Hieronder vinden jullie enkele vragen m.b.t. de eerste hoofdstukken Samenleving; feiten en problemen. Jullie kunnen deze tegen volgende week oplossen. 1. Schets de evolutie van het aantal echtscheidingen door onderlinge toestemming tijdens de afgelopen drie decennia, en verklaar deze ontwikkeling. 2. Leg het begrip ‘TVC’ uit, en leg uit waarom dit een interessante informatieve maat is. 3. Becommentarieer genuanceerd de stelling dat de traditionele institutie ‘huwelijk’ alsmaar meer afbrokkelt. 4. Bij de analyse van de vergrijzing wordt gebruik gemaakt van de “vergrijzingscoëfficiënt”, en worden maten gehanteerd die de “intensiteit van de vergrijzing” en de “afhankelijkheid van de ouderen” aangeven. - Wat geven elk van deze begrippen weer? - Welk van deze coëfficiënten/indexen is het meest informatief bij de analyse van de betaalbaarheid van de pensioenen en waarom? 5. In deze cursus wordt geargumenteerd dat racisme drie gezichten heeft. - Welke zijn deze drie gezichten? Licht kort uw antwoord toe. - Onder welke van deze gezichten valt etnocentrisme? Naar welke componenten verwijst dit? - Welke strategie of strategieën worden op dit terrein toegeschreven aan extreem-rechts? Voorbeelden Examenvragen 1) Met betrekking tot de gelijke behandeling van mannen en vrouwen a) Gelijkschakeling van de formele rechten van beide seksen De tweede: vergroting van de maatschappelijke waardering van de vrouw b) verklaring geven voor de sociale ongelijkheid of verschillen tussen man en vrouw nature: aangeboren, nurture: aangeleerd c) Nature verwijst naar een biologische eigenschap en hangt daarbij samen met de term ‘sekse’. Nurture heeft dan betrekking op ‘gender’ d) Geen idee van het antwoord… heeft ie niet beantwoord in die les. 2) Arbeidsbestel a) complex geheel van structuren, processen, regels, mechanismen dat richting geeft aan de wijze waarop in de samenleving goederen en diensten worden geproduceerd. (Maatregelen ivm arbeid!) b) Arbeidsverhoudingen, arbeidsmarkt, arbeidsorganisatie, eventueel onbetaalde arbeid (teveer opsommen is punten aftrekken) c) Arbeidscontract d) Scheiding organisatie productieproces van werknemerskennis, scheiding tussen uitdenken en uitvoeren, uitvoerend werk splitsen in deelbewerkingen, prestatiebeloning, intensivering van de arbeids… (ging te snel om het laatste nog op te kunnen schrijven) e) Niet gezien 3) Verzorgingsstaat a) term: maatschappijvorm, overheid zorgt voor algemeen welzijn, behoud vh kapitalistisch systeem b) 7 kenmerken en drie algemene noemers (Economische groei, individualisering en pluriformiteit) 4) Grafiek TVC a) daling TVC: tot 1965 was er een babyboom en daarna daalde het TVC (geef in je antwoord ook de definitie van het TVC!), bovendien is het vervangingsniveau sinds 1972 niet meer bereikt. b) Vervangingsniveau vruchtbaarheidsniveau waarbij cohorte van vrouwen gemeenschappelijk genoeg dochters moeten krijgen om zichzelf te vervangen vervanging van de generaties op die manier gewaarborgd c) Uitleg hoe men tot 2,1 stond (ging te snel om te noteren, maar staat in boek) DUS: (conclusie) opdat 100 vrouwen 100 meisjes zouden krijgen moeten ze 208 kinderen maken. 5) Racisme a) vooroordeel, discriminatie, ideologie b) racisme als vooroordeel drie componenten: cognitief } etnocentrisme veralgemening negatieve houding evaluatief } positieve stereotype houding c) Strategie dubbel gezicht: kiezers (frontstage) /militanten (backstage) Strategie dubbele beweging / paard troje populaire denkbeelden verruiming denkbeelden