Het beleidsplan: missie – SWOT-analyse

BIJLAGE 2: Het beleidsplan: missie – SWOT-analyse – strategische
doelstellingen
STRATEGISCHE PLANNING
LOKALE ECONOMIE WETTEREN
MISSIE - VISIE, STAKEHOLDERS EN KERNWAARDEN
Missie – de bestaansreden van de organisatie
De dienst lokale economie zorgt in de gemeente Wetteren voor positieve
economische impulsen voor (en door) de ondernemers. Via de uitbouw van een sterk
handelsapparaat en het scheppen van een ondernemersvriendelijk klimaat zorgt de
dienst lokale economie voor een duurzaam economisch draagvlak.
Door een ondernemersgerichte dienstverlening, een beleid ifv ruimte voor
ondernemen, een gestructureerd overleg met alle economische partners en een
duidelijke economische toets binnen de gemeentelijke beleidsvisies bereiken we
bovenstaande missie.
Analyse missie:
Missie
Algemene
strategische
planning
Gemeente Wetteren – dienst Gemeente Wetteren - economie
geografisch
lokale economie
domein
Duurzaam
economisch Economische dynamiek door
outcome
draagvlak
duurzaam draagvlak
Positieve economische impulsen
Ondernemersgerichte
dienstverlening
essentie
van Economische impulsen voor (en Economische impulsen voor en
door) ondernemers
door ondernemers
activiteiten
Ondernemers,
gemeentelijke +
hogere
overheid
+
stakeholders
diensten en CBS
georganiseerde ondernemers +
werknemers
–
en
werkgeversorganisaties
Duurzaam,
positief
en + dienstverlenend + modern +
Kernwaarde
ondernemersvriendelijk
communicatief + strategisch
Visie en KSF’s
Visie - omschrijving
De visie sluit aan bij de missie. Waar de missie bepaalt waarom een organisatie doet
wat ze doet (cfr; LT – doelstelling en bestaansreden) verwijst de visie naar de manier
waarop de missie wordt bereikt. De visie (op succes) omschrijft hoe de organisatie er
uit zou zien als de missie gerealiseerd is. Het bepaalt de te volgen strategie.
Visie – gemeente Wetteren (dienst lokale economie)
‘Door’:






Ondernemersgerichte dienstverlening
Creatie van ruimte (niet enkel geografisch) voor ondernemen
Beleid rond versterking en attractiviteit van het handelscentrum
Intern en extern overleg tussen de gemeente(diensten) en economische actoren
Netwerking
Het scheppen van een ondernemersvriendelijke klimaat
‘zullen de middelen het doel, de missie, heiligen’.
Kritische succesfactoren





Een bestuur met oog voor ondernemers: horeca, middenstand, KMO en
industrie
Moderne en dynamische (cfr. in beweging) dienst lokale economie met een
(pro)actieve dienstverlening
Ondernemersvriendelijke beleid van de gemeente
Ondernermerszin in de privé-sector
????
SWOT - analyse
SWOT – macro (4x4)
SWOT-analyses worden al te vaak te detaillistisch ingevuld. Op zich is het positief dat
alle swot’s in kaart worden gebracht. Toch blijkt vaak dat vele van deze swot’s
kunnen opgenomen worden onder een grotere noemer. Daarom verkiezen we een
4x4 SWOT te maken als uitgangspunt voor de gemeente Wetteren. In een latere fase
plaatsen we onder ieder kernthema extra swot’s in de micro SWOT-analyse.
Sterkte




ligging
ruimtelijke ontwikkelingsplannen
ruimte voor ondernemen
ondernemersgericht
Zwakte




te veel adhoc
weinig gemeentepromotie
geen attractief handelscentrum
Verkeerssituatie
Opportuniteit




kleinstedelijke gebied
Economie in hogere overheid
georganiseerde ondernemers
regiofunctie
Bedreiging




demografie & inkomen
winkelaanbod
Koopvlucht
Schaalvergroting
SWOT - micro
Sterkte
Ligging:



E40, E17, doorgangswegen
verstedelijkt maar ook groen
dichtbevolkt
Ruimtelijke ontwikkelingsplannen:






RUP Marktdreeft: woonproject achter de kerk dat Wetteren dichter bij de
Schelde brengt + toerisme
RUP Hekkerstraat: woonproject in het centrum met opkuis brownfield en
ontwikkeling huisvesting
RUP Koedreef: ontwikkeling nieuw ambachtelijk bedrijventerrein
RUP Ham: natuurontwikkelingsplan met waterbuffer voor industrie en
groenvoorziening in de rand van het centrum
RUP Diepenbroeck: woonproject in de periferie van de gemeente, aansluitend
op de (groot)handel aan de Zuidlaan
NV De Vlier: baanwinkelcomplex aan het Boergondisch kruis met vermoedelijk
11 handelspanden
Ruimte voor ondernemen:


Vantegem en Koedreef als nieuwe industrieterreinen, in beheer van
intercommunale DDS, met ruimte voor ambachtelijke KMO’s en grotere
industriëlen met perfecte ontsluiting E 40
Mogelijke heringebruikname van oude sites: bvb ontwikkeling oud magazijn
electrabel
Ondernemersgericht:



Aanstelling ambtenaar lokale economie
Creatie KMO-loket
Meer aandacht voor ‘ondernemen’ in het toekomstig beleid
Zwakte
Te veel ad hoc:



Te weinig visie
Geen concrete strategische planning inzake lokale economie
Geen coherentie: gemeentelijke beleid + economie + stadskernontwikkeling +
tewerkstelling + onderwijs
Weinig gemeentepromotie:

Evenementencultuur eerder beperkt, te lokaal gericht, niet baanbrekend en
beperkt in ‘publieksdraagvlak’
Ontbreken marketingsstrategie om de gemeente aan inwoners en omwonenden
te ‘verkopen’
Gebrek aan dienst toerisme (en feestelijkheden)


geen attractief handelscentrum



Hoog percentage leegstand
Verkrotting
Geen propere straten: zwerfvuil + kwaliteit van de wegenis
Verkeerssituatie





moeilijke doorgang grote vrachtwagens/leveranciers
1 autobrug over de Schelde
passerelle over de Schelde is niet gebruiksvriendelijk (cfr. senioren)
geen wandelstraten
parking, …
Opportuniteiten
Kleinstedelijk gebied



erkenning op provinciaal niveau van de kern/regiofunctie van Wetteren
plannen op hoger niveau inzake ruimtelijke planning en mobiliteit
Toerisme Oost-Vlaanderen als vragende partij om bepaalde projecten te
realiseren zoals bijvoorbeeld: VVV-kantoor, waterrecreatie, Wetteren aan de
Schelde, …
Economie in hogere overheid

Economie wordt op gemeentelijke vlak een belangrijk en afgebakend
beleidsveld
Hogere overheid creëert ondernemersgerichte dienstverlening (ook in
samenwerking met de privé): VLAO, POM en ondernemersloketten
Lokale economie als nieuw thema in het gemeentebeleid. Kan volledig volgens
de noden van Wetteren vorm krijgen


Georganiseerde ondernemers



VWI: vereniging Wetterse Industriëlen
Mercuriuswerkgroep inzake lokale economie
Middenstandsraad
Regiofunctie


Wetteren zal in de toekomst een regiofunctie vervullen
CC Nova, regiokantoor van banken, winkelcentrum, dienstverlening, werkwinkel,
ziekenhuis, …
Bedreigingen
Demografie en inkomen



Vergrijzing
Overwicht lage inkomens in het centrum??
Toename alleenstaanden
Winkelaanbod



Te weinig shopping en speciality
Te veel georganiseerde baanwinkels met een ruim aanbod
Weinig grote trekkers in het centrum (Cfr. grote handelspanden zoals C&A,
H&M, …)
Koopvlucht



Koopvlucht in shopping en speciality naar Aalst, Gent en Sint-Niklaas
Concurrentie tussen steden zal versterken
Geen beleid inzake planning van distributie
Schaalvergroting


Tendens van schaalvergroting legt druk op Wetteren.
Handelspanden in het centrum zijn te klein en de verkeerssituatie is niet gunstig
voor grote multinationals-ketens die zich in Wetteren willen vestigen.
Nog geen doorgedreven plan tot reformatie van het centrum,
stadskernontwikkeling, dialoog met grotere winkelketens
Grotere zaken zoeken plaats in de periferie


SWOT  strategische opties  actieplan
De SWOT-analyse geeft ons een beeld van de pijnpunten en de goede zaken
binnen het beleid inzake lokale economie. Deze gegevens zijn het vertrekpunt voor
verdere analyse. In de formulering van de strategische opties, of doelstellingen,
wordt gestreefd naar het wegwerken van pijnpunten en het versterken van de goede
zaken.
In eerste instantie plaatsen we:


Sterkte tov opportuniteit (SO)
Sterkte tov bedreiging (ST)


Zwakte tov opportuniteit (WO)
Zwakte tov bedreiging (WT)
Vervolgens bepalen we de algemene en strategische doelstellingen.
Ten slotte worden deze doelstellingen vertaald in een SMART actieplan met
subdoelstellingen of targets.
SWOT – anders bekeken
SO


Wetteren heeft een strategische ligging waardoor er bepaalde
toekomstgerichte opportuniteiten zijn. Wetteren heeft veel lobby-werk voor de
boeg om als kleinstedelijke gebied erkend te worden en hier een sterke
regiofunctie aan te koppelen. Via ruimtelijke plannen zal Wetteren ontwikkeld
worden tot een aantrekkelijke gemeente met ruimte om te ondernemen.
Een ondernemersgericht beleid zal moeten versterkt worden, in samenwerking
met de georganiseerde ondernemer en de hogere overheid.
ST


Het is moeilijk te sleutelen aan demografie en inkomen. Toch kunnen
bepaalde sterke punten van Wetteren uitgespeeld worden. Door het voeren van
een ondernemersgericht beleid met promotie van de ruimte voor ondernemen
en de strategische ligging van Wetteren worden hogere inkomens
aangetrokken. Het uitvoeren van ruimtelijke ontwikkelingsprogramma’s
kunnen resulteren in bvb. nieuwe woonprojecten waar jongere gezinnen worden
aangetrokken. Dit kan samen gaan met instroom van hoger opgeleiden.
Koopvlucht hangt samen met het eerder beperkte winkelaanbod in Wetteren.
Door dalende koopinstromen vertraagt het schaalvergrotingsproces. Via een
ondernemersgericht, planologisch en distributiegericht beleid kan hier op
ingewerkt worden. Ontwikkelingsprojecten spelen hier een belangrijke rol.
WO



Ombuigen van tekort aan gemeentepromotie en inattractiviteit van het
centrum kan leiden tot een sterkere regiofunctie in Wetteren. Indien Wetteren
meer uitstraling heeft in en buiten haar regio krijgt het een kleinstedelijke
functie met meer erkenning door de hogere overheid. Indien ondernemers
zich meer organiseren, ontstaan er voordelen in het algemeen economische
belang van de gemeente.
Erkenning als kleinstedelijk gebied houdt in dat de verkeerssituatie op een
hoger niveau wordt herbekeken. Dit zal ook het centrum en de ondernemers ten
goede komen.
Bovenstaand proces kan niet adhoc worden bekeken maar vereist een
procesgerichte en strategische planning.
WT

Door tekort aan gemeentepromotie en inattractiviteit van het centrum
ondervindt Wetteren problemen inzake koopvlucht en een beperkt
winkelaanbod. De logica verplicht ons op deze thema’s actief in te werken.

Als bovenstaand werk verricht is, zullen meer mensen (hogere inkomens) door
Wetteren aangetrokken worden.
Strategische opties
Vanuit de SWOT en de missie-vorming worden strategische opties genomen. Aan elk
van deze strategische doelstellingen wordt een pakket van maatregelen gekoppeld.
Deze maatregelen vormen een actieplan met daarin sub- of functionele
doelstellingen. Dit actieprogramma wordt SMART geformuleerd rekening houdende
met oa timing, meetbaarheid en dergelijke meer.
We verkiezen onze strategische optie op te bouwen aan de hand van een 4-tal
kernelementen:
1.
2.
3.
4.
creatie sterk handelsapparaat
scheppen ondernemersvriendelijk klimaat
realiseren regiofunctie Wetteren
strategische beleidsvoering
Het 4de kernelement is inherent verbonden aan de formulering van strategische
opties. Onze strategische doelstellingen moeten dus allemaal voldoen aan de regels
van de strategische beleidsvoering.
In het algemeen komen wij tot volgende doelstellingen:
Een sterk handelsapparaat met enerzijds een attractieve handelskern gericht
op conventionele- en funshopping en anderzijds een actieve handelsperiferie
ifv functionele shopping
Een ondernemersgerichte dienstverlening en een beleid ifv ‘ruimte’ voor
ondernemen zorgt voor een ondernemersvriendelijk klimaat met gunstige
voorwaarden om in Wetteren te investeren
Wetteren zal door haar ligging en een aanbod aan winkels, diensten,
tewerkstelling, woningen en vrije tijd uitgroeien tot een aantrekkelijke
gemeente met een sterke regiofunctie
Strategisch werken als leidraad doorheen de werking van lokale economie
Actieplan
Onderstaand actieplan is slechts een voorontwerp. Wegens tijdsgebrek geven we een
opsomming van mogelijke acties. Telkens wordt de link gelegd met bovenstaande
doelstellingen. In een latere fase worden al deze acties hertaald naar functionele
doelstellingen die volgens het SMART-principe zullen worden geformuleerd.
Een sterk handelsapparaat met enerzijds een attractieve handelskern gericht op
conventionele- en funshopping en anderzijds een actieve handelsperiferie ifv
functionele shopping









‘Revitaliseren handelspandenbestand’: via een subsidiemechanisme willen we
in het kernwinkelgebied van Wetteren leegstand van handelspanden omvormen
tot actieve en attractieve handel. Tevens doelen we naar wonen boven winkels,
gevelrenovatie, grotere handelspanden, degelijk productaanbod en modern
interieur
Opstellen distributie-planologisch draaiboek waarin een evenwicht wordt
gezocht in centrum-periferie. Het winkelaanbod zal zich meer gestuurd
ontwikkelen op het grondgebied. Eventueel kan prospectie uitgevoerd worden
naar bepaalde vormen van shopping die afwezig zijn in Wetteren. STUDIE
UITVOEREN
Een
goed
socio-economisch
vergunningenbeleid
ondersteunt
het
distributiebeleid en de inplanting van handelsactiviteiten in zowel het centrum als
in de periferie.
Minderhinder-beleid: meer coördinatie en communicatie inzake openbare
werken in de buurt van handelszaken, ondernemingen en KMO’s
Investeren in: gevelrenovatie, propere straten, stadskernontwikkeling, meer
groenvoorziening in het handelscentrum
Studie naar opties om het kernwinkelgebied meer funshopping-karakter te
geven. Bvb. openstellen bepaalde gemeentelijke tuinen, verkeersvrije
momenten, …
Constante ideeën inzake ‘gemeentemarketing’ door organisatie handelsgerichte
evenementen, acties door en voor de middenstand, …
Naast een verhoogde aandacht voor het winkelcentrum moet er ook actief
gewerkt worden aan revitalisering van de perifere handelskernen. Wetteren
moet ingaan op het verzoek van de Vlaams overheid om buurtwinkels te
versterken. Een onderzoek naar de (subsidie)mogelijkheden is een noodzaak.
COMMUNICATIE: De opbouw van een sterk handelsapparaat wordt niet enkel
door de gemeente gedragen. Ook de handelaars dragen hun steen hier in bij.
Daarom is overleg en communicatie onontbeerlijk. Daarom zal op zoek gegaan
worden naar nieuwe communicatiekanalen (bvb. website) en een
herstructurering van de huidige communicatiekanalen (cfr. Raad voor lokale
economie ipv mercurius + middenstand + vzw + …)
Een ondernemersgerichte dienstverlening en een beleid ifv ‘ruimte’ voor ondernemen
zorgt voor een ondernemersvriendelijk klimaat met gunstige voorwaarden om in
Wetteren te investeren


KMO-loket: ten ‘dienste’ van ondernemers. Via gerichte opleidingen en het
vergaren van kennis op het terrein moet het KMO-loket de ondernemer snel
wegwijs kunnen maken in de overheidsdiensten. Voor vragen op een hoger
niveau zal de juiste doorverwijzing gegeven worden. Voor vragen op
gemeentelijk niveau verwijst men door naar de juiste diensten. In het algemeen
biedt het KMO-loket antwoord op alle vragen inzake ondernemen: solden,
zondagsopeningen, ambulante handel, wetgeving, ruimte voor ondernemen,
subsidies, bedrijfsadvies, toekomstige projecten, …
Ruimte voor ondernemen staat enerzijds voor het geografisch voorzien in ruimte
voor handelszaken, KMO’s en industrie. In samenwerking met andere diensten
binnen en buiten de gemeente moet een dynamische inventaris opgesteld
worden van leegstaande, te huur en te koop zijnde handelspanden en




bedrijventerreinen. Deze moet steeds raadpleegbaar zijn. Simultaan moet op
niveau van ruimtelijke planning gekeken worden naar eventuele behoefte aan
industriegronden of andere aanpassingen.
Anderzijds komt er ruimte voor ondernemers door het scheppen van een
ondernemersvriendelijk klimaat. Dit klimaat wordt onder andere gevormd door:
faire belasting, gerichte dienstverlening, snelheid van vergunnen, aandacht voor
privé-initiatief en ondersteuning van bepaalde projecten die rechtsreeks of
onrechtstreeks het algemeen belang van de gemeente ten goede komen.
ALGEMEEN IMAGO VERBETEREN
Initiatie van bedrijventerreinenmanagement in de voetsporen van het huidige
(benchmark)project in West-Vlaanderen ifv industrieterrein De Prijkels.
COMMUNICATIE: leren communiceren met ondernemers en KMO’s is een
must. Het bedrijfsevent is een eerste stap in de goede richting. Maar de link
tussen het gemeentebestuur en de ondernemers moet versterken
LANDBOUW EN TUINBOUW: deze partner als gemeentebestuur leren
ontdekken
Wetteren zal door haar ligging en een aanbod aan winkels, diensten, tewerkstelling,
woningen en vrije tijd uitgroeien tot een aantrekkelijke gemeente met een sterke
regiofunctie



Uitvoering van strategische ontwikkelingsprojecten. Wetteren heeft een aantal
prachtige plannen liggen. Enerzijds het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan en
anderzijds een aantal RUP’s die voorzien in prachtige woon- en natuurprojecten.
Door een effectieve en efficiënte uitvoering van deze plannen zal wetteren haar
aanbod inzake wonen en vrije tijd versterken. Als kettingreactie verwachten we
een stijging in het aanbod winkelen en tewerkstelling. Dit versterkt de
regiofunctie en de attractiviteit van de gemeente
Citymarketing: Wetteren moet al haar sterktes uitspelen. Werken aan zwaktes
en bedreigingen. Kortom alle opportuniteiten benutten.
Door de opmaak van een socio-economische analyse (cfr. statistieken) van
Wetteren moeten alle pijnpunten bloot komen te liggen. Deze analyse is de
bakermat om onze strategische planning op af te stemmen en de bestaande
plannen te toetsten en eventueel aan te passen.
Strategisch werken als leidraad doorheen de werking van lokale economie
Deze nota is de aanzet tot strategische planning. Niet enkel de dienst lokale economie
moet blijven strategische denken. Op niveau van de gehele gemeente moet strategisch
gepland worden ook al heeft een strategische analyse van de gemeente Wetteren vele
overlappingen met deze denkoefening.
Enkele aandachtspunten:



Opmaak van een socio-economische analyse (zie boven)
Inbouwen van een evaluatiemechanisme om de strategische planning te toetsen
aan outcome, relevantie en tussentijdse resultaten
Strategische planning lukt enkel mits er een draagvlak voor is. Daarom nota
bespreken met verschillende interne en externe organisaties. Communicatie via
website is onontbeerlijk.

…