Evolutie en ordening

Evolutie en ordening
Het ontstaan der soorten
In den beginne
• 4,6 miljard jaar geleden is de aarde
ontstaan
• 3.8 miljard jaar geleden ontstonden de
eerste organismen. (oersoep + elektriciteit)
Dit waren zeer eenvoudige organismen.
• Vraag: Wat verstaan we eigenlijk onder
een organisme?
En verder…
• 2,3 jaar geleden ontstonden de eerste
bacteriën en cyanobacteriën. Dit zijn
eencellige, prokaryote (“ voor de kern”)
organismen.
• 1,5 miljard jaar geleden ontstonden de
eerste eukaryoten (echtkernigen). Dit
waarschijnlijk door endosymbiose.
Meercellige organismen
• Rond 600 miljoen jaar geleden ontstonden
de eerste eenvoudige meercellige
organismen.
– Wat zouden voordelen kunnen zijn van
meercellige organismen ten opzichte van
eencelligen?
– En nadelen?
Fylogenetische boom van het leven
Meercelligen
• Uit de eerste eenvoudige meercellige
organismen ontstonden steeds
ingewikkeldere organismen. Dit houdt niet
in dat deze ingewikkeldere levensvormen
ook beter zijn dan de eenvoudige.
Bacteriën bestaan tegenwoordig nog
steeds in enorme aantallen en soorten.
Ontstaan van nieuwe soorten
• Hoe ontstaan nieuwe
soorten?
• Ontstaan ze eigenlijk
wel?
Drie hoofdstromingen
1. De evolutietheorie: Leven is in de loop van
miljoenen jaren ontstaan door natuurlijke
selectie. Evolutie heeft geen doel!
2. Creationisme: God heeft de wereld in korte tijd
geschapen (6000 jaar geleden o.i.d.)
3. Intelligent design: God heeft de wereld
geschapen maar deze ontwikkeld zich wel
volgens de principes van de evolutietheorie.
Evolutie heeft volgens I.D. een doel.
Bewijs
• Alleen voor de evolutietheorie zijn bewijzen.
Beide andere theorieën hebben geen
wetenschappelijke onderbouwing. Ze berusten
op geloof.
Wat is de evolutietheorie?
• Zoek uit wat evolutie is en hoe het werkt.
– Gebruik daarbij de volgende thermen:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Neodarwinisme
Soortvorming
Verscheidenheid
Genotype
Fenotype
Natuurlijke selectie
Overlevingskans
Mutaties
isolatie
Evolutie is…
• Bedacht door Charles Darwin en in de
20ste eeuw verder uitgewerkt tot de
moderne synthese door o.a. Haldane,
Huxley en Fisher.
• Moderne synthese (neodarwinisme) is de
combinatie van de evolutietheorie van
Darwin en de wetten van Mendel.
Natuurlijke selectie
•
•
•
•
Organismen planten zich voort
Er ontstaat veel nakomelingen
Nakomelingen variëren in eigenschappen
Nakomelingen met de meest gunstige
eigenschappen (hoge fitness) planten zich het
meest voort.
• Eigenschappen die erfelijk zijn worden
doorgegeven aan het nageslacht, welke dus ook
deze gunstige eigenschappen zullen bezitten.
– Gevolg: populatie evolueert
Het ontstaan van soorten
• Als een populatie gesplitst wordt door bijv.
geologische gebeurtenissen dan kunnen
beide subpopulaties anders evolueren.
(Mogelijk) gevolg:
Soortvorming
• Soortvorming gaat sneller als kleine
populaties gescheiden raken met
onevenredig verdeelde genen.
Gevolg
Een
Door
De
populatie
populatie
een
is storm
dat past
de
vogels
wordt
populaties
zichleeft
een
in de
in
deel
van
loop
eenvan
elkaar
van
gebied
dede
gaan
tijd
en
heeftaan
vogels
aan
verschillen.
zich
naar
dehieraan
Gevolg
nieuwe
een naarburig
aangepast.
omgeving.
 soortvorming.
gebied
Er is wel
enige variatie!
toegeblazen.