VARIATIELIJST Deze lijst is een hulpmiddel om een goede keuze te maken in het samenstellen van een verantwoorde maaltijd zonder al te veel vet en suiker maar met alle andere voedingsstoffen die je verder dagelijks nodig hebt. De lijst is onderverdeeld in * bij voorkeur * middenweg * bij uitzondering Bij voorkeur: zijn voedingsmiddelen die een goede keus voor gezonde voeding zijn, met weinig vet en suiker en leveren daardoor dus weinig energie. Middenweg: wil zeggen dat je deze voedingsmiddelen als variatie gerust af en toe kunt eten. Ze leveren wat meer energie dan die van bij voorkeur. Bij uitzondering: kies echt bij uitzondering uit deze groep want deze voedingsmiddelen zorgen ervoor dat afslanken minder snel gaat of nog erger dat je zelfs weer aankomt. Ze leveren namelijk veel vet en suiker. BROOD Bij voorkeur middenweg bij uitzondering volkorenbrood roggebrood bruinbrood bruin knäckebröd volkorenbeschuit havermout, brinta muesli wittebrood stokbrood (wit) krentenbrood luxe broodjes beschuit, cracker cornflakes, rice crispies krokante muesli croissant Bij voorkeur middenweg bij uitzondering halvarineproduct dieethalvarine met max. 10 gram verzaverzadigd digd vet per 100 gram dieetmargarine halvarine of margarine product met 10 – 20 gram margarine zonder vermelding van de hoeveelheid verzadigd vet per 100 gram halfvolle boter vet roomboter Bij voorkeur middenweg bij uitzondering cottage cheese leidse 20+ kaas smeerkaas 20+ zwitserse strooikaas magere kwark light kaas 30+ edammer kaas 40+ smeerkaas 40+ camembert 45+ 30+ kaasproduct goudse volvette kaas roomkaas, brie smeerkaas volvet48+ volvet kaasproduct BOTER KAAS 1 VLEESWAREN Bij voorkeur achterham, schouderham bacon casselerrib filet americain fricandeau kalkoenham kiprollade, kipfilet magere rollade rookvlees, rosbief middenweg bij uitzondering gekookte tong rauwe ham cornedbeef gebraden gehakt gekookte lever paté pekelvlees salami alle soorten worst en spek OVERIG BROODBELEG Bij voorkeur middenweg bij uitzondering fruit ( plakjes appel, banaan,aardbeien etc.) groente ( komkommer, radijs,sterkers,tomaat) groentespread (halva-)jam,honing (appel)stroop vruchtenhagel chocoladehagelslag chocoladevlokken chocoladepasta hazelnootpasta kokosbrood pindakaas Bij voorkeur middenweg bij uitzondering magere melk karnemelk magere yoghurt magere bulgaarse yoghurt magere kwark halfvolle melk magere chocolademelk yoghurtdrank halvolle yoghurt magere vruchtenyoghurt magere vla volle melk volle choc.melk volle (vruchten) yoghurt volle bulgaarse yoghurt volle kwark,Umer volle vla pudding MELK DRANKEN Bij voorkeur met mate water uit de kraan mineraalwater bronwater light frisdranken koffie en thee zonder suiker tomatensap, groentesap vetarme bouillon frisdranken, limonade koffie en thee met suiker vruchtendrank alcoholvrij bier bier, wijn, sherry, jenever en andere sterke drank 2 KOFFIEMELK Bij voorkeur middenweg bij uitzondering Halfvolle koffiemelk koffiemelk koffieroom koffiemelkpoeder slagroom SOEP Soep is een gerecht dat lekker is bij de lunch, tussendoor, bij de warme maaltijd of in plaats van een warme maaltijd. Een heldere vetarme soep of magere bouillon levert nauwelijks energie en is een prima, pittig extraatje. Gebonden- of maaltijdsoepen daarentegen leveren wel energie. Toevoegingen als room, geraspte kaas, croutons, vet vlees, worst e.d. verhogen het vetgehalte en zijn dus niet echt gewenst. VLEES EN KIP Bij voorkeur middenweg bij uitzondering bieflappen, biefstuk, rosbief klapstuk, runderpoulet runderrollade, rundervink magere runderlappen riblappen, tartaar rundergehakt doorregen runderlappen lever, nier haaskarbonade ribkarbonade hamlappen ongepaneerde schnitzel varkensfilet varkensfricandeau varkenshaas magere varkenslappen schouderkarbonade varkenskarbonade saucijzen schouderlappen rollade lamsbout lamskoteletten gehakt half- om half rookworst slavink speklappen vleesschijf kip zonder vel kipfilet, kalkoenfilet kipnugget kip met vel gep. Kip/kalkoen schnitzel kipburger kip- of kalkoenrollade 3 VIS Bij voorkeur middenweg bij uitzondering gekookte en ongepaneerd gebakken kabeljauw, schelvis schol, tong, wijting tonijn gekookte forel zalm gekookte mosselen oesters, krab, kreeft lekkerbekje verse makreel alle soorten haring sardientjes uit blik gebakken forel paling garnalen gestoomde makreel gebakken mosselen vissticks Er zijn ook diverse vispannetjes en viscuisines, met name in de diepvries, in de handel. Lees op de verpakking hoeveel calorieën dit bepaalde product bevat. VETTEN EN OLIEN Bij voorkeur middenweg bij uitzondering margarine, bak-en braadvet margarine, bak- en braadvet en frituurvet met minder dan 20 gram verzadigd vet per 100 gram en frituurvet met 20 – 40 gram verzadigd vet per per 100 gram alle soorten olie margarine, bak-en braadvet en frituurvet met meer dan 40 gram verzadigd vet per 100 gram, roomboter spekvet SAUSEN Bij voorkeur middenweg bij uitzondering alle rode sausen (barbecuesaus, shaslick tomatenketchup) fritessaus en slasaus met 25% olie halvolle mayonaise met 40% olie satésaus crème fraiche Bij voorkeur middenweg bij uitzondering gekookte aardappelen aardappelpuree volkorenmacaroni volkorenspaghetti peulvruchten (zilvervlies-)rijst macaroni spaghetti ketjap magere jus slasaus met max. 10% olie garderoom,slankroom mayonaise slasaus met 50% olie vette jus zure room AARDAPPELEN gebakken aardappelen Patates frites rösti aardappelkroket gebakken rijst 4 FRUIT Bij voorkeur middenweg bij uitzondering alle soorten vers fruit vruchten op water of eigen sap of blik of pot vruchten op siroop grapefruitsap sinaasappelsap gedroogd fruit appelsap druivensap GROENTEN Alle soorten groenten of rauwkost zijn goed. Minimaal 200 gram per persoon per dag. Gekookt, rauw of (roer-)gebakken leveren ze nauwelijks calorieën. Daarnaast leveren ze een positieve bijdrage aan je darmwerking omdat ze veel vezels bevatten. Let er bij de diverse kant en klaar rauwkosten van de groenteman etc. op dat ze aangemaakt kunnen zijn met een bepaalde dressing die weer wel calorieen bevat. Vraag na wat voor dressing het is. Kijk bij het kopen van dressings ook naar de verpakking of er op vermeld staat hoeveel calorieen het product bevat. Het ene levert meer calorieën dan het andere. NAGERECHTEN Bij voorkeur magere yoghurt magere bulgaarse yoghurt magere vla magere kwark waterijs ijs,roomijs middenweg halfvolle yoghurt magere vruchtenyoghurt volle vla, pudding bij uitzondering volle (vruchten-) volle bulgaarse yoghurt volle kwark, Umer consumptiemousse TUSSENDOORTJES Bij voorkeur middenweg bij uitzondering (suikervrije) drop (suikervrije) kauwgom pepermunt,zuurtje biscuitje, rijstwafel lange vinger ontbijtkoek toffe,bonbon candybar (Mars,Nuts, milky way,snicker etc.) chocolade koekje, sprits japanse mix,popcorn zoute stokjes zoutjes, chips studentenhaver speculaasje stroopwafel cake, taart 5 pinda’s, noten blokjes kaas,worst ZOETSTOFFEN Ter vervanging van suiker zijn er verschillende soorten zoetstof verkrijgbaar. Er zijn twee soorten groepen zoetstoffen n.l.: - zoetstoffen die geen energie leveren: acesulfaam, aspartaam, cyclamaat en sacharine. o.a. te vinden in zoetjes, light frisdranken en light toetjes. - zoetstoffen die wel energie leveren: sorbitol,xylitol, fructose, isomalt,maltitol,lactitol en ze leveren net zoveel energie als suiker. O.a. te vinden in suikervrije producten als gebak,koek,suikervrije chocolade, pudding en ijs.Daarom niet aan te raden voor mensen die willen afvallen maar ook niet voor diabetici Op de verpakking dient te worden vermeld welke zoetstof gebruikt is. Kijk hier goed na. Light betekent dat het voedingsmiddel ten minste 1/3 of 33% minder energie, suiker, alcohol, vet of zout levert dan het gewone product. De termen: suikervrij, zonder suiker, zonder toegevoegde suiker en ongezoet mogen alleen op een voedingsmiddel staan als er tijdens het fabricageproces geen ( extra) suiker aan is toegevoegd. Dit betekent dus niet dat dit product helemaal geen suiker bevat. Wanneer voor de naam van een voedingsmiddel het woord – Dieet- staat, dan wil dit zeggen dat dit product in een dieet past. Op de verpakking moet echter wel vermeld staan welk dieet dit is. Bijv. een cholesterol verlagend dieet etc. Halva- of halfvol betekent: de helft van… Bijv: Halvajam bevat de helft minder suiker dan gewone jam Halvarine bevat de helft minder vet dan margarine Halvolle melk is half zo vet als gewone, volle melk etc,etc. Natuurlijk staan niet alle producten op deze lijst. Hopelijk kan het je helpen een goede keuze te maken voor een goede en gezonde maaltijd. Raadpleeg anders altijd je calorieëntabel. Kortom: eet gevarieerd en op vaste tijden. Maar het allerbelangrijkste is geniet ervan. Niet of weinig eten is niet de juiste manier om op gewicht te blijven je komt daardoor allerlei voedingsstoffen tekort met alle gevolgen van dien. 6