Visie op diversiteit - Vormingplus Vlaamse Ardennen

Geraardsbergen, 10 september 2013
Diversiteitsplan Vormingplus
Vlaamse Ardennen - Dender
Visie op diversiteit
Vormingplus erkent de diversiteit in de samenleving en streeft naar volgende doelen en acties :













Vormingplus wil individuen meer draagkracht geven en hen weerbaar, kritisch en
verantwoordelijk maken.
Individuen behoren tot meerdere gemeenschappen. Vormingplus gelooft in de kracht van
groepen en gemeenschappen waaruit individuen kunnen putten om zichzelf te ontwikkelen.
Individuen kunnen gemeenschappen versterken. Groepen en gemeenschappen beïnvloeden
elkaar. Er is ook een wisselwerking tussen individuen, tussen groepen en tussen
gemeenschappen.
Vormingplus stimuleert ontmoeting en dialoog tussen individuen, groepen en
gemeenschappen.
Vormingplus erkent dat iedere persoon haar of zijn identiteit op een eigen manier invult. In de
interactie met elkaar nemen we de gelijkwaardigheid van het individu als vertrekpunt.
Vormingplus erkent de uitsluitingsmechanismen in de samenleving en ijvert tegen elke vorm van
discriminatie op grond van geslacht, etnische afkomst, levensbeschouwing, seksuele
geaardheid, leeftijd, handicap of welk criterium ook, conform met de Universele rechten van de
mens.
Vormingplus wil een afspiegeling zijn van de diversiteit in de samenleving, zowel in haar
deelnemers aan activiteiten als in haar personeelsbestand (vaste medewerkers, freelancers en
vrijwilligers).
Vormingplus streeft naar een harmonische, pluralistische en rechtvaardige samenleving waar
iedereen gelijke kansen krijgt en zich thuis kan voelen.
Vormingplus levert een bijdrage tot gelijke kansen, waarbij de competenties doorslaggevend
zijn. Vormingplus is een oefenplek in omgaan met diversiteit.
Omgaan met diversiteit is een competentie én een maatschappelijke verantwoordelijkheid van
bestuurders, personeelsleden, freelancers en deelnemers aan activiteiten. Vormingplus levert
inspanningen om die competentie aan te scherpen in al haar geledingen zo dat iedereen kan
functioneren in een diverse samenleving.
Vormingplus laat in haar aanbod leden van kansengroepen (etnisch-culturele minderheden,
personen met een handicap, senioren, ,…) aan bod komen als deskundige, als deelnemer én
als mede-initiatiefnemer.
Vormingplus streeft naar een optimale toegankelijkheid van haar aanbod voor diverse groepen
uit de samenleving. Toegankelijkheid kan vele vormen aannemen : fysieke, mentale , financiële
en digitale toegankelijkheid.
Vormingplus bouwt een inclusief aanbod uit waarbinnen ruimte is om categoriaal te werken.
Visie op diversiteit – 10 september 2013
1



Vormingplus houdt bij het aanbieden van vormingsactiviteiten rekening met de agogische
draagkracht van mensen. “Agogische draagkracht betreft de mogelijkheden die aanwezig zijn
om te kunnen deelnemen aan een bepaalde educatieve activiteit”. Agogische draagkracht
omvat twee aspecten: De kant van de deelnemer: de mogelijkheden en beperkingen van de
deelnemers zelf (motivatie, capaciteiten en leerervaringen). De aanbodkant: de eisen die een
aanbod aan deelnemers stelt en meer bepaald de (hoogte van) drempels in het aanbod.”2 Deze
drempels kunnen inhoudelijk (bv. aansluiting bij de leefwereld van de deelnemer, de intensiteit
van de verwachte betrokkenheid,…) of organisatorisch zijn (vb. institutionele of informatieve
drempels).
Vormingplus kiest bewust voor dialoog en samenwerking met andere partners. Hierdoor neemt
de wederzijdse kennis, expertise en kwaliteit toe.
Vormingplus informeert over mondialisering en over de superdiverse samenleving.1
Waarom een diversiteitsbeleid ?
Vormingplus wil alle volwassenen in de regio Vlaamse Ardennen Dender bereiken, ook kansengroepen
en mensen met specifieke educatieve noden.
Vormingplus Vlaamse Ardennen-Dender wil ook deze mensen de mogelijkheid bieden:


om zich in hun vrije tijd verder te ontwikkelen
en hun persoonlijke en sociale competenties te vergroten.
Vormingplus besteedt ook extra aandacht aan deze mensen en groepen van mensen om de participatie
aan het maatschappelijke en culturele leven te stimuleren.
Vormingplus focust op de mogelijkheden van mensen, wil hun weerbaarheid en engagement in de
samenleving versterken.
Vormingplus creëert dicht bij de mensen ruimte die tot interactie en ontmoeting uitnodigen om zo aan te
zetten om met plezier van en met elkaar te leren.
Vormingplus werkt aan de toegankelijkheid van het aanbod door activiteiten bereikbaar, betaalbaar,
begrijpelijk én bekend te maken bij doelgroepen.
Vormingplus werkt aan methodes en inhouden van initiatieven die nauw aansluiten bij de leefwereld,
ervaringen en capaciteiten van de deelnemers.
1 Verslag intervisietracject
Vormingplussen: interculturalisatie. 27 juni 2007
– Leuven: Centrum voor Sociale en Beroepspedagogiek, 2000, Agogische Draagkracht binnen het vormingswerk met kansarmen; een
construerend onderzoek.
2 Dupuis L., Baert H.
Visie op diversiteit – 10 september 2013
2
Hoe kijken we naar de samenleving en de mens ?
Vormingplus kijkt naar de samenleving als zijnde een superdivers geheel. Onder superdiversiteit
verstaan we ‘alle aspecten waarop mensen van elkaar verschillen’.3 Onze regio is dan ook rijk aan
diversiteit. Heel wat culturen hebben er definitief hun plaats gevonden. Verschillende culturen bestaan
naast elkaar en tegelijkertijd behoren individuen tot verschillende groepen of subculturen. De
samenleving wordt een ‘overlappend lappendeken’ van identiteitskenmerken die elkaar continu
beïnvloeden.
Superdiversiteit is meer dan cultuur. Elk individu heeft meervoudige identiteitskenmerken (Ik ben man,
ik ben homo, ik ben gescheiden, ik ben Congolees, ik ben bejaard…). Bij diversiteit zijn zowel zichtbare
kenmerken zoals geslacht, leeftijd, etniciteit, fysieke beperkingen maar ook minder zichtbare
kenmerken zoals wensen en behoeften, seksuele voorkeur, werkstijlen, talenten en beperkingen,
karaktereigenschappen,… van belang. Beide kenmerken beïnvloeden hoe wij de omgeving waarnemen
en hoe we ons gedragen, maar ook hoe anderen kijken naar ons en zich gedragen tegenover elkaar.
Bij het ontwikkelen van het vormingsaanbod is Vormingplus bewust dat de educatieve draagkracht
afhangt van de sociale en persoonlijke levensomstandigheden zoals leeftijd, gezinssituatie, mobiliteit,
veiligheids(gevoel), culturele, religieuze en etnische waarden,…
Een heel bijzondere aandacht gaat naar de etnische diversiteit. De multiculturele samenleving
evolueerde de afgelopen 20 jaar naar een superdiverse immigratiesamenleving.4 Er is een enorme
versnippering in de achtergronden van migranten. Daar waar ze voor 1990 uit een beperkt aantal
plaatsen kwamen en men derhalve vrij makkelijk de etnische, taalkundige, culturele en religieuze
achtergonden van migranten kon achterhalen en begrijpen, komen migranten nu uit letterlijk alle
hoeken van de wereld. Ze brengen een nieuwe dimensie van diversiteit mee. Etnisch, taalkundig,
cultureel, religieus heeft dit een extreme versnippering van de achtergronden van migranten tot gevolg.5
Etnische diversiteit is heel zichtbaar in de grootstedelijke context (Gent, Antwerpen en Brussel). In het
plattelandsgebeuren zie je daar een kleine afspiegeling van. In de regio Vlaamse Ardennen – Dender is
er een klein allochtoon middenveld. Vooral in Aalst en Ronse zijn er zelforganisaties aanwezig. Wel leven
we in een geglobaliseerde wereld die tot in de meeste huiskamers- ook op het platteland- doordringt.
We hebben aandacht voor deze nieuwe dimensie van diversiteit. We willen hierop maximaal inspelen.
Als Volkshogeschool wil Vormingplus Vlaamse Ardennen - Dender de verscheidenheid weerspiegelen en
bevorderen, zowel in ons aanbod als in onze interne werking. Zij streeft dus naar evenwicht in haar
activiteiten en naar een divers personeelsbestand.
Tot slot hanteren we in onze werking een inclusief en een categoriaal beleid. Categoriale initiatieven
worden genomen daar waar mogelijks een inclusief beleid bepaalde groepen uitsluit (bv. op basis van
sociale status, gender, afkomst). Bijvoorbeeld als gewerkt wordt aan de positieve kracht en zelfwaarde
van generatiearmen is het aangewezen om dit categoriaal te organiseren.
3 Superdiversiteit. Prof Jan Blommaert 27 juni 2011.
4 Het multiculturele debat is
5 Superdiversiteit maakt
failliet. De Morgen. 20 mei 2011.
integratiebeleid irrelevant. Prof Jan Blommaert. 27 oktober 2011.
Visie op diversiteit – 10 september 2013
3