
Oude termieten worden zelfmoordterroristen
27 juli 2012 Caroline Kraaijvanger
Wanneer termieten ouder worden, zijn ze minder goed in staat om hun samenleving te dienen. Hun lichaam bereidt ze dan ook voor op een nieuwe carrière: als
het nodig is, worden de termieten zelfmoordterroristen.
Dat schrijven wetenschappers in het blad Science . Ze baseren hun conclusies op een studie naar de termiet Neocapritermes taracua.
Verdediging
Soms moeten organismen zichzelf of de groep waartoe ze behoren verdedigen tegen gevaar. Maar dat is riskant: ze kunnen gewond raken of zelfs het loodje leggen.
Vandaar dat sociale insecten er vaak voor kiezen om de verdedigende taken neer te leggen bij individuen die niet meer zo goed in staat zijn om andere broodnodige taken
uit te voeren. Denk bijvoorbeeld aan het verzamelen van voedsel.
Termiet
Ook oude termieten van de soort N. taracuazijn niet meer zo goed in staat om voedsel te verzamelen. Maar dat wil niet zeggen dat ze niets meer voor hun samenleving
kunnen betekenen. De onderzoekers ontdekten dat de termieten in hun lichaam een bom ontwikkelen. Die bom bestaat uit twee delen: bepaalde kristallen die in een soort
externe buidels zitten opgeslagen en interne speekselklieren. Op de foto bovenaan dit artikel ziet u de bom (die blauw van kleur is) goed zitten bij de (kleine) werker.
Gevaar
Wanneer gevaar dreigt, scheuren de lichamen van de termieten open en komen de kristallen in contact met speeksel. Dat mengsel is giftig en doodt niet alleen de termiet,
maar ook vijanden die hem omringen.
Wat echt opvallend is, is dat de ingrediënten die de termiet nodig heeft om een bom te ontwikkelen, toenemen naarmate hij ouder wordt. En hoe ouder een termiet wordt,
hoe sneller deze – wanneer hij omringd wordt door vijanden – ook zal ‘ontploffen’
Zelfmoordtermieten
Bejaarde termieten verdedigen het nest via explosieve rugzakjes met gif

DOOR: NADINE BÖKE
Oude, afgedankte werkers van een bepaalde termietensoort hebben toch nog hun nut. Zodra hun kaken versleten zijn ontwikkelen ze een soort
explosieve rugzakjes gevuld met een blauw goedje. Als er vijanden in de buurt zijn, laten ze hun achterlijf ontploffen en verandert de blauwe stof in een
gif.
‘Wij sturen onze jonge mannen naar de oorlog; mieren sturen hun oude vrouwtjes’, zo begint een onderzoeksartikel dat deze week inScience staat. Ondanks deze
eerste zin gaat het artikel niet over mieren, maar sociale insecten uit een hele andere orde: termieten. Een groepje Europese biologen, onder leiding van de Belg
Yves Roisin, heeft een opmerkelijk verdedigingsmechanisme ontdekt bij de tropische termietensoort Neocapritermes taracua.
Zoals de meeste termieten leeft ook deze soort in een kolonie met één of een paar vruchtbare vrouwtjes en mannetjes (de koninginnen en koningen), een klein
aantal soldaten, en een grote groep onvruchtbare werkers. Zij verzamelen voedsel voor de rest van de kolonie, verzorgen de jongen en onderhouden het nest.
Termieten zijn berucht omdat ze leven van hout. Je wilt daarom ook echt geen termietenkolonie in de buurt van je huis hebben. Om het hout goed af te kunnen
knagen, hebben de diertjes scherpe kaken nodig. En in de loop van hun leven slijten de kaken van de werkers af. Roisin en zijn team ontdekten dat als de werkers
van N. taracuaouder worden en hun kaken slijten, er een blauwe substantie vlak onder het oppervlak van hun achterlijf verschijnt. Hoe ouder ze worden, hoe meer
van deze blauwe stof zich ophoopt.
Toen de biologen dit fenomeen beter gingen bestuderen, ontdekten ze dat de blauwe stof wordt gebruikt bij een soort zelfmoordacties om vijandige termietensoorten
te doden. Het goedje wordt uitgescheiden door klieren die in de buurt van de speekselklieren van de diertjes zitten. Op zichzelf is de blauwe stof, die blijkt te bestaan
uit koperhoudende eiwitten, onschadelijk. Maar als er vijanden in de buurt zijn, offeren de bejaarde werkers zich op door hun lichaam op de plek van de blauwe stof
te laten openbarsten. De stof komt dan in aanraking met speeksel, en vormt in combinatie daarmee een plakkerig gif, dat de indringers doodt.
De evolutie heeft er dus voor gezorgd dat de onvruchtbare termieten, zodra ze oud worden, een soort explosieve, met gif gevulde rugzakjes krijgen. Zodat ze toch
nog nut hebben voor de kolonie.
In het onderstaande filmpje zie je twee keer hoe ’t exploderen van de giftige rugzakjes werkt. Een bejaarde werker van de onderzochte soort wordt in een glazen
schaaltje geplaatst met drie vijandige termieten. Ze raken in gevecht, en binnen de kortste keren barst het lijf van de versleten werker open en komt het gif vrij.
<iframe width="420" height="315" src="http://www.youtube.com/embed/eytpZBCtQ3E" frameborder="0" allowfullscreen></iframe>
http://www.wetenschap24.nl/nieuws/artikelen/2012/juli/Zelfmoordtermieten.html
Springende kakkerlakken
Nieuw ontdekte kakkerlaksoort heeft als enige springpoten

Door: Nadine Böke
© Mike Picker /springende kakkerlak Saltoblatella montistabularis
In Zuid-Afrika is een bijzondere kakkerlak ontdekt. Anders dan de 4000 andere bekende soorten kakkerlakken kan het diertje springen.
Dit is ‘m, de nieuwe kakkerlaksoort die is ontdekt op de Tafelberg in Zuid-Afrika. In het echt wordt het diertje maximaal tien millimeter groot. Het insect, dat Saltoblatella
montistabularis is gedoopt, heeft voor een kakkerlak uitzonderlijk grote, sterke achterpoten. En niet voor niets: deze poten blijken te dienen om te springen. Dat maakt deze
vleugelloze kakkerlak tot de enige kakkerlakkensoort die dit kunstje onder de knie heeft.
In Biology Letters van deze week beschrijven de biologen Mike Picker, Jonathan Colville en Malcolm Burrows de eigenschappen van het nieuw ontdekte insect. Ook
schrijven ze over de proeven die ze met de kakkerlak deden. In zijn natuurlijke leefomgeving – grasland – blijkt het diertje zich 71 procent van de tijd te verplaatsen via grote
of kleinere sprongetjes. Hij springt dus liever dan hij loopt. In het laboratorium bleek dat de kakkerlak, onder de juiste omstandigheden, ook ontzettend ver kan springen: tot
48 keer zijn eigen lichaamslengte.
De drie biologen denken dat de springende kakkerlak zijn opmerkelijke eigenschap heeft ontwikkeld omdat hij binnen zijn leefgebied om voedsel concurreert met andere
insecten, die ook kunnen springen: sprinkhanen. Waarbij de kakkerlak deze mede-insecten nu zelfs verslaat op hun eigen terrein. Sprinkhanen kunnen namelijk maar
maximaal twintig keer hun eigen lichaamslengte overbruggen met een sprong .
Attachment: oorsprong insekten.pdf
Download