2009-02-11-drm-gastcollege-vu-bart

Een paar woorden over DRM
Bart Beuving
11 februari 2009
1
Digitalisering en auteursrecht: grote voordelen
Digitalisering: (mogelijk) grote voordelen voor producenten – distributie / long tail –
Chris Anderson)
2
Digitalisering en auteursrecht: grote nadelen
Het Cut en Paste-probleem
het auteursrecht spoelt weg door het ‘digitale vergiet’.
De oplossingen(?):
A. Hearts and minds
B. Techniek  DRM: wat mag een gebruiker doen met
een werk?
C. Juridische wapens
3
A. Hearts and minds
http://www.youtube.com/watch?v=zOBroA2NPNY
4
http://www.youtube.com/watch?v=lf9T_Hppqjk
5
B. Techniek: DRM
TTP
Certificaten
Metadata als watermerk
Encryptie
…
WAT WIE WAAR HOEVEEL
“The answer to the machine
is in the machine”
6
DRM
Digital Rights Management (Digital Restriction Management)
DRM vlg Auteurswet (art. 29a Aw) – afgeleid uit de Auteursrichtlijn
2001/29:
Technologie, inrichtingen of onderdelen die in het kader
van hun normale werking dienen voor het voorkomen
of beperken van handelingen ten aanzien van werken,
die door de maker of zijn rechtverkrijgenden niet zijn
toegestaan.
(wordt vervolgd…)
7
Wie zijn er niet blij
Consumenten …
… maar ook hardware-producenten
8
9
10
11
12
Niet vergeten: pro DRM
Bescherming rechthebbende
Stimulering (digitale) economie (daar waren IE rechten
toch voor?)
Maakt het mogelijk om verschillende (gratis)
prijsstellingen te gebruiken (‘lite’)
Binding consument aan aanbieder
….
13
C. Juridische bescherming
technische voorzieningen
WIPO Auteursrechtverdrag
WIPO Verdrag inzake Uitvoeringen en
Fonogrammen
Auteursrechtrichtlijn 2001
NL: Auteurswet, WNR, Databankenwet
14
Technologie, inrichtingen of onderdelen die in
het kader van hun normale werking dienen voor
het voorkomen of beperken van handelingen
ten aanzien van werken, die door de maker of
zijn rechtverkrijgenden niet zijn toegestaan.
15
Het auteursrecht
Uitsluitend recht maker op openbaar maken en
verveelvoudiging ….. (DRM ondersteunt dit!)
(Auteursrecht ‘nieuwe stijl’ Richtlijn definitie:
reproductierecht, recht van mededeling aan het publiek,
distributierecht)
-
Downloaden?
Uploaden?
Browsen?
(deep)linken?
16
Auteursrecht - beperkingen
Uitsluitend recht maker op openbaar maken en
verveelvoudiging behoudens wettelijke beperkingen
(drie stappen-toets)
-
Duur van het recht
Werken waarop geen auteursrecht rust
Onderwijsexceptie
Cache-exceptie
Citaatrecht
Persexceptie
17
DRM en auteursrecht
DRM: technologie, inrichtingen of onderdelen die in het
kader van hun normale werkingen dienen voor het
voorkomen of beperken van handelingen ten aanzien
van werken, die door de maker of zijn rechtverkrijgenden
niet zijn toegestaan. (art. 29a lid 1 Aw)
Doeltreffend: indien het gebruik van een beschermd
werk door de maker of zijn rechtverkrijgenden wordt
beheerst door middel van toegangscontrole of door
toepassing van een beschermingsprocédé zoals
encryptie, vervorming of andere transformatie van het
werk of een kopieerbeveiliging die de beoogde
bescherming bereikt.
18
Degene die doeltreffende technische voorzieningen
omzeilt en dat weet of redelijkerwijs behoort te weten,
handelt onrechtmatig. (art. 29a lid 2 Aw)
Ook bieden van ‘omzeilingondersteuning’ onrechtmatig!
Degene die diensten verricht of inrichtingen, producten
of onderdelen vervaardigt, invoert, verkoopt, bezit etc.
die (a) worden aangeboden om te omzeilen (b) slechts
een beperkt nut hebben anders dan omzeilen of (c)
vooral bedoeld om te omzeilen, handelen ook
onrechtmatig. (art. 29a lid 3 Aw)
19
(Tags – elektronische gebruiksinformatie)
Verwijderen tags (identificatie werk, maker,
licentievoorwaarden) en (redelijkerwijs) weten dat
hiermee aanzet tot inbreuk op het auteursrecht wordt
gegeven, dan wel inbreuk mogelijk maakt, is eveneens
onrechtmatig (art. 29b Auteurswet)
20
Voor 29a Aw algemene civielrechtelijke sanctionering
(en bewijs) itt:
Art. 32a Aw (decodeermiddel software)
Art. 138a WvS (computervredebreuk)
Art. 326c (listiglijk gebruik maken telcomdienst)
Art. 350a WvS (manipuleren gegevens)
21
Te ver gaande technische beveiliging? Vlg art. 29 lid 4
Aw is AmvB mogelijk als geen overeenstemming kan
worden bereikt.
22
Wat is de consequentie van 29a Aw?
??
23
Klein uitstapje: juridische wapens TEGEN DRM
Twee voorbeelden:
- OSS
- Creative Commons
24
General Public License v.3
25
GPL v.3 (art. 3 Bescherming van de rechten van
gebruikers tegen anti-omzeilingswetgeving)
Geen GPL v.3 Werk zal geacht worden een onderdeel te zijn van een
doeltreffende technologische maatregel onder elke geldende wet zoals
bedoeld in artikel 11 van het WIPO Auteursrechtverdrag van 20
december 1996, of vergelijkbare wetten die omzeilingsmaatregelen
verbieden of beperken.
Wanneer je een GPL v.3 Werk Overbrengt doe je afstand van elk recht
om omzeiling van technische maatregelen te verbieden voor zover een
dergelijke omzeiling tot stand komt door een beroep te doen op de
rechten die volgen uit deze Licentie met betrekking op het GPL v.3
Werk, en daarbij wijs je ook elke voornemen van de hand om het
gebruik of de aanpassing van het werk te beperken als een middel om
jouw of andermans recht op omzeiling te verbieden te handhaven ten
opzichte van de gebruikers van het werk.
26
Creative Commons ook niet blij met DRM
27
28
29
Credits:
Cartoon concept en design: Neeru Paharia | Originele
illustraties: Ryan Junell
Photos: Matt Haughey | Vertaling: Michiel de Lange |
Opmaak: Geert Wissink
Op dit stripverhaal is een Creative Commons Licentie
van toepassing
30
CC licentie anti-DRM?
Het is de Gebruiker niet toegestaan om het Werk te
verspreiden, in het openbaar te tonen, op- of uit te
voeren of on-line beschikbaar te stellen met toepassing
van technologische voorzieningen waardoor de
voorwaarden van deze Licentie dan wel de mogelijkheid
van de ontvangers van het Werk om de rechten
krachtens deze Licentie uit te oefenen worden beperkt.
31
Het einde van DRM?
32
Vragen?
[email protected]
070 – 353 88 25
Bird & Bird is an international legal practice comprising Bird & Bird LLP and its affiliated businesses. www.twobirds.com
33