Beschermen van ideeën, innovatie en design: uw toolbox Arnhem, 10 oktober 2011 Beschermen van ideeën, innovatie en design: uw toolbox Agenda • • • • Marijke Van kan Partner / Merken- en modellengemachtigde AOMB octrooi- en merkenbureau AOMB in Nederland en Europa, de wereld van IE Welke IE rechten Welke vormen van bescherming van toepassing € door middel van IE Wat is Intellectuele Eigendom? Van Dale: Eigendom van een geestesproduct “Ik heb al jaren een goed idee wat elk huishouden zeker een aantal keer zal aanschaffen.” “Ik heb een goed idee … wat nu” “Mijn ontwerp wordt nagemaakt … wat kan ik doen?” YESS!! Wikipedia: Intellectuele eigendom (IE) is een verzamelnaam voor een aantal rechten die terug kunnen worden gevonden in verschillende nationale en internationale wetten. Onder intellectuele eigendomsrechten worden de quasi-exclusieve rechten van rechthebbenden op een voortbrengsel van de menselijke geest verstaan. Per intellectueel eigendomsrecht verschillen de rechten en de rechthebbenden van aard, omvang en duur. www.rijksoverheid.nl: Uitvinders, ontwerpers, ontwikkelaars en auteurs kunnen hun werk beschermen via het intellectuele eigendomsrecht. Dit is het recht om anderen te verbieden beschermde creaties te gebruiken, tenzij zij daarvoor toestemming hebben gevraagd. Rechthebbenden krijgen zo de mogelijkheid om hun investeringen in de ontwikkeling van het product terug te verdienen. Soorten IE rechten Wat is Intellectuele Eigendom NIET? Auteursrecht Beloning voor grote (technische) inspanning Kwekersrecht Garantie voor succes Merkenrecht Modelrecht Octrooirecht (Patent) Databankenrecht, Portretrecht, Topografieënrecht van halfgeleiderproducten, Naburige rechten, ……… INTELLECTUEEL EIGENDOM merk model octrooi auteursrecht merk Een merk is een teken waarmee je de producten of diensten onderscheidt van die van de concurrenten Naam, afbeelding, afkorting, logo, vorm, slagzin, geur, klank, kleur, opmaak Criterium: onderscheidend vermogen Registerrecht, zonder registratie geen recht Eeuwigdurend recht in perioden van 10 jaar Merkrecht altijd gekoppeld aan klassen (45) Beschikbaar en registreerbaar • • • • Merkrecht; Modelrecht; Auteursrecht; Octrooi. • • • • Merkrecht; Modelrecht; Auteursrecht; Octrooi. • • • • Merkrecht; Modelrecht; Auteursrecht; Octrooi. model Een model is het uiterlijk van een voortbrengsel of een deel ervan 2- en 3-dimesionaal (tekening / model) Nieuwheid, 12 maanden zgn ‘terme de grace’ Registerrecht, zonder registratie geen recht (uitzondering …. Ongeregistreerd model in de EU) 25 jaar in perioden van 5 jaar auteursrecht In artikel 1 van de Auteurswet “een werk van letterkunde, wetenschap of kunst” Auteursrecht ontstaat op het moment van creatie Geen formaliteit voor verkrijgen recht, wel voor bewijsrecht van creatiedatum Duur tot 70 jaar na dood van de maker Idee is vrij, kan niet worden beschermd (werk is zintuiglijk waarneembaar) Persoonlijkheidsrechten (morele rechten) en exploitatierechten In loondienst en onderdeel van je functie, auteursrecht komt toe aan werkgever octrooi Octrooi = Patent • • • • Voor technische uitvindingen Merkrecht; Modelrecht; Auteursrecht; Octrooi. Exclusief recht op het maken of verkopen van een product (monopolie op techniek) Absolute nieuwheid, mag nog niet openbaar zijn Maximaal 20 jaar geldig In loondienst en is de ontwikkeling een onderdeel van je functie, octrooi van werkgever, maar moet wel jou als uitvinder vermelden Portable Pet Potty Tricycle Lawnmower • • • • • Google, Microsoft, Apple, Samsung, HTC Merkrecht; Modelrecht; Auteursrecht; Octrooi. Know How Bescherming Wisselwerking Octrooi Model Merk Auteursrecht Merkrecht naam en logo • Registratie Auteursrecht Modelrecht Vormgeving • Registratie • Absoluut zakelijk recht • Absoluut zakelijk recht Creatieve prestatie • Geen registratie • Een te bewijzen subjectief recht Overdracht eigendom merk en model Piet Triqo B.V. 0,1 eurocent per model (met minimum van 35.000,- euro per jaar In de eerste drie jaren) Wisselwerking bij Lego Auteursrecht -Kostuum Frau Antje Merkrecht - Naam / logo / slagzin Modelrecht -Vorm aansteker Octrooirecht - Werking aansteker, bijvoorbeeld child resistence Portretrecht - “gezicht” van Frau Antje Casus : welke IE rechten zijn van toepassing in relatie tot (1) Frau Antje en (2) de beide Cricket aanstekers? Tips & Trics (1) Leg creatieve ideeën zoveel mogelijk en vroegtijdig vast in rechten of bewijsstukken Vastleggen creatiedatum -Een idee wordt niet beschermd. -Vastleggen creatiedatum om aan te tonen dat u de maker bent van een (mogelijk) auteursrechtelijk beschermd werk. -Een ontwerp of uitvinding in de aanloopfase voor model- of octrooibescherming om te voorkomen die een ander er met het idee/concept vandoor gaat. Bv in combinatie met NDA (non disclosure agreement) -Vastleggen via I-Depot, notaris, Belastingdienst registratie en successie, aangetekend verzenden. Tips & Trics (3) Tips & Trics (2) Kies een business model, zelf doen, verkopen, verlicentiëren Gebruik naast een IE kantoor ook bv Kamer van Koophandel, Syntens, NOVU voor gratis advies en hulp bij het opstellen van een businessplan. Of verricht zelf vooronderzoek via bijvoorbeeld http://nl.espacenet.com NEVERLAND Tips & Trics (4) Tips & Trics (5) Check lopende overeenkomsten, algemene voorwaarden etc. Actieplan opstellen: waar en wanneer merk/model/octrooirechten vestigen Algemene voorwaarden Niet meteen alles en niet meteen overal: - Octrooi prioriteitsperiode 12 maanden - Model prioriteitsperiode 6 maanden -Merk gebruiksverplichting na 5 jaar • Vermeld het jaartal • Expliciete aanvaarding is noodzakelijk….. • Wanneer bescherming niet mogelijk is: ‘monopolie’ verkrijgen door slimme naamkeuze en/of snelheid van marktbenadering. (voorsprong zo lang mogelijk behouden) Artikel over I.E opnemen, bijvoorbeeld: Auteursrechten, merk- en modelrechten en alle overige intellectuele eigendomsrechten, waaronder tevens is begrepen knowhow, op, en in en aan al onze concepten/producten/diensten, in en aan de door …..vervaardigde en/of ontworpen vormen, modellen, mallen en gereedschappen berusten bij …..,ook al zijn deze op aanwijzing, tekening of opdracht van de klant vervaardigd. Tips & Trics (6) Maak derden alert op uw rechten en gebruik de preventieve werking van: Trademark: Registered Trademark: TM ® © Vragen? Marijke Van kan Partner / Merken- en modellengemachtigde AOMB octrooi- en merkenbureau [email protected]