Artikel: “Kom op, Mario. Ik heb maar een paar duizend euro nodig” Krant: FD (Financieel Dagblad) Gepubliceerd op: dinsdag 22 september 2015 Aantal woorden artikel: 1453 woorden Commentaar + Mening: 724 woorden De titel: “Kom op Mario. Ik heb een paar duizend euro nodig” verwijst naar Mario Draghi, de president van de Europese Centale Bank (ECB) die bezig is met geld scheppen in onbeperkte hoeveelheid. Marcel de Boer, de schrijver zelf, vertelt dat hij bezig is met zijn huis uit te bouwen. Hier heeft hij nog een paar duizend euro voor nodig om dit mogelijk te kunnen maken. QE, oftewel “Quantitative Easing” (kwantitatieve verruiming), is het opkopen van obligaties, oftewel: schuldpapieren, door o.a. de Europese Centrale Bank (ECB) met als doel de marktrentes te laten dalen. De ECB wilt de economie laten groeien en de het inflatiepercentage op 2% laten behouden. Kwantitatieve verruiming is momenteel het belangrijkste middel hiervoor dat de centrale banken kunnen gebruiken. Maar uit ervaringen, die zijn opgedaan met de QE in de Verenigde Staten en in Japan, blijkt dat de kredietverlening in deze landen nauwelijks is gestegen. In Engeland was de kredietverlening sinds 2009 zelfs 18% verminderd. Men ziet duidelijk dat de overheid de economie probeert te beïnvloeden door middel van bepaalde middelen toe te passen. Er is dus sprake van een secundaire inkomensverdeling. De QE is juist gunstig voor de rijke burgers, omdat die vaak de effecten (obligaties, aandelen, etc.) bezitten. De rijken beleggen en de armen doen dit niet. Als de marktrentes dalen, dan is het goedkoper voor bedrijven om meer gebruik te maken van vreemd vermogen (geleend geld) en daarmee te investeren. De inkomensongelijkheid neemt juist meer toe door de QE, omdat de rijken nu veel meer kunnen profiteren van het beleggen terwijl de wat armere burgers hier niets aan hebben. Er is procentueel gezien sprake van het denivelleren van inkomens door het QE-beleid van het ECB. Dit betekent dat de kloof tussen de hoge en lage inkomens van het volk steeds groter wordt. Om de inflatie niet boven de 2% te krijgen, moeten er maatregelen worden genomen. De Centrale Banken zijn echter machteloos. De bijwerkingen van de QE Infinity Paradox (weergegeven in een infographic in het artikel) leiden allemaal tot een lagere potentiële economische groei. De overheidsingrepen zullen niet snel gaan veranderen en dat maakt de Centrale Bank kansloos om het percentage van 2% inflatie te behouden. De Centrale Banken blijven maar dezelfde instrumenten – zoals de QE – gebruiken, terwijl deze herverdelingen niet werken. In het artikel wordt ervoor gepleit om de Centrale Banken het geld indirect (door overheidsuitgaven te financieren) of direct (geld geven aan de burgers) in de economie te laten verspreiden. Dit wordt ook wel gedefinieerd als helikoptergeld. Helikoptergeld is kort (maar krachtig) gezegd: letterlijk gratis geld uitstrooien. Het is een oplossing om de evenwicht in de macro-economie weer te herstellen als de economie in een deflatoire spiraal wegglijdt. Een van de oorzaken waardoor er sprake is van een macro-economische onevenwichtigheid, is inflatie. Inflatie ontstaat als er teveel geld op zoek gaat naar een beperkt aantal producten. Bij deflatie is er juist te weinig geld binnen het systeem. Om deze spiraal in de economie proberen te voorkomen, moet de Centrale Bank geld gaan scheppen. De eerste mogelijkheid bij het geldscheppen is dat de Centrale Bank overheidsbestedingen financiert, waardoor ze een begrotingsstimulus mogelijk maken. De tweede mogelijkheid bij het geldscheppen is dat de Centrale Bank een som geld bijschrijft op de rekening van iedere burger. Als burgers zomaar gratis geld binnenkrijgen, gaan ze waarschijnlijk eerst hun openstaande schulden afbetalen en vervolgens besteden aan andere dingen, waardoor de inflatie zal afnemen. Als er meer geld in de omloop komt, een stijging van de geldhoeveelheid (M), dan kunnen bedrijven meer produceren (totdat ze de maximale productie hebben bereikt) en/of burgers meer gaan consumeren. In dit geval stijgt dan de geldhoeveelheid doordat de banken geld aan het scheppen zijn, ook te wel helikoptergeld toepassen. Dit zorgt weer voor een prijsstabiliteit en een gezondere economie. Mening Ik vind dit een erg interessant artikel om me in te verdiepen. Ik denk dat helikoptergeld minder verstorend werkt dan het QE-beleid, maar echt geld gaan uitdelen onder de bevolking zelf lijkt mij geen goed idee, omdat werken dan niet echt meer loont als men ook gratis en voor niets een extra inkomen erbij krijgt. Financiering door de overheid van investeringsprogramma’s (zoals in groene energie en dijkverhogingen en belastingverlaging om uitgaven en investeringen te stimuleren) lijken mij wel een goed idee. Maar dat werkt natuurlijk alleen wanneer deze programma’s zonder het helikoptergeld uitgevoerd zouden worden.