Presentatie: Over de grens Doel en focus WE CAN YOUNG-campagne Vergroten van seksuele en relationele weerbaarheid van jongeren. • Respect hebben voor grenzen van jezelf en die van anderen • Vormen van seksueel grensoverschrijdend gedrag kennen • Bewustwording van effect van genderongelijkheid: vormen van geweld en de verschillen in rollen van jongens en meisjes in de samenleving • Deze presentatie gaat over de 1e twee punten Seksueel (grensoverschrijdend) gedrag Verschil in seksuele beleving van jongens en meisjes • Meisjes beleven seks negatiever dan jongens. Jongens zijn vaak meer tevreden over hun eigen lichaam. Ook ervaren meisjes meer pijn bij seks. • 23% van de meisjes dat hun eerste keer vervelend was, voor jongens is dit 5%. Seksueel (grensoverschrijdend) gedrag Seksueel grensoverschrijdend gedrag: • Als de 1e keer voor de 13e jaar voorkomt, is 33% daartoe gedwongen Seksuele voorkeur lastig om voor uit te komen • 51% van de jongens en 25% van de meisjes keurt het af als jongens met jongens zoenen • 16% van de jongens en 24% van de meisjes keurt het af als meisjes met meisjes zoenen Seksueel grensoverschrijdend gedrag Wanneer is gedrag experimenteel en wanneer is het grensoverschrijdend? Daar zijn zes criteria voor: • Toestemming (je moet het allebei willen) • Vrijwillig(heid) (is er dwang?) • Gelijkwaardigheid (is iemand de baas?) • Leeftijdsadequaat (past het bij jou?) • Contextadequaat (klopt het ook met je omgeving?) • Zelfrespect (schaadt het gedrag jezelf of de ander? Seksueel gedrag is overschrijdend als een van deze criteria afwezig is. Toestemming Zegt de ander ja, nee of twijfelt? Wie A zegt, zegt alleen A. Voor B is ook toestemming nodig. Het blijkt voor jongeren (en volwassenen trouwens ook) vaak moeilijk te stoppen als je eenmaal begonnen bent. Non-verbale communicatie (giechelen is geen ja) en iemand die onder invloed is, zijn geen voorbeelden van instemming. Toestemming van alle partijen is een noodzaak Vrijwilligheid Is er sprake van dwang? Iemand bedreigen met een mes is een duidelijke vorm van dwang. Veel vaker komen subtiele vormen voor: zoals iemand overhalen tot seks, chanteren (ik vertel het je ouders als…) of druk van vrienden. Soms kunnen mensen onder dwang toestemming geven. Dat is dan natuurlijk geen echte toestemming; die is niet vrijwillig verkregen. Vrijwilligheid, zonder enige vorm van dwang of (zware) groepsdruk is een noodzaak Gelijkwaardigheid Staat mijn (seks)partner boven mij? Bijvoorbeeld bij meer dan vijf jaar leeftijdsverschil kan er overwicht zijn van de oudste. Of als er verschil in positie is, kan de meest machtige bepalend zijn. Denk aan de pispaal van de klas met de player van de school. Want dan heeft diegene meer macht en daardoor is er meer kans dat je grenzen worden overschreden. Een volwassene mag daarom geen seks met jongeren onder de 16 jaar hebben (is strafbaar). Gelijkwaardigheid tussen (seks)partners is een noodzaak Leeftijdsadequaat Past het bij je leeftijd? Sommige jongeren zijn er vroeg bij, andere later. Maar uit onderzoek blijkt dat bij wie de eerste keer 13 jaar of eerder plaatsvond, 33% van de jongeren werd hiertoe overgehaald of gedwongen. Je kunt nooit te oud zijn om te experimenteren, echter wel te jong. Meestal is het zo dat hoe ouder je bent, hoe beter je weet wat je wilt en wat niet. Je wordt steeds minder makkelijk te beïnvloeden. Leeftijdsadequaat gedrag is van belang Contextadequaat Past het in de situatie? Aan je muur thuis of op school pornoplaatjes ophangen, is niet gepast. Als je porno wilt zien dan doe je dat ergens waar niemand zich er aan hoeft te storen. En wat je eigen familie op basis van cultuur, geloof, omgeving normaal vindt, is vaak ook je persoonlijke norm. De verschillen in wat kan of niet kan, zijn gezien je eigen achtergrond daardoor soms groot. De norm mag jou echter nooit in je gezonde (seksuele) ontwikkeling schaden. Contextadequaat gedrag is van belang Zelfrespect Schaadt het gedrag jezelf of anderen? Vind jij het normaal dat als je drankjes aanneemt in de kroeg, daar wel iets tegenover mag staan? Vind jij dat je iemand best mag dwingen jou je zin te geven? Let erop dat je goed voor jezelf kunt zorgen en anderen of jezelf geen pijn doet. Zelfrespect gaat over genoeg zelfvertrouwen en een positief zelfbeeld hebben, zodat je jezelf kunt beschermen tegen nare situaties en anderen geen negatieve ervaringen geeft. Zelfrespect hebben is van belang Even oefenen. Dusuh….. Wat denk jij: • Wie A zegt, moet ook B zeggen (T) • Zeuren om seks moet kunnen (V) • Ik ben 13 en moet zelf weten hoever ik ga met iemand van 17 (G) • Ik wil voor mijn 15e ontmaagd zijn, anders loop ik achter op de rest (L) • Op mijn kamer heb ik posters van blote v/m, geen probleem toch? (C) • Een striptease voor de webcam kan geen kwaad (Z) Opdrachten Welke opdrachten kun je doen? • Groepsvoorlichting vlaggensysteem/ Vlammende vlaggen • Plaats stellingen bij juiste criteria (in werkvorm stellingen en dilemma’s) • Groepsdruk • Wat zegt het je?