Wegwijs in gewasbescherming.

Wegwijs in gewasbescherming.
Mieke Planckaert
24 maart 2017 - Beitem
Studienamiddag vollegrondsgroenten
Inhoud
1.
2.
Inleiding
Erkenning gewasbeschermingsmiddelen



3.
Algemeen kader: wetgeving
Dossiervereisten
Mogelijkheden/knelpunten voor kleine teelten
Dossiers kleine teelten
KDT – Beitem, 24 maart 2017
Inleiding
KDT vzw
Opvolger van DRC (Dienst voor Residu Controle)
Raad van Bestuur :
Effectieve leden:
BelOrta, Lava cvba, Limburgse Tuinbouwveiling, REO veiling, Coöperatie
Hoogstraten
1 vertegenwoordiger per begonnen omzetschijf van 100 miljoen euro
-
-
Adviserende leden:
Boerenbond, VBT vzw, Vlaamse overheid, Vlaamse provincies
-
Technisch comité:
Rik Decadt, Ludo Van Kelst, Bart Van Olmen en Petra Wautraets
- Ann De Craene
- Raf De Blaiser, Mieke Planckaert
-
KDT – Beitem, 24 maart 2017
Inleiding
1. KDT- advieskaarten + Updates (mail)
Vruchtgroenten, Bladgewassen, Openluchtteelten, Aardbeien
Champignons, Babyleaf, Kruiden
2. Residubewakingsplan
Vooroogstcontrole
Monitoring (ism VBT)
Acties bij non-conformiteiten
3. Kennisopbouw door onderzoek – ‘contaminanten’
Zware metalen (Pb, Cd), microbiologie, …
4. Erkenningen gbm
Aanvragen van erkenningen, residustudies, nationale en Europese werkgroepen
KDT – Beitem, 24 maart 2017
Inhoud
1.
2.
Inleiding: voorstelling KDT
Erkenning gewasbeschermingsmiddelen



3.
Algemeen kader: wetgeving
Dossiervereisten
Mogelijkheden voor kleine teelten
Dossiers kleine teelten
KDT – Beitem, 24 maart 2017
Erkenning gbm – algemeen kader
Europees
• Actieve stof
(Verordening 1107/2009,
annex-I)
• MRL’s
(Verordening 396/2005)
Nationaal
• Handelsmiddel
(FOD Volksgez.)
• Controle
(FAVV)
KDT – Beitem, 24 maart 2017
Erkenning gbm – algemeen kader
Definitie ‘gewasbeschermingsmiddel’
Werkingssfeer
1. Deze verordening is van toepassing op middelen, in de vorm waarin zij aan de
gebruiker worden geleverd, die geheel of gedeeltelijk bestaan uit werkzame stoffen,
beschermstoffen of synergisten, en die bestemd zijn voor een van de volgende
toepassingen:
a) de bescherming van planten of plantaardige producten tegen alle schadelijke
organismen of het verhinderen van de werking van dergelijke organismen, tenzij
deze middelen worden beschouwd als middelen die vooral om hygiënische
redenen worden gebruikt veeleer dan ter bescherming van planten of
plantaardige producten;
b) het beïnvloeden van de levensprocessen van planten, zoals het beïnvloeden van
hun groei, voor zover het niet gaat om nutritieve stoffen;
c) de bewaring van plantaardige producten, voor zover die stoffen of middelen niet
onder bijzondere communautaire bepalingen inzake bewaarmiddelen vallen;
d) de vernietiging van ongewenste planten of delen van planten, met uitzondering
van algen tenzij de producten op de bodem of in water worden gebruikt ter
bescherming van planten
Deze middelen worden hierna „gewasbeschermingsmiddelen” genoemd.
KDT – Beitem, 24 maart 2017
Erkenning gbm – algemeen kader
Definitie ‘gewasbeschermingsmiddel’
2. Deze verordening is van toepassing op stoffen, met inbegrip van micro-organismen,
met een algemene of specifieke werking tegen schadelijke organismen of op
planten, delen van planten of plantaardige producten, hierna „werkzame stoffen”
genoemd.
 Macro-organismen
(aaltjes, biologische bestrijders) vallen niet onder de
verordening
 Biociden
vallen niet onder de verordening
 Middelen
met fysische werking (Agricolle)
KDT – Beitem, 24 maart 2017
Erkenning gbm – algemeen kader

Zonale procedure
–
EU verdeeld in 3 zones voor openlucht, 1 zone voor glas en
zaaizaden
–
Erkenningen blijven een nationale bevoegdheid
–
Aanvraag wordt ingediend:
–

zRMS (lidstaat die evalueert)

cMS (lidstaten waar ook de erkenning aangevraagd werd)
Lidstaten kunnen landspecifieke criteria hanteren.
Bv. oppervlaktewater, nuttigen,…
KDT – Beitem, 24 maart 2017
De drie zones van de zonale beoordeling in
Europa: noord, centraal en zuid.
Onder glas, zaaizaden is de 4de zone.
KDT – Beitem, 24 maart 2017
Erkenning gbm – algemeen kader

Wederzijdse erkenningen
–
–
–
–
–
–
Verplichte wederzijdse erkenning binnen de zone
Vrijwillige wederzijdse erkenning tussen zones
Enkel voor actieve stoffen op annex I
Enkel bij identieke formuleringen
Enkel indien geëvalueerd volgens de Uniforme Beginselen
Lidstaten kunnen landspecifieke criteria hanteren.
Bv. oppervlaktewater, nuttigen,…
KDT – Beitem, 24 maart 2017
Erkenning gbm – algemeen kader

Elke gewas-actieve stof combinatie vereist een EU-MRL
–
Residustudies op basis van meest kritische gap


–
Welke MRL nodig voor voorgestelde gap
Veiligheid consument (acuut – chronisch)
Procedure:
RS
rapport
2 à 3 jaar
MS
EFSA
Commissie
Publicatie
1,5 à 2 jaar
http://ec.europa.eu/food/plant/pesticides/eu-pesticidesdatabase/public/?event=homepage&language=EN
KDT – Beitem, 24 maart 2017
Inhoud
1.
2.
Inleiding: voorstelling KDT
Erkenning gewasbeschermingsmiddelen (gbm)



3.
Algemeen kader: wetgeving
Dossiervereisten
Mogelijkheden/knelpunten kleine teelten
Dossiers kleine teelten
KDT – Beitem, 24 maart 2017
Erkenning gbm – dossiervereisten

Firma stuurt een dossier in bij een lidstaat
‾
‾
‾
‾
‾
‾
‾



Fysico-chemische eigenschappen
Biologische gegevens
Residugegevens
Humane tox
Metabolisme
Ecotox
…
Erkenningscomité evalueert het dossier
Peer review - advies overige lidstaten (zonale procedure)
Als positief
‾
‾
‾
Indien nodig: MRL vastleggen
Officiële akte naar de fytofirma
Daarna erkenning op www.fytoweb.be
KDT – Beitem, 24 maart 2017
Inhoud
1.
2.
Inleiding: voorstelling KDT
Erkenning gewasbeschermingsmiddelen (gbm)



3.
Algemeen kader: wetgeving
Dossiervereisten
Mogelijkheden/knelpunten kleine teelten
Dossiers kleine teelten
KDT – Beitem, 24 maart 2017
Erkenning gbm – kleine teelten


‘Derden’ kunnen aanvraag indienen
‘kleine teelten’ ?
–

Door het beperkte areaal of de kleine toepassing in een teelt die economisch
minder interessant is voor fytofirma’s
Dossier moet samengesteld en ingestuurd worden
–
Randvoorwaarden moeten in orde zijn




–
Handelsmiddel erkend in België?
A.s. op annex I? Beperkingen bij annex I opname?
Metabolisme? Ecotox? Tox. Toepasser/omstaander?
…
Biologische gegevens
werkzaamheid, gewasveiligheid, economische relevantie
–
Residugegevens
welke residuen worden teruggevonden (MRL), voedselveiligheid
KDT – Beitem, 24 maart 2017
Erkenning gbm – kleine teelten
Dossiersamenstelling:
-
Wetenschappelijke argumentatie
(Europese richtlijnen, EPPO-richtlijnen)
-
Studies van firma
Studies van proeftuinen (biologische gegevens)
Studies via buitenland
(samenwerking NL, UK, FR, D)
-
Wat indien geen volledig dossier? > Begrotingsfonds
-
Max. 10 projecten/jaar
Voor fruitteelt, sierteelt, groenteteelt samen
KDT – Beitem, 24 maart 2017
Erkenning gbm – kleine teelten
Welk dossier?

Nationale werkgroepen kleine teelten
–
–
–


Glasgroenten, vollegrondsgroenten, fruit, bio
Alle knelpunten – mogelijke oplossingen
Prioriteitenlijst
Via producentenorganisaties worden knelpunten gemeld
Knelpunten ontstaan als gevolg van
–
–
–
–
Intrekkingen: bij herregistratie, MRL-herziening
Niet opname van as op annex-I
Nieuwe teelten: kiwibes, flower sprouts, zoete aardappel, …
…
KDT – Beitem, 24 maart 2017
Inhoud
1.
Inleiding: voorstelling KDT
2.
Erkenning gewasbeschermingsmiddelen (gbm)
 Algemeen kader: wetgeving
 Dossiervereisten
 Mogelijkheden/knelpunten kleine teelten
3.
Dossiers kleine teelten
KDT – Beitem, 24 maart 2017
Erkenningen KDT
aantal goedgekeurde erkenningen
250
200
150
100
50
0
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
jaar
KDT – Beitem, 24 maart 2017
Dossiers kleine teelten
2011
2012
2013
2014
2015
2016
% verdeling
2016
Aardbeien en kleinfruit
22
31
17
42
41
36
19%
Bladgroenten en verse kruiden
44
68
38
32
73
77
40%
Bolgewassen
7
13
6
14
11
11
6%
Koolsoorten
4
32
17
21
16
5
3%
Peulgroenten
6
6
2
3
16
9
5%
Pitvruchten
0
0
1
0
2
4
2%
Steenvruchten
5
9
3
9
14
9
5%
Stengelgroenten
15
9
7
20
16
15
8%
Vruchtgroenten
16
17
25
13
20
15
8%
Wortel- en knolgewassen
42
16
32
22
17
12
6%
Zwammen
0
1
0
0
0
0
0%
161
202
148
176
226
193
Gewasgroep
Totaal
KDT – Beitem, 24 maart 2017
Dossiers kleine teelten

Bladgewassen: spinazie en warmoes
–
–
–
–

Asulox: in 2016 en 2017 een 120 dagen toelating in spinazie
Venzar e.a.: na herregistratie nog erkend in spinazie
Mospilan SG: wachttijd 3 dagen i.p.v. 7
Infinito: erkend in warmoes openlucht (extrapolatie uit spinazie)
Bladgewassen: peterselie
–
–
–
Fenomenal: bijkomende RS via het Begrotingsfonds + MRL
Affirm: wederzijdse erkenning met FR
Fumesin, Treto 500: wederzijdse erkenning met D + proef PCG, PSKW
RS in sla lopende met een nieuwe as tegen bladluizen
(EU minor use)
KDT – Beitem, 24 maart 2017
Dossiers kleine teelten

Stengelgroenten: selderij en knolvenkel
–
–
–
–

Asulox: in 2016 en 2017 een 120 dagen toelating in selderij
Plenum: wederzijdse erkenning UK, maar nieuwe MRL nodig
Vertimec: na herregistratie: nog 1 toepassing/teelt i.p.v. 3
Signum: zonaal dossier lopende
Stengelgroenten: rabarber
–
–
AZ 500: bij herregistratie behoud van erkenning
Matrigon: wederzijdse erkenning met D
KDT – Beitem, 24 maart 2017
Dossiers kleine teelten

Wortelgroenten:
–
–
Rode biet: Matrigon (extrapolatie uit suikerbiet)
Raap: Horizon EW was erkend tot 31/8/2015, Tebusip zelfde as


–
–

Werkz./selectiviteit: Tebusip was erkend in kolen
Residu: erkend in wortelen en een MRL voor raap
Raap: Devrinol: residustudies uitgevoerd, wachten op het rapport
Schorseneer: Lentagran 45 WP: wachttijd 56 dagen i.p.v. 90, (NL)
Koolgewassen
–
Chinese kool:


–
–
Matrigon ingediend > residu: ok, selectiviteit: negatief (proef nodig)
Infinito: dossier van 2014, MRL was nodig: 2016 erkend
Diverse koolgewassen: Lentagran 45 WP: gefractioneerde toepassing
Tegen koolvlieg: na intrekking dimethoaat, schorsing chloorpyrifos



zonaal dossier lopende
120-dagenregeling in aanvraag voor cyantraniliprole
probleem voor bladkolen: nog geen MRL gepubliceerd
KDT – Beitem, 24 maart 2017
Dossiers kleine teelten


Een erkenning is rechtsgeldig indien gepubliceerd op fytoweb
Wijzigingen opvolgen via de nieuwsbrief van KDT en/of Fytoweb (Nieuws)
KDT – Beitem, 24 maart 2017
Bedankt voor jullie aandacht!
KDT – Beitem, 24 maart 2017