Braiile_Natuur- en scheikunde

AANPASSINGEN EXAMENS 2009 TIJDVAK 1
VMBO-GL en TL NATUUR- EN SCHEIKUNDE 1
EXAMENOPGAVEN
titelblad

tekst "Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage." vervalt
bladzijde 2



afbeeldingen vervallen
tekst "Zie de figuur hiernaast." vervalt
tekst "Hieronder zie je de schakeling en daarnaast vergroot de multimeter." aangepast:
Hieronder is de opstelling met lampje en multimeter omschreven.
Op een spanningsbron is aan de ene zijde een multimeter aangesloten. Op de andere
pool van de multimeter loopt een draad naar de ene zijde van het lampje. Vanuit de
andere zijde van het lampje loopt een draad terug naar de spanningsbron.
In het display van de multimeter is 0,400 af te lezen. De draaibare wijzer van de
multimeter staat op 2 DCA.
bladzijde 3



afbeeldingen vervallen
tekst "Zie de foto's hieronder." vervalt
vraag 2 aangepast:
In welk deel van de omschreven schakeling dient de regelbare weerstand te worden
opgenomen?
correctievoorschrift vraag 2 aangepast (maximaal 2 punten)
2 pt
Uit het antwoord moet blijken dat de regelbare weerstand in serie moet
worden geschakeld.

vraag 3 aangepast:
In het display van de multimeter is nu een waarde van 0,300 af te lezen. De draaibare
wijzer van de multimeter staat nog steeds op 2 DCA.
Volgens Wiebe gaat het energieverbruik met een dimmer niet omlaag.
→ Leg met behulp van de meetresultaten van Naomi uit of hij gelijk heeft.
1/6
bladzijde 4

afbeelding vervalt
bladzijde 5


afbeelding (boven) vervalt
tekst "Om voorwerpen bij hoge ... bedraagt 1250 kg." aangepast:
Om voorwerpen bij hoge gebouwen naar boven te brengen, worden dakkranen ingezet.
In figuur 1 in de tekeningenband is een deel van een dakkraan weergegeven. De kraan
is in gebruik en in evenwicht. De massa van het contragewicht bedraagt 1250 kg.


afbeelding (onder) = figuur 1 in de tekeningenband
voor Audio: extra beschrijving afbeelding toegevoegd
De arm van de dakkraan kan draaien rond een verticale as (punt S). Aan de ene zijde
van deze arm hangt op 3,4 meter vanuit S de last. Aan de andere zijde van de arm
hangt op 0,6 meter vanuit S een contragewicht. Op de last werkt een kracht F\z. Op het
contragewicht werkt een kracht F\contragewicht.
bladzijde 6


afbeeldingen (rechts) vervallen
tekst "Zie de figuur hieronder." aangepast:
Zie figuur 2 in de tekeningenband.


afbeelding (links) = figuur 2 in de tekeningenband (bovenaanzicht)
vraag 11 aangepast:
Wat kun je zeggen over de elektrische geleiding van de materialen waaruit deze
verwarmingsfolie bestaat? Geef aan of het materiaal elektriciteit geleidt of niet:
- carbon: wel / niet
- koper: wel / niet
- folie: wel / niet
bladzijde 7



afbeeldingen vervallen
tekst "De fabrikant laat met onderstaande plaatjes de voordelen van de
verwarmingsfolie zien." vervalt
vraag 13 aangepast:
In een figuur is te zien dat boven een radiator lucht opstijgt en via het plafond en
vervolgens via de wanden teruggevoerd wordt naar de radiator.
Welke vorm van warmtetransport wordt hier beschreven?
(Kies uit: A B C)
A geleiding
B straling
C stroming
2/6

vraag 14 aangepast:
Beschrijf hoe je een grafiek tekent waarbij je de lengte van de verwarmingsfolie uitzet
tegen het vermogen.
correctievoorschrift vraag 14 aangepast (maximaal 3 punten)
3 pt
Op basis van de beschrijving moet door een ander een correcte grafiek
getekend kunnen worden.
De opmerking in het correctiemodel komt te vervallen.
bladzijde 8


afbeeldingen vervallen
tekst "Een Nederlands bedrijf ... in vier stappen." aangepast:
Een Nederlands bedrijf wil het kunststofafval omzetten in diesel als brandstof voor
auto's. Dit doen ze in vier stappen.
Stap 1: Het afvalplastic wordt vermalen.
Stap 2: Het vermalen afvalplastic wordt verhit waarbij het smelt en verdampt.
Stap 3: Hierin vindt katalyse plaats waarbij de molecuulketens in losse stukjes worden
gebroken.
Stap 4: Hierin vindt destillatie plaats waarbij de losse stukjes worden gedestilleerd,
zodat men pure diesel overhoudt die bruikbaar is in elke dieselmotor.
bladzijde 9

vraag 20 aangepast:
Bij de stappen in het productieproces komt de kunststof in drie verschillende fasen
voor.
→ Kies voor de stappen 1, 2 en 4 van het proces de juiste fase(n) van de kunststof:
- stap 1 malen: vast / vloeibaar / gasvormig
- stap 2 smelten/verdampen: vast / vloeibaar / gasvormig
- stap 4 destilleren: vast / vloeibaar / gasvormig
correctievoorschrift vraag 20 aangepast (maximaal 3 punten)
3 pt
indien zes antwoorden juist
2 pt
indien vier of vijf antwoorden juist
1 pt
indien twee of drie antwoorden juist
0 pt
indien één of geen antwoord juist
Opmerkingen:
Bij één antwoord onjuist hiervoor 1 scorepunt aftrekken.
Bij twee of meer antwoorden onjuist 2 scorepunten aftrekken.

tekst "Om dat te onderzoeken bouwt ze een dradentester." aangepast:
Om dat te onderzoeken bouwt ze een dradentester. Zie figuur 3 in de tekeningenband.
3/6


afbeelding = figuur 3 in de tekeningenband
voor Audio: extra beschrijving afbeelding toegevoegd
De dradentester bestaat uit vijf onderdelen: twee weerstanden, één LED, een transistor
en een spanningsbron.
Die onderdelen zijn als volgt in een schakeling opgenomen:
Aan de ene zijde van weerstand 1 bevindt zich aansluitpunt P. Vanuit de andere zijde
van deze weerstand gaat één draad naar weerstand 2 en een draad naar een pool van
de batterij.
Vanuit weerstand 2 gaat van de andere zijde een draad naar de positieve kant van de
LED. Vanuit de negatieve kant van de LED gaat een draad naar de collector van de
transistor.
Aan de basis van de transistor bevindt zich aansluitpunt Q.
Aan de emitter van deze transistor bevindt zich aansluitpunt R en is tevens verbonden
met de andere pool van de batterij.

vraag 22 aangepast:
Als spanningsbron wordt een batterij gebruikt.
→ Geef aan hoe de batterij in het schema in figuur 3 in de tekeningenband opgenomen
wordt.

vraag 23 aangepast:
Over de werking van deze schakeling staan hieronder drie zinnen.
→ Kies in de zinnen de juiste mogelijkheden.
Je moet één van de draden van het verlengsnoer aansluiten tussen de punten P en Q.
Als er geen breuk zit in de draad, dan komt er spanning op de basis / de collector / de
emitter van de transistor.
Daardoor geleidt de transistor wel / niet en gaat de LED wel / niet branden.
bladzijde 10


afbeelding vervalt
vraag 27 aangepast:
Kies de wrijvingskracht(en) waarop elke maatregel een gunstige invloed heeft:
- kleine massa: rolwrijvingskracht / luchtwrijvingskracht
- niet 4 maar 3 wielen: rolwrijvingskracht / luchtwrijvingskracht
- stroomlijn: rolwrijvingskracht / luchtwrijvingskracht
bladzijde 11

afbeeldingen vervallen
bladzijde 12

afbeeldingen vervallen
4/6

tekst "De oorplug bestaat uit ... luchtdrukverschillen geleidelijk opheft." aangepast:
De oorplug bestaat uit zacht materiaal: siliconen, en is voorzien van een klein buisje in
de lengterichting. In het buisje bij de oorplug zit een keramisch filter dat plotselinge
luchtdrukverschillen geleidelijk opheft.
bladzijde 13


afbeelding vervalt
tekst "Zie de foto hieronder." vervalt
bladzijde 14


afbeeldingen vervallen
vraag 36 aangepast:
In de tuien en pylonen werken diverse krachten. Hieronder staat hierover een zin.
→ Kies in de zin de juiste mogelijkheden.
In de tuien werken alleen duwkrachten / alleen trekkrachten / duw- en trekkrachten en
in de pylonen werken alleen duwkrachten / alleen trekkrachten / duw- en trekkrachten.

vraag 37 aangepast:
In figuur 4 in de tekeningenband staat een schematische tekening van de tuien.
In tui A is de grootte van de spankracht geconstrueerd.
→ Beschrijf een methode hoe je de spankracht in tui B kunt bepalen. Geef aan bij
welke tui (A of B) de spankracht het grootst is.


afbeelding (uitwerkbijlage) = figuur 4 in de tekeningenband (aangepast: rechterhelft van
brug is getekend)
voor Audio: extra beschrijving afbeelding bij vraag 37 toegevoegd
Van twee tuien A en B zijn de volgende gegevens bekend:
Tui A:
De hoek tussen het wegdek en tui A is 60 graden.
Op het bevestigingspunt van tui A aan het wegdek werkt een kracht F\z1.
Tui A is op een hoogte x bevestigd aan de pylon.
Tui B:
De hoek tussen het wegdek en tui B is 37 graden.
Op het bevestigingspunt van tui B aan het wegdek werkt een kracht F\z2.
Tui B is op een hoogte van 1,5 x bevestigd aan de pylon.
F\z1 = F\z2.
De lengte van tui B is bijna 4 maal langer dan de lengte van tui A.
Zie ook figuur 4 in de tekeningenband.

tekst bij "Bronvermelding" vervalt
5/6
UITWERKBIJLAGE

uitwerkbijlage vervalt
6/6