LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Spilstyns Angélique Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Vakkencombinatie: AA - Eng Stagebegeleider DLO: I. Bogaerts School: VIA 1 Nijverheid Les gegeven door: Spilstyns Angélique Onderwijsvorm: BSO Vak: PAV Richting: Lassen-constructie Onderwerp: 3 De mens: vloek of zegen voor de planeet Klas: 5LC 4 Wat een mens verbruiken kan Lokaal: L201 Vakmentor: C. Jacobs Aantal leerlingen: 9 Datum/Data: 15/10/14 Lesuur/-uren: 1ste en 4de BEGINSITUATIE & DIDACTISCHE VERANTWOORDING Een drukke groep bestaande uit 8 jongens en 1 meisje. Ze werken goed mee eens je de aandacht hebt. Maar er mag erg kordaat opgetreden worden. OLG: De leerlingen krijgen zo de kans om de leerstof mee te ontdekken. Ze kunnen mee denken en elkaar verder helpen. Duo: de leerlingen krijgen de kans om samen te werken en zo elkaar te kunnen helpen met de leerstof. Motivatieprincipe: lkr gebruikt filmpjes uit leefwereld lln Aanschouwelijkheidsprincipe: veel visuele ondersteuning ter verduidelijking van moeilijke theorie (vb Darwin’s evolutieleer) EINDTERMEN & LEERPLANDOELEN http://ond.vvkso-ict.com/leerplannen/doc/PAV-2012-026.pdf informatieverwerving- en verwerking: 1 Onder begeleiding en in concrete situaties relevante en toegankelijke informatie vinden en selecteren Groepswerk: 14. Zelfstandig opdrachten in groep realiseren via volgende stappen: • het overleg; • de planning; • de organisatie; • de uitvoering; • de reflectie; • de evaluatie Maatschappelijke participatie: 13 De eigen mening en gevoelens uiten. 25 Onder begeleiding toepassingen en elementen uit de eigen leefwereld in verband brengen met natuurwetenschappelijke verschijnselen. 26 Onder begeleiding concrete voorbeelden geven van natuurwetenschappelijke bijdragen tot een duurzame leefomgeving. 28 Respect opbrengen voor het leefmilieu. ALGEMEEN LESDOEL De leerlingen kunnen de evolutie van het leven op aarde in eigen woorden uitleggen. De leerlingen kunnen adhv het verbuik van de mens de impact op de ecologische voetafdruk in eigen woorden uitleggen. BRONNEN PAV-atelier L-XL, A., De Lamper, S., Van Agtmael, De boeck, 2012 Didactisch lesontwerp KRACHTIGE LEEROMGEVING Leerdoelen Lesfasen & timing Onderwijs- en leeractiviteiten Leerinhoud Lesuur 1 Instapfase De leerlingen kunnen de evolutietheorie in eigen woorden uitleggen. De leerlingen kunnen 5 vaardigheden die de mens tijdens zijn evolutie verwierf opsommen. OLG 20’ – WB p15-16 opdracht 9 Filmpje: Darwin’s evolutietheorie http://www.schooltv.nl/video/wie-was-darwinwetenschapper-die-ons-wereldbeeld-voorgoed-heeft-veranderd/ Wie kan deze theorie nu in zijn eigen woorden uitleggen? Hedendaagse voorbeelden: de mens (klimaat huidskleur), de tijger (omgeving vachtkleur) Tekst luidop lezen samenvatten. filmpje: http://www.wezoozacademy.be/biologie/evolutie-mens-inleiding Bestudeer de stamboom van de mensachtigen. Stammen wij af van de apen? Apen kun je zien als een soort neefje, we hebben dezelfde voorouders. DUO 5’ – WB p17 opdracht 10 Er staan 5 vaardigheden die de mens doorheen zijn evolutie heeft verworven. Maar ze zijn achterstevoren geschreven, welke zijn de vaardigheden? Lesfase 1 De leerlingen kunnen het begrip deografie in OLG 10’ – WB p18 opdracht 11 eigen woorden Woont de mens maar op 1 continent of in 1 land? uitleggen. De mens is inderdaad verspreid over de hele wereld. En hierdoor ontwikkelen mensen zich anders. Zeker wanneer we naar geboortes en sterftes gaan kijken De leerlingen kunnen zien we een groot verschil tussen Europese en Aziatische landen. Kijk eens naar de demografische de SITE, waar komen de meeste geboortes voor? … verschillen tussen Europese en Aziatische De verzameling van gegevens over bevolking noemt men demografie. Kijk op p18 landen in eigen eens naar de demografische grafieken. De verticale as stelt de leeftijdscategorie woorden uitleggen. voor. De horizontale as het aantal mensen in miljoenen bij India en in duizenden voor België. Je ziet nog een onderscheid die ze maken, op de linkerhelft van de bevolkingspiramide vinden we de gegevens over mannen en rechts de gegevens van vrouwen. Nu we dit weten kunnen we onderstaande vraagjes oplossen. Evolutietheorie Darwin: natuurlijke selectie wie het best aanpast aan zijn omgeving overleeft. 3.2 de menselijke evolutie Mens stamt niet af van de aap, we hebben wel dezelfde voorouders. 5 basisvaardigheden mens: Rechtop lopen Werktuigen vervaardigen (vuur en stenen) Theory of mind (empathie) Taal spreken Cultuur via kunst en rituelen 3.3 de moderne mens verspreid over de hele wereld. Demografie: de verzameling van de gegevens over bevolking – weergegeven in ‘bevolkingspiramides’. Europese landen weinig geboorten en sterftes veel ouderen (vergrijzing) veel geld nodig voor verzorging Aziatische landen: Veel geboorten én sterftes jonge bevolking kan goed voor oudere generatie zorgen Lesfase 2 De leerlingen kunnen berekeningen maken over energieverbruik in kWh bij een gegeven energiefactuur. 4.1 operatie energieverbruik OLG 5’ Wat doe je van de moment dat je wakker bent tot je op school bent? Geef antwoord op de vraagjes van opdracht 12 op p19. Wie heeft allemaal een elektrische wekker? … Zijn jullie afhankelijk van elektriciteit in het dagelijkse leven? Zou je een leven zonder elektriciteit kunnen inbeelden? Energieverbuik: Elektriciteit eenheid: kilowattuur (kWh) OLG 15’ Jullie ouders betalen voorlopig jullie elektriciteitsverbruik, hoor je hen wel eens klagen dat je het licht bent vergeten of over de laptop…? Kijk eens naar de elektriciteitsfactuur op p20, hier zie je de evolutie van het verbruik van de familie Pauwels. Los onderstaande vragen op. Lesuur 2 De leerlingen kunnen 3 natuurlijke rijkdomen opsommen. De leerlingen kunnen in eigen woorden uitleggen welke nadelige effecten er zijn aan het gebruik van natuurlijke rijdommen. De leerlingen kunnen afstanden berekenen op een kaart waarvan de schaal gegeven is. De leerlingen kunnen ‘ecologische voetafdruk’ in eigen woorden uitleggen. De leerlingen kunnen Lesfase 3 4.2 zuinig met energie OLG 5’ Welke manieren zijn er om een huis te verwarmen? Welke hiervan zijn natuurlijke rijkdommen? Wat is dat? Deze rijkdommen zijn beperkt en wanneer we deze gebruiken heeft dat gevolgen voor het milieu. Wij gebruiken deze grondstoffen sneller dan dat de natuur ze terug kan aanmaken. OLG 10’ – WB p22 opdracht 15 Iedereen consumeert veel en niet enkel elektriciteit. Lees het artikel op p22. Waaraan besteedt jij veel geld? … OLG 15’ – WB p23 opdracht 16-17 Vanwaar komen de producten die wij zo massaal kopen? Waar komen bananen vandaan? … Zoek nu de afstanden op tussen België en de landen van herkomst in de atlas. Schaalberekening Lijnschaal: elke … cm op kaart stelt in werkelijkheid … km voor. (regel v 3) Natuurlijke rijkdommen: stookolie, hout, gas (, goud en koper) Natuurlijke rijkdommen zijn beperkt en elke gebruikte hoeveelheid heeft gevolgen voor het milieu we verbruiken meer natuurlijke rijkdommen dan de natuur kan aanmaken. 4.3 Consumptiegedrag Schaalberekening: Vb: 1/ 10 000 1 cm op kaart is 10000 km in werkelijkheid Lijnschaal: afstand lijn in cm = #km in werkelijkheid. 1 ha = 100m x 100m= 10 000m² = iets kleiner dan een voetbalveld de omrekening van hectare naar m² maken. Welke oplossingen kan je bedenken om het vervuilende transport te ontwijken? http://groentefruit.milieucentraal.nl/groente-en-fruit-kalender/groente-en-fruitkalender/zoeken/formulier?utm_source=mc&utm_medium=tekstlinktips&utm_campaign=groente-en-fruitkalender De leerlingen kunnen samenwerken in groep. OLG 25’ – WB p27 opdracht 21 Voorbereiding groepswerk 1. Hoe goede PPT maken 2. Afspraken groepswerk De leerlingen kunnen een boeiende presentatie opstellen. Oorzaken ecologische voetafdruk België Voedsel: 20% Huisvesting: 30% Vervoer: 20% Overige: 30% (afval, goederen en diensten, gezondheidszorg, …) Tips – hoe een goede PPT maken