KLIMAATVERANDERING

BELGISCH
ONTWIKKELINGSAGENTSCHAP
KLIMAATSTRATEGIE VAN BTC
BTC heeft zijn strategie uitgestippeld in een kadernota met daarin alle acties
die het wil ondernemen. Die acties draaien rond vijf grote pijlers:
Integratie van het klimaat in de projectcyclus
Climate Country Report
Climate SDG Note
Climate Screening Tool
Climate SDG Note
Climate Screening Tool
Uitvoering
Project/landenteam
Partnerschappen
Evaluatie &
kennisbundeling
Uitvoering &
monitoring
Organisatie
Kennisbundeling
Communicatie
Financieringen
Voorbereiding
Plaatselijk vertegenwoordiger en Landenteam
Formulering
Climate Country Report
Climate SDG Note
Climate Screening Tool
Climate SDG Note
Climate Screening Tool
Plaatselijk vertegenwoordiger en Formulerings/
landenteam
Project/landenteam
Organisatie
› Het klimaat een plaats geven in de nieuwe organisatie van BTC;
› Streefcijfers plakken op klimaatgerelateerde projecten;
› De klimaatimpact van de logistiek verkleinen.
› Het Climate Country Report identificeert de klimaatdruk en de nationale
strategie en lijst de relevante actoren en referentiedocumenten van het
betrokken land op. Vervolgens maakt het een analyse van de uitdagingen waar het land voor staat en stelt het een actielijn voor BTC voor.
Partnerschappen
› Partnerschappen met de Belgische overheid (DGD, BIO, FOD)
versterken;
› Partnerschappen opbouwen met andere actoren in België
en in de partnerlanden;
› De Belgische expertise in de partnerlanden in de kijker zetten.
› De Climate SDG Note is een praktische handleiding waarmee het klimaat
kan worden geïntegreerd in de interventies rond een specifieke SDG
(duurzaam ontwikkelingsdoel) doorheen de volledige projectcyclus.
Kennisbundeling en communicatie
› Systematisch projecten en activiteiten monitoren;
› De ervaringen van BTC samenbundelen en erover communiceren;
› Deelnemen aan evenementen en externe werkgroepen en/of deze
organiseren.
KLIMAATVERANDERING
WELKE ROL IS WEGGELEGD
VOOR BTC?
› De Climate Screening Tool is een screening- en monitoringinstrument dat
bestaat uit indicatoren en checklists. Hiermee kunnen de integratie en de
evaluatie van de risico’s en de impact m.b.t. het klimaat worden versterkt.
Meer weten over de integratie van
het thema ‘klimaat’ in de interventies
van BTC? Lees er alles over op
www.btcctb.org
“The lack of action on climate change not only risks
putting prosperity out of reach of millions of people
in the developing world, it threatens to roll back
decades of sustainable development.”
(sector ‘Milieu & klimaat’).
Financiering
› Zoeken naar nieuwe financieringsinstrumenten;
› Uitvoeren van projecten voor rekening van derde partners.
Jim Yong Kim, voorzitter van de Wereldbank, in ‘Turn Down the Heat:
Why a 4°C Warmer World Must Be Avoided’ (WB, 2012)
Uitvoering
Het klimaat integreren in de projectcyclus door middel van specifieke
instrumenten uit het schema op de volgende pagina:
Het Belgisch ontwikkelingsagentschap
BTC ondersteunt en omkadert
ontwikkelingsprogramma’s in opdracht
van de Belgische Staat en van
andere opdrachtgevers.
Hoogstraat 147
1000 Brussel, België
T + 32 (0)2 505 37 00
[email protected]
www.btcctb.org
V.U. Carl Michiels, Hoogstraat 147, 1000 Brussel - 07/2017
De vijf actiepijlers
Als actor in de ontwikkelingssamenwerking is BTC al geruime tijd actief
in de strijd tegen de klimaatverandering. Met zijn ‘Klimaatstrategie
2017-2020’ bevestigt BTC opnieuw zijn – dubbel – engagement:
enerzijds zijn eigen impact op het klimaat beperken en anderzijds zijn
partners ondersteunen om het hoofd te bieden aan de onontkoombare
veranderingen.
CONTEXT
Bijdrage aan de Belgische klimaatfinanciering
per actor (2015)
DE ROL VAN BTC
Verslag over de financiële en technologische ondersteuning aan de ontwikkelingslanden
De klimaatveranderingen hebben nu al dramatische gevolgen en de internationale
gemeenschap heeft zich ertoe verbonden om die problemen aan te pakken.
Als ontwikkelingsagentschap moet BTC een dubbele rol spelen om de ontwikkelingslanden te helpen in de strijd tegen de klimaatverandering.
Zoals blijkt uit recente wetenschappelijke rapporten laten de gevolgen van de
klimaatverandering zich wereldwijd steeds heviger voelen. De bevolking in de
ontwikkelingslanden, en meer bepaald in de Belgische partnerlanden, is het
meest kwetsbaar voor die gevolgen, zowel op ecologisch als op sociaaleconomisch vlak.
Om zijn rol ten volle te vervullen is BTC vast van plan om het klimaatvraagstuk systematisch in te bedden in al zijn interventies. Doel hiervan is:
› te garanderen dat de klimaatverandering de duurzaamheid van de
projecten niet in het gedrang brengt;
› de doelstellingen van armoedebestrijding te verenigen met de doelstellingen
rond de adaptatie aan en de mitigatie van de klimaatveranderingen.
Dankzij de internationale bewustwording werden verschillende akkoorden voor
de strijd tegen de klimaatverandering afgesloten. Via het Akkoord van Parijs dat
in december 2015 werd aangenomen hebben 195 landen zich ertoe verbonden
de inspanningen voort te zetten om de opwarming van de aarde aan banden te
leggen en zich aan te passen aan de onvermijdelijke gevolgen ervan.
Om wereldwijd te evolueren naar een koolstofarme en klimaatbestendige ontwikkeling zijn aanzienlijke financiële middelen nodig. De behoeften aan investeringen concentreren zich voor het grootste gedeelte in de ontwikkelingslanden.
Die hebben maar een gering aandeel in de uitstoot van broeikasgassen maar
worden – wegens hun kwetsbaarheid voor rampen en hun afhankelijkheid van
de natuurlijke hulpbronnen – het hardst getroffen door de gevolgen van de klimaatverandering.
De ontwikkelde landen hebben zich ertoe verbonden om tegen 2020 honderd
miljard Amerikaanse dollar uit te trekken om het hoofd te bieden aan de klimaatontregeling. De gevolgen van de opwarming van de aarde, zoals droogtes,
overstromingen, extreme weersomstandigheden en de stijging van het zeeniveau houden risico’s in voor een duurzame ontwikkeling. Het is dus essentieel
dat de aanpassing of adaptatie en de verzachting of mitigatie van de klimaatveranderingen op alle niveaus van de besluitvorming rond ontwikkeling (beleidslijnen, plannen, programma’s en projecten) worden geïntegreerd.
WATERBEHEER
IN MAROKKO
ADAPTATIE
Bovendien zal BTC specifieke klimaatacties opzetten. Die zullen bestaan uit: ›h
et versterken van de capaciteiten en de kennis van de instellingen;
›h
et ondersteunen van het nationaal beleid voor een betere integratie
van het klimaat;
›h
et verbeteren van de toegankelijkheid van de klimaatfinancieringen.
Om dit te verwezenlijken kan BTC rekenen op zijn ervaring en op de reeds opgebouwde partnerschappen met lokale actoren in de partnerlanden alsook in België.
ERVARING EN EXPERTISE
BTC beschikt over ervaring en expertise, zowel op het gebied van mitigatie als van
adaptatie aan de klimaatverandering.
Uitvoering van de verbintenissen van België
BTC speelt een hoofdrol bij het uitvoeren van de verbintenissen van België in
de internationale akkoorden voor de strijd tegen de klimaatverandering. Het
agentschap bundelt meer dan een derde van de Belgische bijdrage aan de
‘klimaatfinanciering’.
HERBEBOSSING EN
BESCHERMING VAN DE
WOUDEN IN RWANDA
MITIGATIE
36%
37%
3%
24%
BTC (via financiering door DGD)
DGD (buiten BTC)
FINEXPO
Gewesten
Capaciteitsversterking
BTC versterkt sinds geruime tijd de aanpassingscapaciteiten van zijn partners
in verschillende domeinen, meer bepaald:
› efficiënt waterbeheer;
› klimaatbestendige landbouw (climate smart agriculture);
› geïntegreerd beheer van de ecosysteemdiensten;
› bouw van klimaatbestendige infrastructuur.
Reductie en opslag van broeikasgassen
In volgende domeinen werden concrete acties ondernomen:
› stadsplanning;
› ruimtelijke ordening;
› ecologisch bouwen;
› afvalbeheer en -recyclage;
› herbebossing en bescherming van de wouden;
› energie-efficiëntie;
› hernieuwbare energie.
Innovatieve projecten specifiek gelinkt aan het klimaat
BTC heeft projecten gelanceerd in verband met:
› capaciteitsversterking;
› ondersteuning aan de nationale beleidsvorming om klimaatkwesties
te integreren;
› toegang tot ‘klimaatfinanciering’;
› ondersteuning bij het opstellen van de nationaal vastgestelde bijdrage
voor het klimaat (Nationally Determined Contribution - NDC).
ONDERSTEUNING AAN
DE UITVOERING VAN DE
STRATEGIE VOOR GROENE
GROEI VAN VIETNAM
ADAPTATIE EN MITIGATIE
Het project voor de ontwikkeling van de saffraan- en dadelpalmketens
in Marokko helpt de producenten om zich aan te passen aan periodes
van droogte. Voor de bescherming van de watervoorraden hebben de
boomgaarden een positieve invloed op de bodemstabilisatie en de
controle op de oppervlakte-erosie. Tegelijk helpen ze de sedimentatie
van rivierbeddingen verminderen. Het project werkt bovendien aan
de opwaardering van de watervoorraden. Dat gebeurt door verliezen
in te dijken, de capaciteit van het watertransport te verbeteren, de
ondergrondse waterlagen aan te vullen en de tijd die nodig is om de
traditionele kanalen te onderhouden en te herstellen, te verminderen.
In Rwanda dragen twee programma’s bij aan de opslag van broeikasgassen.
Dat doen ze door de bosbestanden uit te breiden en het beheer ervan
te verbeteren. Deze programma’s voeren acties voor herbebossing en
plannen voor bosbeheer uit. Verder ondersteunen ze de herziening van de
nationale strategieën voor bosbeheer en biomassa-energie. Zo verzekeren
ze dat de klimaatdimensie wordt opgenomen en dat maatregelen voor het
verminderen van de houtconsumptie als energiebron en van de uitstoot
van broeikasgassen worden versterkt, zoals het vervangen van steenkool
door alternatieve energiebronnen (LPG, pellets), het gebruik van betere
kookmiddelen door de gezinnen, enz.
Het project Green Growth Strategy Facility steunt de implementatie
van de nationale strategie voor ‘groene groei’ via het oprichten van
een fonds. De nationale strategie zet duidelijk in op de reductie van
de broeikasgassen die de Vietnamese economie uitstoot. Op die
manier stemt ze zich af op de verbintenissen die het land aanging
in het kader van het Akkoord van Parijs. Het fonds moet Vietnam
helpen om projecten van groene groei zonder obstakels te financieren
en meer in het bijzonder de prioritaire mitigatie-acties die door de
provincies werden geïdentificeerd. Bovendien financiert het project
proefactiviteiten in drie Vietnamese provincies.