Verwerkingsopdrachten Gastouderopvang ISBN 9789085241393 Thema 4 Ontwikkeling van kinderen Deze verwerkingsopdrachten hebben als doel de cursist-gastouder ‘op weg te helpen’ bij de verwerking van de stof uit dit thema en de onderwerpen uit dit boek toe te passen op de eigen praktijk. Welke van deze opdrachten je uitvoert hangt af van de keuze van de docent. Verwerkingsopdrachten hebben vijf rubrieken: - Opwarmen en oriënteren om je een eerste beeld te vormen van dit thema. - Herkennen en onderscheiden om je de belangrijkste begrippen uit dit thema eigen te maken. - Begrijpen en toepassen om de onderwerpen uit dit thema toe te passen op de (eigen) praktijk. - Onderzoeken en oefenen om met mede-cursisten van gedachten te wisselen over dit thema en ervaringen uit te wisselen uit de eigen praktijk. - Een praktijkbeoordelingsformulier waarmee de cursist (of een externe beoordelaar) de praktijk van de gastouder kan beoordelen. Verwerkingsopdrachten thema 4 Gastouderopvang pagina 1 © Uitgeverij Angerenstein BV Velp Opwarmen en oriënteren Opdracht 1 Het doel van deze opdracht is dat je je voorkennis over de ontwikkeling van kinderen opfrist. Beantwoord de volgende vragen naar eigen inzicht. 1. Welke belangrijke fasen zie je in je eigen ontwikkeling van baby tot volwassene? 2. Wat waren belangrijke momenten in jouw ontwikkeling en waarom? 3. Deed jij als kind veel spelen als klimmen, rennen, ballen, fietsen? 4. Of zat jij meer aan tafel te puzzelen, boekjes kijken of tekenen? 5. Speelde je veel samen met andere kinderen of speelde je liever alleen? 6. Hoe zou je jezelf als kind typeren: druk, rustig, sociaal, leesmees, angstig, stoer, leergierig, eigenwijs, of nog anders? 7. Kon jij als kind lang met hetzelfde spelen? 8. Weet je wat onder de verstandelijke ontwikkeling verstaan wordt? 9. Waar heeft de motorische ontwikkeling mee te maken? Verwerkingsopdrachten thema 4 Gastouderopvang pagina 2 © Uitgeverij Angerenstein BV Velp Herkennen en onderscheiden Opdracht 2 Het doel van deze opdracht is dat je de juiste betekenis van de begrippen uit dit thema kent. Geef de juiste betekenis van de volgende begrippen door: het begrip in eigen woorden te formuleren; een voorbeeld te geven waarbij je het begrip toepast. 10. Lichamelijke en motorische ontwikkeling 11. Motoriek 12. Verstandelijke of cognitieve ontwikkeling 13. Sociale ontwikkeling 14. Emotionele ontwikkeling 15. Seksuele ontwikkeling 16. Ontwikkelingsfase 17. Fontanel 18. Babyfase 19. Hechtingsrelatie 20. Peuterfase 21. Fijne motoriek 22. Magische wereld van het kind 23. Koppigheidsfase 24. Anale fase 25. Kleuterfase 26. Grove motoriek 27. Schoolkinderen 28. Puberteit 29. Denken in symbolen Verwerkingsopdrachten thema 4 Gastouderopvang pagina 3 © Uitgeverij Angerenstein BV Velp Begrijpen en toepassen Opdracht 3 Lees de tekst over ontwikkelingsgebieden in 4.2 en beantwoord de volgende vragen. 30. Welke 3 ontwikkelingsgebieden zijn er? 31. Geef aan onder welke ontwikkelingsgebieden de volgende aspecten vallen. Geheugen Buiten rennen Met de blokken spelen Samen met een vriendinnetje vader en moedertje spelen ‘doktertje’ spelen Opdracht 4 Lees de tekst over ontwikkelingsfasen in 4.3 en beantwoord de volgende vraag. 32. Welke fasen in de ontwikkeling van kinderen tot en met de puberteit zijn er? . Opdracht 5 Lees de tekst over de baby in 4.4 en maak de volgende opdrachten. 33. Noem van elk ontwikkelingsgebied in de babyfase 3 belangrijke kenmerken. 34. Welk(e) ontwikkelingsgebied(en) zou je in het onderstaande voorbeeld kunnen stimuleren en hoe kun je dat doen? (deze opdracht heb je nodig bij onderzoeken en oefenen) Voorbeeld Lars van 6 maanden begint te kraaien als hij je ziet. Hij reikt met zijn armen omhoog en gaat ermee heen en weer. Verwerkingsopdrachten thema 4 Gastouderopvang pagina 4 © Uitgeverij Angerenstein BV Velp Opdracht 6 Lees de tekst over de peuter in 4.5 en maak de volgende opdrachten. 35. Noem van elk ontwikkelingsgebied in de peuterfase 3 belangrijke kenmerken. 36. Welk(e) ontwikkelingsgebied(en) zou je in het onderstaande voorbeeld kunnen stimuleren en hoe kun je dat doen? (deze opdracht heb je nodig bij onderzoeken en oefenen) Voorbeeld Ietje van 3 is ervan overtuigd dat er een monster onder haar bed ligt. Ze durft daardoor niet naar haar bed. Opdracht 7 Lees de tekst over de kleuter in 4.6 en maak de volgende opdrachten. 37. Noem van elk ontwikkelingsgebied in de kleuterfase 3 belangrijke kenmerken. 38. Welk(e) ontwikkelingsgebied(en) zou je in het onderstaande voorbeeld kunnen stimuleren en hoe kun je dat doen? (deze opdracht heb je nodig bij onderzoeken en oefenen) Voorbeeld Lotte en Aiwan van 4 vechten in de keukenhoek om de theepot. Beiden willen thee zetten. ‘Nee, ik was moeder en jij was kindje en kwam uit school. En dan ging ik thee zetten,’ hoor je Lotte zeggen. ‘Nietes, jij was kindje en ik was vader,’ zegt Aiwan. Opdracht 8 Lees de tekst over het schoolkind in 4.7 en maak de volgende opdrachten. 39. Noem van elk ontwikkelingsgebied in de fase van het schoolkind 3 belangrijke kenmerken. 40. Welk(e) ontwikkelingsgebied(en) zou je in het onderstaande voorbeeld kunnen stimuleren en hoe kun je dat doen? (deze opdracht heb je nodig bij onderzoeken en oefenen) Voorbeeld Verwerkingsopdrachten thema 4 Gastouderopvang pagina 5 © Uitgeverij Angerenstein BV Velp Joris van 9 houdt meer van snoepen dan van gezond eten. Hij wordt nu langzamerhand echt te dik. De andere kinderen beginnen hem ermee te plagen. Opdracht 9 Lees de tekst over de puber in 4.8 en maak de volgende opdrachten. 41. Noem van elk ontwikkelingsgebied in de puberfase 3 belangrijke kenmerken. 42. Welk(e) ontwikkelingsgebied(en) zou je in het onderstaande voorbeeld kunnen stimuleren en hoe kun je dat doen? (deze opdracht heb je nodig bij onderzoeken en oefenen) Voorbeeld Je weet niet wat je aan Asram van 12 hebt. Vorig jaar was het nog een leuke, actieve en spontane jongen waar je leuk mee kon praten. De laatste tijd is hij stuurs, geeft amper antwoord als je iets vraagt en hangt veel op de bank. Verwerkingsopdrachten thema 4 Gastouderopvang pagina 6 © Uitgeverij Angerenstein BV Velp Onderzoeken en oefenen Opdracht 10 Je denkt samen met medestudenten na over het stimuleren van de ontwikkeling. Werkwijze Vorm groepjes van 4 of 5 personen en wijs een woordvoerder aan. Neem voor deze opdracht de antwoorden op de opdrachten 34, 36, 38, 40 en 42 erbij. Behandel de opdrachten na elkaar, begin met opdracht 34: o Zeg de antwoorden aan elkaar. o Bespreek de antwoorden met elkaar: komen de antwoorden overeen, welke wijken af; wat vinden jullie van de antwoorden; kunnen jullie nog andere antwoorden verzinnen; …. o Bespreek met elkaar welke aanpak jullie het beste zouden vinden. Dat kan ook een heel andere aanpak zijn dan tot nu toe genoemd is. o Leg uit waarom jullie dit een goede aanpak vinden. In de groep Ook nu worden de opdrachten steeds na elkaar behandeld. De woordvoerders doen eerst verslag van de aanpak in opdracht 34 die de groep het beste vond en van de uitleg. De aanpakken van de verschillende groepen worden opnieuw besproken: o komen de antwoorden overeen, o welke wijken af; o wat vinden jullie van de antwoorden; o ….. Kies na bespreking van elke opdracht 3 aanpakken die goed zouden werken. Desnoods pas je die deels nog aan. Verzamel ze en je hebt een mooi ‘ideeënboekje’. Verwerkingsopdrachten thema 4 Gastouderopvang pagina 7 © Uitgeverij Angerenstein BV Velp Praktijkbeoordelingsformulier Het doel van dit praktijkformulier is dat de cursist-gastouder zelf sterke punten en verbeterpunten formuleert van de eigen opvang. Uiteraard is het ook mogelijk dit formulier door een ander, of samen met een ander in te vullen. De toelichting op de onderwerpen vind je in het boek Gastouderopvang, thema 4 ‘Ontwikkeling van kinderen’. In de eerste kolom staan de relevante onderwerpen uit dit thema, in de tweede kolom vult de gastouder de sterke punten in. In de derde kolom de verbeterpunten en acties om deze verbeteringen te bereiken. Illustreer zowel sterke punten als verbeterpunten en acties met voorbeelden uit de praktijk!! Sterke punten Onderwerp Verbeterpunten en acties Kennis van de verschillende ontwikkelingsgebieden Kennis van de verschillende ontwikkelingsfasen Kennis van de ontwikkeling van de baby Kennis van de ontwikkeling van de peuter Kennis van de ontwikkeling van de kleuter Kennis van de ontwikkeling van het schoolkind Kennis van de ontwikkeling van de puber Verwerkingsopdrachten thema 4 Gastouderopvang pagina 8 © Uitgeverij Angerenstein BV Velp