H5 5.2 De sociale kwestie

Hoofdstuk 5
Burgers en stoommachines
5.2 De sociale kwestie
Opdracht
Lees de tekst van § 5.2
Leg de volgende begrippen uit met behulp van de tekst:
Sociale kwestie
Klassenmaatschappij
Kapitalisme
Antwoorden
Sociale kwestie
Het probleem van de slechte leef- en werkomstandigheden van
de arbeiders tijdens de industriële revolutie
Klassenmaatschappij
Samenleving waarin de bevolking is ingedeeld op basis van bezit
en beroep
Kapitalisme
Vorm van produceren die is gericht op het behalen van een zo
hoog mogelijke winst
Kinderarbeid
Door armoede werkten ook kinderen in fabrieken
(ongezond en gevaarlijk).
In 1874 kwam het Kinderwetje van Van Houten die
fabrieksarbeid voor kinderen onder 12 jaar verbood.
Eind 19e eeuw afname kinderarbeid, door:
• Stijging van de lonen arbeiders
• Mechanisatie in de landbouw
• Leerplichtwet (1900)
Kinderarbeid
Kinderarbeid in de grafische industrie.
Jongen aan werkbank
Er was echter nauwelijks controle op de
uitvoering van de wet, het Kinderwetje van
Van Houten, waardoor er ook na 1874 nog
kinderen onder de 12 jaar werkten in de
fabrieken.
De wet op de leerplicht uit 1900 maakte hier
een einde aan. Deze wet verplichtte kinderen
van 6 tot 12 jaar tot het volgen van onderwijs.
Arbeid en ellende
De rijke burgerij profiteerde van de industriële revolutie. Onder de
arbeiders was veel ellende:
• Kinderarbeid
• Slechte woonomstandigheden
• Lage lonen en lange werkdagen
• Gevaarlijke machines
• Gemakkelijk ontslagen
• Geen inkomen bij ziekte of invaliditeit
Sociale wetten
Na 1889 werden sociale wetten gemaakt die de zwakkere mensen
beschermden.
Bijvoorbeeld:
• Uitkering voor mensen die door werk invalide raakten
• Minimumeisen voor woningen
Na 1900 verdwenen de ergste misstanden.
Kinderarbeid anno nu
In de derde wereld komt nog veel kinderarbeid voor. In Afrika en Azië bijvoorbeeld.
Hierdoor kunnen de kinderen niet naar school. UNICEF is een organisatie die zich inzet
om deze kinderen te helpen.