recht van de internationale handel

III. SPELREGELS (22)
GATT/WTO systeem
Recapitulatie:
 Structuur Marrakesh-overeenkomst 1994:
Verdrag tot oprichting WTO
Annex 1 A =multilateral agreements on trade in goods
Annex 1 B = GATS (services, diensten)
Annex 1 C = TRIPs (trade related aspects intell.prop.)
Annex 2 = regels iz. Geschillenbeslechting (DSU)
Annex 3 = TPRM (Trade policy review mechanism)
Annex 4 =plurilateral trade agreements
III. SPELREGELS (23)
GATT e.a. mededingingsr.
GATT & Codes: enkel indirecte regels, m.b.t. antidumping en (reacties tegen) overheidssteun (zie verder)
 Binnen EU is er verdere harmonisatie
 Soft law: UNCTAD Code restrictive business practices.
Verbod op prijskartels, collusie bij aanbestedingen,
marktverdeling, collectieve verkoopsweigering, misbruik
van dominante positie …
 Reeks aanbevelingen van de OESO

III. SPELREGELS (24)
GATT - anti-dumping



-
Regels: art. VI GATT + 1994 Anti-Dumping Agreement. Voorwerp:
bepalen onder welke voorwaarden staten anti-dumping maatregelen
mogen nemen.
Vereisten:
« dumping » : invoeren onder de normale waarde. A-D A bevat
criteria voor bepalen normale waarde. Verschil = « dumpingmarge »
schade aan bestaande sector of uit te bouwen sector
Procedurevereisten:
onderzoek van bestaan van dumping én effect op lokale markt
rechten van verdediging: hoorplicht, toegang tot informatie
III. SPELREGELS (25)
GATT - anti-dumping
GATT & A-D A : Toegelaten sancties:
- anti-dumping heffing t.h.v. max. dumpingmarge; niet langer dan
nodig (in beginsel max. 5 jaar)
- Voorlopige maatregelen tijdens het onderzoek (heffing, waarborg)


-
EU heeft de voorwaarden voor antidumpingmaatregelen nog
verstrengd:
mogen niet strijdig zijn met gemeenschapsbelang (community
interest test)
A-D-heffing niet hoger dan nodig (« lesser duty rule »)
III. SPELREGELS (26)
GATT - anti-staatssteun
Regels: art. VI en XVI GATT + 1994 SCM Agreement (Subsidies &
Countervailing Measures)
 Subsidies waartegen tegenmaatregelen toegelaten zijn:
ruime definitie van subsidie (elke overheidssteun)
Tegenmaatregelen afhankelijk van aard van de subsidie, 3 categorieën:
Rode lijst: (tegenmaatregelen toegelaten): a) exportsubsidies, b) local
content subsidies (gebruik van binnenlands materiaal)
Oranje lijst (tegenmaatregelen enkel indien schadelijk effect)
Groene lijst (geen tegenmaatregelen toegelaten): indien niet specifiek (voor
een bedrijf of sector) of indien gerechtvaardigd voor a) onderzoek &
ontwikkeling b) regionale ontwikkeling c) aanpassing aan milieunormen.

III. SPELREGELS (27)
GATT - anti-staatssteun
Toegelaten éénzijdige Countervailing Measures tegen staatssteun
 Bijkomende heffing, onder bepaalde voorwaarden:
na onderzoek (uitgewerkte procedureregels)
mits schadelijkheid aangetoond
extra heffing niet hoger dan de steun
sanctie niet-discriminerend toegepast (ongeacht land van oorsprong)
duur in beginsel niet meer dan 5 jaar
 Voorlopige maatregelen tijdens het onderzoek op basis van voorlopige
vaststelling van schade door steun; meestal borgsommen


Multilaterale remedies: advies SCM committee; geschillen volgens DSU
regeling aangevuld met enkele bijzondere regels
III. SPELREGELS (28)
GATS basisbeginselen
General Agreement on Trade in Services 1993
 Toepassingsgebied:
« service »: alle diensten behalve overheidsfuncties
« trade »: 4 types van dienstverlening: cross-border supply, consumpion
abroad, commercial presence, presence of natural persons.
 Basisbeginselen (vgl. GATT)
Alle landen zijn meest begunstigde natie; uitg. regionale integratie; Annex
II lijst met uitzonderingen
Beginsel van « nationale behandeling » na invoer ? Beperkt
Verbod op bepaalde soorten kwantitatieve beperkingen (6 types)
Transparantiegebod (informatieplicht staten)
Verdere liberalisering is onderhandelingsmaterie ….
Excepties en regels inzake excepties (vergelijkbaar met GATT)
Toegelaten begunstiging van ontwikkelingslanden

III. SPELREGELS (29)
GATS
General Agreement on Trade in Services 1993 - belangrijkste Annexen
- Annex II: uitzonderingen op MFN / MBN beginsel bedongen door de staten
- Annex vrij verkeer van personen: GATS doet geen afbreuk aan migratie- en
naturalisatiebeleid
- Annex luchtverkeer: bestaande internationale akkoorden gehandhaafd (mb
Chicago Agreement 1944)
- Annex financiële diensten: prudentieel toezicht toegelaten
- Annex telecommunicatie: toegang verlenen aan buitenlandse dienstverleners
tegen redelijke niet-discriminerende voorwaarden (gaat niet over omroep);
beperkingen limitatief opgesomd (+ bijkomende exceptie voor ontw.landen)
 Institutioneel; CTS (Council for Trade in Services)
 Doha-ronde: onderhandelingen in het slop.

III. SPELREGELS (30)
TRIPS
Trade Related Aspects of Intellectal Prioperty Rights = TRIPS Agreement
1994
 Bepaalt:
de intellectuele rechten die minimaal moeten worden erkend
de basisbeginselen van gelijke behandeling: MFN en nationale behandeling
de rechtsbescherming die ze minimaal krijgen
- de toepasselijkheid van de DSU (WTO-geschillenbeslechting)

III. SPELREGELS (31)
TRIPS
Auteursrecht (copyright) en naburige rechten
< Conventie van Bern 1971: tot 50 jaar na overlijden
- naburige rechten van uitvoerders
 Merken (trademark)
< Conventie van Parijs 1967: bescherming na registratie min. 7 jaar, hernieuwbaar
er moet procedure voor aanvechting zijn
indien beschermd: recht zich te verzetten tegen elk verwarrend gebruik (identiek >
verwarring vermoed)
 Geografische aanduidingen: aanvechting door belanghebbenden van aanduidingen
die oneerlijk zijn (Conventie van Parijs)
 Octrooien (patent): moet mogelijk zijn voor elke « uitvinding », met enkele
uitzonderingen (niet verplicht te verlenen voor medische behandelingen, en voor
uitvinding van planten en dieren)
- minimale omvang bescherming omschreven

III. SPELREGELS (32)
TRIPS
Topografieën van halfgeleiderproducten (integrated circuits)
< IPIC Verdrag van de WIPO 1989
- bescherming verhoogd naar minimum 10 jaar
 Trade secrets
< Conventie Parijs 1967
moeten beschermd worden indien aan definitie is voldaan (geheim, daardoor
commercieel waardevol, en mits redelijke maatregelen van houder om het geheim te
houden)



-
Institutioneel: TRIPS Council
Algemene verplichtingen staten:
procedures rechtsbescherming voor nationale rechter
strafsancties voor de meest ernstige inbreuken vereist
III. SPELREGELS (33)
DSU - geschillenbeslechting





DSU 1994 - Meest uitgebowde afdwingingsprocedure in het volkenrecht
Toegang tot de procedure: enkel staten.
private partijen kunnen enkel bij hun overheid klacht indienen (in EU bij de europese
commissie)
Algemeen kenmerk: in beginsel uniforme regeling (mits enkele bijzonderheden); dus
geen forum shopping zoals na Tokyo ronde
Verschillende fazen:
Consultatie (onderhandelingsplicht)
procedure voor Panel; verzoek, aanwijzing panel, terms of reference, tussenkomst,
beslissing
Beroepsprocedure (standing Appellate Body) enkel voor rechtsvragen
bekrachtiging door DSB (bekrachtigd en bindend tenzij unaniem afgewezen bn. 60 d)
opvolging door DSB (mededelingsplicht veroordeelde staat; mogelijke sancties)
Andere procedures geschillenbeslechting (bemiddeling, « arbitrage »)