newsletter december 2016

Januari 2017
Newsletter
Het voorbije kwartaal stond helemaal in het teken van de Amerikaanse verkiezingen. Een bijzonder bitsige
campagne zorgde voor twijfelende beurzen tot de dag van de verkiezingen, 8 november. Tot voor D.Trump’s
overwinning beschouwden heel wat economen de huidige cyclus namelijk als vergevorderd, maar Trump’s
plannen kunnen deze cyclus ondersteunen en verlengen. Zijn grootste focus is ervoor zorgen dat Amerika
opnieuw “great” wordt en de wereld economisch en politiek op het sleeptouw neemt. D. Trump plant hiervoor
een combinatie van handelsbelemmeringen, een daling van de persoons- en bedrijfsbelastingen (van 35% naar
15%) en een stijging van de overheidsuitgaven door middel van infrastructuurwerken en defensieuitgaven ( één
biljoen dollar over 10 jaar). Een OESO studie gaat uit van een bijkomende groei van 0.4% en 0.8% in 2017 en
2018. De groei van het Amerikaanse BBP zou dan respectievelijk op 2.7% en 3% uitkomen.
Zijn overwinning was het startschot voor een verschuiving van obligaties naar aandelen. Sinds zijn overwinning
steeg de Amerikaanse aandelenmarkt met 8%. De grote winnaars waren enerzijds de financiële sector, die munt
slaat uit een steilere rentecurve (groter verschil tussen korte – en lange termijnrentevoeten). Anderzijds
profiteerden ook de industriële – en grondstofaandelen door D.Trump’s belofte om de verouderde Amerikaanse
infrastructuur onder handen te nemen. Uitgedrukt in USD zal de Amerikaanse beurs 2016 met een winst van
ongeveer 10% afsluiten.
Deze grote sectorrotatie zorgde eveneens voor een
grote correctie in consumptiegerelateerde aandelen,
zoals producenten van voedingsproducten en de
distributiesector, waarvan de dividenden voorheen
gezien werden als een goed alternatief voor het lage
rendement op kwaliteitsobligaties. Dit leidde tot
mooie koopopportuniteiten en we kochten dan ook
Nestlé, Unilever en AholdDelhaize voor de mandaten
met individuele aandelen. Ondertussen is er reeds een
herstel van deze sectoren opgetekend.
VS: blauw, Europa: rood, Duitsland: zwart
Koersevolutie 2017
Economisch gezien is de situatie in Europa minder gunstig in 2017: men verwacht +1.3% groei voor de Eurozone
en +0.8% voor het VK. De verwachte groei voor volgend jaar zal in quasi alle Europese landen lager zijn dan in
2016. Een bijkomend negatief element is de bijzonder drukke politieke agenda voor 2017. De verkiezingen in
Nederland, Frankrijk, Duitsland en later op het jaar in Italië zullen stuk voor stuk getekend worden door een
keuze pro of contra Europa, in een steeds meer polariserend politiek landschap. Hoe meer het anti-Europa kamp
het haalt, hoe groter de druk op de eenheidsmunt. De mate waarin het euroscepticisme de bovenhand haalt en
de media aandacht die hierbij komt kijken kan een bijkomende druk op de trage Europese heropleving
betekenen.
"
Als gevolg van de euforie van de afgelopen weken gaat de Amerikaanse beurs aan vrij hoge waarderingen het
nieuwe jaar in: een koers/winst verhouding van 17x en 19.5x voor respectievelijk de S&P500 en de Nasdaq. De
verwachte winstgroei is hoog, waardoor de beurs extra kwetsbaar is bij mogelijks tegenvallende cijfers of slecht
nieuws.
Alles in beschouwing genomen blijven we ten hoogste
neutraal tegenover de Amerikaanse beurs en verkiezen
op korte termijn Europa door het waarderingsverschil,
de gunstige concurrentiepositie dankzij de sterke dollar
en de ondersteunende maatregelen van de ECB tot eind
2017. De politieke agenda zal ongetwijfeld opnieuw
voor heel wat volatiliteit zorgen op de aandelenmarkten,
waardoor we net als dit jaar via een actief beheer zullen
proberen op de gepaste momenten in – of uit de markt
te stappen.
Koerswinst verhouding VS (blauw)
en Europa (rood)
D.Trump’s overwinning zorgde voor oplopende inflatieverwachtingen (omwille van hogere groei dankzij het
stimulusprogramma) en een stijgende verwachte schuldgraad (door de schuldfinanciering van dit programma).
Dit veroorzaakten winstnemingen bij de obligatiebeleggers. Bovendien noopten de goede jobcijfers en de
verbeterde vooruitzichten voor de Amerikaanse
economie de FED ertoe een tweede keer sinds 2008
Verwachte rentestijging van de korte termijnrente in de VS
de intrestvoeten op te trekken. De markt verwacht ook
in 2017 een rentenormalisering en 2 of 3 opwaartse
bijstellingen van de beleidsrente. De 10-jaars rente
steeg fors van 1.7% eind september naar 2.50% rond
de jaarwisseling. Tegen het eind van 2017 verwacht de
markt nog een stijging van 0.6% van de beleidsrente
in de VS.
Voor 2017 verwachten we een sterke dollar, al wordt
het potentieel een stuk kleiner gezien de weg die reeds is afgelegd. Daarnaast nam ook het renteverschil tussen
de VS en Europa verder toe, en bedraagt deze ondertussen meer dan 2%, het grootste verschil in meer dan 25
jaar. Aan de ene kant maakt dit van Amerikaanse obligaties een aantrekkelijk alternatief voor aandelen.
Anderzijds zorgt een omgeving van stijgende rentes er ook voor dat bestaande obligaties minder aantrekkelijk
worden (met minwaarden op lopende obligaties tot
gevolg). Ook in 2017 zullen we dus enkele Amerikaanse 10-j renteverschil: VS (blauw) en Duitsland (rood)
obligaties in portefeuille houden en van verdere
rentestijgingen eventueel gebruik maken om deze
positie te verhogen (het niveau van de dollar zal
uiteraard ook een rol spelen in deze beslissing). We
kijken dan in de eerste plaats naar Amerikaanse
overheidsobligaties, die nog steeds één van de meest
veilige beleggingen zijn, op een moment dat de
stierenmarkt na 8 jaar flink gevorderd is, de
waarderingen voor aandelen in de VS aan de hoge kant
zijn, de dollar duur is en de FED minder liquiditeit
verschaft.
In Europa is de omgeving voor obligaties een stuk moeilijker. De Europese centrale bank (ECB) verlengde in
december haar aankoopprogramma van obligaties alvast tot het einde van 2017 waardoor de rentes voorlopig
zeer laag blijven en amper een alternatief bieden voor cash. Daarom geven we nog steeds de voorkeur aan
kortlopende Europese bedrijfsobligaties en blijven we helemaal afwezig van staatsleningen in Euro.
Opkomende landen zullen ook in 2017 bepalend blijven voor de wereldgroei. India en China groeien sterk,
Brazilië kruipt uit het dal. Het effect van een sterke dollar op de munten van deze landen zal waarschijnlijk
beperkter zijn dan aanvankelijk gedacht: deze valuta noteren al een twintigtal procent onder hun historisch
gemiddelde.
Ook in de opkomende landen zijn de waarderingen
van aandelen hoog, maar laten ze zich beter
Koersevolutie: Brazilië (zwart),
rechtvaardigen door een sterkere groei. De markt lijkt
India (blauw), China (rood).
reeds een goed deel van het verwachte Braziliaanse
herstel te hebben ingeprijsd, daar Brazilië een van de
beste beursprestaties van het jaar neerzet (+74% in
Euro). China heeft daarentegen de correctie van begin
dit jaar maar gedeeltelijk goedgemaakt en strand op
-14.5%. In hoeverre de aangekondigde
handelsbeperkingen van D.Trump zich zullen
materialiseren, kan nog niet ingeschat worden, maar
men gaat ervan uit dat de focus van de D.Trump
administratie in de eerste plaats op groei ligt en niet
op protectionisme. Bovendien kan men ook verwachten dat eventuele acties van de VS tot een tegenreactie van
de opkomende markten zullen leiden, wat voor beide partijen een negatieve zaak zou zijn. Een neutrale allocatie
naar aandelen van emerging markets lijkt gerechtvaardigd.
Japan kampt nog steeds met één van de laagst geschatte economische groei: +0.8% op jaarbasis. De winstgroei
voor bedrijven wordt geschat op 6.8%. Een verdere verzwakking van de yen zou de Japanse beurs
ondersteunen. Maar dit is geen zekerheid en de Yen is nog steeds een vluchtoord in geval van stress of paniek
op de markt. Dit leidde tot een verkoop van de positie na de stevige rally in de tweede helft van 2016, waardoor
we het nieuwe jaar ingaan met een onderweging in Japanse aandelen.