De eeuw van het DNA: een ramp of een zegen? inleiding: Kennis over het DNA leidt tot ongekende mogelijkheden, maar ook tot dilemma’s: het DNA-paspoort: verplicht voor iedereen? het Humane Genome project: wat is er mogelijk en wat kost het? genetische manipulatie van gewassen genetische manipulatie van dieren genetische manipulatie van menselijke ei- of zaadcellen product: Leerlingen maken in groepen van 4 of 5 leerlingen één van de volgende producten over deze dilemma’s. Kies bij elk product een duidelijke doelgroep: een poster een folder (bv. van Greenpeace of het ministerie van Landbouw, etc.) een website een artikel voor in een jongeren-tijdschrift of de schoolkrant een spel een script voor een documentaire een lestekst voor tweede klassers (met een aantal toets-vragen) een serie stellingen met toelichting (achtergrondinformatie) een eigen door de docent goedgekeurde presentatievorm werkwijze: Ieder groepslid kiest 1 dilemma en behandelt die volgens de ANW-vragen: 1. Hoe wordt natuurwetenschappelijke kennis hier gebruikt? 2. Mag alles wat kan? (geef argumenten voor en tegen) In het produkt worden de 4 of 5 dilemma’s gepresenteerd. De groepen hebben 3 lessen de tijd. Het is daarom nodig snel de dilemma’s te verdelen en een (eenvoudige) werkplanning te gebruiken. Bijvoorbeeld: les 1: les 2: les 3: Presentatievorm vaststellen, dilemma’s verdelen en informatie verzamelen (bedenk dat je met je groep maar 1 pc hebt). Werkoverleg, waarin het materiaal bekeken en op elkaar afgestemd wordt, grote lijn presentatie op papier zetten. Presentatie afronden (je kunt verschillende delen maken en later bij elkaar voegen/plakken). Vergeet de bronnenlijst niet! Lees verder op de achterkant informatiebronnen: Elk groepje krijgt de beschikking over 1 pc met internet-verbinding. In het ANW-lokaal ligt een verzameling kranteartikelen, foldermateriaal en boeken en een lijst met bruikbare internetadressen. Ook het ANW-boek zelf is natuurlijk een nuttige informatiebron. Daarnaast kunnen leerlingen zelf nog op zoek gaan naar andere bronnen (maar besef je wel dat je maar 3 lessen hebt). informatie DNA en genetische manipulatie sites: NRC-dossier genetische manipulatie: NRC-dossier DNA (Humane Genome): Trouw-dossier genetische manipulatie: Greenpeace-dossier genetische manipulatie: Universiteit Wageningen biotechnologie Natuur & Techniek (zoek-archief): Nederlands Platform Gentechnologie: Alternatieve Konsumentenbond: Stichting Biodebat: www.nrc.nl/W2/Lab/Profiel/Manipulatie www.nrc.nl/W2/Lab/DNA www.trouw.nl/natuur/verdieping/genetische_manipulatie www.greenpeace.org/~nl/gminfo www.biotechnologie.net www.natutech.nl utopia.knoware.nl/users/archief/NPG www.pz.nl/akb www.biodebat.nl op papier: De dubbele helix, Watson (boek over de ontdekking van de structuur van DNA), .... NRC-bijlage over DNA (Humane Genome), juni 2000 Greenpeace-folder over genetische manipulatie, juni 2000 folder biotechnologie en overheid: wetgeving, veiligheid, milieu, 1997 artikel over medische macht en ethiek uit de Volkskrant, december 1999 artikel over juridische aspecten van DNA-profielen uit de NRC,juli 1999 diverse artikelen in de Natuur & Techniek (zoek-archief op internet)