Presentatie 31 augustus Goedemiddag allemaal

Presentatie 31 augustus
Goedemiddag allemaal,
Mijn naam is Machteld van de Wetering en ik werk als uitvoerend beleidsadviseur bij afdeling Werk en Inkomen
en de Sociale Wijkteams. Daarnaast werk ik op vrijdag bij een zorgboerderij die zich richt op mensen met een
verstandelijke of psychiatrische beperking.
Ik ben gevraagd om aan de hand van casuïstiek iets te vertellen wat de gemeenten op dit moment doet om
mensen met een psychische of psychiatrische beperking te bemiddelen naar werk. Voor ik hier iets over vertel
zal ik eerst kort uitleggen welke taken de gemeenten allemaal hebben.
Met ingang van 1 januari 2015 zijn er nieuwe ondersteuningsmogelijkheden bij de gemeente. De toegang tot de
dagbesteding is de verantwoordelijkheid geworden van de gemeenten en de bemiddeling van mensen met een
indicatie banenafspraak en bemiddeling van mensen met een indicatie beschut werk. Ik wil kort even uitleggen
wat het onderscheid tussen de twee is.
Mensen met een lichamelijk, psychische of psychiatrische beperking die van structurele aard is en het
minimumloon niet zelfstandig kunnen verdienen, kunnen een aanvraag voor een indicatie doelgroepenregister
doen. Het kabinet en werkevers hebben afgesproken dat ze extra banen gaan creëren voor mensen met een ziekte
of handicap. Als de indicatie banenafspraak wordt afgegeven, dan kan een inwoner via de gemeente of het UWV
een jobcoach krijgen die samen gaat kijken welke mogelijkheden, kwaliteiten en wensen de inwoners heeft.
Vervolgens wordt er bij werkgevers gekeken of er een baan gecreëerd kan worden die aansluit bij de
mogelijkheden. De cliënt krijgt een arbeidscontract op basis van cao of minimumloon en 3 jaar lang de
mogelijkheid tot jobcoaching. De intensiteit is afhankelijk van de behoefte. De werkgever ontvangt
loonkostensubsidie.
De tweede mogelijkheid is de indicatie beschut werk. De indicatie beschut werk is bedoeld voor mensen die
alleen kunnen werken in een beschermde omgeving en onder aangepaste omstandigheden. Vaak gaat het om
mensen met een verstandelijke of psychiatrische beperking. Zij hebben zoveel aanpassingen nodig dat dit van
een reguliere werkgever niet kan worden verwacht. Als de indicatie is toegekend kunnen deze mensen met een
arbeidscontract op basis van cao of minimumloon werken in beschermde omgeving. De werkgever ontvangt
hiervoor loonkostentoeslag en een bijdrage in de begeleidingskosten van gemiddeld zo’n 7000 tot 8000 euro per
jaar.
Gemeente Almere heeft er voor gekozen om beschut werk aan te besteden. Een klantmanager is nauw betrokken
bij de bemiddeling van deze klanten. Hoe het beschut werk ook iemand kan helpen met een beperking wil ik
graag weergeven aan de hand van een casus
Marcella is 48 jaar oud. Marcella is universitair opgeleid en heeft vroeger in het volwassen onderwijs gewerkt
als docente Frans. Ze heeft al enige jaren te kampen met een zware depressies. Ze is verschillende keren
opgenomen geweest. Het afgelopen jaar gaat het iets beter met haar. In januari neemt zij samen met haar
begeleider contact op met de gemeente. Marcella heeft een aantal jaar geleden al een WSW indicatie gehad,
maar is nooit op contract gaan werken, omdat zij nog te ziek was. Ze werkt nu een aantal maanden als
vrijwilliger bij het dierenasiel. Ze geeft aan dat ze weer meer in het arbeidsritme terecht wil komen. Het contact
met mensen vindt ze nog wel een uitdaging. In overleg met Marcella vindt er een intake gesprek plaats bij haar
thuis. De begeleider is aanwezig om haar te ondersteunen als ze het lastig vindt uit te leggen wat haar bezig
houdt en wel ondersteuningsbehoefte er is. Tijdens het gesprek bij Marcella thuis wordt gezamenlijk
geconstateerd dat de stap naar een reguliere werkgever nog te groot is. De kans om terugval bij Marcella is
aanwezig. Daarnaast vraagt haar huivering voor het contact met mensen nog aandacht en ondersteuning van
iemand die hierin ervaring heeft. Wat opvalt is dat Marcella in haar huis allerlei brocante heeft staan. Als de
medewerkers van de gemeente hiernaar vraagt praat ze hier enthousiast over. Ze is hierin duidelijk
geïnteresseerd en blijkt veel kennis te hebben van meubels/schalen etc. Bij de medewerkers begint een lampje te
branden. Er zijn verschillende organisaties die het beschutte werk en arbeidsmatige dagbesteding kunnen
aanbieden. Waaronder een lunchroom met een winkel met brocante. De gemeente geeft aan dat er voor Marcella
misschien mogelijkheden zijn voor een beschutte werkplek. Hiervoor moet wel eerst een indicatie worden
aangevraagd. Om dat proces goed te laten verlopen is de medewerker van de gemeente intensief betrokken bij
aanvraag proces en stemt geregeld af met het UWV. De medewerker van de gemeente gaat ondertussen
informeren bij de werkplek of er ruimte is voor een proefplaatsing en eventueel contract. Er wordt afgesproken
dat Marcella een tijdelijke indicatie dagbesteding kan krijgen voor 4 maanden. De stap om direct een
proefperiode te starten en dan op contract, roep bij Marcella te veel spanning op en angst voor teleurstelling. In
de periode van dagbesteding helpt Marcella met het inrichten van de winkel, sorteert de spullen en kan
meehelpen met de inkoop. ’s Morgens is ze veel met inrichting bezig, ’s middags als het druk wordt in de
lunchroom speurt ze op het internet naar mogelijkheden tot inkoop. De begeleider zit Marcella langzaam wat
veranderen. Ze blijft wat vaker in de winkel en legt af en toe aan mensen uit wat voor artikel zij in handen
hebben. De medewerker van de gemeente komt elke 3 weken langs. Na 3 maanden wordt voorstel gedaan om
proefperiode in te laten gaan. Dit verloopt goed en Marcella krijgt een arbeidscontract. Marcella vindt het heel
prettig dat ze in deze omgeving kan werken. Enerzijds wordt er rekening gehouden met haar problematiek,
anderzijds wordt ze beloon voor de expertise die ze heeft en doet ze werk wat bij haar past. Het is ook een
geruststelling dat ze bij de organisatie kan blijven, ookal gaat het even wat minder met haar.
Ik denk dat de bemiddeling in deze casus goed is verlopen door verschillende dingen. Namelijk: heel intensief
contact tussen alle betrokkenden Client, woonbegeleider, psycholoog werkbegeleider en klantmanager.
Daarnaast heeft Marcella een contract gekregen bij een werkgever die de expertise heeft haar op een moeilijk
moment te ondersteunen. De begeleider op de werkplek is een voormalig psycholoog. Daarnaast sluiten de
werkzaamheden ook aan bij de wensen van Marcella. Het is van zeer groot belang dat ook mensen die in een
beschutte omgeving moeten werken de mogelijkheid krijgen om verschillende soorten werkzaamheden uit te
voeren. Niet alleen het aanbieden van productiewerk, maar scala aan mogelijkheden.
Er zijn echter ook mensen die nog niet toe zijn aan betaald werk. Of dit nu bij een reguliere werkgever is of in
een beschutte werkomgeving. Deze mensen zijn vaak nog aangewezen op dagbesteding. Mijn collega Guzelien
Hermans zal nader ingaan op de ontwikkelingen die er bij de gemeente zijn op dit gebied.