Veranderde darmen,veranderde stofwisseling: oorzaak en

Veranderde darmen,veranderde
stofwisseling:
oorzaak enbehandeling vandumping
dr HarolddeValk,internist-endocrinoloog
UMCUtrecht
Onderwerpen
Onderwerpen
•
•
•
•
•
•
•
•
Watgebeurterhormonaalalswijeten?
Watgebeurternaeenoperatieaandeslokdarm/maag
Watis“dumping”
Symptomenvaneenhypo(glycemie)
Hypounawareness
Therapie
Follow-upnaoperatie
Samenvatting
Wat gebeurt er hormonaal als wij eten?
Pancreasmaakt
- Meerinsuline
- Minderglucagon
Omdeinsuline
uitstoottevergroten
makendarmcellen
- GLP1
- GIP
Buismaagreresectie
Bariatrische Chirurgie
Wat gebeurt er hormonaal na de operatie?
Snellepassage
- Hogereglucosespiek
Doorveranderde
anatomieandere
omstadighedenmet
teveel:
- GLP1
- GIP
endaardoorteveel
insulineophetverkeerde
moment
Wat gebeurt er na de maaltijd
16
Vroege
dumping
14
Latedumping
12
10
Normaal
8
Patient1
6
Patient2
4
2
0
Uitgang
30m
60m
90m
120m
150m
180m
Dumping
• Vroegedumping
- 0-40minutennastarteten
- Volgevoel
- Misselijkheid
• Latedumping
- 30-90minutennastarteten
- Symptomenvaneenhypoglycemie
Hypoglycemie
• Bloedsuiker(plasmaglucose)van3.9mmol/loflager
Symptomen hypoglycemie
•
•
•
Adrenergesymptomen
- Trillen
- Zweten
- Hartkloppingen
- Honger(!)
Neuroglycopenesymptomen
- Irritatie,boosheid
- Veranderdestemming
- Veranderdgedrag
- Agressie&vechten
- Bewustzijnsdaling
- Epileptischeaanval
- Coma
Uitlokkendefactoren
- Beweging(opnameindespier)
Hypoglycemie
•
•
•
•
•
Bloedsuiker(plasmaglucose)van3.9mmol/loflager
Onzehersenenlopenalleenopglucose
Lagebloedsuikeriseengevaarlijkesituatie
Hetlichaamgaattegenmaatregelennemen
Activatievanhormoonsystemendiedebloedsuiker
verhogen:
– Vrijmakenvanopgeslagenglucose
– Stimulatievanaanmaakvanglucoseuitanderebronnen(aminozuren,
vetzuren)
Welke hormoonsystemen?
•
•
•
•
Glucagonuitdealvleesklier
Adrenalineuithetbijniermerg
Cortisoluitdebijnierschors
Groeihormoonuitdehypofyse
Wat gebeurt er bij een hypo?
Hypoglycemie
Merg
Adrenaline
Glucagon↑
Insuline↓
Glucose↑
Schors
Cortisol
Hypoglycemie
Adrenerge
symptomen
Neuroglycopene
symptomen
Hypoglycemie unawareness
Adrenerge
symptomen
Neuroglycopene
symptomen
Hypoglycemie unawareness
Adrenerge
symptomen
Neuroglycopene
symptomen
Hypoglycemie unawareness
Neuroglycopene
symptomen
Diagnostiek
• Metenvandebloedsuikers
• Provocatie
– Oraleglucosetolerantietest
– Nutridrinktolerantietest
• Offlinecontinueglucosemeting
Diagnostiek
• Metenvandebloedsuikers
• Provocatie
– Oraleglucosetolerantietest
– Nutridrinktolerantietest
• Offlinecontinueglucosemeting
Diagnostiek
Therapie
• Preventie
– Frequenterekleinemaaltijden
– Langwerkendekoolhydraten
– Acarbose(remtdeglucose-opnameindedarm)
• Verminderingenvandeinsuline-productie
–
–
–
–
Calciumkanaalblokkers
Diazoxide
Octreotide(remmingsomatostatinereceptor)
Pasireotide:selectievereremming
Prognose
• Individueelverschillend
– Geenklachten(metofzondermedicatie)
– Wisselendeklachten
– Persisterendeklachten
Metabole nazorg
3maanden
6maanden
1jaar
jaarlijks
Glucose/HbA1c
X
X
X
x
Leverenzymen
x
X
X
X
Bloedbeeld
X
X
X
X
Nierfunctie
X
X
X
X
Foliumzuur
X
X
X
B12
X
X
X
25-OHvitamineD
X
X
X
Ferritine
X
X
X
Calcium
X
X
X
Magnesium
X
X
X
Zink
X
X
x
Albumine
X
X
X
VitamineA
X
X
x
Richtlijnbariatrischechirurgie2011/AmericanEndocrineSociety2010
Samenvatting
• Vroegedumpingvs latedumping
• Latedumping=lagebloedsuiker
• Alsgevolgvanveranderdeanatomievandedarmeen
veranderdehormoonhuishouding
• Veelhypo’s →verminderdegewaarwording→meerrisico
• Overactiviteitvandebetacellen (insuline)
• Behandeling:voeding,pillen,injecties.