Brief van zenmeester Thich Nhat Hanh aan zijn

Brief van zenmeester Thich Nhat Hanh aan zijn Bat Nja leerlingen – 2e deel
Betoverend geluid van de Sitar
Blue Cliff, USA, 13 oktober 2009
Thay gaat verder met het schrijven van een brief aan julie vanuit de hut Thach Lang in
het Blue Cliff klooster. Het is 13 oktober 2009. Thay is net teruggekomen uit New York.
In New York hebben Thay en de Sangha twee oefendagen begeleid voor meer dan 2000
Amerikaanse beoefenaars uit het noordoosten. Het vond plaats in het Beacon Theater in
Broadway Street en het onderwerp voor de twee oefendagen was 'Een vreedzame en
medelevende samenleving ontwikkelen'. Op 10 oktober namen tegen 12.30 uur ruim
2000 mensen deel aan een loopmeditatie op Broadway, om energie te sturen naar Thay’s
‘Bat Nja kinderen' die in de Phuoc Hue tempel verblijven.
Thay herinnert zich dat Thay tijdens zijn verblijf in de Phuoc Hue tempel samen woonde
met twee kloosterbroeders– Thay Tam Cat en Thay Duc Tram, die ongeveer van Thay’s
leeftijd waren. In de jaren ´40 van de vorige eeuw hebben we met z’n drieën gestudeerd
aan het Boeddhistisch Institutuut Bao Quoc in Hue. Thay Tam Cat's lekennaam was
Huyen Ton Vien Lau. Thay Duc Tram was een van de oudere discipelen van de
Eerwaarde Tri Tu van de Paramita tempel. We leefden met zijn drieën in Phuoc Hue en
begeleidden lekenvrienden in hun beoefening. Elke vooravond gingen we naar een groot
veld achter de tempel om te voetballen. In die tijd wist niemand binnen de kloosterorde
hoe te voetballen. De Eerwaarde Thien Minh (Thay Tri Nghiem) was toen nog jong,
ongeveer 25 jaar, en was de eerste monnik die samen met de nieuwelingen voetbalde bij
Linh Son tempel in Da Lat.
Na enkele jaren, kwamen anderen monniken zoals Thay Nhu Tram, Tri Khong, Long
Nguyet en een aantal andere klooster studenten van het Boeddhistisch Instituut An
Quang ook naar Phuoc Hue om te studeren en oefenen met Thay.
In Phuoc Hue tempel organiseerde Thay ook midden- en hogere school lessen voor
dorpskinderen. Jullie oudste broeder, Nhat Tri, is in deze tempel ingewijd. Op diezelfde
dag werd de schedel van een ander kind geschoren. Hij ontving slechts drie voorschriften
(gelijk aan de eerste, tweede en vierde van de Vijf Aandacht Trainingen) omdat hij te jong
was – slechts zes of zeven jaar oud –. Deze kleine jongen werd later de Eerwaarde Nguyen
Hanh, die nu de abt is van de Viet Nam tempel in Houston, een van de grootste tempels
in de Verenigde Staten.
Jullie oudste broeder Nhat Tri’s handschrift leek precies op dat van Thay, net als die van
jullie oudere zuster Luong Nghiem. Als zij kalligrafeert lijkt haar schrijven ook veel op dat
van Thay. Jullie broeder Nhat Tri was een van de voortrekkers van de Youth and Social
Service beweging. Hij hielp met het bouwen van de eerste twee 'Liefdesdorpen' van deze
non-profit organisatie, de dorpen Cau Kinh en Thao Dien. Het was de Eerwaarde Chau
Duc die jullie oudere broer van Quang Nam toevertrouwde aan de hoede van Thay.
De studenten uit die midden- en hogere school klassen in de regio Bao Loc zijn nu
zestigers en zeventigers; de meeste zijn nu grootvader of grootmoeder.
Glimlach mijn kinderen. Jullie zijn nog erg jong, leer daarom diep in het huidige moment
te leven en glimlach de frisse en eerlijke glimlach, en kijk met ogen die zachtaardig en
helder zijn. Leer lief te hebben en te vergeven direct in het huidige moment, en
momenten van geluk te ontwikkelen door de beoefening van non-duale aandacht, zodat
jullie niet te snel bejaarde eerwaardigen worden.
Jullie Grootvader Monnik, de patriarch Thanh Quy Chan That, was in staat zijn
onschuld en zuivere geest te behouden tot zijn tachtigste omdat hij zijn Beginner's Geest
gaaf wist te houden. Jullie Oom Monnik Chi Mau verhaalde dat Grootvader Monnik bij
zijn heengaan in de leeuwenhouding lag, zijn beide handen samengebracht tot een lotus.
Ook wij –als leraar en leerlingen – trachten te oefenen zoals Grootvader Monnik, ons
verlangen blijvend behouden en onze Beginner´s Geest ongeschonden gedurende ons
hele leven. De energie van de Beginner’s Geest brengt ons en onze geliefden heel veel
geluk. De Beginner's Geest is het meest waardevolle voedingsmiddel voor een spiritueel
beoefenaar.
Bij het lesgeven over de Vier Voedingsstoffen gedurende dit Noord-Amerikaanse bezoek,
behandelde Thay als eerste voedingsmiddel wilsbesluit, daarna bewustzijn, vervolgens
zintuiglijke indrukken, en daarna eetbare voedingsmiddelen. Deze manier van lesgeven
werd door Thay voor het eerst gebruikt tijdens de retraite voor kloosterlingen in het Deer
Park Klooster. Thay hoopt dat jullie allemaal overal de mogelijkheid hebben te luisteren
naar de drie Dharma lezingen die hij tijdens die retraite voor kloosterlingen gaf.
De Beginner's Geest wordt ook wel Bodhicitta genoemd, of de Geest van Liefde, wat voor
ieder van ons het onmisbare voedingsmiddel is. Het behoort tot de eerste bron van
voeding – wilsbesluit.
In de samenleving betrekken mensen dit gewoonlijk op het ideaal, het verlangen of de
diepste wens van iemands leven. Met dat ideaal van liefde in onze geest beschikken we
onmiddellijk over een grote voorraad energie die ons helpt vooruit te komen, alle
obstakels te overwinnen, onze diepste wensen te realiseren en groot geluk te verwerven.
Iemand zonder ideaal of verlangen is iemand zonder een levensbron.
Voor beoefenaars in het klooster is dat ideaal het omzetten van ons eigen lijden en
anderen helpen dit ook om te zetten. Wij zijn samen gekomen vanwege dat ideaal, en niet
omdat we roem, macht of zinnelijk genot zoeken. Omdat we weten dat de passie voor
roem, macht en zinnelijk genot kan leiden tot veel gevaar en schade voor ons lichaam en
onze geest, zijn we vastbesloten onszelf te bevrijden van deze verlangens en een gezonder
verlangen te vinden. Dat verlangen is onze Geest van Liefde.
De Geest van Liefde is heel sterk wanneer het ons begint te bewonen. Het helpt ons om
gemakkelijker al onze slavernijen te verbreken en te bevrijden. Als beoefenaars zullen we
gedurende ons hele leven weten hoe deze Geest te koesteren, en dit niet laten uithollen.
Daarom hebben we een tweede soort voeding nodig – bewustzijn –het gezamenlijk
bewustzijn van de Sangha. De Sangha is een gemeenschap van mensen met hetzelfde
verlangen. Iedereen in de Sangha heeft de energie van de Geest van Liefde. Iedereen wil
oefenen om zichzelf te transformeren en bij te dragen aan het dienen van de mensheid.
Eensgezind samenlevend, in overeenstemming met één van de Zes Harmonieën, is de
Sangha in staat de gemeenschappelijke energie van non-duale aandacht, concentratie en
inzicht op te wekken. Het is deze energie die helpt om de Geest van Liefde in ieder lid van
de Sangha te voeden. Mijn leerlingen, als jullie van de Sangha houden, niet van de
Sangha gescheiden willen worden, en manieren willen vinden om de Sangha te
ontwikkelen, is dat omdat jullie de behoefte hebben om gevoed te worden door deze
gemeenschappelijke energie. Dus wanneer zij de Sangha proberen te ontbinden, hebben
jullie alle moeite gedaan om de Sangha te beschermen en niet toegestaan dat de Sangha
uiteen zal vallen.
In de maatschappij hebben revolutionairen ook hun Geest van Liefde. Zij hebben hun
ideaal, hun verlangen om hun vaderland, hun volk te redden; om de indringers terug te
dringen en te vechten voor de onafhankelijheid van hun thuisland. De wilskracht van de
revolutionairen is niet minder indrukwekkend dan de Geest van Liefde van de
kloosterlingen. En deze revolutionairen hebben ook een Sangha nodig om hun verlangen
te voeden, en die Sangha is hun revolutionaire organisatie. Als wij in de Sangha de liefde
van broeder- en zusterschap hebben, dan is er in de revolutionaire organisatie de liefde
van kameraadschap. Deze vriendschappelijke liefde is de voedingsbron, de bron van
motivatie die de wilskracht en de inspanning van de revolutionair kan voeden.
Een revolutionaire organisatie ontwikkelen vereist totaal nieuwe gedragsnormen. De twee
basis deugden van een revolutionaire organisatie zijn zuiverheid en eerlijkheid, zoals in
de voorschriften voor kloosterlingen concentratie en inzicht de werkelijke kern van een
Sangha zijn. Als we de voorschriften en mindful manners (gedragsregels voor
kloosterlingen) niet naleven, niet non-duale aandacht oefenen, kunnen we de Sangha
energie niet voeden. Als de revolutionair niet zuiverheid en eerlijkheid oefent, kan hij/zij
de revolutionaire organisatie niet voeden en zal het vuur van de revolutie doven. Deze
regel geldt ook voor de Sangha. Zonder de oefening van eensgezind samenleven met de
energie van non-duale aandacht, concentratie en inzicht, zal de Sangha ook futloos zijn.
Uiterlijk lijkt het een oefengemeenschap, maar innerlijk is het slechts samengesteld uit
individuen die materiele en emotionele troost zoeken om een nietszeggend leven tevreden
te stellen.
De Boeddhistische kerk is de Sangha van alle Sangha's. Als de Boeddhistische Kerk
bestaat uit Sangha's met levenskracht en idealen geboren uit de Geest van Liefde, zal de
energie van de Boeddhistische Kerk invloedrijk zijn, en zal de Boeddhistische kerk een
bron van voeding worden voor beide, de kloosterlingen en de leken-beoefenaars. Zo niet,
dan zal de Boeddhistische Kerk slechts een plaats zijn waar mensen komen om voordeel
en erkenning te zoeken.
Als het heilige vuur van de revolutie is gedoofd, heeft de politieke formatie niet langer
enige levenskracht, en de mensen die zich willen aansluiten zijn niet langer degenen met
het ideaal en het verlangen om het land en zijn bevolking te redden, maar zijn slechts
mensen die maatschappelijke posities en voordelen zoeken.
Toen de Katholieke priesters van de “Dòng Chúa Cứu Thế” hun mening uitten om de Bat
Nja Sangha te beschermen, zag Thay dat deze oefentraditie nog steeds het leven in hun
gemeenschap in stand kan houden. Daarom hadden zij genoeg dappere kracht om zo van
zich te laten horen. Toen het bestuur van de Boeddhistische Kerk in de Lam Dong
provincie verkondigde om de Bat Nja Sangha toevlucht aan te bieden en te beschermen,
zag Thay dat het bestuur nog altijd in staat is het leven in hun Sangha te behouden.
Daarom hadden zij genoeg moed en liefde om zo te doen. Deze Eerwaardigen lieten van
zich horen om jullie te huisvesten en te beschermen, omdat de Bat Nja Sangha nog
steeds een Sangha is die gevoed wordt door de Geest van Liefde, waarin niemand roem,
macht of zinnelijk genot najaagt, waarin iedereen alleen wil oefenen en dienen.
Afgelopen april, bij het Europese Instituut voor Toegepast Boeddhisme in Duitsland, gaf
Thay een korte Dharma lezing over de Sangha en haar vestiging; dat het belangrijk is om
eerst de aanwezigheid van een prachtige Sangha te hebben, de vestiging is
ondergeschikt. Alleen als we een echt mooie perzik hebben, gaan we een bord of schaal
zoeken om de perzik op te leggen. Wat is het nut van een bord of schaal zonder de
perzik? Als we dit Bhat Nja land niet hebben, dan zal er een ander Bat Nja elders zijn.
Wat het allerbelangrijkste is, is een mooie Sangha te ontwikkelen.
Het eerste wat de Boeddha deed nadat hij onder de Bodhi Boom verlichting had bereikt,
was naar zijn medebeoefenaars zoeken om een Sangha te ontwikkelen.
Het ontwikkelen van Sangha's is het levenspad van de Boeddha's, en het is ook het
levenspad van iedere spirituele beoefenaar.
Hetzelfde geldt voor leden van de revolutie, namelijk een revolutionaire partij opbouwen.
Zonder een Sangha kan het levenspad van een Boeddha niet verwezenlijkt worden.
Zonder de revolutionaire organisatie kan het levenspad van de revolutionair ook niet tot
stand gebracht worden.
Tijdens de afgelopen zestig jaar heeft jullie leraar nooit de beoefening van het
ontwikkelen van Sangha veronachtzaamd. Thay heeft duizenden Sangha's over de hele
wereld helpen ontwikkelen, en iedere Sangha is een toevluchtsoord geworden voor vele
lokale beoefenaars.
Dr. Martin Luther King was iemand waarmee Thay zich verwant voelde, en hij sprak over
de Sangha als de 'geliefde gemeenschappen', wat de 'geliefde Sangha' betekent. De Bat
Nja Sangha is ook een van deze 'geliefde Sangha'.
Toen Thay nog een jonge monnik was, tijdens de revolutie tegen de Fransen, had Thay
manieren gevonden om de revolutionairen te beschermen als zij in gevaar verkeerden en
een schuilplaats zochten in de tempels. Dit was een van de gevaarlijkste dingen om te
doen. De Franse soldaten konden ons doodschieten omdat we het waagden de
revolutionairen onderdak te verlenen. Thay Tri Thuyen, Thay Tam Thuong en vele andere
jonge kloosterlingen van Thay’s leeftijd werden doodgeschoten omdat zij deze dingen
deden.
Duizenden revolutionairen kwamen schuilen in de tempels, en de monniken en nonnen
vonden altijd manieren om hen een schuilplaats te verlenen en te beschermen. Iedereen
handelde zo omdat we allemaal van ons vaderland hielden, en vanuit deze liefde wilden
we de soldaten beschermen.
In de brief van 30 September 2009 gericht aan de President van Vietnam, herinnerde
Thay hem aan deze geschiedenis. Thay is ervan overtuigd dat toen de President nog een
revolutionair was, samen met vele andere soldaten die nu veteranen van de revolutie zijn,
hij en zij vele levensbedreigende momenten hebben ondergaan; en dat zij nooit de hechte
harmonieuze ruggesteun tussen het volk en de soldaten, van toen, zullen vergeten– zoals
het water er is voor de vis.
In diezelfde brief, verdergaand in dezelfde geest, schreef Thay ook dat de politieagenten
en degenen die hen het bevel gaven om alle middelen te gebruiken om jullie uit Bat Nja te
verdrijven, 'zeker geen kinderen van de revolutie kunnen zijn.' Hun acties zijn
ondankbaar, immoreel en misleidend, en zijn niet een van de ware revolutionaire traditie.
Thay verzocht de President ook om te bemiddelen en deze acties te stoppen, die tegen de
grondbeginselen van de revolutie ingaan, en tegen de traditionele deugden en waarden
van ons moederland.
Waarom hebben deze politieagenten zich zo gedragen, zulke gewelddaduge middelen
gebruikt? Waarom kunnen zij de integriteit en eerlijkheid van de revolutie niet
voortzetten? Waarom zijn zij geen kinderen van de revolutie? Waarom dringt corruptie en
machtsmisbruik overal door? Er is maar een nauwkeurig antwoord: omdat het vuur van
de revolutie is gedoofd. De kracht, de deugden van de revolutie bestaan niet meer. De
bron van inspiratie, het ideaal van de revolutie, bestaat niet meer.
Wanneer we onze Geest van Liefde – onze Bodhicitta – niet kunnen behouden, zijn we
niet langer elkaars 'kameraden op het pad' of ‘vrienden van het gemeenschappelijke pad’
zelfs al noemen we onszelf Boeddhisten of leerlingen van de Boeddha. Wanneer de
verlangens van de revolutionairen niet meer bestaan, wanneer we uitgehold worden door
corruptie en machtsmisbruik, zijn we niet langer elkaars ‘kameraden’, zelfs al noemen we
elkaar op het sociale niveau nog steeds ‘kameraden’. Wanneer we onze verlangens
hebben, onze Geest van Liefde, onze broeder- en zusterschap, hoeven we niet langer
geluk te zoeken in de richting van geld, roem, macht en zinnelijk genot. Gezamenlijk
leven we een gezond en eenvoudig leven. Thay heeft met jullie in meditatie gezeten, met
jullie in liefdevolle aandacht gegeten, met jullie geademd, met jullie naar de bel
geluisterd, met jullie in loopmeditatie gegaan, met jullie gewerkt en met jullie retraites
georganiseerd. In die momenten van samen leven heeft Thay veel geluk gevonden.
De revolutionaire strijders waren net zo. Zij leefden samen gelukkig, omdat zij een
gemeenschappelijk ideaal deelden en in staat waren om los te laten wat hen slavernij en
beperkingen zou opleveren. Zij vochten zij aan zij, verdroegen samen weer en wind,
omdat zij kameraadschap hadden en omdat zij warm werden gehouden door het heilige
vuur van de revolutie.
Zo sprekend wil niet zeggen dat we vandaag het vuur van de Geest van Liefde niet
opnieuw kunnen aansteken. Het betekent niet dat we niet het heilige vuur van de
revolutie wat opgebrand is, weer vlam kunnen laten vatten.
Toen jullie toetraden tot de Sangha, was het vuur van jullie Geest van Liefde ontvlamd.
Na het boek Sprekend tot de jonge monniken en nonnen te hebben gelezen en contact met
de Sangha te hebben gemaakt waren heel veel jonge kloosterlingen in staat om hun
Geest van Liefde aan te wakkeren. Zo begonnen we oprecht en gelukkig samen te leven,
omdat het vuur van verlangen helder in ons brandde. Met als gevolg dat jonge mensen in
grote getale kwamen, iedere dag opnieuw. Deze toestroom veroorzaakte angst in de
harten van sommige mensen. Deze mensen stuurden hun eigen mensen om binnen te
dringen in onze gemeenschappen in Plum Village, Deer Park, Tu Hieu, Bat Nja en overal.
Om te zien wat we werkelijk deden, en om te onderzoeken hoe we zo snel zo veel jongen
mensen konden aantrekken?
Hebben we enig geheim? We hebben geen enkel geheim! Als er al een geheim is, dan is
het omdat we weten hoe oprecht met elkaar te leven in de geest van broeder- en
zusterschap. We weten hoe activiteiten los te laten die ons naar gehechtheid en slavernij
kunnen leiden. We hebben een diep verlangen om te oefenen, om anderen te helpen en
om al het leven te dienen. We leven ieder moment met dat verlangen. Dus, als jonge
mensen op ons reageren, worden hun harten ook door dit verlangen aangestoken.
Dit kan zeker tot stand worden gebracht zowel binnen een gemeenschap als binnen een
revolutionaire organisatie. Als mensen slechts oprecht met elkaar leven, als zij slechts
het vuur van het revolutionaire ideaal weer kunnen doen ontvlammen, als mensen
slechts de energie hebben voortkomend uit hun verlangen, dan zullen corruptie en
machtsmisbruik overwonnen kunnen worden. Pas dan zullen degenen die zich bij de
partij aansluiten, niet langer de uitbuiters en opportunisten* zijn.
(*vertaler: handelen zonder bepaald beginsel, naar de eisen van het ogenblik, waarbij men er
naar streeft iedere omstandigheid ten voordele van zichzelf of zijn partij aan te wenden.)
Als diegenen die bij ons komen om onderzoeken te doen, deze waarheid zouden kunnen
zien, dan zou dit beide partijen ten goede komen. Wij kunnen in vrede oefenen en zij
leren manieren om het vertrouwen in hun idealen te doen herleven.
Helaas kunnen deze mensen de waarheid niet zien, en zijn daarom wantrouwend. En
vanuit dit wantrouwen is angst ontstaan. Tengevolge van deze angst gebruikten zij
onethische middelen om een gemeenschap van jonge mensen te ontbinden waarvan zij
hadden ondervonden dat zij deze niet konden beheersen. De waarheid is – waarom is het
nodig om het bevorderen van deugden te beheersen?
Er leefde eens een koning die benieuwd was om uit te vinden hoe een sitar zulke
betoverende geluiden kon voortbrengen. Hij gaf opdracht om de sitar in stukken te
splijten om diens geheim te ontdekken. Het instrument werd in honderden stukjes
gedeeld, maar hij kon de oorzaak van de betoverende geluiden die hij had gehoord niet
vinden.
Om het geheim van de sitar te kennen, moet je stil zitten en de sitar en de manier
waarop het wordt bespeeld zorgvuldig observeren, en het niet stuk slaan.
De Sangha is ook als een sitar. Door eraan deel te nemen en het zorgvuldig te observeren
zul je het wonder van de Sangha zien.
Waarom moet men de Sangha uit elkaar halen door ieder naar huis te sturen? Door zo te
doen verliest men de gelegenheid om te leren.
Vanwege de waarheid, aan het licht gebrachte door de Bat Nja crisis, hebben de
veteranen van de revolutie en ieder van ons die iets van het vuur van de revolutie in ons
hart levend heeft gehouden, hebben wij allemaal de kans om diep te kijken om de
wonderbaarlijke vlam aan te wakkeren die altijd in ons is geweest.
(De brief is nog langer. Thay zal jullie later meer sturen.)
Leef elke dag in schoonheid,
Thay.
Vanuit Vietnamees vertaald door phapnanbatnha.net;
Nederlandse vertaling Mick Hartman en Margriet Messelink.