Pabo instroom geschiedenis

Pabo instroom geschiedenis
Wat is blijven hangen?
Tijdvak 1 (jagers en boeren)
B.1.1 De aspirant-student kan uitleggen waarom jagersverzamelaars nomaden waren
B.1.2 De aspirant-student kan veranderingen toelichten die het
gevolg waren van de agrarische revolutie.
Tijdvak 2 (Grieken en Romeinen)
B.2.1 De aspirant-student kan Grieks-Romeinse cultuur
herkennen en beschrijven.
B.2.2 De aspirant-student kan voorbeelden herkennen en
beschrijven van de beïnvloeding van de Grieks-Romeinse cultuur
op de Germaanse cultuur.
B.2.3 De aspirant-student kan de ontwikkeling van het
christendom in het Romeinse Rijk beschrijven
Les 2 (middeleeuwen)
Tijd van monniken en ridders
B.3.1 De aspirant-student kan beschrijven hoe het christendom zich in Europa
verspreidde.
B.3.2 De aspirant-student kan het ontstaan van de islam beschrijven
B.3.3 De aspirant-student kan beschrijven hoe de islam zich verspreidde
B.3.4 De aspirant-student kan hofstelsel, leenstelsel en horigheid uitleggen
Tijd van steden en staten
B.4.1 De aspirant-student kan de opkomst van handel en het ontstaan van
steden uitleggen
B.4.2 De aspirant-student kan uitleggen waarom de steden zelfstandiger
werden ten opzichte van de adel.
B.4.3 De aspirant-student kan aan de hand van het Bourgondische Rijk het
ontstaan van staten binnen Europa beschrijven
Tijd van monniken en Ridders
• Kenmerkende aspecten
– 9. het ontstaan en de verspreiding van
de islam
– 10. de vrijwel volledige vervanging in
West-Europa van de agrarisch-urbane
cultuur door een zelfvoorzienende
agrarische cultuur, georganiseerd via
hofstelsel en horigheid
– 11. het ontstaan van feodale
verhoudingen in het bestuur
– 12. de verspreiding van het christendom
in geheel Europa
Ondergang West-Romeinse Rijk
• Volksverhuizingen
• Te weinig inkomsten (geen oorlogsbuit, geen
hervormingen in belastingstelsel)
• Geen eenheid
• Teveel tegenstanders (Germanen / hunnen /
Perzen)
•Opvolgingsstrijd
•Rijk is te groot
•Decentralisatie
Val West-Romeinse rijk
Kaart volksverhuizingen
Nieuwe rijken
•Slechte economie / veiligheid
• Handel valt weg
• Slechte infrastructuur
• Noormannen / moren
• plunderaars
Franken
Franken
Oplossingen voor economie / veiligheid
• Hofstelsel
• Leenstelsel
Opdracht
• Probeer d.m.v. een afbeelding / schema aan te
tonen hoe het leenstelsel en het hofstelsel
werken.
• Ca 7 a 8 minuten de tijd.
Leenstelsel
Hofstelsel
Hofstelsel
Domein
Gevolg
Standenmaatschappij (tot 1789)
Franken worden groot
rijk!
Nieuw West-Romeins Rijk?
Verspreiding van het
christendom
Clovis ‘koning der Franken’
•Bekeert zich tot
•Katholicisme
•Hij en opvolgers
sturen zendelingen/
Missionarissen
•kerstening
Pabo instroom geschiedenis
Missionarissen:
-Willibrord
- Liudger
- Bonifatius
Koning Radboud (716)
‘Kom ik in hemel mijn
voorouders wel weer tegen?’
Ten tijde van de Franken
Stichten van Kloosters
•Monniken kunnen schrijven
•Behouden geschreven cultuur
•Verspreiders christendom
Ontstaan Islam (7e eeuw)
Waarom belangrijk om te
behandelen?
Islam is de op één
na grootste
godsdienst (ruim
1,5 miljard
gelovigen)
Werkvorm ‘teken een moskee’
Ontstaan Islam
In het jaar 622 ontstond in Mekka de islam.
De stichter van dit geloof was de Arabische
koopman Mohammed. Zijn boodschap werd
opgeschreven in de Koran, het heilige boek
van de moslims.
Pabo instroom geschiedenis
Verspreiding Islam
•Taak van de
moslims om geloof
te verspreiden
•Tolerant
•Groot handelsrijk
Opsplitsing Soennieten & Sjiieten
Pauze
Tijd van steden en staten
• Kenmerkende aspecten
– 13. de opkomst van handel en ambacht legde de basis voor
het herleven van een agrarischurbane samenleving
– 14. de opkomst van de stedelijke burgerij en de
toenemende zelfstandigheid van steden
– 15. het begin van staatsvorming en centralisatie
– 16. het conflict in de christelijke wereld over de vraag of de
wereldlijke dan wel de geestelijke
macht het primaat behoorde
te hebben (niet voor pabo)
– 17. de expansie van de
christelijke wereld, onder andere
in de vorm van de kruistochten
Hoe kon de handel opbloeien
zodat steden ontstonden?
• Geen aanvallen meer van andere volken (vikingen, islamitieten)
• Voedselproductie steeg
•Meer landbouwgrond (kappen bossen, polders)
•Drieslagstelsel
•Paard in plaats van os
•Verbeteren van werktuigen (ploeg)
Gevolgen van
voedselproductiestijging
Het teveel aan voedsel kan verhandeld worden.
Bevolkingsgroei
Niet iedereen hoeft meer voedsel te verbouwen.
Specialiseren in voedselproductie en specialisatie in
beroepen. -> Gildes
Gevolgen: Ontstaan Steden
Ontstaan Gildes
Verandering in de samenleving
Bestuur steden
• Schout
– Schout handelt namens de heer
• Heer krijgt geld, stad krijgt rechten (Steden krijgen
meer macht)
Schepenen
• Bestuurders
• Zorgden voor openbare orde
Handelsverbond
• Hanzesteden
Europa wordt rijker en machtiger
Waarom kregen koningen in West
Europa steeds minder macht aan
het einde van Tijdvak 3?
• Adel -> maakte leendiensten erfelijk!
(tijdvak 3)
Het land werd versnipperd en werd
bestuurd vazallen (leenmannen). De
koning had weinig meer te zeggen
Wat deden vorsten om toch hun macht terug te
krijgen in de late middeleeuwen?
- Centralisatie, ambtenarenapparaat, staand leger.
- Dit kon nu omdat ze meer belastinggeld binnen
kregen
Hoe wilden koningen dit doen?
• Ambtenaren
• Centralisatie
– Gevolgen voor adel & natievorming
Hertogen van bourgondie willen eigen
staat stichten (leenmannen)
• Krijgen groot rijk door
trouwen en oorlog
voering.
• Spelen de koning van
Frankrijk en de keizer
van Duitsland tegen
elkaar uit!
• Beriepen zich op oud
koninkrijk
• Hertogen hadden
gebieden aan de grens
van een rijk (mochten
leger hebben)
Koninkrijk Bourgondië?
• Karel de stoute
sterft in 1477
• Heeft geen
mannelijke
opvolger.
Leerdoelen behaald?
• Tijd van monniken en ridders
• B.3.1 De aspirant-student kan beschrijven hoe het christendom zich in
Europa verspreidde.
• B.3.2 De aspirant-student kan het ontstaan van de islam beschrijven
• B.3.3 De aspirant-student kan beschrijven hoe de islam zich verspreidde
• B.3.4 De aspirant-student kan hofstelsel, leenstelsel en horigheid uitleggen
• Tijd van steden en staten
• B.4.1 De aspirant-student kan de opkomst van handel en het ontstaan van
steden uitleggen
• B.4.2 De aspirant-student kan uitleggen waarom de steden zelfstandiger
werden ten opzichte van de adel.
• B.4.3 De aspirant-student kan aan de hand van het Bourgondische Rijk het
ontstaan van staten binnen Europa beschrijven