Ontwikkelen/schrijiven methodiek Nederlands (geschreven door

Ontwikkelen/schrijiven methodiek Nederlands
(geschreven door Jalal Al Baz)
Kennis voor een gevulde winkelwagen / 2004/EQC/0021
Beschrijving van de methodiek Nederlands op de boulevard
Inleiding
In het kader van de scholing van allochtone ondernemers door de Albeda
Scholingswinkel, kunnen mensen gebruik maken van een aanbod van lessen
Nederlands.
De lessen zijn gericht op het vergroten van de taalvaardigheid van ondernemers die op
de boulevard gevestigd zijn. Aangezien het aanbod volledig gericht op maatwerk,
wordt uitgegaan van de leervraag van de ondernemers. De ondernemer geeft aan op
welke punten hij geschoold wil worden. De docent Nederlands bepaalt voor de start
van de scholing het niveau van de deelnemer. Verder vindt een intakegesprek (bijlage
1) plaats waarin de leervraag van de deelnemer centraal staat. Tijdens het
intakegesprek komen andere zaken aan de orde zoals motivatie, onderwijsachtergrond
en de voorwaarden voor het volgen van de lessen:
•
•
•
De ondernemer dient een overeenkomst te tekenen;
Altijd afbellen als men niet op de les kan komen;
Lessen worden in principe in de scholingswinkel verzorgd.
De praktijk leert tot nu toe, dat de meeste deelnemers behoefte hebben aan
ondersteuning op het gebied van (NT2) Nederlands als tweede taal. NT2 onderwijs
wordt gegeven aan anderstaligen die zich de Nederlandse taal nog eigen moeten
maken. De meeste ondernemers willen hun taalvaardigheid verbeteren om niet alleen
beter te kunnen functioneren in de winkel, maar ook om zich te kunnen handhaven in
de Nederlandse maatschappij. Zij willen hun kinderen graag helpen met het huiswerk
en formulieren en brieven kunnen begrijpen.
De behoefte van de andere ondernemers ligt op het terrein van NT1. Hieronder wordt
verstaan het onderwijs aan deelnemers van Nederlandse origine die het Nederlands
nog niet voldoende beheersen. Laaggeletterdheid staat op dit ogenblik enorm in de
belangstelling. De problemen liggen op het gebied van lezen en schrijven. Tot deze
groep gaan ook steeds meer mensen van allochtone herkomst behoren. Zij beheersen
de Nederlandse taal in voldoende mate, maar in de praktijk blijkt, dat men op de
werkvloer toch een aantal vaardigheden mist.
Hierbij kan gedacht worden aan het kunnen rapporteren, het schrijven van memo’s,
eenvoudige correspondentie etc.
De lessen worden in principe gegeven in de scholingswinkel. Maar gezien het feit dat
sommige ondernemers niet naar de winkel kunnen komen, bezoeken de docenten hen
in een aantal gevallen in hun winkel.
Methodiek Nederlands op de boulevard, beschreven door Jalal Al-Baz
Achtergrond deelnemers
De deelnemers komen uit verschillende etnische groepen. Zo zijn er deelnemers uit
Pakistan, Irak, Turkije, Nigeria, Libië, Marokko en Thailand. De leeftijd categorie ligt
tussen 29-53 jaar oud. De meeste hebben in hun eigen land de basisschool en een paar
jaar voortgezet onderwijs gedaan .Maar er zijn ook deelnemers die een academische
opleiding hebben genoten in hun eigen land. Gezien het feit dat ze een lange periode
niet naar school zijn geweest, ontbreekt het heel erg aan studievaardigheden.
Doelgroepen / De wijze van lesgeven
Ondernemers en vaktaal
De lessen worden individueel en op maat, gegeven De lessen betreffen niet alleen de
gebieden NT1 en NT2 maar ook het uitleggen van vakjargon dat nodig is voor het
uitoefenen van je beroep. Het is voor een slager van belang om te weten wat het
verschil is tussen “dunne lende” en “dikke lende”. Dit wordt met behulp van
afbeeldingen duidelijk gemaakt. De juwelier op zijn beurt heeft behoefte aan een
ander vakjargon. Zo komt een begrip als “slijpen in facetten” aan de orde. De
ondernemers kennen vaak het vakjargon in hun eigen taal, maar niet in het
Nederlands.Daarnaast zijn er ondernemers die bezig zijn met een opleiding of het
behalen van een certificaat. Zoals iemand die de kappersopleiding volgt. De
ondernemer wordt begeleid bij het begrijpen van de leerstof. Zo wordt een moeilijk
woord als “opknippen “ uitgelegd .
Een ander voorbeeld is iemand die de cursus sociale hygiëne volgt. Ook hier wordt
deze ondernemer begeleid bij het begrijpen van de leerstof dat heel erg talig is en
moeilijk te volgen voor een laagopgeleide allochtoon.
Het leren van Nederlands wordt in bredere zin gezien. Niet alleen gesprekken kunnen
voeren, maar ook mee kunnen doen aan een opleiding of scholing die je nodig hebt
voor het uitoefenen van je beroep.Een ondernemer die zijn rijbewijs moet halen en
moeite heeft met het begrijpen van instructies in het Nederlands, krijgt op verzoek les
in het begrijpen van de instructietaal.Dit geldt ook voor een ondernemer die
instructies moet geven aan zijn werknemers.
Inburgeringsexamen
Onder de ondernemers is er toenemende vraag naar het oefenen voor het
inburgeringsexamen vanwege de aanvraag van de Nederlandse nationaliteit.Voor
deze groep mensen wordt er gebruik gemaakt van oefen-assessments (zie bijlage 2).
Het betreft hier ondernemers die de taal op niveau A2 beheersen en zich goed willen
voorbereiden op het inburgeringsexamen.
NT1
Er zijn steeds meer vragen afkomstig van de buurtbewoners over scholing op het
gebied van NT1. De vragen variëren van ‘hoe schrijf ik een foutloze sollicitatiebrief
in het Nederlands’ en ‘wat is de juiste briefindeling’,’ tot het leren rapporteren en
notuleren bij een vergadering’. Voor de laaggeletterde is lezen en schrijven een groot
probleem. Voor deze doelgroep oefenen we veel met krantenartikelen en gebruiken
wij o.a het handboek Lees en Schrijf.
Methodiek Nederlands op de boulevard, beschreven door Jalal Al-Baz
Taalproblemen
De meeste problemen liggen op het gebied van lezen en schrijven. De ondernemers
kunnen best communiceren in het Nederlands. Wel zijn er vaak problemen op het
gebied van auditieve discriminatie. Daarom besteden wij heel veel aandacht aan
klankonderscheiding. Ook besteden wij aandacht aan rekentaal.
Wat de leesvaardigheid betreft is de beperkte woordenschat van de ondernemers een
groot probleem. Daarom besteden wij heel veel aandacht aan het vergroten van de
woordenschat van de ondernemers. Daarbij gebruiken wij beeldmateriaal en proberen
de ondernemer de woorden te leren in juiste context. Naast de beperkte woordenschat
is de leesstrategie (zie bijlage 3) van de meeste ondernemers onder de maat. Er zijn
ondernemers die niet weten hoe je de index moet lezen. Zij weten niet hoe gidsen
werken en hoe je de gebruiksaanwijzing moet lezen.
Lesuren
De ondernemers krijgen gemiddeld twee uur per week les. Zij kunnen helaas niet
meer lesuren krijgen vanwege het runnen van hun eigen onderneming. Twee uur per
week is echter niet voor iedereen voldoende. Sommige ondernemers moeten meer
uren per week krijgen om hun niveau van het Nederlands te verhogen.. Wij gaan
ervan uit dat de meeste ondernemers dagelijks met het Nederlands te maken hebben,
maar v
oor een groot aantal is helaas de moedertaal dominant in de winkel. Het betreft vaak
winkels waar de meeste klanten dezelfde taal spreken als de ondernemers.
Multimedia
Sommige ondernemers geven aan dat ze extra willen oefenen in het Nederlands.
Hiervoor zou de inzet van multimedia van groot belang kunnen zijn. De multimedia
zijn tegenwoordig een essentieel onderdeel van alle NT2 leergangen. Ook voor het
handboek Lees en Schrijf is een computer met een internetaansluiting noodzakelijk.
De ondernemers kunnen elk moment binnenkomen en met een methode aan de slag.
Er zijn ook tal van nuttige educatieve programma’s die de ondernemers kunnen
helpen bij het vergroten van hun taalvaardigheid. Taalklas van ETV is bijvoorbeeld
een goede manier om taalvaardigheid te verhogen.
Aanbevelingen
•
•
Installaties computers met taalprogramma’s
Uitbereiding lesuren
Methodiek Nederlands op de boulevard, beschreven door Jalal Al-Baz
In te vullen door de coach
INTAKEFORMULIER
Intaker:
Datum intake:
Persoonsgegevens Ondernemer
Achternaam ____________________________
Roepnaam _____________________
Voorletters _____________
M/V
Geboortedatum __________________ Geboorteplaats ______________________
Straatnaam + huisnummer ____________________________________________
Postcode + woonplaats _______________________________________________
Telefoon _____________________ E-mail_________________________________
In Nederland sinds ____________________________________________________
Heb je eerder een taalcursus gevolgd ? Zo ja, Waar ?
___________________________________________________________________
Behaalde niveau
Niveau 1
niveau 2
niveau 3
niveau 4
Vooropleiding_________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
Hoe vaak spreekt u Nederlands ?
____________________________________________________________________
Wat is uw leervraag /waarom wilt u Nederlands leren ?
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
____________________________________________________________________
Toetsresultaten
Naam Toets______
Vaardigheid
Score
Niveau
Lezen
Schrijven
spreken
luisteren
Geconstateerde problemen_____________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
Taaltraject___________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
Bijlage 3
Leesstrategieën
Deze kaart kun je gebruiken om een tekst op een goede manier te doorgronden.
STAP 1 ( teken
)
Lees de titel en andere informatie die boven de tekst staat. Geen informatie? Lees dan de
eerste alinea.
Kijk naar de informatie die onder de tekst staat.
Waar denk je dat de tekst over gaat?
STAP 2 (teken I I )
Lees de eerste alinea helemaal en van elke andere alinea de eerste en de laatste zin. Is die zin
erg kort? Lees dan de bijbehorende zin ook.
Klopt wat je van de tekst verwachtte in stap 1?
STAP 3 ( inl, oorz, gev, prob, voorb, uitl, concl)
Bekijk welke functie elke alinea in de totale tekst heeft en zet die in de kantlijn voor die
alinea, bijv. (afgekort) inleiding, oorzaak, gevolg, probleem, uitleg, conclusie.
STAP 4 (tekens________ en
)
Onderstreep de moeilijke woorden (maar kijk niet naar de betekenis) en omcirkel de
signaalwoorden/structuurwoorden.
Klopt de taak die je in stap 3 bij elke alinea hebt opgeschreven?
STAP 5
Probeer de betekenis te vinden van de moeilijke woorden / begrippen die je nodig hebt om de
tekst te begrijpen.
Vat elke alinea in het Nederlands samen voor de beantwoording van de vragen.
STAP 6
Voor multiple choice vragen: lees de vraag terwijl je de antwoorden bedekt houdt. Vind je
eigen antwoord en kijk in de tekst of dat klopt. Kijk dan pas naar de antwoordmogelijkheden
en kies het antwoord dat het meest op jouw oplossing lijkt. Van de vier
antwoordmogelijkheden kun je er vaak al twee wegstrepen.
EEN KORTERE WEG
Neem stap 1, 2 en 3. Sla stap 4 over.
Combineer de stappen 5 en 6: vat de eerste alinea in het Nederlands samen en beantwoord de
vragen die er bij horen. Doe hetzelfde bij de volgende alinea’s.
Er geldt natuurlijk altijd: gebruik alleen die stappen die je nodig hebt om de opdracht te
maken.