PowerPoint-presentatie

De Middeleeuwen
Glas-in-lood afbeelding van de gelijkenis
van de verloren zoon ca. 1210 Lucas 15
De Middeleeuwen
Inhoudsopgave
Instaptekst
Paragraaf 5.1 Heer en vazal
Paragraaf 5.2 Kerstbomen en paaseieren
Paragraaf 5.3 Bidden, vechter, werken
Paragraaf 5.4 En Mohammed zijn profeet
Paragraaf 5.5 Christenen, moslims en joden
Extra
De Middeleeuwen
Instaptekst
De Middeleeuwen
Instaptekst
Dirk II en Hildegarde zien er oud uit op de afbeelding, toch touwden ze met elkaar toen Dirk 15
jaar en Hildegarde 12 jaar oud was. Uit het huwelijk werden in ieder geval drie kinderen geboren,
Arnulf, die hem later als Graaf opvolgde, Egbert, die later aartsbisschop van Trier werd, en een
dochter Erlindis.
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.1, Middeleeuwen
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.1,
Feodalisme
Eed van trouw
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.1,
Feodalisme
Leenheer
Leenman (vazal)
De leenheer geeft de leenman land (leen), macht en bescherming in ruil voor raad en
daad (advies bij rechtspraak en hulp in oorlog.
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.1,
Feodalisme

Koning (leenheer)

Graaf (leenman)

Graaf

Koning

Graaf

Bisschop

Hertog



Baron Baron
Baron Baron
Graaf Graaf
Ridders
Een hoge edelman beloofde bescherming aan een
aantal boeren die op hun beurt tot gehoorzaamheid en
herendiensten waren verplicht
Boeren
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.1,
Oorlogen en
ridders
Infantrie
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.1,
Oorlogen en
ridders
Ridder 14e eeuw
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.1,
Oorlogen en
ridders
Cavalerie
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.1,
Oorlogen en
ridders
Een boog- en kruisboogschutter
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.1,
Oorlogen en
ridders
Artillerie; katapult,
ballista en trebuchet
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.1,
Extra
Filmfragment
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.2,
Heidenen en
Christenen
Germaanse goden; Wodan (donar) en Frija (Hun namen leven nog voort in de dagen
van de week, namelijk woensdag, donderdag en vrijdag.)
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.2,
Heidenen en
Christenen
Het Bonifatiusbeeld in Dokkum waar de
heilige staat afgebeeld met het
evangelieboek beschermend op zijn hoofd,
als herinnering aan zijn marteldood.
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.2,
Geestelijkheid
In een klooster waren monniken de gehele dag bezig met bidden, zingen, werken in de
bibliotheek/scriptorium en werken op de akkers rondom het klooster.
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.2,
Geestelijkheid
Monniken werkten uren achtereen om een boek of een bijbel te schrijven. Ze versierden
vooral de beginletters. Het waren kleine schilderijtjes/miniaturen. Hier zie je een
afbeelding van de Heilige Johannes uit de 15e eeuw
Een klooster in de Middeleeuwen bestond uit een aantal onderdelen, namelijk een
bibliotheek, een school, een kerk, een schijfzaal, begraafplaats en een aantal akkers.
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.2,

Geestelijkheid
Paus


Aartsbisschop

Aartsbisschop

Bisschop Bisschop



Priester Priester Priester
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.2,
Geestelijkheid
De Paus
Het woord paus heeft zowel een
Griekse (pappas) als Latijnse (papa)
herkomst. Het betekent letterlijk
"vader", en is de titel van de leider
van de rooms-katholieke kerk. De
paus is de bisschop van Rome en zo
de opvolger van de apostel Petrus.
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.2,
Geestelijkheid
Aartsbisschop
Een aartsbisschop is een bisschop die aan het hoofd staat van een
kerkprovincie, gevormd door een aantal bisdommen. De meneer links is Dr.
A. Simonis de aartsbisschop van Utrecht.
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.2,
Geestelijkheid
Bisschop
Een bisschop is een geestelijke die
veelal aan het hoofd staat van een
bisdom. Hiernaast zie je drs. A.L.M.
Hurkmans de bisschop van 'sHertogenbosch
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.2,
Geestelijkheid
Priester
Een priester een geestelijke die van
een bisschop de priesterwijding
heeft ontvangen en daarom mag
preken. Het is het hoofd van een
parochie/gemeente en word
tegenwoordig pastoor of pastor
genoemd. Recht zie je Mr. J.Smith
een pastoor in Rotterdam
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.2,
Extra
Filmfragment
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.3,
Horigheid,

Hofstelsel
Edelman (domeinheer)

Boer (horige)

Boer
In ruil voor bescherming en het kunnen pachten van een stukje grond werkten de
boeren voor een domeinheer. Ze hadden dan werkzaamheden (corvee) in de
werkplaatsen of op de akkers van de heer. Verder betaalden ze voor het pachten de heer
vaak in natura (natuurproducten).
Een domein bestond uit twee delen. Een gedeelte voor de domeinheer en het andere deel
voor de horigen die de grond bij de heer pachten.
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.3,
Horigheid,
Hofstelsel
Een aantal herendiensten die men moest verrichten voor de domeinheer.
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.3,
Hofstelsel
Om de opbrengst te
verhogen, ging men rond het
jaar 1000 het land in drie
stukken verdelen. Een stuk
voor het zomergraan, een
stuk voor het wintergraan en
het derde stuk werd niet
verbouwd.
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.3,
Hofstelsel
Jaar 1
Zomergraan
(haver,gerst)
Jaar 2
Braak
Jaar3
Wintergraan
Stuk B
Wintergraan
(tarwe,rogge)
Zomergraan
Braak
Stuk C
Braakliggend
(onbebouwd)
Wintergraan
Zomergraan
Stuk A
Dat blijft braak liggen; zo kan de grond rusten. Dit heet het drieslagstelsel. Ze
kenden namelijk nog geen kunstmest en gewone mest was schaars, waardoor
de grond snel was uitgeput.
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.3,
Hofstelsel
Maaier (fragment psalmenboek
dertiende eeuw)
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.3,
Drie groepen
De drie standen: zij die bidden (geestelijkheid), zij die vechten (adel) en zij
die werken (boeren).
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.3,
Drie groepen
In de 8e, 9e en 10e eeuw hielden de vikingen vanuit Noorwegen,Denemarken en
Zweden plundertochten over heel europa.
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.3,
Drie groepen
Vikingschip
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.3,
Drie groepen
Een mantelspeld met parels, glas en edelstenen uit ca.800 n.Chr is gevonden onderin
een waterput in Dorestad. Dergelijke kostbaarheden trokken de vikingen naar
Dorestad. Deze forbula is waarschijnlijk bij gevaar verborgen in een zakje en aan een
touwtje in de put gehangen.
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.3,
Extra
Filmfragment
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.4,
De profeet
Arabische nomaden
Handelskaravanen (toeristen)
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.4,
De profeet
Mohammed (rechts) krijgt een visioen. Let op de vlammen op zijn hoofd! Waar zouden
ze dat vandaan hebben.
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.4,
De profeet
Een andere afbeelding van hetzelfde tafereel. Mohammed krijgt een visioen.
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.4,
De profeet
Mohammed onderwijst een
aantal arabieren. Let weer op
de vlammen.
Vanaf 610 preekte Mohammed nieuwe godsdienst, de Islam in Mekka. De priesters
van de Ka'aba (zwarte steen, meteoriet)waren hier niet erg gelukkig mee en dwongen
Mohammed te vluchten (622 : begin Mohammedaanse jaartelling).
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.4,
Het Arabische rijk
De profeet kreeg in zijn
geboorteplaats Medina wel veel
aanhang en keerde 10 jaar later
zegevierend terug naar Mekka.
Niet lang daarna was geheel
Arabië tot de nieuwe godsdienst
bekeerd. Mohammed spoorde zijn
volgelingen aan om in de zgn.
Heilige oorlog ongelovigen te
onderwerpen en te bekeren tot de
Islam.
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.4,
Het Arabische rijk
Mohammed gaf de mohammedanen 5
regels/opdrachten.
Zuil 1: Sjahada: (geloofsgetuigenis
opzeggen)
Zuil 2: Salaat (gebed,bidden)
Zuil 3: Ramadan (vasten in de maand
Ramadan)
Zuil 4: Zakaat (aalmoezen geven)
Zuil 5: Hadji (bedevaart naar Mekka)
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.5,
Gibraltar
Gibraltar
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.5,
Oorlog en verovering
De Moskee (kerk) van Cordoba
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.5,
Oorlog en verovering
Karel de Grote
Moorse verovering van Spanje
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.5,
Oorlog en verovering
Reconquista
De Middeleeuwen
Paragraaf 5.5,
Extra
Filmfragment